کشتی نوح: تفاوت میان نسخه‌ها

جریان کشتی نوح بخشی از داستان زندگی و پیامبری حضرت نوح(ع) است. وقتی نوح به پیامبری برگزیده شد مامور شد تا قومش را که بت پرست و مشرک بودند به خداپرستی دعوت کند.<ref>سوره نوح، آیه ۱.</ref> به روایت بسیاری از مفسرین بر اساس آیه ۱۴ سوره عنکبوت «وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِيهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِينَ عَامًا» حضرت نوح ۹۵۰ سال در میان قوم خود مردم را به خداپرستی دعوت کرد.<ref>طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ۱۳۷۴ش، ج ۱۰، ص ۴۰۱؛ ابن کثیر، قصص الانبیاء، ۱۴۱۱ق، ص ۷۴.</ref> او در این مدت با مشقت و تلاش شب و روز قومش را هدایت کرد<ref>سوره نوح، آیه ۵؛قطب راوندی، قصص الانبیاء (ع)، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۲۵۲؛ جاد المولی، قصه‌های قرآنی، ، ۱۳۸۰ش، ص۳۷.</ref> اما قومش دعوتش را قبول نمی‌کردند و در تمام این مدت افراد اندکی به او ایمان آوردند.<ref>ابن کثیر، قصص الانبیاء، ۱۴۱۱ق، ص ۷۲؛ بیومی مهرام، بررسی تاریخی قصص قرآن، ۱۳۸۹، ج۴، ۱۶.</ref> نوح در مقابل همه آزار و اذیت‌های قومش صبوری می‌کرد و در دعوت مردم بردبار بود و همواره از خداوند هدایت آنان را طلب می‌کرد،<ref>جزایری، النور المبین فی قصص الأنبیاء و المرسلین (قصص قرآن)، ۱۳۸۱ش، ص ۱۱۷؛ نژادی، انبیاء الوالعزم،‌ ۱۳۹۰ش، ص۱۶۰-۱۶۱؛ ابن کثیر، قصص الانبیاء، ۱۴۱۱ق، ص ۷۲.</ref> و در خصوص عدم ایمان، سبک سری و جهالت قومش نیز به خدا شکایت می‌کرد.<ref>سوره نوح، آیه ۶ و ۷.</ref> تا اینکه خداوند به نوح وحی کرد که هیچ فرد دیگری از قومش به او ایمان نخواهد آورد.<ref>سوره هود، آیه ۳۶.</ref> اینگونه بود که حضرت نوح قومش را نفرین کرد و  گفت «پروردگارا هیچ کس از کافرین را بر روی زمین باقی مگذار» <ref>سوره نوح، آیه ۲۶.</ref> و خداوند نیز عذابی سخت به صورت طوفان برای آنها مقرر کرد تا همه کافرین از روی زمین از بین بروند.<ref>سوره قمر، آیه ۱۴؛ سوره هود، آیه ۲۵-۴۹؛ سوره نوح، آیه ۱-۲۵.</ref> خداوند برای نجات نوح، مومنان و همچنین حیوانات به او دستور داد کشتیی بسازد.<ref>سوره هود، آیه ۳۷؛ سوره مومنون آیه ۲۷.</ref> حضرت نوح که به روایت برخی نجار بود<ref name=":0">جزایری، النور المبین فی قصص الأنبیاء و المرسلین (قصص قرآن)، ۱۳۸۱ش، ص ۱۱۹؛ مکارم شیرازی، قصه‌های قرآن، ۱۳۸۰ش. ص۱۴۹؛ قطب راوندی، قصص الانبیاء (ع)، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۲۵۷؛ مجلسی، تاریخ پیامبران، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص ۲۵۵.</ref> با هدایت خداوند توسط جبرئیل توانست کشتیی با چوب و میخ بسازد<ref>سوره قمر، آیه ۱۳.</ref> کشتیی بزرگی که نقل قبل از آنها مثلش ساخته شده بود و نه بعد از آن مثلش ساخته شد<ref name=":1">ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۴۶۰.</ref>. کشتیی که دو جفت از همه حیوانات و همچنین مومنان حضرت نوح در آن جای بگیرند.<ref>سوره هود، آیه ۴۰.</ref>

قرآن کریم داستان کشتی نوح را در چارچوب اهداف [[قصص القرآن|قصه‌های قرآنی]] مطرح کرده است و با وجود تکرار این داستان در بخش‌های مختلف، به بیان جزئیات آن نپرداخته است.<ref>بیومی مهرام، بررسی تاریخی قصص القرآن، ۱۳۸۹، ج۴، ص ۷۰.</ref> بر این اساس چون کتاب تاریخی معتبری که داستان نوح و کشتی نوح را روایت کرده باشد وجود ندارد برخی معتقدند جزئیات  مختلف و متعددی که به داستان کشتی نوح اضافه شده است بر گرفته از روایات است که بخش عمده آن روایات اسرائلیات و از خرافات می‌باشند که باعث شده‌اند حتی برخی از مسائل روشن در خصوص داستان کشتی نوح تیره و تار باشد.<ref>بیومی مهرام، بررسی تاریخی قصص القرآن، ۱۳۸۹، ج۴، ص ۷۰.</ref>

«وَاصْنَعِ الْفُلْكَ بِأَعْيُنِنَا وَوَحْيِنَا» و دیگری در آیه ۲۷ سوره مومنون«فَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِ أَنِ اصْنَعِ الْفُلْكَ بِأَعْيُنِنَا وَوَحْيِنَا ». همانطور که روشن است سیاق هر دو آیه تقریبا یکی است و اشاره به این مطلب دارد که حضرت نوح کشتی را به دستور خداوند و تحت نظر و امر او ساخته است. بسیاری از مفسرین و مورخین  به این مطلب اذعان کرده‌اند که خداوند ساختن کشتی را به وسیله جبرئیل به حضرت نوح آموزش داد.<ref>قمی، تفسیر قمی، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۲۶؛ جزایری، النور المبین فی قصص الأنبیاء و المرسلین، (قصص قرآن)، ۱۳۸۱، ص۱۱۹؛ طبری، تاریخ طبری، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص ۱۳۲-۱۳۳.</ref>

العرائس<ref>ثعلبی، العرائس فى قصص الانبياء، </ref>