کشتی نوح: تفاوت میان نسخه‌ها

جریان کشتی نوح بخشی از داستان زندگی و [[پیامبری]] [[نوح (پیامبر)|حضرت نوح(ع)]] است. وقتی نوح به پیامبری برگزیده شد مامور شد تا قومش را که بت پرست و [[مشرک]] بودند به [[توحید|خداپرستی]] دعوت کند.<ref>سوره نوح، آیه ۱.</ref> به روایت بسیاری از [[مفسر|مفسرین]] بر اساس آیه ۱۴ [[سوره عنکبوت]] «وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِيهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِينَ عَامًا» حضرت نوح ۹۵۰ سال در میان قوم خود مردم را به خداپرستی دعوت کرد.<ref>طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ۱۳۷۴ش، ج ۱۰، ص ۴۰۱؛ ابن کثیر، قصص الانبیاء، ۱۴۱۱ق، ص ۷۴.</ref> او در این مدت با مشقت و تلاش شب و روز قومش را هدایت کرد.<ref>سوره نوح، آیه ۵؛قطب راوندی، قصص الانبیاء (ع)، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۲۵۲؛ جاد المولی، قصه‌های قرآنی، ، ۱۳۸۰ش، ص۳۷.</ref> اما قومش دعوتش را قبول نمی‌کردند و در تمام این مدت افراد اندکی به او ایمان آوردند.<ref>ابن کثیر، قصص الانبیاء، ۱۴۱۱ق، ص ۷۲؛ بیومی مهرام، بررسی تاریخی قصص قرآن، ۱۳۸۹، ج۴، ۱۶.</ref>  

سرانجام نوح بعد از سال‌ها دعوت و عدم ایمان قومش، به خدا شکایت می‌کرد.<ref>سوره نوح، آیه ۶ و ۷.</ref> خداوند نیز به نوح وحی کرد که هیچ فرد دیگری از قومش به او ایمان نخواهد آورد.<ref>سوره هود، آیه ۳۶.</ref> اینگونه بود که نوح قومش را نفرین کرد و گفت «پروردگارا هیچ کس از کافرین را بر روی زمین باقی مگذار» <ref>سوره نوح، آیه ۲۶.</ref> و خداوند نیز [[عذاب|عذابی]] سخت به صورت [[طوفان نوح|طوفان]] برای آنها مقرر کرد تا همه کافرین از روی زمین از بین بروند.<ref>سوره قمر، آیه ۱۴؛ سوره هود، آیه ۲۵-۴۹؛ سوره نوح، آیه ۱-۲۵.</ref>

خداوند برای نجات نوح، مومنان و همچنین حیوانات به او دستور داد کشتیی بسازد.<ref>سوره هود، آیه ۳۷؛ سوره مومنون آیه ۲۷.</ref> [[نوح (پیامبر)|حضرت نوح]] که به روایت برخی نجار بود<ref name=":0">جزایری، النور المبین فی قصص الأنبیاء و المرسلین (قصص قرآن)، ۱۳۸۱ش، ص ۱۱۹؛ مکارم شیرازی، قصه‌های قرآن، ۱۳۸۰ش. ص۱۴۹؛ قطب راوندی، قصص الانبیاء (ع)، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۲۵۷؛ مجلسی، تاریخ پیامبران، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص ۲۵۵.</ref> با هدایت خداوند توسط [[جبرئیل]] توانست کشتیی با چوب و میخ بسازد<ref>سوره قمر، آیه ۱۳.</ref> کشتیی بزرگی که نه قبل از آن مثلش ساخته شده بود و نه بعد از آن مثلش ساخته شد.<ref name=":1">ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۴۶۰.</ref> این کشتی قرار بود  مومنان حضرت نوح(ع) و همچنین دو جفت از همه حیوانات را از عذاب الهی حفظ کند.<ref>سوره هود، آیه ۴۰.</ref>

به روایت [[قرآن کریم]] زمانی که [[حضرت نوح(ع)]] ساخت کشتی را آغاز کرد هر کس از مردمان بی ایمان از محل ساخت کشتی عبور می‌کرد نوح را مسخره می‌کرد.<ref>سوره هود، آیه ۳۸؛ ابن کثیر، قصص الانبیاء، ۱۴۱۱ق، ص۷۵.</ref> در خصوص محتوی تمسخر قوم نوح منبع معتبری وجود ندارد؛ برخی با استناد به روایات، محتوی این تمسخر را ساختن کشتی در یک بیابان عنوان کرده‌اند. <ref>جزایری، النور المبین فی قصص الأنبیاء و المرسلین (قصص قرآن)، ۱۳۸۱ش، ص ۱۱۹؛ قطب راوندی، قصص الانبیاء (ع)، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۲۵۲.</ref> برخی دیگر عنوان کرده‌اند که محتوی تمسخر نجار شدن کسی که قبلا ادعای پیامبری می‌کرد، بوده است.<ref>جاد المولی، قصه‌های قرآنی، ، ۱۳۸۰ش، ص۴۰.</ref> 

=== فراوانی اشاره به کشتی نوح در قرآن ===

[[خداوند]] در ۱۲ [[آیه]] و ۱۰ [[سوره]] به کشتی نوح اشاره کرده‌است. که مهمترین آنها  آیات ۳۷ و ۳۸ سوره [[سوره هود|هود]] و ۲۶ و ۲۷ سوره  [[سوره مؤمنون|مؤمنون]] می‌باشد. البته سوره‌های [[سوره اسراء|اسراء]]، [[سوره یونس|یونس]]،‌ [[سوره اعراف|اعراف]]، [[سوره شعرا|شعرا]]، [[سوره صافات]] برخی از دیگر‌ سوره‌هایی‌اند که در آنها به کشتی نوح اشاره شده است. [[قرآن کریم]] داستان کشتی نوح را در چارچوب اهداف [[قصص القرآن|قصه‌های قرآنی]] مطرح کرده است و با وجود تکرار این داستان در بخش‌های مختلف، به بیان جزئیات آن نپرداخته است.<ref>بیومی مهرام، بررسی تاریخی قصص القرآن، ۱۳۸۹، ج۴، ص ۷۰.</ref>

 

=== مقایسه کشتی نوح در متون اسلامی و یهودی ===

شباهت ها و تفاوت های داستان کشتی نوح در متون اسلامی و یهودی

[[حدیث|روایت]] مشهوری از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] به نام [[حدیث سفینه|روایت سفینه]] نقل شده است که در آن هل بیت(ع) برای [[مسلمانان]]، به کشتی نوح تشبیه شده‌اند. این حدیث یکی از ادلّۀ روایی شیعیان برای اثبات جایگاه ویژه اهل بیت پیامبر اکرم(ص) در هدایت و رهبری مسلمانان است.

 

بر این اساس چون کتاب تاریخی معتبری که داستان [[نوح (پیامبر)|نوح(ع)]] و کشتی نوح را روایت کرده باشد وجود ندارد برخی معتقدند  جزئیات  مختلف و متعددی که به داستان کشتی نوح اضافه شده است بر گرفته از [[روایات]] است که بخشی از آن روایات، [[اسرائیلیات|اسرائلیات]] و از خرافات می‌باشند که باعث شده‌اند حتی برخی از مسائل روشن  داستان حضرت نوح(ع) تیره و تار شود.<ref>بیومی مهرام، بررسی تاریخی قصص القرآن، ۱۳۸۹، ج۴، ص ۷۰.</ref>