پرش به محتوا

گرجستان: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۳۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۷ ژانویهٔ ۲۰۱۹
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۵: خط ۴۵:


== اطلاعات عمومی==
== اطلاعات عمومی==
گرجستان به فارسی، آذری و ترکی«گرجستان»، به زبان انگلیسی «Georgia»، به زبان روسی «گروزیا» و به زبان عربی جرجیا<ref>[http://tbilisi.mfa.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=130&pageid=17752 سفارت ایران در گرجستان]</ref> در ناحیه قفقاز جنوبی که در خط اتصال اروپای شرقی و آسیای غربی است، قرار دارد. این کشور از غرب به دریای سیاه، از شمال به روسیه، از طریق جنوب به [[ترکیه]] و [[ارمنستان]] و از شرق به [[جمهوری آذربایجان]] محدود است. گرجستان ۶۹۷۰۰ کیلومتر مربع وسعت دارد و جمعیتش حدود پنج میلیون نفر است.<ref>مهدی‌پور</ref>
گرجستان به فارسی، آذری و ترکی«گرجستان»، به زبان انگلیسی «Georgia»، به زبان روسی «گروزیا» و به زبان عربی جرجیا<ref>[http://tbilisi.mfa.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=130&pageid=17752 سفارت ایران در گرجستان]</ref> در ناحیه قفقاز جنوبی که در خط اتصال اروپای شرقی و آسیای غربی است، قرار دارد. این کشور از غرب به دریای سیاه، از شمال به روسیه، از طریق جنوب به [[ترکیه]] و [[ارمنستان]] و از شرق به [[جمهوری آذربایجان]] محدود است. گرجستان ۶۹۷۰۰ کیلومتر مربع وسعت دارد و جمعیتش حدود پنج میلیون نفر است.<ref>پورحسین، آل البیت در گرجستان، ۱۳۹۲ش.</ref>


سراسر غرب گرجستان نیز دریای سیاه واقع است. از این رو می‌توان روسیه، اوکراین، رومانی، بلغارستان و ترکیه را همسایگان دریایی گرجستان نیز قلمداد کرد.<ref>مرتضی اشرافی، کشورشناسی گرجستان، پژوهشگاه بین المللی المصطفی (ص)، ۱۳۹۴</ref>
سراسر غرب گرجستان نیز دریای سیاه واقع است. از این رو می‌توان روسیه، اوکراین، رومانی، بلغارستان و ترکیه را همسایگان دریایی گرجستان نیز قلمداد کرد.<ref>مرتضی اشرافی، کشورشناسی گرجستان، پژوهشگاه بین المللی المصطفی (ص)، ۱۳۹۴</ref>
خط ۷۲: خط ۷۲:


===مسیحیت===
===مسیحیت===
گرجستان پس از [[ارمنستان]] و [[روم]] سومین کشوری است که [[مسیحیت]] را به عنوان دین رسمی برگزید.<ref>[http://tbilisi.mfa.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=130&pageid=17752 سفارت ایران در گرجستان]</ref>  این کشور از اولین مناطقی بود که در قرن چهارم میلادی به مسیحیت روی آورد، و حدود ۸۰ درصد جمعیتش را مسیحیان ارتودکس تشکیل می‌دهند.<ref>مهدی‌پور</ref>
گرجستان پس از [[ارمنستان]] و [[روم]] سومین کشوری است که [[مسیحیت]] را به عنوان دین رسمی برگزید.<ref>[http://tbilisi.mfa.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=130&pageid=17752 سفارت ایران در گرجستان]</ref>  این کشور از اولین مناطقی بود که در قرن چهارم میلادی به مسیحیت روی آورد، و حدود ۸۰ درصد جمعیتش را مسیحیان ارتودکس تشکیل می‌دهند.<ref>پورحسین، آل البیت در گرجستان، ۱۳۹۲ش.</ref>


=== اسلام ===
=== اسلام ===
ورود اسلام به گرجستان به دوره حکومت [[خلیفه سوم]] بازمی‌گردد که مسلمانان با لشکرکشی به قفقاز، توانستند شرق گرجستان را فتح کنند و در تفلیس مستقر شوند.<ref>مهدی‌پور</ref>
ورود اسلام به گرجستان به دوره حکومت [[خلیفه سوم]] بازمی‌گردد که مسلمانان با لشکرکشی به قفقاز، توانستند شرق گرجستان را فتح کنند و در تفلیس مستقر شوند.<ref>پورحسین، آل البیت در گرجستان، ۱۳۹۲ش.</ref>


در سده ۷ میلادی یا ۱ قمری با ورود عرب‌ها به گرجستان و تصرف تفلیس و سپس تاسیس امارت تفلیس در سده ۸-۷ میلادی یا ۲ قمری، باعث استقرار مسلمانان در این شهر گردید. پس از ویرانی‌های مکرر تفلیس توسط مغولها و سپس تیمور لنگ، اولین مسجد در سده ۱۶ میلادی یا ۱۰ قمری ساخته شد. در ۱۵۲۲ میلادی یا ۹۲۸ قمری در سمت راست رودخانه کر و در محل کلیسای خراب شده، مسجد شیعیان با مرمت و تزیینات بسیار زیبا ساخته شد که در ۱۹۵۸ میلادی، توسط دولت کمونیستی شوروی تخریب شد.<ref>[http://tbilisi.mfa.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=130&pageid=17752 سفارت ایران در گرجستان]</ref>
در سده ۷ میلادی یا ۱ قمری با ورود عرب‌ها به گرجستان و تصرف تفلیس و سپس تاسیس امارت تفلیس در سده ۸-۷ میلادی یا ۲ قمری، باعث استقرار مسلمانان در این شهر گردید. پس از ویرانی‌های مکرر تفلیس توسط مغولها و سپس تیمور لنگ، اولین مسجد در سده ۱۶ میلادی یا ۱۰ قمری ساخته شد. در ۱۵۲۲ میلادی یا ۹۲۸ قمری در سمت راست رودخانه کر و در محل کلیسای خراب شده، مسجد شیعیان با مرمت و تزیینات بسیار زیبا ساخته شد که در ۱۹۵۸ میلادی، توسط دولت کمونیستی شوروی تخریب شد.<ref>[http://tbilisi.mfa.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=130&pageid=17752 سفارت ایران در گرجستان]</ref>
خط ۸۲: خط ۸۲:
بیشتر مسلمانان روستانشین هستند و به شغل‌های روستایی مشغول‌اند. بیشتر آنان، پس از تحصیلات دبیرستانی به سراغ مشاغل آزاد می‌روند؛ اما دانشگاهیان فعال نیز در بین مسلمانان یافت می‌شوند.
بیشتر مسلمانان روستانشین هستند و به شغل‌های روستایی مشغول‌اند. بیشتر آنان، پس از تحصیلات دبیرستانی به سراغ مشاغل آزاد می‌روند؛ اما دانشگاهیان فعال نیز در بین مسلمانان یافت می‌شوند.


اسلام در گرجستان بزرگترین اقلیت دینی است که حدود ۲۰درصد جمعیت را در برمی‌گیرد. جمعیت مسلمانان را عمدتاً آذر‌ی‌ها تشکیل می‌دهند که در حدود نیمی از آن‌ها، یعنی۱۰ درصد جمعیت گرجستان (تقریباً پانصدهزار نفر) [[شیعه اثنی عشری]] هستند. روس‌های ساکن گرجستان، ارامنه آپوستولیک و ژرمن‌های پروتستان از دیگر اقلیت‌های این کشور هستند.<ref>مهدی‌پور</ref>
اسلام در گرجستان بزرگترین اقلیت دینی است که حدود ۲۰درصد جمعیت را در برمی‌گیرد. جمعیت مسلمانان را عمدتاً آذر‌ی‌ها تشکیل می‌دهند که در حدود نیمی از آن‌ها، یعنی۱۰ درصد جمعیت گرجستان (تقریباً پانصدهزار نفر) [[شیعه اثنی عشری]] هستند. روس‌های ساکن گرجستان، ارامنه آپوستولیک و ژرمن‌های پروتستان از دیگر اقلیت‌های این کشور هستند.<ref>پورحسین، آل البیت در گرجستان، ۱۳۹۲ش.</ref>


گرجستان مسیحی از اوان قرون وسطی همواره ارتباطات و مواجهات چشمگیری با جهان اسلام داشته‌است. ارتباط با جهان اسلام مستلزم آگاهی از اسلام و عناصر اسلامی که نقش مهمی در روابط بین الملل امروز دارد، می‌باشد.
گرجستان مسیحی از اوان قرون وسطی همواره ارتباطات و مواجهات چشمگیری با جهان اسلام داشته‌است. ارتباط با جهان اسلام مستلزم آگاهی از اسلام و عناصر اسلامی که نقش مهمی در روابط بین الملل امروز دارد، می‌باشد.
خط ۹۱: خط ۹۱:


== شیعیان ==
== شیعیان ==
۲۰ درصد جمعیت گرجستان را [[مسلمانان]] تشکیل می‌دهند، بیش از نیمی مسلمانان، [[شیعه]] هستند. شیعیان گرجستان، اکثراً اصالت آذری دارند و عمدتاً در شهرهای [[تفلیس]]، [[مارنئولی]] و [[گاردابانی]] زندگی می‌کنند. آنان در مجموع ۱۰۰ [[مسجد]] و [[حسینیه]] دارند، و عقدهای خود را در مساجد می‌خوانند.<ref>مهدی‌پور</ref>
۲۰ درصد جمعیت گرجستان را [[مسلمانان]] تشکیل می‌دهند، بیش از نیمی مسلمانان، [[شیعه]] هستند. شیعیان گرجستان، اکثراً اصالت آذری دارند و عمدتاً در شهرهای [[تفلیس]]، [[مارنئولی]] و [[گاردابانی]] زندگی می‌کنند. آنان در مجموع ۱۰۰ [[مسجد]] و [[حسینیه]] دارند، و عقدهای خود را در مساجد می‌خوانند.<ref>پورحسین، آل البیت در گرجستان، ۱۳۹۲ش.</ref>
<ref>[http://fa.abna24.com/cultural/archive/2012/10/26/359692/story.html خبرگزاری ابنا؛ وضعیت شیعیان گرجستان]</ref>
<ref>[http://fa.abna24.com/cultural/archive/2012/10/26/359692/story.html خبرگزاری ابنا؛ وضعیت شیعیان گرجستان]</ref>


خط ۱۰۳: خط ۱۰۳:
'''شیعیان مارنئولی'''
'''شیعیان مارنئولی'''
{{اصلی|مارنئولی}}
{{اصلی|مارنئولی}}
مارنئولی در ۳۵ کیلومتری تفلیس است و از آن به پایتخت شیعه در گرجستان یاد می‌شود، تقریباً جمعیت حدود ۱۳۰ هزار نفری‌ آن شیعه هستند. این شهر حدود هفتاد روستای تابعه دارد که قریب به اتفاق آنها مسجد و امام جماعت محلی دارند.<ref>مهدی‌پور</ref>
مارنئولی در ۳۵ کیلومتری تفلیس است و از آن به پایتخت شیعه در گرجستان یاد می‌شود، تقریباً جمعیت حدود ۱۳۰ هزار نفری‌ آن شیعه هستند. این شهر حدود هفتاد روستای تابعه دارد که قریب به اتفاق آنها مسجد و امام جماعت محلی دارند.<ref>پورحسین، آل البیت در گرجستان، ۱۳۹۲ش.</ref>


'''گاردابانی'''
'''گاردابانی'''


گاردابانی، از شهرهای شیعه‌نشین گرجستان است و حدود ۴۰،۰۰۰ شیعه در آن زندگی می‌کنند.<ref>مهدی‌پور</ref>
گاردابانی، از شهرهای شیعه‌نشین گرجستان است و حدود ۴۰،۰۰۰ شیعه در آن زندگی می‌کنند.<ref>پورحسین، آل البیت در گرجستان، ۱۳۹۲ش.</ref>


'''جمعیت شیعیان'''
'''جمعیت شیعیان'''
خط ۱۲۷: خط ۱۲۷:
* جمعیت الزهراء(س) در شهر گاردابانی، برای فعالیت‌های زنان مسلمان
* جمعیت الزهراء(س) در شهر گاردابانی، برای فعالیت‌های زنان مسلمان
* مؤسسه اهل بیت(ع) (مجمع محلی اهل بیت)در مارنئولی وابسته به [[مجمع جهانی اهل بیت]]
* مؤسسه اهل بیت(ع) (مجمع محلی اهل بیت)در مارنئولی وابسته به [[مجمع جهانی اهل بیت]]
* انجمن جوانان مسجد امام علی(ع) در [[مارنئولی]]<ref>مهدی‌پور</ref>
* انجمن جوانان مسجد امام علی(ع) در [[مارنئولی]]<ref>پورحسین، آل البیت در گرجستان، ۱۳۹۲ش.</ref>


==مساجد شیعیان==
==مساجد شیعیان==
خط ۱۳۷: خط ۱۳۷:
* مسجد اهل بیت(ع) در منطقه سوغانلو از توابع تفلیس که به همت آیت‌الله‌العظمی [[سید سعید حکیم]] ساخته شده است. این منطقه حدود ۴۰،۰۰۰ شیعه دارد.
* مسجد اهل بیت(ع) در منطقه سوغانلو از توابع تفلیس که به همت آیت‌الله‌العظمی [[سید سعید حکیم]] ساخته شده است. این منطقه حدود ۴۰،۰۰۰ شیعه دارد.
* مسجد حضرت رسول(ص) در ده کیلومتری مارنئولی.
* مسجد حضرت رسول(ص) در ده کیلومتری مارنئولی.
*مسجد امام حسین(ع) در مارنئولی، این مرکز حدود صد و پنجاه سال سابقه دارد و به دست یک روحانی تحصیل‌کرده ایران ساخته شده است؛ در دوره کمونیست‌ها به خرابه‌ای تبدیل شده بود، که به وسیله دفتر [[آیت الله سیستانی]] بازسای شده است.<ref>مهدی‌پور</ref>
*مسجد امام حسین(ع) در مارنئولی، این مرکز حدود صد و پنجاه سال سابقه دارد و به دست یک روحانی تحصیل‌کرده ایران ساخته شده است؛ در دوره کمونیست‌ها به خرابه‌ای تبدیل شده بود، که به وسیله دفتر [[آیت الله سیستانی]] بازسای شده است.<ref>پورحسین، آل البیت در گرجستان، ۱۳۹۲ش.</ref>


== مراکز شیعی ==
== مراکز شیعی ==
خط ۱۴۶: خط ۱۴۶:
* مدرسه امام رضا(علیه‌السلام) در مارنئولی زیر نظر جامعه المصطفی العالمیه فعالیت می‌کند.
* مدرسه امام رضا(علیه‌السلام) در مارنئولی زیر نظر جامعه المصطفی العالمیه فعالیت می‌کند.
* مدرسه علمیه رسول اکرم(ص) وابسته به جامعه المصطفی العالمیه در تفلیس، آمار شیعیان در این منطقه بیش از چهل هزار نفر است.
* مدرسه علمیه رسول اکرم(ص) وابسته به جامعه المصطفی العالمیه در تفلیس، آمار شیعیان در این منطقه بیش از چهل هزار نفر است.
* مقبره سید لر در مارنئولی؛ سید لر مقبره چندتن از سادات خویی مقیم گرجستان است که دارای کرامت و مورد اعتنای مردم منطقه بودند. [[مؤسسه آل‌البیت]]، [[ضریح|ضریحی]] برای این مقبره ساخته است و با کمک افرادی از روسیه، ایران، ترکیه و آذربایجان بنایی بر آن احداث شده است. نمای این حرم توسط ستاد عتبات عالیات قم طراحی شده است.<ref>مهدی‌پور</ref>
* مقبره سید لر در مارنئولی؛ سید لر مقبره چندتن از سادات خویی مقیم گرجستان است که دارای کرامت و مورد اعتنای مردم منطقه بودند. [[مؤسسه آل‌البیت]]، [[ضریح|ضریحی]] برای این مقبره ساخته است و با کمک افرادی از روسیه، ایران، ترکیه و آذربایجان بنایی بر آن احداث شده است. نمای این حرم توسط ستاد عتبات عالیات قم طراحی شده است.<ref>پورحسین، آل البیت در گرجستان، ۱۳۹۲ش.</ref>


==رابطه حکومت با شیعیان==
==رابطه حکومت با شیعیان==
شیعیان گرجستان در زمان ریاست جمهوری «ادوارد شوارد نادزه» از تحرک و آزادی دینی بیشتری برخوردار بودند؛ اما در سال‌های اخیر، تلاش‌هایی برای محدود کردن فعالیت‌های مذهبی آنان صورت می‌گیرد. یکی از طرح‌های تازه‌ای که حکومت جدید برای کنترل مسلمانان اجرا کرده است، اداره جامعه روحانیت است. بر اساس این طرح تمام فعالیت‌های مسلمانان تحت نظر است؛ مثلا حکومت مدیریت [[حج]] را به دست گرفته و سالانه برای تعداد خاصی از مردم یا روحانیون خاص ویزای حج صادر می‌کند.<ref>مهدی‌پور</ref>
شیعیان گرجستان در زمان ریاست جمهوری «ادوارد شوارد نادزه» از تحرک و آزادی دینی بیشتری برخوردار بودند؛ اما در سال‌های اخیر، تلاش‌هایی برای محدود کردن فعالیت‌های مذهبی آنان صورت می‌گیرد. یکی از طرح‌های تازه‌ای که حکومت جدید برای کنترل مسلمانان اجرا کرده است، اداره جامعه روحانیت است. بر اساس این طرح تمام فعالیت‌های مسلمانان تحت نظر است؛ مثلا حکومت مدیریت [[حج]] را به دست گرفته و سالانه برای تعداد خاصی از مردم یا روحانیون خاص ویزای حج صادر می‌کند.<ref>پورحسین، آل البیت در گرجستان، ۱۳۹۲ش.</ref>


== رابطه شیعیان با اهل سنت ==
== رابطه شیعیان با اهل سنت ==
به گفته فعالان محلی، [[شیعیان]] و [[اهل سنت]] در گرجستان رابطه نسبتاً خوبی دارند، مسجد جامع تفلیس نماد وحدت شیعه و اهل سنت در گرجستان است.اهل سنت در برخی از مظاهر مذهبی به ویژه [[سوگواری محرم|عزاداری‌ها]] با شیعیان همراه هستند و این به‌خاطر عدم نفوذ و فعالیت [[وهابیون]] در آن کشور است، اگر چه به گفته آنان در آنجا نیز نشانه‌هایی از فعالیت وهابیان نمایان شده است.<ref>مهدی‌پور</ref>
به گفته فعالان محلی، [[شیعیان]] و [[اهل سنت]] در گرجستان رابطه نسبتاً خوبی دارند، مسجد جامع تفلیس نماد وحدت شیعه و اهل سنت در گرجستان است.اهل سنت در برخی از مظاهر مذهبی به ویژه [[سوگواری محرم|عزاداری‌ها]] با شیعیان همراه هستند و این به‌خاطر عدم نفوذ و فعالیت [[وهابیون]] در آن کشور است، اگر چه به گفته آنان در آنجا نیز نشانه‌هایی از فعالیت وهابیان نمایان شده است.<ref>پورحسین، آل البیت در گرجستان، ۱۳۹۲ش.</ref>


==روابط با ایران==
==روابط با ایران==
گرجستان در بسیاری از دوران تاریخ، جزء قلمرو ایران بوده است، یا وابستگی مستقیم با ایران داشته و یا خراج پرداخت نموده و تحت الحمایه بوده است. پس با انعقاد [[قراداد گلستان]] در ۱۲۲۸ق ‎۱۸۱۳م،‎ تمامی [[قفقاز]]، از جمله اران و شروان ([[جمهوری آذربایجان]])، ارمنستان و گرجستان از ایران جدا شد.<ref>مهدی‌پور</ref>
گرجستان در بسیاری از دوران تاریخ، جزء قلمرو ایران بوده است، یا وابستگی مستقیم با ایران داشته و یا خراج پرداخت نموده و تحت الحمایه بوده است. پس با انعقاد [[قراداد گلستان]] در ۱۲۲۸ق ‎۱۸۱۳م،‎ تمامی [[قفقاز]]، از جمله اران و شروان ([[جمهوری آذربایجان]])، ارمنستان و گرجستان از ایران جدا شد.<ref>پورحسین، آل البیت در گرجستان، ۱۳۹۲ش.</ref>


اوج رشد روابط ایران و گرجستان به دوره [[صفویه|صفوی]] برمی‌گردد. مادر بیشتر شاهان ایران، گرجی بودند و گرجی‌ها نیز در نظام صفویه، بسیاری از مناصب را در اختیار داشتند. در سده ۱۹ میلادی در دوران روسیه تزاری روابط ایران و گرجستان کم‌رنگ شد و در دوره شوروی تقریباً قطع شد؛ اما در دهه ۹۰ قرن۲۰ میلادی پس از استقلال گرجستان، روابط دو کشور آغاز شد.
اوج رشد روابط ایران و گرجستان به دوره [[صفویه|صفوی]] برمی‌گردد. مادر بیشتر شاهان ایران، گرجی بودند و گرجی‌ها نیز در نظام صفویه، بسیاری از مناصب را در اختیار داشتند. در سده ۱۹ میلادی در دوران روسیه تزاری روابط ایران و گرجستان کم‌رنگ شد و در دوره شوروی تقریباً قطع شد؛ اما در دهه ۹۰ قرن۲۰ میلادی پس از استقلال گرجستان، روابط دو کشور آغاز شد.
خط ۱۶۵: خط ۱۶۵:


== پیوند به بیرون==
== پیوند به بیرون==
* منبع مقاله؛ [http://www.ettelaat.com/etiran/?p=43501 مهدی پور، حسین، آل البیت در گرجستان، روزنامه اطلاعات، جمعه ۱۶ اسفند، ۱۳۹۲]، با تلخیص و اضافات.
* منبع مقاله؛ [http://www.ettelaat.com/etiran/?p=43501 پورجسین، مهدی، آل البیت در گرجستان، روزنامه اطلاعات، جمعه ۱۶ اسفند، ۱۳۹۲]، با تلخیص و اضافات.
* [http://www.ahl-ul-bayt.org/fa.php/page,5151A6811.html پورتال اهل بیت؛ وضعیت شیعیان جهان، گرجستان]
* [http://www.ahl-ul-bayt.org/fa.php/page,5151A6811.html پورتال اهل بیت؛ وضعیت شیعیان جهان، گرجستان]
{{اروپا}}
{{اروپا}}
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۹۶۶

ویرایش