پرش به محتوا

انسان کامل: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۸۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ مارس ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۹: خط ۳۹:
مفسران با توجه به [[حدیث|احادیث]] و نشانه‌های قرآنی به تعیین مصداق انسان کامل از منظر قرآن پرداخته و معتقدند شخصیت انسان کامل ابتدا در وجود برخی [[پیامبران|انبیا]] و [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] نمود پیدا کرده است؛ بنابراین با نظریه [[نبوت]] مرتبط می‌شود و بعد از پیامبر(ص) در پیوند با نظریه امامت در [[شیعه]] در وجود [[امامان شیعه |ائمه(ع)]] ظهور می‌یافت؛<ref>ابن عربی،‌ تفسیر ابن عربی، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۲۰۹؛ فیض کاشانی، تفسیر الصافی، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۹۱-۹۲؛ طیب، اطلیب البیان، ۱۳۷۸ش، ج۱۲، ص۳۷۰؛ بروجردی، تفسیر جامع، ۱۳۶۶ش، ج۱، ص۱۰۶؛ خمینی، تفسیر القرآن الکریم، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۳۷۸.</ref> کسانی که آنها را مظهر [[اسم اعظم]] و مسیر شناخت خداوند معرفی کرده‌اند.<ref>ملا صدرا، شرح اصول کافی، ۱۳۸۳ش، ج۴، ص۱۵۶.</ref>
مفسران با توجه به [[حدیث|احادیث]] و نشانه‌های قرآنی به تعیین مصداق انسان کامل از منظر قرآن پرداخته و معتقدند شخصیت انسان کامل ابتدا در وجود برخی [[پیامبران|انبیا]] و [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] نمود پیدا کرده است؛ بنابراین با نظریه [[نبوت]] مرتبط می‌شود و بعد از پیامبر(ص) در پیوند با نظریه امامت در [[شیعه]] در وجود [[امامان شیعه |ائمه(ع)]] ظهور می‌یافت؛<ref>ابن عربی،‌ تفسیر ابن عربی، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۲۰۹؛ فیض کاشانی، تفسیر الصافی، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۹۱-۹۲؛ طیب، اطلیب البیان، ۱۳۷۸ش، ج۱۲، ص۳۷۰؛ بروجردی، تفسیر جامع، ۱۳۶۶ش، ج۱، ص۱۰۶؛ خمینی، تفسیر القرآن الکریم، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۳۷۸.</ref> کسانی که آنها را مظهر [[اسم اعظم]] و مسیر شناخت خداوند معرفی کرده‌اند.<ref>ملا صدرا، شرح اصول کافی، ۱۳۸۳ش، ج۴، ص۱۵۶.</ref>
<br />
<br />
نظریه انسان کامل نه تنها متاثر از آموزه‌های قرآنی است بلکه عرفای اسلامی با تکیه بر روایاتی به استخراج مبانی این نظریه پرداخته‌اند. اندیشه آفرینش انسان بر صورت الهی «َأَنَّ اللَّهَ خَلَقَ آدَمَ عَلَى صُورَتِه‏»<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۳۴.</ref> که بر شأن و جایگاه ممتاز انسان در عالم وجود تاکید می‌کند و روایاتی که شناخت خداوند را منوط با شناخت نفس انسان می‌‌کند «مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ فَقَدْ عَرَفَ رَبَّه‏»<ref>مصباح الشریعه، منسوب به امام جعفر الصادق، ۱۴۰۰ق، ص۱۳.</ref> از جمله این احادیث دانسته شده است. در این روایات مساوی دانستن شناخت انسان با شناخت خدا زمانی امکان‌پذیر است که انسان قابلیت کمال‌پذیری و خداگونه شدن را داشته باشد و این را تنها در انسان کامل قابل تحقق می‌دانند.<ref>شاکر و موسوی، «قرائتی بین ادیانی از انسان کامل با رویکرد عرفانی»، ص۳۳-۳۴.</ref>
نظریه انسان کامل نه تنها متاثر از آموزه‌های قرآنی است بلکه عرفای اسلامی با تکیه بر روایاتی به استخراج مبانی این نظریه پرداخته‌اند. اندیشه آفرینش انسان بر صورت الهی «َأَنَّ اللَّهَ خَلَقَ آدَمَ عَلَى صُورَتِه‏»<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۳۴.</ref>{یادداشت|ضمیر «ها» در کلمه «صورته» به [[خدا]] برنمی‌گردد زیرا خداوند دارای صورت جسمانی نیست که شبیه مخلوق باشد و چون ضمیر به [[آدم (پیامبر)|آدم]] برمی‌گردد معنایش این است که  خداوند آدم را به همان صورتی که در [[بهشت آدم|بهشت]] بود آفرید و پس از [[هبوط]] هم صورت او را تغییر نداد. آمدی، أبكار الأفكار في أصول الدین، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۴۶۶. [[ملاصدرا]] نیز معنای حدیث را خلقت انسان بر اساس عالم کبیر و مشابهت میان او عالم کبیر توجیه کرده است. مازندارنی، شرح أصول الكافي، پاورقی: [[ابوالحسن شعرانی]]،  ج۴، ص۱۲۳. }} که بر شأن و جایگاه ممتاز انسان در عالم وجود تاکید می‌کند و روایاتی که شناخت خداوند را منوط با شناخت نفس انسان می‌‌کند «مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ فَقَدْ عَرَفَ رَبَّه‏»<ref>مصباح الشریعه، منسوب به امام جعفر الصادق، ۱۴۰۰ق، ص۱۳.</ref> از جمله این احادیث دانسته شده است. در این روایات مساوی دانستن شناخت انسان با شناخت خدا زمانی امکان‌پذیر است که انسان قابلیت کمال‌پذیری و خداگونه شدن را داشته باشد و این را تنها در انسان کامل قابل تحقق می‌دانند.<ref>شاکر و موسوی، «قرائتی بین ادیانی از انسان کامل با رویکرد عرفانی»، ص۳۳-۳۴.</ref>
<br />
<br />
[[ملاصدرا|ملا صدرا]] در [[کتاب شرح اصول کافی]] ذیل حدیثی که ماندگاری زمین و اهلش را به وجود امام مرتبط می‌داند معتقد است امام در اینجا همان انسان کاملی است که زمین و اهل آن بدون حضور او لحظه‌ای دوام و پایداری نخواهد داشت.<ref>ملاصدرا، شرح اصول کافی، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۵۰۲.</ref> ملاصدرا در این کتاب ذیل ابواب و احادیث مختلفی مساله انسان کامل را مطرح می‌کند.
[[ملاصدرا|ملا صدرا]] در [[کتاب شرح اصول کافی]] ذیل حدیثی که ماندگاری زمین و اهلش را به وجود امام مرتبط می‌داند معتقد است امام در اینجا همان انسان کاملی است که زمین و اهل آن بدون حضور او لحظه‌ای دوام و پایداری نخواهد داشت.<ref>ملاصدرا، شرح اصول کافی، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۵۰۲.</ref> ملاصدرا در این کتاب ذیل ابواب و احادیث مختلفی مساله انسان کامل را مطرح می‌کند.
۱۶٬۸۹۰

ویرایش