صفویان: تفاوت میان نسخه‌ها

==خاندان صفوی==

[[پرونده:بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی.bmp|بندانگشتی|۳۰۰px|[[بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی]]]]

خاستگاه صفویه شهر [[اردبیل]] است. اولین نفر از این خاندان، [[فیروز شاه زرین کلاه]] در قرن پنجم قمری در اردبیل می‌زیست. اصل و نسب این خاندان بر اساس منابع دوره صفویه به [[امام موسی کاظم علیه‌السلام |امام کاظم(ع)]] [[شیعیان]] می‌رسد.<ref>خواند میر، حبیب السیر، ج۴، ۱۳۵۳، ص۴۰۹؛ البته برخی از مورخان فقط به [[سادات]] بودن اجداد صفوی اشاره دارند. صفوة الصفا، ابن بزاز، ترجمه مجد طباطبایی، ص۷۱</ref> برخی از پژوهشگران معاصر، در سیادت این خاندان و تشیع شیخ صفی‌الدین تردید کرده‌اند.<ref>نک: نفیسی، عرفان و ادب در عصر صفوی، ص۲۳؛ میر احمدی، دین و مذهب در عصر صفوی ص۴۱</ref>

==تأسیس==

تأسیس حکومت صفویه در زمان [[شاه اسماعیل اول|اسماعیل اول]] از نوادگان شیخ صفی بود. او در رأس مریدان خود به همراه هفت هزار تن [[قزلباش]]، نیروهای [[آق قویونلو]] را در ناحیه [[شرور (مکان)|شرور]] شکست داد<ref>مزاوی،۱۳۶۳:ص۲۶۶</ref> و وارد [[تبریز]] شد و [[تشیع]] را به عنوان مذهب رسمی اعلام نمود. قبایل [[روملو]]، [[استاجلو]]، [[تکلو]]، [[شاملو]]، [[ذوالقدر]]، [[قاجار]]، [[افشار]] و نیز [[ترکمان|ترکمانان]] در تشکیل صفویه نقش بنیادینی را ایفا کردند.<ref>سومر، نقش ترکان آناطولی در تشکیل و توسعه دولت صفوی، تهران، ص۱۷۱</ref>

===جانشینان شاه اسماعیل===

با مرگ [[شاه اسماعیل اول|اسماعیل اول]]، روند تضاد جناح‌های درون حکومتی که در ده سال آخر سلطنت او رو به گسترش گذاشته بود، اوجی تازه یافت. پسرش [[شاه طهماسب اول |تهماسب]] در ده سالگی به پادشاهی رسید.<ref>محمد یوسف اصفهانی، خلد برین، ص۳۲۶</ref>