عرش: تفاوت میان نسخه‌ها

[[روایات]] گوناگونی درباره عرش وجود دارد؛ از جمله اینکه [[فرشته|فرشتگان]] مقرب الهی عرش را حمل می‌کنند و تمثال تمام موجودات جهان در عرش وجود دارد<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۱۷۰.</ref> یا اینکه جمله «لا إله إلّا اللّه، [[محمد(ص)|مُحَمَّدٌ]] رَسول اللّه، [[علی(ع)|علی]] أمیرالمؤمنین»<ref>خدایی جز خدای یگانه نیست، محمد (ع) فرستاده خداست و علی (ع) امیر مومنان است.</ref> بر روی عرش نوشته شده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج ۲۷، ص۱.</ref> پیامبر(ص) در حدیثی می‌گوید در سفر [[معراج]]، هنگامی که به عرش نگاه کردم، مشاهده کردم همه [[معصومان(ع)|معصومان]] در طرف راست عرش قرار دارند.<ref>مجلس، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۶، ص۲۱۷.</ref> در بعضی از روایات نیز وارد شده که عرش، علم بی‌پایان پروردگار است.<ref>بیات مختاری، «عرش خدا و تفاوت آن با کرسی»، ص۵۸.</ref>

از دید برخی گروه‌های اهل سنت مانند [[اشاعره]] و [[اهل‌ حدیث|اهل حدیث]]، به مفاهیمی مانند عرش و [[کرسی]] تنها باید [[ایمان]] آورد و از تفکر درباره آن پرهیز کرد.<ref>بیات مختاری، «عرش خدا و تفاوت آن با کرسی»، ص۵۳.</ref>  خداوند بر عرش قرار دارد؛ ولی چگونگی آن برای ما مشخص نیست.<ref>دانشنامه قرآنی، ج ۴۹، مدخل عرش، ص۱۴۴۶.</ref> [[مالک بن انس]] درباره معنی نشستن خداوند بر عرش می‌گوید: معنای نشستن مشخص است؛ اما چگونگی آن قابل فهم نیست و سؤال پرسیدن درباره آن [[بدعت]] و ایمان آوردن به آن [[واجب]] است.<ref>احمدی، «اندیشه کلامی سنایی درباره عرش»، ص۷.</ref>

عده‌ای از فلاسفه [[مسلمان]] نیز با استناد به «هیئت بطلمیوسی»، عرش الهی را «فلک‌الافلاک» که همان [[فلک]] نهم در [[فلسفه|نظام فلسفی]] است می‌دانستد.<ref>بی نام، «تفسیر قرآن مجید، سوره رعد آیه ۲»، ص۸.</ref>

[[معتزله]] و گروهی از [[مفسران]] [[شیعه]] معتقدند؛ چیزی به نام عرش در خارج وجود ندارد و عرش الهی کنایه از امور دیگری است؛<ref>بی‌نا، «آیات عرش و کرسی» در فرهنگ نامه علوم قرآن، ص۹۱.</ref> اما در اینکه کنایه از چیست دیدگاه‌های بسیاری وجود دارد. گروهی معتقدند: عرش سراسر جهان هستی است و نشستن خداوند بر آن، کنایه از تدبیر الهی بر تمام امور است.<ref>بی نام، «تفسیر قرآن مجید، سوره رعد آیه ۲»، ص۱۰.</ref> عده‌ای دیگر می‌گویند: کرسی کنایه از دنیای مادی و عرش کنایه از جهان مافوق ماده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۶۹ش، ج ۲۰، ص۳۸.</ref> [[شیخ صدوق]] عرش را به علم بی‌پایان پرودگار تفسیر کرده است.<ref> صدوق، معانی الأخبار، ترجمه محمدی شاهرودی، ۱۳۷۷ش، ص۶۷.</ref> برخی دیگر نیز آن را کنایه از فرمانروایی، حاکمیت و مالکیت  خداوند می‌دانند.<ref>معرفت، التمهید فی علوم القرآن،۱۴۱۶ق، ج۳، ص۱۲۵.</ref>  

در ادیان دیگر نیز عرش الهی مطرح شده است؛ گاهی [[آسمان]] را عرش پروردگار دانسته و ذکر شده که به آسمان قسم نخورید، زیرا آسمان همان عرش خداست.<ref> کتاب مقدس، کتاب متی، باب ۵، آیه۳۵.</ref>  گاهی از آن به تختی یاد شده که چرخ‌هایی دارد و خداوند بر آن نشسته<ref>کتاب مقدس، کتاب حزقیال، باب ۱، آیه ۲۶.</ref> و عرش و چرخ‌های آن نیز از آتش ملتهب شده‌اند.<ref>کتاب مقدس، کتاب دانیال، باب۷، آیه۹.</ref> در کتاب پادشاهان از [[تورات]] نیز از فرشتگانی یاد شده که در سمت راست و چپ  بر سریر(عرش) الهی نشسته‌اند.<ref> کتاب مقدس، کتاب اول پادشاهان، باب۲۲، آیه۱۹.</ref> همچنین ملائکه [[سَرّافين|سرافین]] نیز در اطراف تخت پروردگار به تسبیح پروردگار مشغول هستند.<ref>کتاب مقدس، کتاب اشعیاء نبى، باب۶، آیه۳.</ref>

{{ستون-شروع|4}}