Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۱٬۲۰۴
ویرایش
زید بن حسن بن علی: تفاوت میان نسخه‌ها
اصلاح ارقام
(اصلاح ارقام) |
(اصلاح ارقام) |
||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
===توثیق=== | ===توثیق=== | ||
[[شیخ طوسی]] وی را از اصحاب امام سجاد(ع) دانسته <ref>حسینی تفرشی، نقدالرجال، ۱۷۱۸ق، ج۲، ص۲۸۲.</ref> و | [[شیخ طوسی]] وی را از اصحاب امام سجاد(ع) دانسته <ref>حسینی تفرشی، نقدالرجال، ۱۷۱۸ق، ج۲، ص۲۸۲.</ref> و | ||
ابن حبّان، وی را در زمره ثقات آورده و روایت او را قبول کرده است. <ref>عسقلانی، تهذیب التهذیب، ۱۴۰۴ق، ج۳ص ۳۵۰؛ امین، اعیان الشیعة، ج۷، ص۹۶</ref>ابن حجر در کتاب [[تهذیب التهذیب]] آورده: زید، فردی هاشمی، مدنی، جلیل القدر و بزرگوار بود.<ref>عسقلانی، تهذیب التهذیب، ۱۴۰۴ق، ج۳ص ۳۵۰</ref> | ابن حبّان، وی را در زمره ثقات آورده و روایت او را قبول کرده است. <ref>عسقلانی، تهذیب التهذیب، ۱۴۰۴ق، ج۳ص ۳۵۰؛ امین، اعیان الشیعة، ۱۴۲۰ق، ج۷، ص۹۶.</ref>ابن حجر در کتاب [[تهذیب التهذیب]] آورده: زید، فردی هاشمی، مدنی، جلیل القدر و بزرگوار بود.<ref>عسقلانی، تهذیب التهذیب، ۱۴۰۴ق، ج۳ص ۳۵۰.</ref> | ||
در ذم وی روایتی در [[بحارالانوار|بحار]] به نقل از [[الخرائج و الجرائح (کتاب) |خرائج]] [[قطب راوندی|راوندی]] <ref> | در ذم وی روایتی در [[بحارالانوار|بحار]] به نقل از [[الخرائج و الجرائح (کتاب) |خرائج]] [[قطب راوندی|راوندی]] <ref>مجلسی، بحارالأنوار،۱۳۸۶ق، ج۴۶، ص۳۲۹؛ راوندی، الخرائج و الجرائح، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۶۰۱</ref> آمده که وی را به نقش داشتن در شهادت [[امام باقر(ع)]] متهم می‌کند. بر اساس این گزارش او در نزد خلیفه، امام را متهم به سحر می‌نماید، ولی [[سید ابوالقاسم خویی|آیه الله خویی]] این روایت را به دلیل [[مرسل]] بودن و اشکال محتوایی نمی‌پذیرد. <ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۳ق، ج۷، ص۳۴۰. </ref> | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
در اینکه زید در چه تاریخی وفات کرده اختلاف است. [[شیخ مفید]] گفته است که وی در سن نود سالگی وفات یافت <ref>شیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۲؛ المجدی فی انساب الطالبین، ص۲۰</ref> و [[علامه محمدباقر مجلسی|علاّمه مجلسی]] نیز این عقیده را پذیرفته است <ref>بحارالأنوار، ج۴۴، ص۱۶۳.</ref> | در اینکه زید در چه تاریخی وفات کرده اختلاف است. [[شیخ مفید]] گفته است که وی در سن نود سالگی وفات یافت <ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۲؛ المجدی فی انساب الطالبین، ص۲۰</ref> و [[علامه محمدباقر مجلسی|علاّمه مجلسی]] نیز این عقیده را پذیرفته است <ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۳۸۶ق، ج۴۴، ص۱۶۳.</ref> | ||
[[سید محسن امین]] وفات وی را در [[سال ۱۲۰ قمری]] در سن نود یا صد و یا نود و پنج سالگی می‌داند.<ref>امین، اعیان الشیعة، ج۷، ص۹۵.</ref> وی در سرزمینی میان [[مکه]] و [[مدینه]] به نام «حاجز» (در ۶ میلی مدینه<ref> تاریخ | [[سید محسن امین]] وفات وی را در [[سال ۱۲۰ قمری]] در سن نود یا صد و یا نود و پنج سالگی می‌داند.<ref>امین، اعیان الشیعة، ج۷، ۱۴۲۰ق، ص۹۵.</ref> وی در سرزمینی میان [[مکه]] و [[مدینه]] به نام «حاجز» (در ۶ میلی مدینه<ref>بخاری، تاریخ الکبیر، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۳۹۲.</ref>) نزدیک «ثغره»، که محلّی در [[حجاز]] است، وفات یافت. <ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۱؛ امین، اعیان الشیعة، ۱۴۲۰ق، ج۷، ص۹۵.</ref> | ||
===تشییع جنازه=== | ===تشییع جنازه=== | ||
در [[تشییع جنازه]] زید، برادر زاده هایش [[حسن بن حسن بن حسن |حسن بن حسن]] و [[ابراهیم بن حسن بن حسن |ابراهیم بن حسن]] زیر تابوت را گرفته بودند <ref>تاریخ | در [[تشییع جنازه]] زید، برادر زاده هایش [[حسن بن حسن بن حسن |حسن بن حسن]] و [[ابراهیم بن حسن بن حسن |ابراهیم بن حسن]] زیر تابوت را گرفته بودند <ref>بخاری، تاریخ الکبیر، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۳۹۲.</ref> و عبدالله بن حسن المثنی معروف به [[عبدالله بن حسن بن حسن|عبدالله محض]] پیشاپیش جنازه پیاده حرکت کرد، و به احترام وی دیگران نیز از مرکبها پیاده شدند، تا جنازه را وارد منزل کردند و در آنجا غسل دادند. سپس آن را به قبرستان [[بقیع]] بردند و همان جا به خاک سپردند.<ref>عطاردی، عبدالعظیم الحسنی علیه‌السلام حیاته و مسنده، ۱۳۷۳ش، ص۸۴.</ref> | ||
===در رثای زید=== | ===در رثای زید=== | ||
پس از مرگ وی برخی شعرا در وفاتش مرثیه‌ها سرودند؛ از جمله [[قدامة بن موسی الجحمی]] شعری در رثای وی سرود.<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ج۳، ص۷۲ ـ ۷۳؛ تاریخ دمشق، ج۶، ص۳۰۲؛ حدائق الوردیة، ص۱۰۷</ref> | پس از مرگ وی برخی شعرا در وفاتش مرثیه‌ها سرودند؛ از جمله [[قدامة بن موسی الجحمی]] شعری در رثای وی سرود.<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م، ج۳، ص۷۲ ـ ۷۳؛ ابن عساکر، تاریخ دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۳۰۲؛ محلی، حدائق الوردیة، ۱۴۲۳ق، ص۱۰۷.</ref> | ||
==همسر و فرزندان== | ==همسر و فرزندان== | ||
پس از شهادت [[حضرت عباس علیه السلام|حضرت عباس(ع)]] همسرش [[لبابه بنت عبیدالله بن عباس]] با زید بن حسن ازدواج کرد، <ref>الطبقات الکبری، | پس از شهادت [[حضرت عباس علیه السلام|حضرت عباس(ع)]] همسرش [[لبابه بنت عبیدالله بن عباس]] با زید بن حسن ازدواج کرد، <ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م،ج۵، ص۲۴۴.</ref> وی دو پسر به نام [[محمد بن زید بن حسن(ع) |محمد]] و [[حسن بن زید بن حسن|حسن]] و یک دختر به نام [[سیده نفیسه|نفيسه]] داشت{{مدرک}}، ولی نسلش فقط از حسن بن زید ماند <ref>ابن خلدون، العبر، ۱۳۶۳ش، ج۳، ص۶۱.</ref>از محمد بن زید نسلی باقی نماند، <ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م، ج۵، ص:۲۴۴</ref> و آنان در معادلات اجتماعی زمان عباسیان نقش‌های زیادی ایفا کرده، از جمله خود حسن بن زید از طرف منصور والی مدینه شد. <ref>ابم سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م، ج۵، ص:۲۴۴</ref> | ||
بعضی برای زید فرزندی به نام یحیی نیز نام برده و گفته‌اند در مصر مدفون است. <ref>المجدی، ص۲۰</ref> | بعضی برای زید فرزندی به نام یحیی نیز نام برده و گفته‌اند در مصر مدفون است. <ref>المجدی، ص۲۰</ref> | ||
===برجسته‌ترین افراد از نسل زید=== | ===برجسته‌ترین افراد از نسل زید=== | ||
* [[حسن بن زید بن حسن]] والی مدینه از طرف [[منصور دوانقی]] <ref> | * [[حسن بن زید بن حسن]] والی مدینه از طرف [[منصور دوانقی]] <ref>>ابن خلدون، العبر، ۱۳۶۳ش، ج۳، ص۱۶۱</ref><ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م، ج۵، ص۲۴۴</ref> | ||
* [[سیده نفیسه]] بنت [[حسن بن زید بن حسن]] <ref>الأعلام، ج۸، ص۴۴؛ معجم البلدان، ج۵، ص۱۴۳</ref> | * [[سیده نفیسه]] بنت [[حسن بن زید بن حسن]] <ref>الأعلام، ج۸، ص۴۴؛ معجم البلدان، ج۵، ص۱۴۳</ref> | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
* [[عبدالعظیم حسنی]] <ref>رجال الطوسی، ص۲۲۹؛ وسائل الشیعة، ج۳۰، ص۴۰۳</ref> | * [[عبدالعظیم حسنی]] <ref>رجال الطوسی، ص۲۲۹؛ وسائل الشیعة، ج۳۰، ص۴۰۳</ref> | ||
* محمد بن حسن بن محمد بن الحسن بن محمد بن ابراهیم بن حسن بن- زید بن حسن بن علی. او در ایام [[معتمد بالله |معتمد]] در مدینه قیام کرد.<ref> | * محمد بن حسن بن محمد بن الحسن بن محمد بن ابراهیم بن حسن بن- زید بن حسن بن علی. او در ایام [[معتمد بالله |معتمد]] در مدینه قیام کرد.<ref>>ابن خلدون، العبر، ۱۳۶۳ش، ج۳، ص:۱۶۱</ref> | ||
* [[حسن بن زید بن محمد]] بن اسماعیل بن حسن بن زید معروف به داعی کبیر که در طبرستان قیام کرد.<ref> | * [[حسن بن زید بن محمد]] بن اسماعیل بن حسن بن زید معروف به داعی کبیر که در طبرستان قیام کرد.<ref>>ابن خلدون، العبر، ۱۳۶۳ش، ج۳، ص۱۶۱؛ تاریخ قم، ص۲۱۱</ref> | ||
* [[حسن بن قاسم]] بن علی بن- عبد الرحمان بن القاسم بن محمد البطحانی بن القاسم بن حسن بن زید معروف به [[حسن بن قاسم|داعی صغیر]] که در سال ۳۱۷ کشته شد.<ref> | * [[حسن بن قاسم]] بن علی بن- عبد الرحمان بن القاسم بن محمد البطحانی بن القاسم بن حسن بن زید معروف به [[حسن بن قاسم|داعی صغیر]] که در سال ۳۱۷ کشته شد.<ref>>ابن خلدون، العبر، ۱۳۶۳ش، ج۳، ص۱۶۱</ref> | ||
* قاسم بن علی بن اسماعیل یکی از سرداران حسن بن زید.<ref> | * قاسم بن علی بن اسماعیل یکی از سرداران حسن بن زید.<ref>>ابن خلدون، العبر، ۱۳۶۳ش، ج۳، ص۱۶۱</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۱۳۹: | خط ۱۳۹: | ||
* قمی، محمد بن حسن، تاریخ قم، ترجمه: حسن بن علی عبد الملک قمی، تحقیق: سید جلال الدین تهرانی، تهران، توس، ۱۳۶۱ش. | * قمی، محمد بن حسن، تاریخ قم، ترجمه: حسن بن علی عبد الملک قمی، تحقیق: سید جلال الدین تهرانی، تهران، توس، ۱۳۶۱ش. | ||
* قهبانی، عنایت الله علی، مجمع الرجال، قم، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، ۱۳۸۴ق. | * قهبانی، عنایت الله علی، مجمع الرجال، قم، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، ۱۳۸۴ق. | ||
* مجلسی، بحار الأنوار، تهران، اسلامیه، . | * مجلسی، بحار الأنوار، تهران، اسلامیه، ۱۳۸۶ق. | ||
* یاقوت حموی، یاقوت بن عبد الله، معجم البلدان، بیروت، دار صادر، ط الثانیة، چاپ اول، ۱۹۹۵م. | * یاقوت حموی، یاقوت بن عبد الله، معجم البلدان، بیروت، دار صادر، ط الثانیة، چاپ اول، ۱۹۹۵م. | ||
* یعقوبی، احمد بن أبی یعقوب، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، بی‌تا. | * یعقوبی، احمد بن أبی یعقوب، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، بی‌تا. | ||
* عطاردى، عزيز الله، عبدالعظیم الحسنی علیه‌السلام حیاته و مسنده، تهران، انتشارات عطارد، ۱۳۷۳ش. | * عطاردى، عزيز الله، عبدالعظیم الحسنی علیه‌السلام حیاته و مسنده، تهران، انتشارات عطارد، ۱۳۷۳ش. | ||
* ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، بیروت، دار الفكر، ۱۴۱۵ق. | |||
* محلی، حمید بن احمد، حدائق الوردیة في مناقب الأئمة الزيدية، گردآورنده: مرتضی بن زید محطوری، یمن، مکتبة بدر، ۱۴۲۳ق. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{امام حسن}} | {{امام حسن}} | ||