کاربر ناشناس
افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Fayaz |
imported>Fayaz جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| پیشینه اسلام =[[سال ۳۷ قمری]] | | پیشینه اسلام =[[سال ۳۷ قمری]] | ||
| جمعیت مسلمانان = | | جمعیت مسلمانان = | ||
| درصد مسلمانان = | | درصد مسلمانان = بیشتر از ۹۰درصد | ||
| جمعیت = | | جمعیت = | ||
| پیشینه = | | پیشینه = | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| درصد به جمعیت مسلمانان= | | درصد به جمعیت مسلمانان= | ||
| آداب و رسوم = | | آداب و رسوم = | ||
| وقایع تاریخی = | | وقایع تاریخی =[[کشتار شیعیان هزاره]] | ||
| حکومت‌ها = | | حکومت‌ها = | ||
| احزاب =[[حزب وحدت اسلامی]]، [[حزب حرکت اسلامی]] | | احزاب =[[حزب وحدت اسلامی]]، [[حزب حرکت اسلامی]] | ||
| فرق =[[شیعه امامیه]] و [[اسماعیلیه]] | | فرق =[[شیعه امامیه]] و [[اسماعیلیه]] | ||
| خاندان‌ها = | | خاندان‌ها = | ||
| اقوام =[[هزاره]]، [[قزلباش (افغانستان)|قزلباش]]، | | اقوام =[[هزاره]]، [[قزلباش (افغانستان)|قزلباش]]، [[سادات افغانستان|سیدها]]، [[هرات|هراتی]]، بلوچ، پشتون و تاجیک | ||
| مراکز علمی = | | مراکز علمی = | ||
| زیارتگاه‌ها =[[زیارت سخی]] (کابل)، [[روضه سخی]](مزار شریف)، [[امامزاده یحیی بن زید (افغانستان)|یحیی‌بن‌زید]] (سرپل) | | زیارتگاه‌ها =[[زیارت سخی]] (کابل)، [[روضه سخی]](مزار شریف)، [[امامزاده یحیی بن زید (افغانستان)|یحیی‌بن‌زید]] (سرپل) | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
'''افغانستان'''، کشوری آسیایی با اکثریت مسلمان است. [[چین]]، [[تاجیکستان]]، [[ازبکستان]]، [[ترکمنستان]]، [[ایران]] و [[پاکستان]] در همسایگی این کشور قرار دارد. [[کابل]] پایتخت افغانستان و [[قندهار]]، [[هرات]]، [[مزار شریف]] و جلال‌آباد بزرگترین شهرهای این کشور است. [[بلخ]] و هرات در شمال و غرب افغانستان، دو شهر مشهور [[خراسان بزرگ|خراسان قدیم]] بوده‌اند. در بخش‌های مختلف افغانستان امروزی، تا نیمه قرن ۱۴ خورشیدی (بیستم میلادی) امیران [[کوشانی]]، [[سامانیان]]، [[غزنویان]]، [[غوریان]]، [[سلجوقیان]]، [[مغولان]]، [[صفویان]]، [[گورکانیان هند]] و [[ابدالیان (درانی)]] حکومت می‌کردند.<br> | '''افغانستان'''، کشوری آسیایی با اکثریت مسلمان است. [[چین]]، [[تاجیکستان]]، [[ازبکستان]]، [[ترکمنستان]]، [[ایران]] و [[پاکستان]] در همسایگی این کشور قرار دارد. [[کابل]] پایتخت افغانستان و [[قندهار]]، [[هرات]]، [[مزار شریف]] و جلال‌آباد بزرگترین شهرهای این کشور است. [[بلخ]] و هرات در شمال و غرب افغانستان، دو شهر مشهور [[خراسان بزرگ|خراسان قدیم]] بوده‌اند. در بخش‌های مختلف افغانستان امروزی، تا نیمه قرن ۱۴ خورشیدی (بیستم میلادی) امیران [[کوشانی]]، [[سامانیان]]، [[غزنویان]]، [[غوریان]]، [[سلجوقیان]]، [[مغولان]]، [[صفویان]]، [[گورکانیان هند]] و [[ابدالیان (درانی)]] حکومت می‌کردند.<br> | ||
دین رسمی افغانستان [[اسلام]] است. مذهب حنفی ([[اهل‌سنت]]) در اکثریت و شیعیان [[امامیه]] و [[اسماعیلیه]] در اقلیت هستند. درصد شیعیان در این کشور، بین ۲۵٪ تا ۳۰٪ برآورد شده است. در قانون اساسی مصوب سال ۱۳۸۲ش، برای اولین بار، مذهب [[شیعه]] در افغانستان به رسمیت شناخته شد. [[هزاره]] بزرگترین قوم شیعه و [[سادات افغانستان|سادات]]، [[هرات|هراتی‌ها]]، [[قزلباش‌ها]] و گروه‌هایی از بلوچ‌ها، تاجیک‌ها و پشتون‌ها دیگر اقوام شیعه هستند. رواج تشیع در سرزمین افغانستان از زمان صدر اسلام بوده و گسترش آن در دوره [[بنی‌عباس]] و با مهاجرت [[علویان]] به [[خراسان]]، و سپس همزمان با [[ایلخانان]] و [[صفویه]] اتفاق افتاده است.<br> | دین رسمی افغانستان [[اسلام]] است. مذهب حنفی ([[اهل‌سنت]]) در اکثریت و شیعیان [[امامیه]] و [[اسماعیلیه]] در اقلیت هستند. درصد شیعیان در این کشور، بین ۲۵٪ تا ۳۰٪ برآورد شده است. در قانون اساسی مصوب سال ۱۳۸۲ش، برای اولین بار، مذهب [[شیعه]] در افغانستان به رسمیت شناخته شد. [[هزاره]] بزرگترین قوم شیعه و [[سادات افغانستان|سادات]]، [[هرات|هراتی‌ها]]، [[قزلباش‌ها]] و گروه‌هایی از بلوچ‌ها، تاجیک‌ها و پشتون‌ها دیگر اقوام شیعه هستند. رواج تشیع در سرزمین افغانستان از زمان صدر اسلام بوده و گسترش آن در دوره [[بنی‌عباس]] و با مهاجرت [[علویان]] به [[خراسان]]، و سپس همزمان با [[ایلخانان]] و [[صفویه]] اتفاق افتاده است.<br> | ||
از زمان حکومت [[عبدالرحمن‌خان]] ( | از زمان حکومت [[عبدالرحمن‌خان]] (۱۲۵۹ـ۱۲۸۰ش) (۱۸۸۰ـ۱۹۰۱م) که شیعیان بخصوص هزاره‌ها به سختی سرکوب و کشتار شده، و خودمختاری آنان سلب شد، تا سقوط [[طالبان]] در [[سال ۱۳۸۰ هجری شمسی|۱۳۸۰ش]] و برپایی نظام جدید، شیعیان مورد تهدید و سرکوب بوده‌اند. تا پیش از روی‌کار آمدن دوباره طالبان در اخرین روزهای مرداد ۱۴۰۰ش، اوضاع شیعیان به بهبودی نسبی رسیده بود، گرچه سیاست حکومت سابق نیز خالی از تبعیض نسبت به شیعیان نبود و حملات تروریستی متعددی علیه شیعیان بخصوص هزاره‌ها صورت گرفت. در آن دوره شیعیان در افغانستان چندین حزب، گروه اجتماعی، نهاد و مرکز دینی، حوزوی و دانشگاهی، رسانه، نمایندگان پارلمانی و اندکی مقام ارشد حکومتی داشتند. | ||
==جغرافیا== | ==جغرافیا== | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
==تاریخ== | ==تاریخ== | ||
داریوش اول (۴۸۶-۵۲۲پ.م) و اسکندر (۳۲۳-۳۳۶پ.م) اولین کسانی بودند که از افغانستان به عنوان دروازه ورود به [[هند]] استفاده کردند. کوشانیان تا قرن ۴ میلادی بر این سرزمین حکومت کردند. فاتحان [[اسلام|اسلامی]] در سده اول خورشیدی وارد این کشور شدند. پس از این، [[هرات]] و [[بلخ]] به دو شهر مهم در منطقه تاریخی [[خراسان قدیم|خراسان]] تبدیل شدند. چنگیز و [[تیمور گورکانی]] در قرن‌های ۶و۸ش این کشور را تصرف کردند.<ref>[https://www.infoplease.com/world/countries/afghanistan سایت «infoplease»، قسمت «afghanistan»]</ref> در بخش‌های مختلف افغانستان امروزی پس از ورود مسلمانان تا | داریوش اول (۴۸۶-۵۲۲پ.م) و اسکندر (۳۲۳-۳۳۶پ.م) اولین کسانی بودند که از افغانستان به عنوان دروازه ورود به [[هند]] استفاده کردند. کوشانیان تا قرن ۴ میلادی بر این سرزمین حکومت کردند. فاتحان [[اسلام|اسلامی]] در سده اول خورشیدی وارد این کشور شدند. پس از این، [[هرات]] و [[بلخ]] به دو شهر مهم در منطقه تاریخی [[خراسان قدیم|خراسان]] تبدیل شدند. چنگیز و [[تیمور گورکانی]] در قرن‌های ۶و۸ش این کشور را تصرف کردند.<ref>[https://www.infoplease.com/world/countries/afghanistan سایت «infoplease»، قسمت «afghanistan»]</ref> در بخش‌های مختلف افغانستان امروزی پس از ورود مسلمانان تا کوشانیان، [[طاهریان]]، [[صفاریان]]، [[سامانیان]]، [[غزنویان]]، [[غوریان]]، [[سلجوقیان]]، [[ایلخانیان]]، [[آل کرت]]، [[تیموریان]]، بابُریان (گورکانی هند)، [[صفویان]]، [[نادر افشار]] و [[ابدالیان]] حکومت کرده‌اند.<ref>[https://www.historyfiles.co.uk/KingListsFarEast/AsiaArachosia.htm سایت historyfiles، صفحه «AsiaArachosia»]</ref> [[بلخ]]، [[هرات]]، [[بامیان]]، [[جوزجان]]، [[قندهار]]، [[تخار]]، [[بدخشان]]، [[زرنج]]، [[پوشنگ]] و [[نیمروز]] مشهورترین شهرهای باستانی افغانستان هستند.<br> | ||
در قرن نوزده میلادی، افغانستان در رقابت بین امپراتوری [[بریتانیا]] و تزار [[روسیه]] به منظور کنترل آسیای مرکزی و هند به میدان جنگ یا میدان بازی بزرگ تبدیل شد.<ref>[https://www.infoplease.com/world/countries/afghanistan سایت «infoplease»، قسمت «afghanistan»]</ref> مرزهای امروزی افغانستان در این زمان بوجود آمد.<ref>[https://www.britannica.com/place/Afghanistan سایت دانشنامه بریتانیکا، صفحه افغانستان]</ref> شاه افغانستان، امان‌الله پس از موافقت‌نامه استقلال با انگلیس (۱۲۹۸ش/۱۹۱۹م)، تلاش کرد یک‌سری اصلاحات ساختاری در جامعه و دولت افغانستان ایجاد کند.<ref>[https://www.infoplease.com/world/countries/afghanistan سایت «infoplease»، قسمت «afghanistan»]</ref> | در قرن نوزده میلادی، افغانستان در رقابت بین امپراتوری [[بریتانیا]] و تزار [[روسیه]] به منظور کنترل آسیای مرکزی و هند به میدان جنگ یا میدان بازی بزرگ تبدیل شد.<ref>[https://www.infoplease.com/world/countries/afghanistan سایت «infoplease»، قسمت «afghanistan»]</ref> مرزهای امروزی افغانستان در این زمان بوجود آمد.<ref>[https://www.britannica.com/place/Afghanistan سایت دانشنامه بریتانیکا، صفحه افغانستان]</ref> شاه افغانستان، امان‌الله پس از موافقت‌نامه استقلال با انگلیس (۱۲۹۸ش/۱۹۱۹م)، تلاش کرد یک‌سری اصلاحات ساختاری در جامعه و دولت افغانستان ایجاد کند.<ref>[https://www.infoplease.com/world/countries/afghanistan سایت «infoplease»، قسمت «afghanistan»]</ref> | ||