کاربر ناشناس
سید صدرالدین صدر: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mgolpayegani جز (←وفات) |
imported>Aghaie جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| عنوان تصویر = | | عنوان تصویر = | ||
| زادروز | | زادروز = ۱۲۹۹ هجری قمری | ||
| مکان تولد = [[کاظمین]] | | مکان تولد = [[کاظمین]] | ||
| تاریخ مرگ = | | تاریخ مرگ = ۱۳۷۳ هجری قمری | ||
| آرامگاه | | آرامگاه = در [[حرم حضرت معصومه]] (س) | ||
|عرض جغرافیایی محل دفن= | |عرض جغرافیایی محل دفن= | ||
|طول جغرافیایی محل دفن= | |طول جغرافیایی محل دفن= | ||
<!-- عرض جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت | <!-- عرض جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش فرض شمال--> | ||
|latd=|latm=|lats=|latNS=N | |latd=|latm=|lats=|latNS=N | ||
<!-- طول جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت | <!-- طول جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش فرض غرب--> | ||
|longd=|longm=|longs=|longEW=E | |longd=|longm=|longs=|longEW=E | ||
| محل زندگی | | محل زندگی = [[کاظمین]]، [[سامرا]]، [[نجف اشرف]]، [[قم]] | ||
| ملیت | | ملیت = | ||
| نژاد | | نژاد = | ||
| تابعیت | | تابعیت = | ||
| تحصیلات | | تحصیلات = | ||
| دانشگاه | | دانشگاه = | ||
| پیشه | | پیشه = | ||
| سال‌های فعالیت | | سال‌های فعالیت = | ||
| کارفرما | | کارفرما = | ||
| نهاد | | نهاد = | ||
| نماینده | | نماینده = | ||
| | | شناخته شده برای = [[حوزه علمیه قم]] | ||
| نقش‌های برجسته | | نقش‌های برجسته = [[مرجع تقلید]] | ||
| سبک | | سبک = | ||
| استادان | | استادان =[[محمد حسین نایینی]]، شیخ [[حسن کربلایی]] و [[آقا ضیاء عراقی|آقاضیاءالدین عراقی]]، پدرش [[سید اسماعیل صدر]]، [[آخوند خراسانی]]، [[سید محمدکاظم طباطبایی یزدی]] و میرزا [[فتح الله شریعت اصفهانی]] | ||
| شاگردان | | شاگردان = [[سید محمدباقر سلطانی]]، [[سید موسی شبیری زنجانی]]، [[سید مهدی غضنفری خوانساری]]، میرزا [[علی مشکینی]]، شهید [[محمد صدوقی]]، [[سید موسی صدر]]، [[سید رضا صدر]]، [[سید حسن مدرسی یزدی]] | ||
| شهر خانگی | | شهر خانگی = | ||
| تلویزیون | | تلویزیون = | ||
| لقب | | لقب = | ||
| حزب | | حزب = | ||
| جنبش | | جنبش = | ||
| مخالفان | | مخالفان = | ||
| هیئت | | هیئت = | ||
| دین | | دین = [[اسلام]] | ||
| مذهب | | مذهب = [[شیعه]] | ||
| منصب | | منصب = | ||
| مکتب | | مکتب = | ||
| آثار | | آثار =[[المهدی]]، [[الحقوق]]، [[مختصر تاریخ اسلام]]، حاشیه بر [[عروه الوثقی]]، حاشیه بر [[وسیلة النجاة|وسیله النجاه]]، رساله‌ای در اثبات عدم تحریف [[قرآن]]، رساله در ردشبهات وهابیان، [[لواء محمد]] (۱۲ جلد)، [[مدینه العلم (کتاب) |مدینه العلم]] (۶ جلد)، دیوان اشعار | ||
| خویشاوندان سرشناس =[[سید موسی صدر]]، [[سید رضا صدر]]، [[سید محمد باقر صدر]] | | خویشاوندان سرشناس =[[سید موسی صدر]]، [[سید رضا صدر]]، [[سید محمد باقر صدر]] | ||
| گفتاورد | | گفتاورد = | ||
| جوایز | | جوایز = | ||
| امضا | | امضا = | ||
| اندازه امضا | | اندازه امضا = | ||
| وبگاه | | وبگاه = | ||
| پانویس | | پانویس = | ||
}} | }} | ||
'''سید صدرالدین صدر''' (تولد ۱۲۹۹ [[هجری قمری]] در [[کاظمین]] - درگذشته ۱۹ [[ | '''سید صدرالدین صدر''' (تولد ۱۲۹۹ [[هجری قمری]] در [[کاظمین]] - درگذشته ۱۹ [[ربیع الاول]] ۱۳۷۳هجری قمری مقارن با ۵ دی ۱۳۳۲ [[هجری شمسی]] در [[قم]]) از فقها و [[مراجع تقلید]] [[شیعه]] و متخصص در [[اصول فقه|اصول]]، [[رجال]]، [[شعر]] و [[تفسیر]]. | ||
او وصی شیخ [[عبدالکریم حائری یزدی]]، موسس [[حوزه علمیه قم]]، بود و پس از وفات وی به همراه یارانش [[سید محمد تقی خوانساری]] و [[سید محمد حجت]]، | او وصی شیخ [[عبدالکریم حائری یزدی]]، موسس [[حوزه علمیه قم]]، بود و پس از وفات وی به همراه یارانش [[سید محمد تقی خوانساری]] و [[سید محمد حجت]]، سرپرستی حوزه علمیه را بر عهده داشت و در حفظ و توسعه حوزه کوشید. وی پدر [[سید موسی صدر|امام موسی صدر]] و [[سید رضا صدر]] است. | ||
==نسب و تحصیلات== | ==نسب و تحصیلات== | ||
نام او محمد علی، کنیه‌اش ابوالرضا و لقبش صدرالدین بود. با این حال به نام لقبش شهرت یافت و خود نیز | نام او محمد علی، کنیه‌اش ابوالرضا و لقبش صدرالدین بود. با این حال به نام لقبش شهرت یافت و خود نیز همه جا خویش را «صدرالدین» میخواند. در کاظمین به دنیا آمد. نام پدرش [[آیت الله]] [[سید اسماعیل صدر]] و مادرش بانو صفیه، دختر آیت الله [[سید هادی صدر]] بود. دوران کودکی و نوجوانی را کنار پدر و خانواده در [[سامرا]]، مقر مرجعیت و تدریس [[میرزای شیرازی]]، سپری کرد. ریاضیات، ادبیات، منطق و اغلب دروس سطح [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] را در همان سامرا نزد اساتید برادر بزرگ ترش، سید مهدی، فرا گرفت. هنگامی که پدرش سیداسماعیل صدر در سال ۱۳۱۴ ه.ق به [[کربلا]] هجرت کرد، او نیز به این شهر رفت و به بهره گیری از پدر و دیگر استادان کربلا پرداخت. سپس به سفارش پدرش، برای تکمیل تحصیلات، رهسپار [[نجف]] شد و دروس دوره سطح و خارج را آنجا آموخت.<ref>مدرس تبریزی، محمد علی، ریحانه الادب، ج۲، ص۴۶۶؛ امین، سید حسن، مستدرکات اعیان الشیعه، ص۵۰.</ref> | ||
==اساتید== | ==اساتید== | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
*[[ملا محمدکاظم خراسانی]] | *[[ملا محمدکاظم خراسانی]] | ||
*[[سید محمدکاظم طباطبایی یزدی]] | *[[سید محمدکاظم طباطبایی یزدی]] | ||
*میرزا [[ | *میرزا [[فتح الله شریعت اصفهانی]] | ||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
آیت الله صدر یکی از مدرسان برجسته حوزه بود و شاگردان بسیار تربیت کرد. او روزانه دو درس می‌گفت و حدود ۴۰۰ تن از طلاب حوزه کوچک آن روز در درسش شرکت می‌کردند. نام برخی از شاگردان وی چنین است: | |||
{{ستون-شروع}} | {{ستون-شروع}} | ||
*[[سید محمدباقر سلطانی]] | *[[سید محمدباقر سلطانی]] | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
*[[سید حسن مدرسی یزدی]] | *[[سید حسن مدرسی یزدی]] | ||
*[[سید حسین موسوی کرمانی]] | *[[سید حسین موسوی کرمانی]] | ||
*[[رمضانی فردویی]]<ref>هزار، علیرضا، دانشوران قم، | *[[رمضانی فردویی]]<ref>هزار، علیرضا، دانشوران قم، ص۱۴۹.</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==عزیمت به مشهد== | ==عزیمت به مشهد== | ||
صدر در سال ۱۳۳۹ه .ق رهسپار [[ایران]] شد و حدود شش سال در [[مشهد]] به تدریس پرداخت. در این مدت، علاوه بر تدریس، به موعظه و ارشاد مردم نیز همت گماشت. آن ایام با خشکسالی مصادف بود و او توانست، با اقدامات پیگیر و گردآوری اعانه بسیاری از مستمندان را از خطر مرگ نجات بخشد. او پس از مدتی به نجف رفت و در درس محمدحسین نایینی شرکت کرد. سپس به ایران بازگشت و در [[قم]] به تدریس و وعظ پرداخت. در یکی از سالها، هنگامی که برای زیارت به مشهد رفته بود، در آن شهر | صدر در سال ۱۳۳۹ه.ق رهسپار [[ایران]] شد و حدود شش سال در [[مشهد]] به تدریس پرداخت. در این مدت، علاوه بر تدریس، به موعظه و ارشاد مردم نیز همت گماشت. آن ایام با خشکسالی مصادف بود و او توانست، با اقدامات پیگیر و گردآوری اعانه بسیاری از مستمندان را از خطر مرگ نجات بخشد. او پس از مدتی به نجف رفت و در درس محمدحسین نایینی شرکت کرد. سپس به ایران بازگشت و در [[قم]] به تدریس و وعظ پرداخت. در یکی از سالها، هنگامی که برای زیارت به مشهد رفته بود، در آن شهر اقامت گزید و به تدریس و اقامه نماز جماعت در [[مسجد گوهرشاد]] پرداخت. | ||
== | ==عزیمت به قم== | ||
در آن زمان، موسس حوزه علمیه قم شیخ [[عبدالکریم حائری یزدی]] دوران کهنسالی را می‌گذراند و نگران آینده حوزه تازه تاسیس بود. او به منظور تقویت حوزه علمیه قم و تامین آینده آن، گروهی را به مشهد | در آن زمان، موسس حوزه علمیه قم شیخ [[عبدالکریم حائری یزدی]] دوران کهنسالی را می‌گذراند و نگران آینده حوزه تازه تاسیس بود. او به منظور تقویت حوزه علمیه قم و تامین آینده آن، گروهی را به مشهد مقدس فرستاد تا از صدر برای اقامت در قم دعوت کنند. وی دعوت موسس حوزه علمیه قم را پذیرفت و رهسپار قم شد. | ||
صدرالدین صدر مورد توجه | صدرالدین صدر مورد توجه آیت الله حائری بود، علاوه بر تدریس سطوح عالی، از مشاوران وی شمرده می‌شد و در امور حوزه نیز به او کمک می‌کرد. آیت الله حائری صدر را وصی خود قرار داد و به پیشنهاد صدر، [[سید محمد حجت]] نیز به وصایت وی برگزیده شد.<ref>امین، سید حسن، مستدرکات اعیان الشیعه، ص۴۹-۵۰.</ref> | ||
==مرجعیت== | ==مرجعیت== | ||
پس از وفات موسس [[حوزه علمیه قم]]، مرجعیت و زعامت حوزه به آیات عظام حجت، خوانساری و صدر رسید و این سه معروف به مراجع ثلاث شدند. صدر هرگز به مرجعیت و | پس از وفات موسس [[حوزه علمیه قم]]، مرجعیت و زعامت حوزه به آیات عظام حجت، خوانساری و صدر رسید و این سه معروف به مراجع ثلاث شدند. صدر هرگز به مرجعیت و زعامت حوزه گرایش نداشت. هنگامی که آیت الله [[سید حسین بروجردی]] برای معالجه به [[تهران]] آمد، صدر که در آن زمان رهبر حوزه علمیه قم به شمار می‌آمد، از وی خواست به قم بیاید. پس از ورود او جایگاه نماز جماعت خود در [[حرم حضرت معصومه]] را به آیت الله بروجردی واگذار کرد؛ از ریاست حوزه فاصله گرفت و به پشتیبانی گسترده از آیت الله بروجردی بسنده کرد. او در تبیین فلسفه این کار، این آیه [[قرآن]] را ذکر می‌کرد: «تلک الدار الاخره نجعلها للذین لا یریدون علوا فی الارض و لافسادا و العاقبه للمتقین.» <ref>قصص، آیه ۸۲.</ref> <ref>امین، سید حسن، مستدرکات اعیان الشیعه، ص۵۰؛ هزار، علیرضا، دانشوران قم، ص۱۴۹.</ref> | ||
==فرزندان== | ==فرزندان== | ||
[[پرونده:امام صدر و پدر و برادرش (سید رضا صدر).jpg|بندانگشتی| | [[پرونده:امام صدر و پدر و برادرش (سید رضا صدر).jpg|بندانگشتی|۳۰۰px|از راست: امام موسی صدر، برادرش سید رضا صدر و پدرش آیت الله صدرالدین صدر]] | ||
اولین همسر | اولین همسر آیت الله صدر، دخترخاله‌اش بود که در جوانی در [[عراق]] درگذشت. وی پس از بازگشت به ایران، در حوالی سال ۱۳۳۹ هجری قمری در مشهد با بی‌بی صفیه قمی دختر [[سید حسین طباطبایی قمی]] (از [[مراجع تقلید]]) ازدواج کرد و صاحب ده فرزند شد: | ||
*[[سید رضا صدر]]، که از مدرسان [[حوزه علمیه قم|حوزهٔ علمیهٔ قم]] بود | *[[سید رضا صدر]]، که از مدرسان [[حوزه علمیه قم|حوزهٔ علمیهٔ قم]] بود | ||
*[[سید موسی صدر]] | *[[سید موسی صدر]] | ||
*صدیقه صدر، همسر [[سید محمدباقر سلطانی طباطبایی]]. صاحب چهار فرزند شد: | *صدیقه صدر، همسر [[سید محمدباقر سلطانی طباطبایی]]. صاحب چهار فرزند شد: ۱) صادق طباطبایی، ۲) فاطمه طباطبایی، که با [[سید احمد خمینی]] ازدواج کرد ۳) مرتضی طباطبایی ۴) عبدالحسین طباطبایی | ||
*طاهره صدر، همسر شهید [[سید مهدی صدر عاملی]] | *طاهره صدر، همسر شهید [[سید مهدی صدر عاملی]] | ||
*بتول صدر، همسر هادی عبادی | *بتول صدر، همسر هادی عبادی | ||
*منصوره صدر، همسر [[ | *منصوره صدر، همسر [[علی اکبر صادقی]] و مادر زهره صادقی (همسر [[سید محمد خاتمی]]) | ||
*فاطمه صدر، همسر [[سید محمد باقر صدر]] | *فاطمه صدر، همسر [[سید محمد باقر صدر]] | ||
*زهرا صدر | *زهرا صدر | ||
*رباب صدر<ref>شریف رازی، محمد، گنجینه دانشمندان، | *رباب صدر<ref>شریف رازی، محمد، گنجینه دانشمندان، ج۱، ص۳۳۲.</ref> | ||
==آثار علمی== | ==آثار علمی== | ||
آیت الله صدر آثار زیر را از خود به یادگار گذاشت: | |||
{{ستون-شروع}} | {{ستون-شروع}} | ||
*المهدی در این کتاب روایات [[اهل سنت]] | *المهدی در این کتاب روایات [[اهل سنت]] درباره [[امام زمان|حجت بن الحسن]] گردآوری شده است. پیش از آن، کتابی در این موضوع، با این نظم و ترتیب خاص، نگاشته نشده بود. کتاب المهدی عربی است و ترجمه‌اش نیز چاپ شده است. | ||
*خلاصه الفصول کتاب فصول تالیف [[شیخ محمدحسین اصفهانی]] از متون درسی حوزه علمیه بود. ولی به خاطر طولانی بودن، معمولاً طلاب به خواندن بخشی از آن اکتفا کردند. صدر آن را تلخیص کرد تا به جای کتابهای [[قوانین الاصول|قوانین]] و [[فصول]] تدریس گردد. | *خلاصه الفصول کتاب فصول تالیف [[شیخ محمدحسین اصفهانی]] از متون درسی حوزه علمیه بود. ولی به خاطر طولانی بودن، معمولاً طلاب به خواندن بخشی از آن اکتفا کردند. صدر آن را تلخیص کرد تا به جای کتابهای [[قوانین الاصول|قوانین]] و [[فصول]] تدریس گردد. | ||
*الحقوق همان رساله حقوق [[امام سجاد | *الحقوق همان رساله حقوق [[امام سجاد علیه‌السلام|امام زین العابدین]] است که با مقدمه کوتاه صدر چاپ شده است. | ||
*مختصر تاریخ اسلام | *مختصر تاریخ اسلام | ||
*حاشیه [[عروه الوثقی]] | *حاشیه [[عروه الوثقی]] | ||
*حاشیه [[وسیله النجاه]] | *حاشیه [[وسیله النجاه]] | ||
*[[ | *[[سفینه النجاه]] | ||
*رساله در [[امر به معروف و نهی از منکر]] | *رساله در [[امر به معروف و نهی از منکر]] | ||
*رساله در [[تقیه]] | *رساله در [[تقیه]] | ||
* | *رساله در حکم غساله | ||
*رساله در [[حج]] | *رساله در [[حج]] | ||
*رساله‌ای | *رساله‌ای درباره [[ازدواج]] | ||
*منظومه حج | *منظومه حج | ||
*منظومه‌ای | *منظومه‌ای درباره [[روزه]] | ||
*رساله در حقوق زن | *رساله در حقوق زن | ||
*حاشیه [[کفایه الاصول]] | *حاشیه [[کفایه الاصول]] | ||
| خط ۱۳۳: | خط ۱۳۳: | ||
*رساله‌ای در اثبات عدم تحریف [[قرآن]] | *رساله‌ای در اثبات عدم تحریف [[قرآن]] | ||
*رساله در ردشبهات [[وهابیت|وهابیان]] | *رساله در ردشبهات [[وهابیت|وهابیان]] | ||
*لواء محمد (۱۲ جلد) | *لواء محمد (۱۲ جلد) | ||
*مدینه العلم (۶ جلد) | *مدینه العلم (۶ جلد) | ||
* | *دیوان اشعار | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
سید صدرالدین صدر در تاریخ ۱۹ [[ | سید صدرالدین صدر در تاریخ ۱۹ [[ربیع الاول]] ۱۳۷۳ درگذشت. [[آیت الله بروجردی]] بر پیکر وی نماز گذارد و او را در کنار قبر شیخ عبدالکریم حائری، در حرم [[فاطمه معصومه]] به خاک سپردند.<ref>هزار، علیرضا، دانشوران قم، ص۱۴۹-۱۵۰.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
| خط ۱۴۷: | خط ۱۴۷: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس|اندازه=ریز|3}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||