مستحب: تفاوت میان نسخه‌ها

در معنای لغوی، استحباب مصدر باب استفعال از ماده "ح ب ب" و به معنای دوست داشتن و پسندیدن چیزی است. کاربرد این لغت در [[قرآن کریم]] و [[احادیث]] [[معصومین|معصومان]] به همان معنای لغوی است<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ۳۹۷.</ref> و در اصطلاح فقها، عملی است که حکم شرعی آن، استحباب است و انجام آن بهتر است و در عین حال ترک کردن آن اشکالی ندارد.<ref>خویی، اجود التقریرات، ۱۳۵۲ش، ج۱، ص۱۴۳؛ حکیم، اصول العامه للفقه المقارن، ۱۹۷۹م، ص۶۲.</ref>

عناوین ندب، نفل، سنّت و تطوّع نیز بیانگر معنای استحباب است.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۹۶.</ref>

استحاب در مباحث [[فقه|فقهی]] در بیشتر ابواب فقهی به عنوان یکی از [[احکام عملی|احکام پنج‌گانه]] به کار رفته است و در [[اصول فقه]]، در مبحث اوامر، [[ضد (اصول فقه)|ضدّ]] و [[مقدمه واجب (اصول فقه)|مقدّمۀ واجب]] به آن پرداخته شده است.{{مدرک}}

* '''مستحب کفایی:''' عملی است که با انجام دادن آن توسط فردی دیگر، انجام آن برای دیگران مستحب نیست؛ مانند [[اذان#اقسام_اذان|اذان اعلام]].<ref>نجفی، جواهر الکلام، دار احیاء‌التراث العربی، ج۹، ص۷۴.</ref>

* '''مستحب موکّد''': عملی است که شارع بر انجام آن تاکید داشته است؛ مانند اذان برای نماز.<ref>حکیم، اصول العامه للفقه المقارن، ۱۹۷۹م، ص۶۳.</ref>

قطع کردن عمل عبادی مستحب، پس از شروع آن [[مکروه]] است، به‌خصوص نیمه‌کاره رها کردن [[نمازهای مستحب|نمازِ مستحبی]] و شکستنِ [[روزه]] مستحبی در بعد از ظهر؛ البته به پایان نرساندن برخی اعمال مستحبی حرام است و باید آن عمل به پایان برسد، به عنوان مثال اگر کسی [[حج|حج مستحبی]] و [[عمره]] (<small>بنابر نظر مشهور</small>) را آغاز کند واجب است آن را به پایان برساند. در [[اعتکاف]] نیز چنانچه فرد دو روز اول را روزه بگیرد، باید روز سوم را نیز روزه بگیرد و اعتکاف را به پایان برساند و رها کردن آن در این مرحله [[حرام]] است.<ref>شهید اول، القواعد و الفوائد، کتابفروشی مفید، ج۱، ص۹۹؛ قاعده۳۹.</ref>

از آنجا که [[نماز]] زیباترین و کامل‌ترین عمل عبادی است، علاوه بر نمازهای واجب، نمازهای مستحبی زیادی برای مشتاقان قرار داده شده و کمتر موقعیت دینی را می‌توان یافت که نماز ویژه‌ای نداشته باشد. در [[مفاتیح الجنان]] تعداد زیادی از این نمازها بیان شده است. برخی از مهم‌ترین نمازهای مستحبی عبارتند از نماز‌های نافله روزانه، نماز شب، نماز جعفر طیار، [[نماز استسقا]]، [[نماز عید فطر]] و [[نماز عید قربان|قربان]]، نماز اول ماه.{{مدرک}}

:روزۀ تمام روزهای سال، غیر از روزهایی که روزه در آن [[روزه# اقسام_روزه|حرام]] و [[روزه#اقسام_روزه|مکروه]] اعلام شده، مستحب است. البته گرفتن روزه در بعضی از روزها بیشتر سفارش شده است که برخی از آنها عبارتند از:{{مدرک}}

{{پانویس|۲}}

* هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، قم، موسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، ۱۴۲۶ق.

* نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام، تصحیح: عباس قوچانی و علی آخوندی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ هفتم، بی‌تا.

  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->دارد

  | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص