عدة الداعی و نجاح الساعی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

ابوالعباس جمال الدین احمد بن شمس الدین محمد بن فَهْد حِلّی اَسَدی (۷۵۷-۸۴۱ق)، از عالمان، فقیهان و محدّثان [[امامیه|امامی]] و شـهـرت او بیشتر در اخلاق، دعا و سیر و سلوک است. او در ۸۴۱ ه‍.ق [[کربلا]] وفات یافت و در باغ نقیب علویین به خاک سپرده شد.

:::چون مناجات با خداوند وسیله نجات و کلید عطاست و اینکه برای اجابت دعا اسباب و خصوصیاتی است، به تألیف این اثر دست یازیده و آن را «‌عدّه الداعی و نجاح الساعی‌» نام نهاده است.<ref> حلی، عدة الداعی، ص۸.</ref>

* مقدمه: در تعریف دعا و معنای لغوی و اصطلاحی آن است. مقدمه که مختصر است بیشتر عنایت به ذکر اخبار «‌مَن بَلَغ‌» دارد که هر کس حدیثی در استحباب چیزی بشنود و به آن عمل کند ثواب آن را می‌برد، اگر چه [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] آن را نگفته باشد.

 

* باب اول، ترغیب بر دعا است از راه عقل و نقل؛ در این باب ابتدا دلیلی عقلی بر لزوم دعا کردن بنده آورده، پس از آن روایات پیامبر(ص) و ائمه(ع) را ذکر کرده است. همچنین [[آیه|آیات]] [[قرآن]] را آورده و بر آنها استدلال نموده است. مؤلف در بین مطالب، اشکالات متعددی که ممکن است به ذهن انسان خطور کند را مطرح کرده و به آنها جواب‌های کاملی داده است.

* باب دوم، در اسباب اجابت دعا؛ ابن فهد در این قسمت، هفت عامل اساسی را مطرح کرده از جمله خود دعا، وقت دعا، مکان دعا، اوقات دعا و... سپس پیرامون هر یک، روایات مربوطه را ذکر کرده است.

* باب سوم، در دعا کننده: این باب در ۲ بخش مرتب شده؛ اول، آنها که دعایشان مستجاب می‌شود. دوم، آنها که دعایشان مستجاب نمی‌شود. و روایات دربارهٔ هر یک.

* باب چهارم، در کیفیت دعا؛ شامل:

* باب پنجم، در [[ذکر]] است. ابن فهد استحباب ذکر در همه اوقات را متذکر شده و سپس بعضی از اذکار را از جمله ذکر [[تحمید]]، [[تهلیل]] و [[تکبیر]]، [[تسبیحات اربعه]] و... بر شمرده است.

* باب ششم، در تلاوت قرآن: ابن فهد درباره قرآن در خانه داشتن و قرائت آن، قرائت قرآن قبل از خواب، شفا گرفتن به قرآن و... سخن می‌گوید. در پایان این باب نیز، فوایدی از آیات و [[سوره|سور]] قرآن ذکر کرده است.

*خاتمه: ابن فهد حلی، در خاتمه، [[اسما و صفات#اسماء الحسنی|اسماءالله الحسنی]] را با ذکر روایتی از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] بیان کرده، پس از آن هر یک از ۹۹ اسم الهی را توضیحی مختصر داده و در پایان سخنی در مورد تکثّر اسماء الهی و یگانه بودن خداوند و وجه جمع این دو بیان نموده است.<ref>مقدمه کتاب، ص۹. فهرست ترجمه کتاب. عباسعلی مردی، عدّه الداعی از ابن فهد حلی.</ref>

مؤلف پس از تألیف کتاب، تلخیص آن را با نام «‌نبذة الباغی فی ما لا بد منه من آداب الداعی‌» تألیف کرد.. علت آن را هم این دانسته که کتاب حاضر برای کسانی است که تفصیل را بخواهند. <ref> آقابزرگ، الذریعه، ج۲۴، ص۳۶.</ref>

کتاب «‌عدة الداعی‌» در چند نوبت ترجمه شده است.

از جمله ترجمه‌های کتاب می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

# ترجمه کتاب توسط علی بن حسن زواری با نام «‌مفتاح النجاة‌» که از شاگردان [[محقق کرکی|محقق کرکی]] و استاد [[ملا فتح الله کاشانی|ملا فتح الله کاشانی]] است.

این کتاب، بارها در [[هند]] و [[ایران]] به چاپ رسیده است. برخی چاپها عبارتند از:

{{پانویس}}

* حلی، احمد بن فهد، عدة الداعی، قم، ترجمه حسین غفاری، بنياد معارف اسلامی، 1375 ش.