کاربر ناشناس
باطن قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←مفهوم شناسی
imported>Alipour |
imported>Alipour جز (←مفهوم شناسی) |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
==مفهوم شناسی== | ==مفهوم شناسی== | ||
باطن قرآن، معنای نهفته در زیر ظاهر الفاظ | باطن قرآن، معنای نهفته در زیر ظاهر الفاظ [[قرآن]]؛ چه آن معنای نهفته یکی یا بیش‌تر، نزدیک به معنای ظاهری یا دور از آن باشد. ظاهر قرآن، معنای ابتدایی است که از [[آیه]] به‌دست می‌آید.<ref>طباطبایی، المیزان، موسسه الاعلمی، ج 3، ص۷۴.</ref> | ||
راغب اصفهانی می‌گوید: هر امر روشن و ساده‌ای را ظاهر و آنچه از حواس پوشیده را باطن گویند.<ref>راغب اصفهانی، مفردات، ۱۴۱۲ق، ص130.</ref> | راغب اصفهانی می‌گوید: هر امر روشن و ساده‌ای را ظاهر و آنچه از حواس پوشیده را باطن گویند.<ref>راغب اصفهانی، مفردات، ۱۴۱۲ق، ص130.</ref> | ||
درباره باطن قرآن به صراحت در قرآن آیه‌ای نیامده است، اما در آیات مختلف تعبیر‌هایی دیده می‌شود که برخی، از آنها برای اشاره به باطن قرآن استفاده می‌کنند. مانند آیات ۷۸ و ۸۲ سوره | درباره باطن قرآن به صراحت در قرآن آیه‌ای نیامده است، اما در آیات مختلف تعبیر‌هایی دیده می‌شود که برخی، از آنها برای اشاره به باطن قرآن استفاده می‌کنند. مانند آیات ۷۸ و ۸۲ [[سوره نساء]]، آیه ۲۴ [[سوره محمد]] که کافران را به خاطر تدبر نکردن در آیات، نکوهش می‌کند. می‌گویند این نکوهش برای این نیست که آنها ظاهر الفاظ را متوجه نمی‌شوند بلکه به خاطر عدم توجه به باطن قرآن بوده است.<ref> هاشمی، «ظهر و بطن قرآن»، ص ۳.</ref> | ||
===برداشت‌هایی از باطن قرآن=== | ===برداشت‌هایی از باطن قرآن=== | ||
در روایات برای ظاهر و باطن تعبیر‌های مختلفی ذکر کردند، از جمله اینکه، ظاهر، همان کلمات نازل شده اما باطن، معنایی که از تاویل آیات بدست می‌آید.<ref>شاکر، «ظاهر و باطن قرآن»، ص۸۸.</ref>این تعریف به روایتی از امام باقر (ع) مستند شده است.<ref>صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۱۹۶.</ref>برخی مراد از ظاهر و باطن قرآن را، شیوه و اسلوب کلام دانستند. یعنی خداوند برای هدایت انسان در قرآن از شیوه‌های متعدد استفاده می‌کند. گاهی آیات در قالب داستان، گاهی به شکل مثال و گاهی به صورت جدل است. یعنی هر یک از این وجوه دارای ظاهر و باطن است. مثلا امر به روزه، ظاهری دارد و آن خودداری از خوردن و آشامیدن است و باطنی دارد که امری فراتر از خوداری ظاهری است. <ref>شاکر، «ظاهر و باطن قرآن»، ص۸۶.</ref> | در روایات برای ظاهر و باطن تعبیر‌های مختلفی ذکر کردند، از جمله اینکه، ظاهر، همان کلمات نازل شده اما باطن، معنایی که از تاویل آیات بدست می‌آید.<ref>شاکر، «ظاهر و باطن قرآن»، ص۸۸.</ref>این تعریف به روایتی از امام باقر (ع) مستند شده است.<ref>صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۱۹۶.</ref>برخی مراد از ظاهر و باطن قرآن را، شیوه و اسلوب کلام دانستند. یعنی خداوند برای هدایت انسان در قرآن از شیوه‌های متعدد استفاده می‌کند. گاهی آیات در قالب داستان، گاهی به شکل مثال و گاهی به صورت جدل است. یعنی هر یک از این وجوه دارای ظاهر و باطن است. مثلا امر به روزه، ظاهری دارد و آن خودداری از خوردن و آشامیدن است و باطنی دارد که امری فراتر از خوداری ظاهری است. <ref>شاکر، «ظاهر و باطن قرآن»، ص۸۶.</ref> | ||