حسین بن منصور حلاج: تفاوت میان نسخه‌ها

در میان عالمان مسلمان، گروهی فتوا به کفر حلاج داده‌اند، گروهی او را اهل ولایت دانسته‌اند، و گروه دیگری سکوت کرده‌اند. از میان فقهای امامیه، ابن بابویه، شیخ طوسی و علامه حلی، به کفر او فتوا داده‌اند و شوشتری و عاملی، او را بی‌گناه و پاکدامن خوانده‌اند. همین اختلاف در میان عالمان مذاهب دیگر اسلامی نیز دیده می‌شود.<ref>محسنی‌نیا، «حلاج در نگاه مخالفان»، در فصلنامه مطالعات ایرانی، پاییز ۱۳۸۳ش، ص ۱۴۸.</ref> علاوه بر فقهای مذاهب اسلامی، اهل کلام و حکمت و تصوف نیز درباره او اختلاف کرده‌اند.<ref>محسنی‌نیا، «حلاج در نگاه مخالفان»، در فصلنامه مطالعات ایرانی، پاییز ۱۳۸۳ش، ص ۱۴۸.</ref>  

برخی از حکما و فیلسوفان مسلمان، از جمله خواجه نصیرالدین طوسی،<ref>ثبوت، «مدافعان و ستایشگران حلاج از علمای شیعه»، در فصلنامه آینه میراث، ش ۴۱، ص ۶۸.</ref> ملاصدرای شیرازی،<ref>ثبوت، «مدافعان و ستایشگران حلاج از علمای شیعه»، در فصلنامه آینه میراث، ش ۴۱، ص ۶۹.</ref> قاضی سعید قمی،<ref>ثبوت، «مدافعان و ستایشگران حلاج از علمای شیعه»، در فصلنامه آینه میراث، ش ۴۱، ص ۷۰.</ref> ملامحمد هیدجی،<ref>ثبوت، «مدافعان و ستایشگران حلاج از علمای شیعه»، در فصلنامه آینه میراث، ش ۴۱، ص ۷۱.</ref>  و علامه طباطبایی، با تحسین از او یاد کرده‌اند.<ref>ثبوت، «مدافعان و ستایشگران حلاج از علمای شیعه»، در فصلنامه آینه میراث، ش ۴۱، ص ۶۸-۷۲.</ref>

اسلام‌شناسان غربی هم درباره حلاج، نظرات مختلف و متضادی داشته‌اند؛ آگوست مولر، او را مسیحی دانسته و معتقد بوده‌ که او دین خود را پنهان می‌کرده است. یوهان ریسکه، او را کافر قلمداد کرده‌ است. حلاج به باور آلفرد کریمر، از طرفداران وحدت هستی، و به نظر ادوارد براون، فریبکاری ماهر و خطرناک دانسته شده است.<ref>محسنی‌نیا، «حلاج در نگاه مخالفان»، در فصلنامه مطالعات ایرانی، پاییز ۱۳۸۳ش، ص ۱۴۸-۱۴۹.</ref>

==توقیع امام زمان==

==آثار==