پرش به محتوا

ناقه صالح: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۹۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۳ ژانویهٔ ۲۰۱۷
ویکی‌سازی و اصلاح برخی جزئیات
imported>Hasaninasab
جزبدون خلاصۀ ویرایش
(ویکی‌سازی و اصلاح برخی جزئیات)
خط ۱: خط ۱:
'''ناقه صالح''' [[معجزه]] صالح. شتری بود که برای تایید [[صالح پیامبر]] از دل کوه بیرون آمد. قرآن از این ناقه به «ناقه الله» تعبیر می‌کند. بنابر [[روایات]]، این شتر به درخواست [[مشرکان]] و با اعجاز الهی نمایان شد.
'''ناقه صالح''' یا  '''معجزه حضرت صالح'''، شتری که برای تایید [[صالح پیامبر]]، از دل کوه بیرون آمد. قرآن از این ناقه به «ناقة الله» تعبیر می‌کند. بنابر [[روایات]]، این شتر به درخواست [[مشرکان]] و با اعجاز الهی نمایان شد.


برای امتحان [[قوم ثمود]]، آب نهر یک‌روز اختصاص به این ناقه داشت و مردم در روز بعد می‌توانستند از آب استفاده کنند و حق هیچ تعرضی به این شتر را نداشتند. اما با گذشت زمان، عده‌ای ناقه را از بین بردند و دیگران نیز بدان رضایت دادند. در نتیجه [[عذاب الهی]] نازل گشت و همه مشرکان نابود شدند.
بر اساس روایات اسلامی، خداوند با ناقه صالح، قوم ثمود را آزمود و آب نهر، یک روز به این ناقه اختصاص داشت و مردم در روز بعد می‌توانستند از آب استفاده کنند و حق هیچ تعرضی به این شتر را نداشتند. اما با گذشت زمان، عده‌ای ناقه را از بین بردند و دیگران نیز بدان رضایت دادند. در نتیجه [[عذاب الهی]] نازل گشت و همه مشرکان نابود شدند.


== نشانه‌‌ی الهی==
== نشانه الهی==
ناقه صالح، شتر ماده‌ای بود که با معجزه الهی و در تایید [[حضرت صالح]]، خلق شد.
ناقه صالح، شتر ماده‌ای بود که با معجزه الهی و در تایید [[حضرت صالح]] خلق شد. [[قرآن]] در چند آیه از ناقه صالح یاد کرده و در عموم موارد از آن به «ِناقَةُ اللَّه» تعبیر می‌کند.<ref>سوره اعراف، آیه ۷۳؛ سوره هود، آیه ۶۴.</ref> اضافه ناقه به الله، [[اضافه تشریفیه]] دانسته شده که نشانه اهمیت این ناقه است.<ref>حسینی شیرازی، تقريب القرآن إلى الأذهان، ۱۴۲۴ق، ج ۲، ص۲۰۰.</ref> اهمیت این ناقه به دلیل نحوه خاص خلق آن بوده که با معجزه خاص الهی خلق شده و وسیله امتحان قوم ثمود گردیده است.{{مدرک}}
[[قرآن]] در چند آیه از ناقه صالح یاد کرده و در عموم موارد از آن به «ِناقَةُ اللَّه» تعبیر می‌کند.<ref>سوره اعراف، آیه ۷۳؛ سوره هود، آیه ۶۴.</ref> اضافه ناقه به الله؛ [[اضافه تشریفیه]] بوده و نشان از اهمیت این ناقه دارد.<ref>حسینی شیرازی، تقريب القرآن إلى الأذهان، ۱۴۲۴ق، ج ۲، ص۲۰۰.</ref> اهمیت این ناقه به دلیل نحوه خاص به‌وجود آمدن آن بوده که با معجزه خاص الهی خلق شده و وسیله امتحان قوم ثمود گردیده است.
 
قرآن این ناقه را نشانه و دلیلی از طرف پروردگار معرفی می‌کند: «قَدْ جاءَتْكُمْ بَيِّنَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ هذِهِ ناقَةُ اللَّهِ لَكُمْ آيَةً؛ دليل روشنى از طرف پروردگارتان براى شما آمده: اين ناقه الهى براى شما معجزه‌اى است».<ref>سوره اعراف، آیه ۷۳.</ref>
قرآن این ناقه را نشانه و دلیلی از طرف پروردگار معرفی می‌کند: «قَدْ جاءَتْكُمْ بَيِّنَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ هذِهِ ناقَةُ اللَّهِ لَكُمْ آيَةً؛ دليل روشنى از طرف پروردگارتان براى شما آمده. اين ناقه الهى براى شما معجزه‌اى است».<ref>سوره اعراف، آیه ۷۳.</ref>


==خلقت==
==خلقت==
قرآن از طریقه به‌وجود آمدن این ناقه، صحبتی به میان نیاورده و تنها به نشانه بودن آن اشاره می‌کند.<ref>سوره اعراف، آیه ۷۳.</ref>
قرآن از طریقه به‌وجود آمدن این ناقه، صحبتی به میان نیاورده و تنها به نشانه بودن آن اشاره می‌کند.<ref>سوره اعراف، آیه ۷۳.</ref> با این حال، روایات اسلامی جزئیات بیشتری از این معجزه ذکر کرده‌اند. حضرت صالح پس از ده‌ها سال تبلیغ خداپرستی در میان قوم خود و ایمان نیاوردن عموم مردم، به آنان چنین پیشنهاد می‌دهد: «اگر مايليد، درخواستی از من کنید تا از خداى خود بخواهم و او نیز اجابت کند و يا اگر مايليد، من از خدايان شما چيزى بخواهم، پس اگر خدايان شما خواسته مرا پاسخ دادند، من از ميان شما می‌روم. زيرا هم من شما را خسته كردم و هم شما مرا خسته كرديد».<ref>کلینی، الكافی، ۱۴۰۷ق، ج ۸، ص۱۸۵.</ref>
با این حال، روایات جزئیات بیشتری از این معجزه ذکر کرده‌اند. حضرت صالح پس از ده‌ها سال تبلیغ خداپرستی در میان قوم خود و عدم ایمان آوردن عموم مردم؛ به آنان چنین پیشنهاد می‌دهد: «اگر مايليد، درخواستی از من کنید تا از خداى خود بخواهم و او نیز اجابت کند و يا اگر مايليد، من از خدايان شما چيزى بخواهم، پس اگر خدايان شما خواسته مرا پاسخ دادند من از ميان شما می‌روم؛ زيرا هم من شما را خسته كردم و هم شما مرا خسته كرديد».<ref>کلینی، الكافی، ۱۴۰۷ق، ج ۸، ص۱۸۵.</ref>


قوم ثمود پیشنهاد صالح را پذیرفتند و پس از آماده کردن مقدمات، صالح از تک تک بت‌ها خواهان جواب گشت اما آن‌ها از جواب بازماندند. نوبت به درخواست از خدای صالح رسید. هفتاد نفر از بزرگان قوم به همراه صالح نزد کوهی رفتند. سپس از صالح چنین خواستند: در همين ساعت يک شتر ماده، سرخ‌مو، پر موی که ده ماهه باردار باشد و ... از دل کوه بیرون بیاور. صالح: آنچه خواستید با اینکه بر من سخت است ولی بر پروردگارم آسان خواهد بود. سپس صالح این خواسته را از خداوند درخواست کرد. کوه با صدای بلندی شکافته شد. سپس شتری با همان مشخصات از دل کوه بیرون آمد. در عین حال قوم دوباره درخواست کرد که شتر، بچه خود را به دنیا بیاورد. شتر بچه خود را به دنیا آورد. در نهایت، تعداد اندکی از این هفتاد نفر ایمان آوردند و حقیقت امر را به مردم گفتند.<ref> کلینی، الكافی، ۱۴۰۷ق، ج ۸، ص ۱۸۵.</ref>
بر اساس این روایات، قوم ثمود پیشنهاد صالح را پذیرفتند و پس از آماده کردن مقدمات، صالح از تک تک بت‌ها خواهان جواب شد، اما پاسخی نشنید. نوبت به درخواست از خدای صالح رسید. هفتاد نفر از بزرگان قوم به همراه صالح نزد کوهی رفتند. سپس از صالح چنین خواستند: «در همين ساعت يک شتر ماده، سرخ‌مو، پرموی که ده ماهه باردار باشد و... از دل کوه بیرون بیاور.» صالح گفت: «آنچه خواستید با اینکه بر من سخت است ولی بر پروردگارم آسان خواهد بود.» سپس صالح این خواسته را از خداوند درخواست کرد. کوه با صدای بلندی شکافته شد. سپس شتری با همان مشخصات از دل کوه بیرون آمد. در عین حال قوم دوباره درخواست کرد که شتر، بچه خود را به دنیا بیاورد. شتر بچه خود را به دنیا آورد. در نهایت، تعداد اندکی از این هفتاد نفر ایمان آوردند و حقیقت امر را به مردم گفتند.<ref> کلینی، الكافی، ۱۴۰۷ق، ج ۸، ص ۱۸۵.</ref>


== آزمایش قوم ثمود==
== آزمایش قوم ثمود==
ناقه صالح با معجزه الهی به وجود آمد. وجود و حیات این معجزه الهی،‌ دلیل محکمی برای مومنان بود. حضرت صالح و مومنان از شیر آن نیز استفاده می‌کردند.<ref>ابن عساکر، تاريخ مدينة دمشق، ۱۴۱۵ق،‌ج ۱۰، ص ۴۵۸.</ref>
ناقه صالح با معجزه الهی به وجود آمد. وجود و حیات این معجزه الهی،‌ دلیل محکمی برای مومنان بود. حضرت صالح و مومنان از شیر آن نیز استفاده می‌کردند.<ref>ابن عساکر، تاريخ مدينة دمشق، ۱۴۱۵ق،‌ج ۱۰، ص ۴۵۸.</ref> خداوند خواهان نگهداری و حفظ این ناقه بوده و تصریح می‌کند که این ناقه، برای امتحان و آزمایش است: «ما ناقه را براى آزمايش آنها فرستادیم»<ref>سوره قمر،‌ آیه ۲۷.</ref>
خداوند خواهان نگهداری و حفظ این ناقه بوده و تصریح می‌کند که این ناقه، برای امتحان و آزمایش است: «ما ناقه را براى آزمايش آنها فرستادیم»<ref>سوره قمر،‌ آیه ۲۷.</ref>
 
قرآن دو مسئولیت قوم ثمود نسبت به این ناقه را ذکر می‌کند:
بر اساس آیات قرآن، قوم ثمود در برابر ناقه، دو مسئولیت داشتند:
* «صالح گفت: اين ناقه (معجزه من) است، آب نهر را روزى ناقه بنوشد و روزى شما بنوشيد* كمترين آزارى به آن نرسانيد، كه عذاب، روزى بزرگ شما را فرا خواهد گرفت».<ref>سوره شعراء، آیه ۱۵۵.</ref>
* «صالح گفت: اين ناقه (معجزه من) است، آب نهر را روزى ناقه بنوشد و روزى شما بنوشيد، كمترين آزارى به آن نرسانيد كه عذاب، در روزى بزرگْ شما را فرا خواهد گرفت».<ref>سوره شعراء، آیه ۱۵۵.</ref>
* اين ماده شتر خدا، برايتان نشانه‏‌اى است. رهايش كنيد تا در زمين خدا بچرد و هيچ آسيبى به او نرسانيد كه عذابى دردآور شما را فرا خواهد گرفت».<ref>سوره اعراف، آیه ۷۳.</ref>
* «اين ماده شتر خدا، برايتان نشانه‏‌اى است. رهايش كنيد تا در زمين خدا بچرد و هيچ آسيبى به او نرسانيد كه عذابى دردآور شما را فرا خواهد گرفت».<ref>سوره اعراف، آیه ۷۳.</ref>


==کشتن ناقه و عذاب الهی==
==کشتن ناقه و عذاب الهی==
ناقه صالح با اینکه معجزه‌ای بزرگ بود، اما قوم ثمود به دستورات پیرامون او، پایبند نماندند و او را کشته، و به صالح چنین گفتند: «اى صالح، اگر پيامبر هستى آنچه را به ما وعده می‌دهى بياور».<ref>سوره اعراف، آیه ۷۷.</ref>
ناقه صالح با اینکه معجزه‌ای بزرگ بود، اما قوم ثمود به دستورات خداوند درباره او پایبند نماندند و او را کشته، و به صالح چنین گفتند: «اى صالح، اگر پيامبر هستى آنچه را به ما وعده می‌دهى بياور».<ref>سوره اعراف، آیه ۷۷.</ref> در نهایت عذاب الهی شامل آنان شد. بر اساس آیات قرآن، آنها با پی بردن به قطعیت عذاب، پشیمان شدند<ref>سوره شعراء، آیه ۱۵۷.</ref> اما سودی برایشان نداشت و جز مومنان، همه هلاک شدند.<ref>سوره اعراف، آیه ۷۸.</ref>
در نهایت عذاب الهی شامل آنان شد. آن‌ها با پی بردن به قطعیت عذاب، پشیمان شدند<ref>سوره شعراء، آیه ۱۵۷.</ref> اما سودی برایشان نداشته و جز مومنان، همه هلاک شدند.<ref>سوره اعراف، آیه ۷۸.</ref>


'''خطای یک فرد و عذاب قوم'''
'''خطای یک فرد و عذاب قوم'''{{سخ}}
یکی از آیات قرآن کشتن ناقه را به یک فرد استناد می‌دهد: «يارشان را ندا دادند و او شمشير برگرفت و آن (شتر) را پى كرد».<ref>سوره قمر،‌آیه ۲۹.</ref> از برخی روایات نیز همین مطلب به دست می‌آید.<ref>حسکانی، شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص ۴۳۵.</ref> اما آیات دیگر، کشتن ناقه را به همگان استناد داده و به تبع آن عذاب الهی نیز شامل همه آنها شد: «فَعَقَرُواْ النَّاقَةَ وَ عَتَوْاْ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِمْ؛ پس آن‌ها،‌ ماده شتر را پى كردند و از فرمان پروردگارشان سرباز زدند».<ref>سوره اعراف، آیه ۷۷.</ref>


یکی از آیات قرآن کشتن ناقه را به یک فرد استناد می‌دهد: «يارشان را ندا دادند و او شمشير برگرفت و آن (شتر) را پى كرد».<ref>سوره قمر،‌آیه ۲۹.</ref> از برخی روایات نیز همین مطلب به دست می‌آید.<ref>حسکانی، شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص ۴۳۵.</ref>
این تعبیر متفاوت، برای تذکر به این نکته دانسته شده است که اگرچه برخی افراد این قتل را انجام دادند، ولی دیگران نیز بدان راضی بوده و آن را تایید کردند.<ref>فضل الله، تفسير من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۲۴، ص۲۸۷.</ref> بر اساس حدیث نقل شده از [[امام علی(ع)]]، «شتر ماده ثمود را يک نفر دست و پا بريد، امّا عذاب آن تمام قوم ثمود را گرفت، زيرا همگى آن را پسنديدند».<ref>سید رضی، نهج البلاغة، ۱۴۱۴ق، خطبه ۲۰۱، ص ۳۱۹.</ref>
اما آیات دیگر، کشتن ناقه را به همگان استناد داده و به تبع آن عذاب الهی نیز شامل همه آن‌ها شد: «فَعَقَرُواْ النَّاقَةَ وَ عَتَوْاْ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِمْ؛ پس آن‌ها،‌ ماده شتر را پى كردند و از فرمان پروردگارشان سرباز زدند».<ref>سوره اعراف، آیه ۷۷.</ref>
این تعبیر متفاوت برای تذکر به این نکته است که؛ اگرچه برخی افراد این قتل را انجام دادند ولی دیگران نیز بدان راضی بوده و آن‌را تایید کردند.<ref>فضل الله، تفسير من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۲۴، ص۲۸۷.</ref> [[امام علی(ع)]] نیز چنین فرموده‌اند: «شتر ماده ثمود را يک نفر دست و پا بريد، امّا عذاب آن تمام قوم ثمود را گرفت، زيرا همگى آن را پسنديدند».<ref>سید رضی، نهج البلاغة، ۱۴۱۴ق، خطبه ۲۰۱، ص ۳۱۹.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۳۵: خط ۳۲:


==منابع==
==منابع==
* ابن عساکر، ابو القاسم علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۵ق.
* ابن عساکر، ابوالقاسم علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۵ق.
* حسکانی، عبید الله بن احمد، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تحقیق: محمودی‏، محمد باقر، انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، تهران، چاپ اول، ۱۴۱۱ق.
* حسکانی، عبید الله بن احمد، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تحقیق: محمودی‏، محمد باقر، انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، تهران، چاپ اول، ۱۴۱۱ق.
* حسینی شیرازی، سید محمد، تقریب القرآن إلی الأذهان، بیروت، دار العلوم، چاپ اول، ۱۴۲۴ق.
* حسینی شیرازی، سید محمد، تقریب القرآن إلی الأذهان، بیروت، دار العلوم، چاپ اول، ۱۴۲۴ق.
* سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، محقق: صبحی صالح، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
* سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، محقق: صبحی صالح، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
*‌ فضل الله، سید محمد حسین، تفسیر من وحی القرآن، بیروت، دار الملاک للطباعة و النشر، چاپ دوم، ۱۴۱۹ق.
*‌ فضل الله، سید محمدحسین، تفسیر من وحی القرآن، بیروت، دار الملاک للطباعة و النشر، چاپ دوم، ۱۴۱۹ق.
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.


[[رده:داستان‌های قرآنی]]
[[رده:داستان‌های قرآنی]]
[[رده:معجزات پیامبران]]
[[رده:معجزات پیامبران]]
۳۴۸

ویرایش