confirmed، protected، templateeditor
۱٬۸۸۸
ویرایش
داغستان: تفاوت میان نسخه‌ها
←صوفیه
(←صوفیه) |
(←صوفیه) |
||
| خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
[[رسول جعفریان]] ظهور طریقت‌های صوفی در شمال [[قفقاز]] و داغستان را قرن دهم میلادی می‌داند که از قرن ۱۹م نیز قدرت و نفوذ بسیاری در این مناطق یافتند؛<ref> جعفریان، اطلس شیعه، ص ۶۴۵</ref> شیخ شامل، از رهبران صوفی، قیامی را بر ضد روس‌ها رهبری کرد که سی سال به طول انجامید.<ref>آکینر، اقوام مسلمان اتحاد شوروی، ۱۳۶۶ش، ص۱۵۴.</ref>صوفیان داغستان به اهل بیت(ع) احترام گذاشته و روایات و دعاهای شیعه میان آنها رواج دارد.<ref> جعفریان، اطلس شیعه، ص ۶۴۵</ref> | [[رسول جعفریان]] ظهور طریقت‌های صوفی در شمال [[قفقاز]] و داغستان را قرن دهم میلادی می‌داند که از قرن ۱۹م نیز قدرت و نفوذ بسیاری در این مناطق یافتند؛<ref> جعفریان، اطلس شیعه، ص ۶۴۵</ref> شیخ شامل، از رهبران صوفی، قیامی را بر ضد روس‌ها رهبری کرد که سی سال به طول انجامید.<ref>آکینر، اقوام مسلمان اتحاد شوروی، ۱۳۶۶ش، ص۱۵۴.</ref>صوفیان داغستان به اهل بیت(ع) احترام گذاشته و روایات و دعاهای شیعه میان آنها رواج دارد.<ref> جعفریان، اطلس شیعه، ص ۶۴۵</ref> | ||
عمده‌ترین مکاتب صوفی در قفقاز، مکاتب [[قادریه]] و [[نقشبندیه]] بوده‌اند. کونتاحاجی و باتال حاجی از فرقه‌های قادری صوفی هستند.<ref>آکینر، اقوام مسلمان اتحاد شوروی، ص۱۶۴</ref> آوارها، دارگین‌ها، کومیک‌ها، لاک‌ها و طبرسران‌ها از طریقت نقش‌بندی پیروی می‌کنند. چچن‌ها و آندی‌ها بیشتر پیرو طریقت قادری هستند. طریقت شازلی هم پیروانی در داغستان دارد. این طریقت بیشتر میان آوارها و برخی کومیک‌ها و دارگین‌ها گسترش یافته‌است.<ref>جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۸۷ش، ص۶۴۵.</ref> همچنین در اواخر دهه ۱۹۸۰میلادی، جمعیت سلفی‌ها در کنار جمعیت‌های صوفیان افزایش یافت<ref>ابراهیمی ترکمان، [http://www.tabnak.ir/fa/pages/?cid=45077 داغستان، دیار آشنای مسلمانان]، تابناک.</ref> که برخی این مسئله را مانع اساسی بر سر راه همبستگی مسلمانان داغستان دانسته‌اند.<ref>نگاه کنید به: سخی حلیمی، رسانه و جنبش‌های اسلامی معاصر، ۱۳۸۲ش، ص۱۲۷؛ معینی‌فر و خیری، [https://jcep.ut.ac.ir/article_22263_69c27b3edf22bc32dc8d557e82f17f85.pdf «نقش و تأثیر وهابیت در بحران چچن»]، ص۱۵۷.</ref> | عمده‌ترین مکاتب صوفی در قفقاز، مکاتب [[قادریه]] و [[نقشبندیه]] بوده‌اند. کونتاحاجی و باتال حاجی از فرقه‌های قادری صوفی هستند.<ref>آکینر، اقوام مسلمان اتحاد شوروی، ص۱۶۴</ref> آوارها، دارگین‌ها، کومیک‌ها، لاک‌ها و طبرسران‌ها از طریقت نقش‌بندی پیروی می‌کنند. چچن‌ها و آندی‌ها بیشتر پیرو طریقت قادری هستند. طریقت شازلی هم پیروانی در داغستان دارد. این طریقت بیشتر میان آوارها و برخی کومیک‌ها و دارگین‌ها گسترش یافته‌است.<ref>جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۸۷ش، ص۶۴۵.</ref> همچنین در اواخر دهه ۱۹۸۰میلادی، جمعیت [[سلفیه|سلفی‌ها]] در کنار جمعیت‌های صوفیان افزایش یافت<ref>ابراهیمی ترکمان، [http://www.tabnak.ir/fa/pages/?cid=45077 داغستان، دیار آشنای مسلمانان]، تابناک.</ref> که برخی این مسئله را مانع اساسی بر سر راه همبستگی مسلمانان داغستان دانسته‌اند.<ref>نگاه کنید به: سخی حلیمی، رسانه و جنبش‌های اسلامی معاصر، ۱۳۸۲ش، ص۱۲۷؛ معینی‌فر و خیری، [https://jcep.ut.ac.ir/article_22263_69c27b3edf22bc32dc8d557e82f17f85.pdf «نقش و تأثیر وهابیت در بحران چچن»]، ص۱۵۷.</ref> | ||
===جنبش اسلامی داغستان=== | |||
علمای نقشبندیه در قرن هجدهم و نوزدهم میلادی به مبارزه با روس‌ها پرداختند که جنبش اسلامی داغستان نامیده می‌شود. منصور اُشورمه ای، از پایه گذاران نهضت اسلامی در این دوره است. او که در [[بخارا]] تحصیل می‌کرد به طریقه صوفیانه نقشبندیه گروید و با استفاده از آموزه‌های آن، مردم داغستان را در برابر حمله روس‌ها متحد کرده و در قفقاز نبرد سختی کرد و [[روسیه|روس‌ها]] شکست‌هایی را متحمل شدند.<ref>سخی حلیمی، رسانه و جنبش های اسلامی معاصر، ۱۳۸۲ش، ص۱۲۱.</ref> | |||
دیگر رهبران جنبش اسلامی داغستان، غازی ملاّ محمد(درگذشت: ۱۸۳۲م)، حمزه بیگ(درگذشت: ۱۸۳۴م) و شیخ شامِل(درگذشت: ۱۸۵۹م) بودند.<ref>سخی حلیمی، رسانه و جنبش های اسلامی معاصر، ۱۳۸۲ش، ص۱۲۱.</ref> تأکید رهبران بر همبستگی بین [[مسلمان|مسلمانان]] و نیز [[جهاد]] و رویارویی با چیرگی [[کفر|کفار]]، سبب همبستگی و وحدت اقوام گوناگون داغستان در برابر روس‌ها شد. ارتش روسیه تلاش زیادی را برای سرکوبی نهضت مسلمانان داغستان انجام داد؛ ولی نتوانست قیام‌های مردمی را پایان دهد و بیش از صد سال این نهضت ادامه یافت.<ref>سخی حلیمی، رسانه و جنبش های اسلامی معاصر، ۱۳۸۲ش، ص۱۲۱-۱۲۲.</ref> در سال ۱۹۲۱م با پذیرش رهبر شوروی، داغستان به عنوان منطقه خودمختار به رسمیت شناخته شد. برخی رهبران کنونی جنبش اسلامی عبارتند از: حسب‌اللّه حسب‌اللّه اف، عبدالرحمن سعیدوف، و ب. کبدوف که گفته شده در موضع‌گیری‌های سیاسی باهم تفاوت‌های زیادی دارند.<ref>سخی حلیمی، رسانه و جنبش های اسلامی معاصر، ۱۳۸۲ش، ص۱۳۰.</ref> | |||
==مراکز فرهنگی== | ==مراکز فرهنگی== | ||