پرش به محتوا

آیه نور: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۸۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ مهٔ ۲۰۲۲
جز
خط ۳۷: خط ۳۷:
آیه نور همراه با آیات بعدی، در مقام مقایسه میان [[مؤمنان]] (<small>که به وسیله نور [[خداوند]] هدایت یافته‌اند</small>) و کافران (<small>که دچار ظلمت‌های متراکم گشته‌اند</small>) است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۱۲۰.</ref> [[مفسران]] درباره مفهوم آیه نور و معنای کلمات آن، مصادیق و مظاهر نور الاهی و نیز چگونگی اتصاف مفاد آیه به [[خداوند]] دیدگاه‌های گوناگونی ارائه داده‌ا‌ند. [[علامه طباطبایی]] بر اساس معنای اولیه و معروف کلمه نور، آن را چیزی می‌داند که اجسام دیگر به وسیله آن ظاهر میشوند ولی خودش در ذاتش روشن و هویداست و چیز دیگری آن را ظاهر نمی‌کند؛ یعنی نور ظاهر بالذات و مُظهِر غیر است. و نور در معنای ثانویه، بر هر چیزی اطلاق می‌شود که محسوسات را آشکار می‌کند؛ به همین دلیل حواس ظاهری انسان مانند شنوایی، بویایی و بساوایی(لامسه)، و نیز غیرمحسوساتی مانند عقل که معقولات را ظاهر می‌کند، نور خوانده‌ شده‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۱۲۲.</ref>
آیه نور همراه با آیات بعدی، در مقام مقایسه میان [[مؤمنان]] (<small>که به وسیله نور [[خداوند]] هدایت یافته‌اند</small>) و کافران (<small>که دچار ظلمت‌های متراکم گشته‌اند</small>) است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۱۲۰.</ref> [[مفسران]] درباره مفهوم آیه نور و معنای کلمات آن، مصادیق و مظاهر نور الاهی و نیز چگونگی اتصاف مفاد آیه به [[خداوند]] دیدگاه‌های گوناگونی ارائه داده‌ا‌ند. [[علامه طباطبایی]] بر اساس معنای اولیه و معروف کلمه نور، آن را چیزی می‌داند که اجسام دیگر به وسیله آن ظاهر میشوند ولی خودش در ذاتش روشن و هویداست و چیز دیگری آن را ظاهر نمی‌کند؛ یعنی نور ظاهر بالذات و مُظهِر غیر است. و نور در معنای ثانویه، بر هر چیزی اطلاق می‌شود که محسوسات را آشکار می‌کند؛ به همین دلیل حواس ظاهری انسان مانند شنوایی، بویایی و بساوایی(لامسه)، و نیز غیرمحسوساتی مانند عقل که معقولات را ظاهر می‌کند، نور خوانده‌ شده‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۱۲۲.</ref>


مفسران کلمه «نور» را در ابتدای آیه (اللَّهُ نُورُ‌ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضِ)، به هدایت‌کننده،<ref>طبرانی، تفسیر القرآن العظیم، ۲۰۰۸م، ج۴، ص۴۳۳؛ بحرانی،‌ البرهان، ۱۳۷۴ش، ج۴، ص۶۶.</ref> روشن‌کننده، زینت‌بخش<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۳، ص۳۷۹.</ref> و هستی‌بخش<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۱۲۲-۱۲۳.</ref> تفسیر کرده‌اند و با توجه به دیگر آیات و روایات، [[قرآن]]،<ref>سوره مائده، آیه ۱۵؛ سوره اعراف، آیه ۱۵۷.</ref> [[ایمان]]،<ref>سوره بقره، آیه ۲۵۷.</ref> هدایت الهی،<ref>سوره انعام، آیه ۱۲۲.</ref> [[پیامبر اسلام(ص)]]،<ref>سوره احزاب، آیه ۴۶.</ref> [[امامان شیعه]]<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۶۱۳، ۶۱۵.</ref> و [[علم]]<ref>ابن حیون، دعائم الإسلام، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۴۱۹.</ref> را از مصادیق و مظاهر آیه نور شمرده‌اند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۴، ص۴۷۱-۴۷۲.</ref>
مفسران کلمه «نور» را در ابتدای آیه (اللهُ نُورُ‌ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضِ)، به هدایت‌کننده،<ref>طبرانی، تفسیر القرآن العظیم، ۲۰۰۸م، ج۴، ص۴۳۳؛ بحرانی،‌ البرهان، ۱۳۷۴ش، ج۴، ص۶۶.</ref> روشن‌کننده، زینت‌بخش<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۳، ص۳۷۹.</ref> و هستی‌بخش<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۱۲۲-۱۲۳.</ref> تفسیر کرده‌اند و با توجه به دیگر آیات و روایات، [[قرآن]]،<ref>سوره مائده، آیه ۱۵؛ سوره اعراف، آیه ۱۵۷.</ref> [[ایمان]]،<ref>سوره بقره، آیه ۲۵۷.</ref> هدایت الهی،<ref>سوره انعام، آیه ۱۲۲.</ref> [[پیامبر اسلام(ص)]]،<ref>سوره احزاب، آیه ۴۶.</ref> [[امامان شیعه]]<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۶۱۳، ۶۱۵.</ref> و [[علم]]<ref>ابن حیون، دعائم الإسلام، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۴۱۹.</ref> را از مصادیق و مظاهر آیه نور شمرده‌اند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۴، ص۴۷۱-۴۷۲.</ref>


در این [[آیه]] بعد از بیان این حقیقت که [[خدا]] نور آسمان و زمین است، نور خداوند را در قالب مثال بیان می‌کند. در این مثال، نور خداوند به چراغ‌دانی تشبیه شده است که چراغی در آن است و آن چراغ در حبابی شفاف و درخشنده مانند یک ستاره قرار گرفته و با روغنی صاف و خالص از درخت [[برکت|پربرکت]] زیتون که نه شرقی و نه غربی است، افروخته شده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۴، ص۴۷۵-۴۷۶.</ref> [[مفسران]] در شرح و بیان این مثال، دیدگاه‌های مختلفی ارائه کرده‌اند. بعضی منظور از این تشبیه را نور هدایت و معرفت الهی که در قلوب [[مؤمنان]] افروخته شده است می‌دانند و برخی آن را به معنای [[قرآن]] که درون قلب آدمی را نورافشان می‌کند تفسیر کرده‌اند. عده‌ای این تشبیه را اشاره به شخص [[پیامبر اسلام(ص)]] می‌دانند و گروهی نیز آن را به روح اطاعت و [[تقوا]] که مایه خیر و سعادت است برمی‌گردانند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۲۲۵۲۲۷؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۳، ص۳۸۶-۳۸۷.</ref>
در این [[آیه]] بعد از بیان این حقیقت که [[خدا]] نور آسمان و زمین است، نور خداوند را در قالب مثال بیان می‌کند. در این مثال، نور خداوند به چراغ‌دانی تشبیه شده است که چراغی در آن است و آن چراغ در حبابی شفاف و درخشنده مانند یک ستاره قرار گرفته و با روغنی صاف و خالص از درخت [[برکت|پربرکت]] زیتون که نه شرقی و نه غربی است، افروخته شده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۴، ص۴۷۵-۴۷۶.</ref> [[مفسران]] در شرح و بیان این مثال، دیدگاه‌های مختلفی ارائه کرده‌اند. بعضی منظور از این تشبیه را نور هدایت و معرفت الهی که در قلوب [[مؤمنان]] افروخته شده است می‌دانند و برخی آن را به معنای [[قرآن]] که درون قلب آدمی را نورافشان می‌کند تفسیر کرده‌اند. عده‌ای این تشبیه را اشاره به شخص [[پیامبر اسلام(ص)]] می‌دانند و گروهی نیز آن را به روح اطاعت و [[تقوا]] که مایه خیر و سعادت است برمی‌گردانند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۲۲۵۲۲۷؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۳، ص۳۸۶-۳۸۷.</ref>


به نظر [[علامه طباطبایی]] منظور از آیه نور این است که [[خداوند]] کسانی را که در کمال [[ایمان]] باشند و نه کافران را، به سوی نور خود هدایت می‌کند. و منظور از آیه این نیست که بعضی را به سوی نورش هدایت و برخی را محروم می‌کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۱۲۶.</ref>
به نظر [[علامه طباطبایی]] منظور از آیه نور این است که [[خداوند]] کسانی را که در کمال [[ایمان]] باشند و نه کافران را، به سوی نور خود هدایت می‌کند. و منظور از آیه این نیست که بعضی را به سوی نورش هدایت و برخی را محروم می‌کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۱۲۶.</ref> فراز پایانی آیه  وَيَضْرِبُ اللهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ ۗ وَاللهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ( ترجمه: و خدا برای مردم مثل ها می زند [تا حقایق را بفهمند] و خدا به همه چیز داناست.) اشاره به این نکته دارد که در دل این مَثَل دانش وعلمی گسترده نهفته است ولی درقالب مَثَل بیان شده زیرا آسان ترین راه برای تبیین حقایق و نکات دقیق است وهر کس(عالم و بیسواد) به اندازه  تعقل و درکش از آن بهره می برد. <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق۷ اعلمی بیروت، ج۱۵، ص۱۲۵.</ref>


== تطبیق آیه بر پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع) ==
== تطبیق آیه بر پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع) ==
۱۷٬۱۹۹

ویرایش