الیاس (پیامبر): تفاوت میان نسخه‌ها

الیاس بن یاسین بن فِنْحاص<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۲۷۳.</ref> از پیامبران  بنی‌اسرائیل<ref>اشعری، المقالات و الفرق، ۱۳۶۰ش، ص۱۷۳.</ref> و از نسل [[هارون (پیامبر)|هارون نبی]] است.<ref>صدیق حسن خان، فتح البیان، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۵۹۴.</ref> نام وی در [[قرآن]] دو بار با نام الیاس<ref>سوره انعام، آیه ۸۵؛ سوره صافات، آیه ۱۲۳.</ref> و یک بار با نام ال‌یاسین آمده است.<ref>سوره صافات، آیه ۱۳۰.</ref>{{یادداشت|غالب مفسران با تکیه بر سیاق آیات، واژه «ال یاسین» را صورت دیگری از نام حضرت الیاس دانسته‌اند. <small> (نگاه کنید به: ابن حجر الهیتمی، الصواعق المحرقه، ۱۹۶۵ق، ص۱۴۸-۱۴۹؛ شیخ طوسی، التبیان، ۱۴۰۹ق، ج۸، ص۵۲۳-۵۳۴.</small>}} در برخی منابع اسلامی، شخصیت الیاس با خضر گره خورده و برخی روایات این دو را یکی دانسته‌اند.<ref>ابن حجر العسقلانی، الاصابة، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۶۱.</ref>

الیاس پس از درگذشت [[حزقیل (پیامبر)|حزقیل نبی]] به پیامبری رسید.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۲۷۳.</ref> وی مأمور بود قوم خویش را که در [[بعلبک]] ساکن بودند، به [[توحید]] و اطاعت از خداوند و ترک [[گناهان]] دعوت کند.<ref>اشعری، المقالات و الفرق، ۱۳۶۰ش، ص۱۷۳.</ref>  وظیفه اصلی‌ او مبارزه با [[بت‌پرستی]] بود که پادشاه وقت بنی‌اسرائیل، [[آحاب]] و همسرش ایزابل رواج داده بودند.<ref>مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۳، ص۹۹؛ الطبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۶ق، ج۸، ص۷۱۳.</ref>

برخی منابع گفته‌اند الیاس (ع) زنده است و به آسمان عروج کرده است؛<ref>الطبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۲۷۴؛ قطب الراوندی، قصص الانبیاء، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۱۱۹؛ نهاوندی، العبقری الحسان، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۵۶۳؛ کتاب مقدس، کتاب دوم پادشاهان، باب ۲.</ref> اما ابن کثیر این روایات را نپذیرفته‌ و آنها را از [[اسرائیلیات]] دانسته‌ است.<ref>ابن کثیر، قصص الانبیاء، ۱۳۸۸ق، ج۲، ص۲۴۳.</ref> یاقوت حموی  نیز در معجم البلدان مقبره‌ای در [[بعلبک]] برای الیاس نقل کرده است.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۱، ص۴۵۴.</ref>

الیاس در زمان پادشاهی [[آحاب]] از پادشاهان بنی‌اسرائیل به پیامبری مبعوث شد.<ref>الطبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۲۷۳.</ref> آحاب و همسرش ایزابل، مردم را به [[بت‌پرستی]] سوق می‌داند.<ref>المقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۳، ص۹۹.</ref> الیاس به مبارزه با آنان پرداخت و بنی‌اسرائیل را از بت‌پرستی نهی می‌کرد. پس از آنکه وی سال‌ها با اصرار قوم خود بر بت‌پرستی مواجه شد، آنان را به خشکسالی نفرین کرد و پس از آن مردم در قحطی گرفتار شدند.<ref>الطبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۳، ص۵۹-۶۰؛ الثعلبی، قصص الانبیاء، المکتبة‌الثقافیّة، ص۲۲۳.</ref>

با گذشت زمان، خشکسالی فراگیر شد و جان تعداد زیادی را گرفت. آنان وقتی خود را گرفتار دیدند، از اعمال خود پشیمان شدند و به الیاس روی آوردند و دعوت او را پذیرفتند.<ref>الطبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۳، ص۵۹-۶۰؛ الثعلبی، قصص الانبیاء، المکتبة‌الثقافیّة، ص۲۲۳.</ref> پس از آن با دعای الیاس باران شدیدی بارید و همه جا سیراب شد؛ اما پس از مدتی مردم عهد خویش را با خدا فراموش کردند و به بت‌پرستی بازگشتند. زمانی که الیاس این را دید، از خدا طلب مرگ کرد؛ اما خداوند [[مرکاوا|مرکبی آتشین]] به وی داد و او به آسمان رفت و [[الیسع (پیامبر)|الیسع]] را که شاگرد وی بود، به نیابت خود برگزید.<ref>الطبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۳، ص۵۹-۶۰؛ الثعلبی، قصص الانبیاء، المکتبة‌الثقافیّة، ص۲۲۳.</ref>

*ابن حجر العسقلانی، احمد بن علی، الاصابة فی تمییز الصحابة، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.

*ابن حجر الهیتمی، احمد بن محمد، الصواعق المحرقة على أهل الرفض والضلال والزندقة، تحقیق عبدالوهاب عبداللطیف، قاهره، بی‌نا، ۱۹۶۵ق.

*الثعلبی، احمد بن محمد، قصص الانبیاء، بور سعید، المکتبة‌الثقافیّة، بی‌تا.

*الطبرسی، الفضل بن الحسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار المعرفة، چاپ اول، ۱۴۰۶ق.

*الطبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ دوم، ۱۴۰۸ق.

*الطبری، محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار المعرفة، ۱۴۱۲ق.

*قطب الراوندی، سعید بن هبة الله، قصص الانبیاء، قم، مکتبة العلامة المجلسی، چاپ اول، ۱۴۳۰ق.

*المقدسی، مطهر بن طاهر، البدء و التاریخ، بور سعید، المکتبة الثقافة الدینة، بی‌تا.

*شیخ الطوسی، محمد بن الحسن، التبیان فی تفسیر القرآن، قم، مکتب الاعلام الاسلامی،‌چاپ اول، ۱۴۰۹ق.