پرش به محتوا

شاه طهماسب اول: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۱۱۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۱
درج الگوی درجه بندی
(درج الگوی درجه بندی)
خط ۴۰: خط ۴۰:
==وقایع مهم دوران سلطنت==
==وقایع مهم دوران سلطنت==
===مقابله با دشمنان خارجی===
===مقابله با دشمنان خارجی===
از همان آغاز زمامداری تهماسب، دشمنان سرسخت دولت صفوی یعنی [[ازبکان]] و [[دولت عثمانی|عثمانیان]] حملات خود را به [[ایران]] آغاز کردند. عبیدالله خان ازبک و امرای دیگر او به طور مداوم [[خراسان]] را مورد تاخت و تاز و کشتار قرار می‌دادند. سرانجام در جنگ بزرگ " جام" در سال ۹۳۵ ه‍.ق با شکستی که تهماسب به عبیدالله وارد کرد، برای مدتی خراسان از حملات ازبکان درامان ماند.<ref>سیوری، ایران عصر صفوی، ص۵۱</ref> در جبهه غربی، شاه تهماسب با دشمن بزرگی همچون [[سلطان سلیمان قانونی]] مواجه بود. سلطان عثمانی وارث سرزمین‌های وسیعی بود که پدرش در اروپا و آسیای غربی و شمال افریقا به دست اورده بود. البته خود او هم مرتبا بر دامنه این تصرفات می‌افزود.
از همان آغاز زمامداری تهماسب، دشمنان سرسخت دولت صفوی یعنی [[ازبکان]] و [[دولت عثمانی|عثمانیان]] حملات خود را به [[ایران]] آغاز کردند. عبیدالله خان ازبک و امرای دیگر او به طور مداوم [[خراسان]] را مورد تاخت و تاز و کشتار قرار می‌دادند. سرانجام در جنگ بزرگ " جام" در سال ۹۳۵ ه‍.ق با شکستی که تهماسب به عبیدالله وارد کرد، برای مدتی خراسان از حملات ازبکان درامان ماند.<ref>سیوری، ایران عصر صفوی، ص۵۱</ref> در جبهه غربی، شاه تهماسب با دشمن بزرگی همچون [[سلطان سلیمان قانونی]] مواجه بود. سلطان عثمانی وارث سرزمین‌های وسیعی بود که پدرش در اروپا و آسیای غربی و شمال آفریقا به دست آورده بود. البته خود او هم مرتبا بر دامنه این تصرفات می‌افزود.


فرار اولامه سلطان تکلو از سران معتبر [[قزلباش]] به عثمانی و پناهنده شدن القاص میرزا برادر شاه تهماسب به سلطان سلیمان و نیز تحریکاتی که در [[استانبول]] علیه [[ایران]] انجام دادند، آتش جنگ میان [[صفویان|دولت صفوی]] و [[عثمانیان|حکومت عثمانی]] را دامن زد.<ref>تذکره شاه تهماسب، ۱۳۴۳ه‍.ق: ص۸۹</ref>
فرار اولامه سلطان تکلو از سران معتبر [[قزلباش]] به عثمانی و پناهنده شدن القاص میرزا برادر شاه تهماسب به سلطان سلیمان و نیز تحریکاتی که در [[استانبول]] علیه [[ایران]] انجام دادند، آتش جنگ میان [[صفویان|دولت صفوی]] و [[عثمانیان|حکومت عثمانی]] را دامن زد.<ref>تذکره شاه تهماسب، ۱۳۴۳ه‍.ق: ص۸۹</ref>
خط ۴۸: خط ۴۸:
===صلح آماسیه===
===صلح آماسیه===
{{اصلی|صلح آماسیه}}
{{اصلی|صلح آماسیه}}
پیمان آماسیه نام پیمانی است که بین شاه تهماسب صفوی و سلطان سلیمان اول در سال ۸۸۴ شمسی (۹۶۲ قمری / ۱۵۵۵م) در شهر آماسیه (شهری در شمال آناتولی و در [[ترکیه]] امروزی) بسته شد. این پیمان با مشخص کردن مرز [[ایران]] و [[عثمانی]] پایانی بر جنگ‌های دراز مدت دو کشوربود. این پیمان ۲۰ سال آرامش را بین دو کشور به ارمغان آورد. متن نامۀ شاه تهماسب ممهور به مهروی به شمارۀ ۸۹۶۸ در آرشیو کتابخانۀ توپقاپی نگهداری می‌شود.<ref>[http://lib.eshia.ir/23022/2/490 مدخل آماسیه؛ دانشنامه بزرگ اسلامی]</ref>
پیمان آماسیه نام پیمانی است که بین شاه تهماسب صفوی و سلطان سلیمان اول در سال ۸۸۴ شمسی (۹۶۲ قمری / ۱۵۵۵م) در شهر آماسیه (شهری در شمال آناتولی و در [[ترکیه]] امروزی) بسته شد. این پیمان با مشخص کردن مرز [[ایران]] و [[عثمانی]] پایانی بر جنگ‌های دراز مدت دو کشوربود. این پیمان ۲۰ سال آرامش را بین دو کشور به ارمغان آورد. متن نامۀ شاه تهماسب ممهور به مهر وی به شمارۀ ۸۹۶۸ در آرشیو کتابخانۀ توپقاپی نگهداری می‌شود.<ref>[http://lib.eshia.ir/23022/2/490 مدخل آماسیه؛ دانشنامه بزرگ اسلامی]</ref>


به موجب این قرارداد ایالت‌های [[آذربایجان (منطقه)|آذربایجان]]، [[ارمنستان]] شرقی و [[گرجستان]] شرقی در اختیار دولت ایران قرار گرفت و گرجستان غربی، ارمنستان غربی و کشور [[عراق]] به دولت عثمانی واگذار شد. همچنین سلطان عثمانی موافقت کرد که با پیروان مذهب [[شیعه]] با مدارا رفتار کند و از زوار ایرانی که عازم [[مکه]] و [[مدینه]] هستند، حمایت کند . به ‌علاوه به فرماندهان مرزی نیز تأکید شود تا از صدور هرگونه دستوری که موجب منازعات مرزی شود، خودداری کنند.
به موجب این قرارداد ایالت‌های [[آذربایجان (منطقه)|آذربایجان]]، [[ارمنستان]] شرقی و [[گرجستان]] شرقی در اختیار دولت ایران قرار گرفت و گرجستان غربی، ارمنستان غربی و کشور [[عراق]] به دولت عثمانی واگذار شد. همچنین سلطان عثمانی موافقت کرد که با پیروان مذهب [[شیعه]] با مدارا رفتار کند و از زوار ایرانی که عازم [[مکه]] و [[مدینه]] هستند، حمایت کند. به ‌علاوه به فرماندهان مرزی نیز تأکید شود تا از صدور هرگونه دستوری که موجب منازعات مرزی شود، خودداری کنند.


===استقرار در پایتخت===
===استقرار در پایتخت===
خط ۸۴: خط ۸۴:
{{شاهان ایران از صفویه تا پهلوی}}
{{شاهان ایران از صفویه تا پهلوی}}


 
<onlyinclude>{{درجه‌بندی
| پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
| رده = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
| جعبه اطلاعات = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->دارد
| عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->دارد
| ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد
| رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد
| کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص
| جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد
| شناسه = <!--ناقص، کامل-->ناقص
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد
| جامعیت = <!--ندارد، دارد-->دارد
| زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->ندارد
| تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
| تاریخ برتر شدن =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
| توضیحات =
}}</onlyinclude>


[[en:Tahmasp I]]
[[en:Tahmasp I]]
۶٬۴۶۰

ویرایش