کاربر ناشناس
فتح‌الله غروی اصفهانی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Aghaie جز (←مقام علمی و مرجعیت) |
imported>Aghaie جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{جعبه اطلاعات عالمان شیعه | ||
'''فتح الله بن محمد نمازی غروی شیرازی اصفهانی''' <small>متولد۱۲۶۶ق/۱۸۵۰م ؛ متوفی۱۳۳۹ق/۱۹۲۰م</small>، ملقب به '''شریعت مدار''' یا '''شیخ الشریعة'''، از برجسته ترین علما و مراجع تقلید مجاهد | | عنوان ='''شیخ الشریعة''' | ||
| تصویر = | |||
| اندازه تصویر = | |||
| نام کامل = فتح الله بن محمد نمازی غروی شیرازی اصفهانی | |||
| لقب = شریعت مدار، شریعت اصفهانی، شیخ الشریعة | |||
| نسب = | |||
| خویشاوندان سرشناس = | |||
| تاریخ تولد = ۱۲ [[ربیع الاول]] ۱۲۶۶ ق | |||
| شهر تولد = [[اصفهان]] | |||
| کشور تولد = | |||
| محل تحصیل = | |||
| محل زندگی = | |||
| تاریخ وفات = ۸ [[ربیع الثانی]] ۱۳۳۹ق | |||
| شهر وفات = [[نجف اشرف]] | |||
| محل دفن = صحن [[حرم امیرالمؤمنین]] علی (ع) | |||
| استادان = میرزا [[حبیب الله رشتی]]{{سخ}} شیخ [[محمد حسین کاظمی|محمدحسین فقیه کاظمی]]{{سخ}} ملا [[حیدر علی اصفهانی]]، ملا[[عبدالجواد خراسانی]]{{سخ}} ملا[[احمد سبزواری]]، ملا [[محمد صادق تنکابنی]]{{سخ}}شیخ [[محمد باقر نجفی اصفهانی|محمدباقر بن محمدتقی اصفهانی نجفی]] | |||
| شاگردان = سید علی اظهر کجوی (صاحب مجله اصلاح)، [[سید عبدالهادی شیرازی|سید عبدالهادی بن میرزا اسماعیل شیرازی]]{{سخ}} شیخ محمد حسن بن محمد مظفر نجفی{{سخ}} سید علی مدد نجفی، [[آقا بزرگ طهرانی]] | |||
| اجازه روایت از = [[سید مهدی قزوینی]]{{سخ}}شیخ [[محمد طه نجف]]، [[سید محمد باقر خوانساری]]{{سخ}}میرزا محمد هاشم خوانساری، شیخ محمد حسین کاظمی | |||
| اجازه اجتهاد از = | |||
| اجازه روایت به = آقابزرگ طهرانی | |||
| اجازه اجتهاد به = | |||
| تالیفات = اناره الحالک فی قرائه ملک و مالک{{سخ}} ابانه المختار فی ارث الزوجه من ثمن العقار{{سخ}} رسالة فی احکام العصیر العنبی {{سخ}}اصاله الصحه، حاشیه فصول | |||
| فعالیت‌های علمی = | |||
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی = رهبری انقلاب مردم عراق{{سخ}}صدور فتوای جهاد علیه استعمارگران | |||
| امضا = | |||
| وب‌گاه رسمی = | |||
}} | |||
'''فتح الله بن محمد نمازی غروی شیرازی اصفهانی''' <small>متولد۱۲۶۶ق/۱۸۵۰م ؛ متوفی۱۳۳۹ق/۱۹۲۰م</small>، [[فقیه]] [[اصول فقه|اصولی]]، ملقب به '''شریعت مدار''' یا '''شیخ الشریعة'''، از برجسته ترین علما و [[مراجع تقلید]] مجاهد ایرانی قرن سیزدهم و چهاردهم هجری و رهبر انقلاب استقلال طلبانه [[عراق]]. | |||
== زندگی نامه == | == زندگی نامه == | ||
=== تولد و نسب === | === تولد و نسب === | ||
در ۱۲ [[ربیع الاول | در ۱۲ [[ربیع الاول]] ۱۲۶۶ ق در [[اصفهان]] به دنیا آمد. پدرش حاج میرزا محمدجواد از خاندان معروف نمازی شیرازی و ساکن اصفهان بود.<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۴؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۱؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸ف ص۵۲؛ بامداد او را متولد شیراز ذکر کرده است. بامداد، شرح حال رجال ایران، ج۶، ص۱۷۵</ref> | ||
=== شهرت === | === شهرت === | ||
[[محسن امین|امین]] در مورد علت اشتهار ایشان به «نمازی» نوشته که جد ایشان، حاج محمد علی نمازی، معروف به ورع و [[تقوا]] بوده و بر اثر مداومت بر بر [[نوافل]] و [[نماز|فرائض]]، به نمازی مشهور شده است.<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۴؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۱؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸ف ص۵۲.</ref> | [[محسن امین|امین]] در مورد علت اشتهار ایشان به «نمازی» نوشته که جد ایشان، حاج محمد علی نمازی، معروف به ورع و [[تقوا]] بوده و بر اثر مداومت بر بر [[نوافل]] و [[نماز|فرائض]]، به نمازی مشهور شده است.<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۴؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۱؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸ف ص۵۲.</ref> | ||
=== درگذشت === | === درگذشت === | ||
وی در شب یکشنبه ۸ ربیع الثانی ۱۳۳۹ق در نجف اشرف و در سن ۷۳سالگی (بر اثر بیماری که در قیام ضدانگلیسی مردم عراق بر او غالب شد)، از دنیا رفت و در صحن [[حرم امیرالمؤمنین]] [[علی(ع)]] در یکی از غرفه‌های شرقی به خاک سپرده شد.<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ رکـ: کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷؛ بامداد، شرح حال رجال ایران، ج۶، ص۱۷۵.</ref> | وی در شب یکشنبه ۸ [[ربیع الثانی]] ۱۳۳۹ق در نجف اشرف و در سن ۷۳سالگی (بر اثر بیماری که در قیام ضدانگلیسی مردم عراق بر او غالب شد)، از دنیا رفت و در صحن [[حرم امیرالمؤمنین]] [[علی(ع)]] در یکی از غرفه‌های شرقی به خاک سپرده شد.<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ رکـ: کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷؛ بامداد، شرح حال رجال ایران، ج۶، ص۱۷۵.</ref> | ||
=== فرزندان === | === فرزندان === | ||
| خط ۱۵: | خط ۴۵: | ||
* میرزا مهدی<ref>مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷.</ref> <ref group="یادداشت"> وی از ازکیای زمان خود بود که در سال ۱۳۱۸ق در زمان حیات پدر در نجف درگذشت و کتاب اعلام الاعلام بمولد خیرالانام از آثار او است که تقریرات پدرش را به رشته تحریر درآورده و در تعیین روز ولادت آن حضرا برخلاف مشهور گراییده است. رکـ: مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷.</ref> | * میرزا مهدی<ref>مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷.</ref> <ref group="یادداشت"> وی از ازکیای زمان خود بود که در سال ۱۳۱۸ق در زمان حیات پدر در نجف درگذشت و کتاب اعلام الاعلام بمولد خیرالانام از آثار او است که تقریرات پدرش را به رشته تحریر درآورده و در تعیین روز ولادت آن حضرا برخلاف مشهور گراییده است. رکـ: مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷.</ref> | ||
== | == تحصیلات == | ||
شیخ فتح الله تحصیلات خود را در زادگاهش آغاز نموده و پس از آن به [[مشهد|مشهدالرضا]](ع) و بعدها به [[نجف اشرف]] عزیمت کرد.<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲.</ref> | شیخ فتح الله تحصیلات خود را در زادگاهش آغاز نموده و پس از آن به [[مشهد|مشهدالرضا]](ع) و بعدها به [[نجف اشرف]] عزیمت کرد.<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲.</ref> | ||
| خط ۳۲: | خط ۶۲: | ||
پس از مشهد، در سال۱۲۹۵ یا ۱۲۹۶ ق، شیخ الشریعه به نجف اشرف رفت و در محضر درس میرزا [[حبیب الله رشتی]] و شیخ [[محمد حسین کاظمی|محمدحسین فقیه کاظمی]] حاضر شد.<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۴و ۱۵۵؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ رکـ: مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷..</ref> | پس از مشهد، در سال۱۲۹۵ یا ۱۲۹۶ ق، شیخ الشریعه به نجف اشرف رفت و در محضر درس میرزا [[حبیب الله رشتی]] و شیخ [[محمد حسین کاظمی|محمدحسین فقیه کاظمی]] حاضر شد.<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۴و ۱۵۵؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ رکـ: مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷..</ref> | ||
== تدریس == | |||
شیخ الشریعه در همان اصفهان، تدریس خود را آغاز نمود و به تدریس اصول به شیوۀ [[شیخ مرتضی انصاری]] پرداخت. نقل شده که حضور وی در مشهد و نجف هم باعث ازدحام و تجمع جویندگان علم در کلاسش شده است.<ref> امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲.</ref> وی در زبان علماء به '''شریعت مدار''' و '''شیخ الشریعة''' معروف شد.<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۴؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۱؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۲.</ref> از شاگردانش می‌توان به این اسامی اشاره کرد:<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶.</ref> | شیخ الشریعه در همان اصفهان، تدریس خود را آغاز نمود و به تدریس اصول به شیوۀ [[شیخ مرتضی انصاری]] پرداخت. نقل شده که حضور وی در مشهد و نجف هم باعث ازدحام و تجمع جویندگان علم در کلاسش شده است.<ref> امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲.</ref> وی در زبان علماء به '''شریعت مدار''' و '''شیخ الشریعة''' معروف شد.<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۴؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۱؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۸، ص۵۲.</ref> از شاگردانش می‌توان به این اسامی اشاره کرد:<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶.</ref> | ||
* سید علی اظهر کجوی (صاحب مجله اصلاح) | * سید علی اظهر کجوی (صاحب مجله اصلاح) | ||
| خط ۳۹: | خط ۶۹: | ||
* سید علی مدد نجفی | * سید علی مدد نجفی | ||
* [[آقا بزرگ طهرانی]] (که از شیخ الشریعة موفق به دریافت اجازه روایت شده بود.)<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶.</ref> | * [[آقا بزرگ طهرانی]] (که از شیخ الشریعة موفق به دریافت اجازه روایت شده بود.)<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶.</ref> | ||
=== آثار === | === آثار === | ||
| خط ۶۴: | خط ۸۶: | ||
محمدعلی مدرس تبریزی، او را از علمای طراز اول نامیده و در تجلیل از وی می‌نویسد: «او جامع معقول و منقول، حاوی فروع و اصول، فقیه اصولی رجالی، حکیم متکلم، ادیب مفسر اخلاقی، بالجمله در جامعیت و اشتراک در اکثر علوم عقلیه و نقلیه، از اغلب معاصرین خود ممتاز بود، بالخصوص در رجال و علوم حدیثیه و قرآنیه، گوی سبقت از دیگران ربود. علاوه بر مراتب علمیه، بسیار لطیف المحاوره بود و قوه حافظة او را از خوارق عادات و عجایب اتفاقات می‌شمارند… مقامات علمیه‌اش نزد علمای مشاهد مقدسه، مسلم و مورد تحسین شایان و تقدیر بی‌پایان بود…».<ref>مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۶-۲۰۷.</ref> | محمدعلی مدرس تبریزی، او را از علمای طراز اول نامیده و در تجلیل از وی می‌نویسد: «او جامع معقول و منقول، حاوی فروع و اصول، فقیه اصولی رجالی، حکیم متکلم، ادیب مفسر اخلاقی، بالجمله در جامعیت و اشتراک در اکثر علوم عقلیه و نقلیه، از اغلب معاصرین خود ممتاز بود، بالخصوص در رجال و علوم حدیثیه و قرآنیه، گوی سبقت از دیگران ربود. علاوه بر مراتب علمیه، بسیار لطیف المحاوره بود و قوه حافظة او را از خوارق عادات و عجایب اتفاقات می‌شمارند… مقامات علمیه‌اش نزد علمای مشاهد مقدسه، مسلم و مورد تحسین شایان و تقدیر بی‌پایان بود…».<ref>مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۶-۲۰۷.</ref> | ||
=== اجازات === | |||
شیخ الشریعه از برخی از اساتید خود اجازه روایت دریافت کرد که به شرح زیر است: | |||
* [[سید مهدی قزوینی]]<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۵؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷.</ref> | |||
* شیخ [[محمد طه نجف]]<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷.</ref> | |||
* [[سید محمد باقر خوانساری]] (صاحب [[روضات الجنات|روضات]])<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷.</ref> | |||
* میرزا محمد هاشم خوانساری (برادر صاحب روضات)<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷.</ref> | |||
* شیخ محمد حسین کاظمی<ref>حرزالدین، معارف الرجال، ج۲، ص۱۵۶؛ امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۲؛ مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۳، ص۲۰۷.</ref> | |||
== مبارزات سیاسی == | == مبارزات سیاسی == | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = ای مسلمانان! شما باید بدانید که بنا به اجماع مسلمانان و لزوم مذهبی، جهاد بر ضد کافران واجب است. اکنون ارتش ایتالیا، طرابلس را اشغال کرده مناطق مردم نشین آن را ار میان برده و مردان و زنان و کودکان را کشتار کرده‌اند. وظیفه جهاد خود را در راه خدا انجام دهید و متحد گردید و از صرف ثروت خود دریغ مدارید. پیش از آنکه خیلی دیر شود خود را برای دفاع آماده کنید.|تاریخ بایگانی| منبع = <small>حائری، تشیع و مشروطیت در ایران، ص۱۶۴.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | {{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = ای مسلمانان! شما باید بدانید که بنا به اجماع مسلمانان و لزوم مذهبی، جهاد بر ضد کافران واجب است. اکنون ارتش ایتالیا، طرابلس را اشغال کرده مناطق مردم نشین آن را ار میان برده و مردان و زنان و کودکان را کشتار کرده‌اند. وظیفه جهاد خود را در راه خدا انجام دهید و متحد گردید و از صرف ثروت خود دریغ مدارید. پیش از آنکه خیلی دیر شود خود را برای دفاع آماده کنید.|تاریخ بایگانی| منبع = <small>حائری، تشیع و مشروطیت در ایران، ص۱۶۴.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | ||
زندگی شیخ الشریعة اصفهانی همزمان با اتفاقات سیاسی و نظامی مختلفی بود که وی در آن مسائل تاثیرگذار بود. وی علیه استعمارگران ایتالیایی در حمله به | زندگی شیخ الشریعة اصفهانی همزمان با اتفاقات سیاسی و نظامی مختلفی بود که وی در آن مسائل تاثیرگذار بود. وی علیه استعمارگران ایتالیایی در حمله به [[لیبی]]، حمله متجاوزان روس به شمال [[ایران]] و کشتار آزادیخواهان در ۱۳۲۹ ق/ ۱۹۱۱، حمله متفقین به [[عثمانی]] در ۱۳۳۲ ق/ ۱۹۱۴، و نیز تجاوز نیروهای انگلیسی به [[عراق]] و اشغال [[بصره]] در ۱۳۳۸ ق/ ۱۹۲۰، چندین [[فتوا|فتوای]] [[جهاد]] صادر کرد که در آنها [[مسلمانان]] سراسر جهان [[اسلام]] را به مقاومت در برابر استعمارگران و بیرون راندن آنها از سرزمین‌های اسلامی و نفی و طرد هرگونه حاکمیت سیاسی، نظامی،اقتصادی و فرهنگی آنان فراخواند. نقش پررنگ وی در کنار میرزا محمدتقی شیرازی در جنبش استقلال طلبانه مردم عراق در تاریخ مشهود است، تا آنجا که پس از وفات میرزای شیرازی و اختیار منصب [[مرجعیت]] توسط شیخ الشریعه، عملاً رهبری انقلاب مردم در دست وی قرار گرفت. شیخ الشریعه همچون استادش، هم وظیفه نظارت بر امور و هم رابط میان رؤسای عشایر درگیر در جنگ را بر عهده داشت.<ref>رهیمی، تاریخ جنبش اسلامی در عراق (۱۹۰۰-۱۹۲۴م)، ۱۴۵، ۱۷۵-۱۷۶، ۱۸۵، ۲۰۴، ۲۰۹-۲۱۰، ۲۱۹؛ همچنین رکـ: نفیسی، نهضت شیعیان در انقلاب اسلامی عراق، جاهای مختلف.</ref> | ||
به باور عبدالهادی حائری، جامع‌ترین و منظمترین اعلامیه‌ای که آگاهی زیادی را درباره جنبش به خواننده می‌داد، اعلامیه شریعت اصفهانی بوده است که در آن به اهم اهداف استعمارگران و برنامه‌های ایشان در ایجاد شکاف و اختلاف در میان مسلمانان پرداخته بود.<ref> حائری، تشیع و مشروطیت در ایران، ص۱۶۵.</ref><ref group="یادداشت"> | به باور عبدالهادی حائری، جامع‌ترین و منظمترین اعلامیه‌ای که آگاهی زیادی را درباره جنبش به خواننده می‌داد، اعلامیه شریعت اصفهانی بوده است که در آن به اهم اهداف استعمارگران و برنامه‌های ایشان در ایجاد شکاف و اختلاف در میان مسلمانان پرداخته بود.<ref> حائری، تشیع و مشروطیت در ایران، ص۱۶۵.</ref><ref group="یادداشت"> | ||