پرش به محتوا

سیره علوی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''سیره علوی''' به طریقه و سیره رفتاری [[امام علی (ع)]] در ارتباط وی با خداوند، و خانواده و بررسی رابطه وی با جامعه اسلامی و روابط سیاسی، اقتصادی، فضایی و نظامی او می‌پردازد.
'''سیره علوی''' به طریقه و سیره رفتاری [[امام علی (ع)]] در ارتباط وی با خداوند و خانواده و بررسی رابطه وی با جامعه اسلامی و روابط سیاسی، اقتصادی، فضایی و نظامی او می‌پردازد.
== سیره علوی ==
== سیره علوی ==
سیره علوی به طریقه و سیره رفتاری امام علی در ارتباط وی با خداوند، و خانواده و بررسی رابطه وی با جامعه اسلامی و روابط سیاسی، اقتصادی، فضایی و نظامی او می‌پردازد.
سیره علوی به طریقه و سیره رفتاری امام علی در ارتباط وی با خداوند، و خانواده و بررسی رابطه وی با جامعه اسلامی و روابط سیاسی، اقتصادی، فضایی و نظامی او می‌پردازد.
در روایت معروفی [[پیامبر (ص)]] در مورد امام علی (ع) فرموده است که «علی (ع) با حق است و حق با او؛ حق با علی می‌گردد هر جا که باشد.»<ref>شیخ مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۹۷.</ref> و از این رو امام علی (ع) یکی از معیارهای تشخیص حق از باطل بوده و سیره او به عنوان کامل‌ترین الگو مورد توجه قرار گرفته است.<ref>رک: ناظم‌زاده قمی، فضایل و مناقب امام علی (ع)، ص۱۷۱؛ رستمی زاده، حق و باطل از دیدگاه امام علی (ع).</ref>
در روایت معروفی [[پیامبر (ص)]] در مورد امام علی (ع) فرموده است که «علی (ع) با حق است و حق با او؛ حق با علی می‌گردد هر جا که باشد.»<ref>شیخ مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۹۷.</ref> و از این رو امام علی (ع) یکی از معیارهای تشخیص حق از باطل بوده و سیره او به عنوان کامل‌ترین الگو مورد توجه قرار گرفته است.<ref>رک: ناظم‌زاده قمی، فضایل و مناقب امام علی (ع)، ص۱۷۱؛ رستمی‌زاده، حق و باطل از دیدگاه امام علی (ع).</ref>


==سیره عبادی==
==سیره عبادی==
امام علی (ع) خود عبادت مردم در برابر پروردگار را به عبادت بازرگانان (که به امید بخشش خدا را می‏‏‌پرستند)، عبادت بردگان (که از روی ترس عبادت می‌کنند) و عبادت آزادگان (که برای سپاس عبادت می‌کنند) تقسیم کرده است.<ref>نهج البلاغه، ترجمه شهیدی، کلمه ۲۳۷، ص۴۰۰.</ref> که طبعا عبادت آن امام، عبادت آزادگان بوده است.<ref>فیض کاشانی، الوافی، ۱۴۰۶ق، ج۴، ص۳۶۱</ref>  
امام علی (ع) خود عبادت مردم در برابر پروردگار را به عبادت بازرگانان (که به امید بخشش خدا را می‏‏‌پرستند)، عبادت بردگان (که از روی ترس عبادت می‌کنند) و عبادت آزادگان (که برای سپاس عبادت می‌کنند) تقسیم کرده است.<ref>نهج البلاغه، ترجمه شهیدی، کلمه ۲۳۷، ص۴۰۰.</ref> که طبعا عبادت آن امام، عبادت آزادگان بوده است.<ref>فیض کاشانی، الوافی، ۱۴۰۶ق، ج۴، ص۳۶۱.</ref>  
روایات و توصیفات متعددی از عبادت امام علی (ع) در منابع نقل شده است.<ref>رک: ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ص۲۷، هاشمی خویی، منهاج البراعه، ۱۴۰۰ق، ص۴۰۹.</ref> او بیش از همه عبادت می‌کرد، روزها روزه دار بود و شب‌ها مشغول نماز. حتی موقع جنگ نیز نماز شبش ترک نمی‌شد.<ref>رک: ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ص۲۷.</ref> در روایات نقل شده وقتی به [[امام سجاد (ع)]] که به علت عبادت‌های بسیارش به [[زین العابدین]] معروف بود<ref>قرشی، حیاة الامام زین‌العابدین، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۴۵.</ref> گفتند چرا در عبادت خود را به رنج و مشقت می‌اندازد پاسخ داد کسی مانند جدش امام علی (ع) نمی‌تواند خدا را عبادت کند.<ref>هاشمی خویی، منهاج البراعه، ۱۴۰۰ق، ص۴۰۹.</ref>  
روایات و توصیفات متعددی از عبادت امام علی (ع) در منابع نقل شده است.<ref>رک: ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ص۲۷، هاشمی خویی، منهاج البراعه، ۱۴۰۰ق، ص۴۰۹.</ref> او بیش از همه عبادت می‌کرد، روزها روزه دار بود و شب‌ها مشغول نماز. حتی موقع جنگ نیز نماز شبش ترک نمی‌شد.<ref>رک: ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ص۲۷.</ref> در روایات نقل شده وقتی به [[امام سجاد (ع)]] که به علت عبادت‌های بسیارش به [[زین العابدین]] معروف بود<ref>قرشی، حیاة الامام زین‌العابدین، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۴۵.</ref> گفتند چرا در عبادت خود را به رنج و مشقت می‌اندازد پاسخ داد کسی مانند جدش امام علی (ع) نمی‌تواند خدا را عبادت کند.<ref>خویی، منهاج البراعه، ۱۴۰۰ق، ص۴۰۹.</ref>  


===توجه به نماز===
===توجه به نماز===
در سیره عبادی امیر المومنین(ع) نماز اهمیت ویژه‌ای دارد آنقدر که ایشان پیش تازی خود در اقامه نماز در کنار پیامبر خدا را از امتیازات خود می‌دانستند.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۱۱۸</ref> نمازهای حضرت علی بسیار طولانی بود.<ref>ابن طاووس، فلاح السائل،۱۴۰۶ق، ص۱۰۹</ref> وی به نماز شب اهتمام داشت. ابن کواء می‌گوید از وی شنیدم که گفت: از زمانی که سخن پیامبر را شنیدم که: «نماز شب، نور است» نماز شب را ترک نکرده‌ام.<ref>ابن شهر آشوب، المناقب، ۱۳۷۵ق، ج۲، ص۱۲۳</ref>
در سیره عبادی امیر المومنین(ع) نماز اهمیت ویژه‌ای دارد آنقدر که ایشان پیش تازی خود در اقامه نماز در کنار پیامبر خدا را از امتیازات خود می‌دانستند.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۱۱۸.</ref> نمازهای حضرت علی بسیار طولانی بود.<ref>ابن طاووس، فلاح السائل،۱۴۰۶ق، ص۱۰۹</ref> وی به نماز شب اهتمام داشت. ابن کواء می‌گوید از وی شنیدم که گفت: از زمانی که سخن پیامبر را شنیدم که: «نماز شب، نور است» نماز شب را ترک نکرده‌ام.<ref>ابن شهر آشوب، المناقب، ۱۳۷۵ق، ج۲، ص۱۲۳.</ref>


نماز حضرت علی از ویژگی‌های ذیل برخوردار بود:
نماز حضرت علی از ویژگی‌های ذیل برخوردار بود:
خط ۶۴: خط ۶۴:


امام علی به مالک اشتر می‌نویسد: «رفتار کارگزاران را بررسی کن، و جاسوسانی راستگو، و وفا پیشه بر آنان بگمار، که مراقبت و بازرسی پنهانی تو از کار آنان، سبب امانت داری، و مهربانی با رعیت خواهد بود.
امام علی به مالک اشتر می‌نویسد: «رفتار کارگزاران را بررسی کن، و جاسوسانی راستگو، و وفا پیشه بر آنان بگمار، که مراقبت و بازرسی پنهانی تو از کار آنان، سبب امانت داری، و مهربانی با رعیت خواهد بود.
و از همکاران نزدیکت سخت مراقبت کن، و اگر یکی از آنان دست به خیانت زد، و گزارش جاسوسان تو هم آن خیانت را تأیید کرد، به همین مقدار گواهی قناعت کرده او را با تازیانه کیفر کن، و آنچه از اموال که در اختیار دارد از او باز پس گیر، سپس او را خوار دار، و خیانتکار بشمار، و طوق بد نامی به گردنش بیفکن.»<ref>نهج البلاغه، ترجمه شهیدی، نامه ۵۳، ص۵۷۹</ref>
و از همکاران نزدیکت سخت مراقبت کن، و اگر یکی از آنان دست به خیانت زد، و گزارش جاسوسان تو هم آن خیانت را تأیید کرد، به همین مقدار گواهی قناعت کرده او را با تازیانه کیفر کن، و آنچه از اموال که در اختیار دارد از او باز پس گیر، سپس او را خوار دار، و خیانتکار بشمار، و طوق بد نامی به گردنش بیفکن.»<ref>نهج البلاغه، ترجمه شهیدی، نامه ۵۳، ص۵۷۹.</ref>


===عدم پذیرش هدیه===
===عدم پذیرش هدیه===
خط ۷۹: خط ۷۹:
===تشویق به کار===
===تشویق به کار===
در شرح نهج البلاغه آمده است که امیر المومنین(ع) با دستانش کار می‌کرد، زمین را می‌کاشت، آبیاری می‌کرد، درخت خرما می‌کاشت و همه اینها را شخصا خود انجام می‌داد<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۵، ص۱۴۷.</ref> از حضرت علی(ع) نقل شده است که فرمود: «در سپیده‌دم روان شدن هیچ یک از شما در راه خدا، گران‌مایه‌تر نیست از سپیده دم روانه شدن کسی که برای فرزندان و خاندانش، آنچه را که آنها را سامان بخشد، می‌جوید»<ref>مغربی، دعائم الاسلام، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۱۵.</ref>
در شرح نهج البلاغه آمده است که امیر المومنین(ع) با دستانش کار می‌کرد، زمین را می‌کاشت، آبیاری می‌کرد، درخت خرما می‌کاشت و همه اینها را شخصا خود انجام می‌داد<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۵، ص۱۴۷.</ref> از حضرت علی(ع) نقل شده است که فرمود: «در سپیده‌دم روان شدن هیچ یک از شما در راه خدا، گران‌مایه‌تر نیست از سپیده دم روانه شدن کسی که برای فرزندان و خاندانش، آنچه را که آنها را سامان بخشد، می‌جوید»<ref>مغربی، دعائم الاسلام، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۱۵.</ref>
حضرت علی به فرمانداران خود دستور می‌داد که نسبت به آبادانی شهرها توجه داشته باشند<ref> یعقوبی، تاریخ یعقوبی، بی‌تا، ج۲، ص۲۰۳</ref>. ایشان نسبت به توسعه کشاورزی<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۰، ص۴۷.</ref>، صنعتی<ref>کلینی، کافی،۱۴۰۷ق، ج۵، ص۱۱۳.</ref> و تجاری<ref>کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۳۱۹.</ref> توصیه می‌کردند.  
حضرت علی به فرمانداران خود دستور می‌داد که نسبت به آبادانی شهرها توجه داشته باشند<ref> یعقوبی، تاریخ یعقوبی، بی‌تا، ج۲، ص۲۰۳.</ref> ایشان نسبت به توسعه کشاورزی<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۰، ص۴۷.</ref>، صنعتی<ref>کلینی، کافی،۱۴۰۷ق، ج۵، ص۱۱۳.</ref> و تجاری<ref>کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۳۱۹.</ref> توصیه می‌کردند.  
===بازرسی مستقیم بازار===
===بازرسی مستقیم بازار===
امام علی در بازارها راه می‌رفت و تازیانه‌ای در دست داشت که با آن، کم‌فروشان و نیرنگ‌بازان در تجارت مسلمانان را تنبیه می‌کرد. اصبغ گوید: روزی به وی گفتم:‌ای امیر مومنان! شما در خانه بنشینید و من به جای شما این کار را بر عهده می‌گیرم. فرمود:‌ای اصبغ برایم خیرخواهی نکردی.<ref> مغربی، دعائم الاسلام، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۵۳۸.</ref>
امام علی در بازارها راه می‌رفت و تازیانه‌ای در دست داشت که با آن، کم‌فروشان و نیرنگ‌بازان در تجارت مسلمانان را تنبیه می‌کرد. اصبغ گوید: روزی به وی گفتم:‌ای امیر مومنان! شما در خانه بنشینید و من به جای شما این کار را بر عهده می‌گیرم. فرمود:‌ای اصبغ برایم خیرخواهی نکردی.<ref> مغربی، دعائم الاسلام، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۵۳۸.</ref>
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۸۸۴

ویرایش