ضامن آهو: تفاوت میان نسخه‌ها

ضامن آهو (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۵ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۴:۴۵

۲۸ بایت حذف‌شده ، ‏۱۵ اکتبر ۲۰۱۶

جز

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Roohish

Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor

۶٬۰۰۰

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 [[پرونده:تابلو ضامن آهو.jpg|300px|بندانگشتی|یک نقاشی با مضمون ضامن آهو در موزه آستان قدس رضوی]]
-'''ضامن آهو''' از القاب [[امام رضا(ع)]] که برگرفته از داستان معروفی نزد عامه شیعیان است. بر اساس این داستان، امام رضا(ع) آهویی که در دام یک شکارچی اسیر شده بود را ضمانت می‌کند تا آهو برود، به فرزندش شیر بدهد و برگردد. این ماجرا بدین صورت، در منابع روایی درباره امام رضا (ع) نیامده؛ بلکه درباره [[پیامبر (ص)]] و دیگر [[امامان شیعه|امامان]] نقل شده است؛ با این حال، تنها امام رضا به ضامن آهو شهرت یافته است تا آنجا که در مناطقی چون ایران و شبه قاره هند، امام رضا به امام ضامن و ضامن آهو مشهور است. ماجرای مشهورِ ضمانت آهو توسط امام رضا، ترکیبی از چند داستان و روایت مختلف باشد؛ چراکه در منابع، گزارش‌هایی درباره پناهنده شدن آهو به [[حرم امام رضا (ع)]] وجود دارد.
+'''ضامن آهو''' از القاب [[امام رضا(ع)]] که برگرفته از داستان معروفی نزد عامه شیعیان است. بر اساس این داستان، امام رضا(ع) آهویی که در دام یک شکارچی اسیر شده بود را ضمانت می‌کند تا آهو برود، به فرزندش شیر بدهد و برگردد. این ماجرا بدین صورت، در منابع روایی درباره امام رضا(ع) نیامده؛ بلکه درباره [[پیامبر(ص)]] و دیگر [[امامان شیعه|امامان]] نقل شده است؛ با این حال، تنها امام رضا به ضامن آهو شهرت یافته است تا آنجا که در مناطقی چون ایران و شبه قاره هند، امام رضا به امام ضامن و ضامن آهو مشهور است. ماجرای مشهورِ ضمانت آهو توسط امام رضا، ترکیبی از چند داستان و روایت مختلف باشد؛ چراکه در منابع، گزارش‌هایی درباره پناهنده شدن آهو به [[حرم امام رضا(ع)]] وجود دارد.
 == ماجرای مشهور ضمانت آهو ==
-داستان مشهور درباره ضمانت آهو توسط امام رضا (ع) چنین است که روزی صیادی در بیابان آهویی را دنبال می‌کند. اتفاقاً امام رضا (ع) در آن نواحی بوده است و آهو به امام پناه می‌برد، امام حاضر می‌شود مبلغی را به آن شکارچی بپردازد تا او آهو را آزاد سازد ولی صیاد نمی‌پذیرد. در این هنگام آهو به زبان می‌آید و به امام می‌گوید من دو بچه شیرخوار دارم که گرسنه‌اند و چشم براه‌اند و شما ضمانت مرا بکنید تا بروم و بچگانم را شیر بدهم و برگردم. امام هم ضمانت آهو را می‌کند و آهو می‌رود و به‌سرعت برمی‌گردد، شکارچی که این وفای به عهد آهو را می بیند و وقتی می‌فهمد که ضامن آهو، امام (ع) است، منقلب می شود و آهو را آزاد می کند.<ref>«سیدهادی میرآقایی، ضامن آهو و تجلی آن در شعر فارسی»</ref>
+داستان مشهور درباره ضمانت آهو توسط امام رضا(ع) چنین است که روزی صیادی در بیابان آهویی را دنبال می‌کند. اتفاقاً امام رضا(ع) در آن نواحی بوده است و آهو به امام پناه می‌برد، امام حاضر می‌شود مبلغی را به آن شکارچی بپردازد تا او آهو را آزاد سازد ولی صیاد نمی‌پذیرد. در این هنگام آهو به زبان می‌آید و به امام می‌گوید من دو بچه شیرخوار دارم که گرسنه‌اند و چشم براه‌اند و شما ضمانت مرا بکنید تا بروم و بچگانم را شیر بدهم و برگردم. امام هم ضمانت آهو را می‌کند و آهو می‌رود و به‌سرعت برمی‌گردد، شکارچی که این وفای به عهد آهو را می‌بیند و وقتی می‌فهمد که ضامن آهو، امام(ع) است، منقلب می‌شود و آهو را آزاد می‌کند.<ref>«سیدهادی میرآقایی، ضامن آهو و تجلی آن در شعر فارسی»</ref>
 === مکان داستان ===
@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 == اصالت داستان==
-داستان ضامن شدن امام رضا (ع) برای آهو به آن شکلی که در بین مردم و برخی آثارِ متأخر آمده، در منابع روایی وجود ندارد؛<ref>برجی، مدخل «آهو»، دانشنامه امام رضا، جلد 1، ص 202-205. </ref> در مقابل، گزارش‌های گوناگونی درباره ضمانت و حمایت [[پیامبر (ص)]] و امامان (ع) از آهو آمده است که قدرمشترک این روایات آن است که آهویی ماده که به دام صیادی گرفتار شده است، از پیامبر یا امام می‌خواهد که ضامن او شود تا او رفته و به فرزند خود شیر بدهد و بازگردد. در غالب این گزارش‌ها آمده است که صیاد هنگام بازگشت آهو، آن را رها کرده‌است.
+داستان ضامن شدن امام رضا(ع) برای آهو به آن شکلی که در بین مردم و برخی آثارِ متأخر آمده، در منابع روایی وجود ندارد؛<ref>برجی، مدخل «آهو»، دانشنامه امام رضا، جلد ۱، ص۲۰۲-۲۰۵. </ref> در مقابل، گزارش‌های گوناگونی درباره ضمانت و حمایت [[پیامبر(ص)]] و امامان(ع) از آهو آمده است که قدرمشترک این روایات آن است که آهویی ماده که به دام صیادی گرفتار شده است، از پیامبر یا امام می‌خواهد که ضامن او شود تا او رفته و به فرزند خود شیر بدهد و بازگردد. در غالب این گزارش‌ها آمده است که صیاد هنگام بازگشت آهو، آن را رها کرده‌است.
-گرچه این داستان برای دیگر معصومان گفته شده و درباره امام رضا (ع) نیست، با این حال، تنها امام رضا به ضامن آهو شهرت یافته است تا آنجا که جزو القاب مشهور آن حضرت شمرده شده است. در شبه قاره هند و ایران و بسیاری از مناطق امام رضا (ع) را با امام ضامن می‌شناسند.<ref>برجی، مدخل «آهو»، دانشنامه امام رضا، جلد 1، ص 202-205. </ref>
+گرچه این داستان برای دیگر معصومان گفته شده و درباره امام رضا(ع) نیست، با این حال، تنها امام رضا به ضامن آهو شهرت یافته است تا آنجا که جزو القاب مشهور آن حضرت شمرده شده است. در شبه قاره هند و ایران و بسیاری از مناطق امام رضا(ع) را با امام ضامن می‌شناسند.<ref>برجی، مدخل «آهو»، دانشنامه امام رضا، جلد ۱، ص۲۰۲-۲۰۵. </ref>
-به نظر می‌رسد داستان مشهور درباره امام رضا (ع)، ترکیبی از چند داستان و روایت با یکدیگر باشد. چراکه در منابع روایی، گزارش‌هایی درباره پناهنده شدن آهو به حرم امام رضا (ع) آمده است. محتمل است این روایت‌ها و گزارش‌ها و آنچه که در مورد ضمانت آهو توسط پیامبر و امامان نقل شده است، در مشهورشدن امام رضا به این لقب تأثیر گذاشته باشد. این لقب چندین قرن قدمت دارد. قدیمی‌ترین اثری که به پناهنده‌شدن آهویی به امام رضا و ضمان آن حضرت از آهو اشاره دارد، یک بیت از یک قصیده طولانی از [[ابن حماد]]، فقیه و محدث و شاعر [[امامی]] قرن چهارم است. [[ابن شهرآشوب]]، از دانشمندان قرن ششم، به داستان پناهنده شدن یک ماده آهو به امام رضا اشاره کرده و این بیت از قصیده ابن حماد را به عنوان شاهد ذکر کرده است. این ماجرا امروزه به صورت گسترده در بین شیعیان ایران رواج دارد.<ref>برجی، مدخل «آهو»، دانشنامه امام رضا، جلد 1، ص 202-205. </ref>
+به نظر می‌رسد داستان مشهور درباره امام رضا(ع)، ترکیبی از چند داستان و روایت با یکدیگر باشد. چراکه در منابع روایی، گزارش‌هایی درباره پناهنده شدن آهو به حرم امام رضا(ع) آمده است. محتمل است این روایت‌ها و گزارش‌ها و آنچه که در مورد ضمانت آهو توسط پیامبر و امامان نقل شده است، در مشهورشدن امام رضا به این لقب تأثیر گذاشته باشد. این لقب چندین قرن قدمت دارد. قدیمی‌ترین اثری که به پناهنده‌شدن آهویی به امام رضا و ضمان آن حضرت از آهو اشاره دارد، یک بیت از یک قصیده طولانی از [[ابن حماد]]، فقیه و محدث و شاعر [[امامی]] قرن چهارم است. [[ابن شهرآشوب]]، از دانشمندان قرن ششم، به داستان پناهنده شدن یک ماده آهو به امام رضا اشاره کرده و این بیت از قصیده ابن حماد را به عنوان شاهد ذکر کرده است. این ماجرا امروزه به صورت گسترده در بین شیعیان ایران رواج دارد.<ref>برجی، مدخل «آهو»، دانشنامه امام رضا، جلد ۱، ص۲۰۲-۲۰۵. </ref>
 === ضمانت کردن دیگر معصومان برای آهو ===
+در روایتی درباره ضمانت کردن پیامبر(ص) برای آهو آمده است:
+:روزی حضرت رسول(ص) از محلی عبور می‌فرمود، در این هنگام آهوئی که در دامی گیر کرده بود به آن جناب شکایت برد، آهو گفت: یا رسول اللَّه من کودکی دارم که احتیاج به شیر من دارد، من اکنون در این دام گرفتارم و کودکم گرسنه مانده است، اینک مرا از این دام برهان تا کودک خود را شیر دهم. حضرت فرمود: من چگونه تو را آزاد کنم و حال اینکه صاحب دام اکنون در اینجا نیست، آهو گفت: شما مرا رها کنید من پس از اینکه کودکم را شیر دادم مراجعت خواهم کرد، پیغمبر(ص) به این شرط او را از دام صیاد رهانید، و در آن جا توقف فرمود تا آهو مراجعت کرد، در این هنگام صاحب دام نیز از راه رسید، حضرت از آهو شفاعت نمود، صیاد نیز او را رها کرد، پس از این مردم این محل را مسجدی ساختند.<ref>فضل بن حسن طبرسی، زندگانی چهارده معصوم علیهم السلام (ترجمه إعلام الوری)، ص۳۷. </ref>
-در روایتی درباره ضمانت کردن پیامبر (ص) برای آهو آمده است:
+شبیه به همین داستان درباره [[امام سجاد(ع)]] نیز نقل شده است که طبق آن هنگامی که امام سجاد(ع) به [[مکه]] می‌رفت آهویی به نزد ایشان آمد و تقاضای ضمانت کرد {{یادداشت|روایت شده که علی بن الحسین علیه‌السلام در یکی از سفرها با عدّهای به مکه می‌رفت، همینکه در بین راه نشستند آهوئی آمد و در مقابل آن حضرت ایستاد، با چشمانی پر از اشک به زین العابدین(ع) شکایت کرد. آن حضرت به همسفران خود فرمود: فهمیدید این آهو چه گفت؟ گفتند: خدا و پیغمبر و امام بهتر می‌دانند، فرمود: این آهو می‌گوید: من نزد فلان شخص قرشی هستم و بچهای دارم که از من گرفته شده، مدت یک شب و روز است که به آن غذا ندادهاند. امام زین العابدین(ع) نزد آن شخص قرشی فرستاد، او را حاضر کردند، طلب بخشش آن آهو را با بچهاش از او کرد، غذا آوردند به آن آهو داد، آنگاه امر کرد تا به طرف صحرا رود، راه آن حیوان را باز کردند، او همهمه کنان با بچه خود به سوی بیابان رفت. علی بن الحسین(ع) فرمود: نفهمیدید آن آهو چه می‌گفت؟ گفتند: نه، فرمود: در حق ما دعا می‌کرد.(مسعودی، اثبات الوصیه، ص۳۲۴.)}} و نیز مشابه همین داستان درباره [[امام صادق(ع)]] آمده است که در آن آهویی نر به نزد امام می‌آید و از او می‌خواهد که برای آزادی همسرش اقدام کند.{{یادداشت|امام صادق(ع) سوار شد مرد بلخی نیز در خدمت آن جناب... وارد بیابان شدیم... تا رسیدیم به یک آهو که پیش آمد و با دم خود اظهار عجز و احتیاج می‌کرد و صدای مخصوصی که حاکی از التماس بود می‌نمود. امام فرمود انشاءالله انجام می‌دهم آهو راه خود را در پیش گرفت. بلخی گفت امروز چیز عجیبی دیدیم آهو چه می‌خواست؟ فرمود به من پناهنده شد گفت یکی از صیادهای مدینه همسرش را صید کرده دو بره کوچک دارد از من تقاضا کرد او را بخرم و آزاد کنم من نیز ضمانت کردم که این کار را انجام دهم... سپس امام برگشت ما نیز در خدمتش بودیم آهوی ماده را خرید و آزاد کرد.(بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج۴۷، ص: ۱۱۲)}}
-:روزى حضرت رسول (ص) از محلى عبور مي‌فرمود، در اين هنگام آهوئى كه در دامى گير كرده بود به آن جناب شكايت برد، آهو گفت: يا رسول اللَّه من كودكى دارم كه احتياج به شير من دارد، من اكنون در اين دام گرفتارم و كودكم گرسنه مانده است، اينك مرا از اين دام برهان تا كودك خود را شير دهم. حضرت فرمود: من چگونه تو را آزاد كنم و حال اينكه صاحب دام اكنون در اينجا نيست، آهو گفت: شما مرا رها كنيد من پس از اينكه كودكم را شير دادم مراجعت خواهم كرد، پيغمبر (ص) به اين شرط او را از دام صياد رهانيد، و در آن جا توقف فرمود تا آهو مراجعت كرد، در اين هنگام صاحب دام نيز از راه رسيد، حضرت از آهو شفاعت نمود، صياد نيز او را رها كرد، پس از اين مردم اين محل را مسجدى ساختند. <ref>فضل بن حسن‏ طبرسى، زندگانى چهارده معصوم عليهم السلام (ترجمه إعلام الورى‏)، ص 37. </ref>
-شبیه به همین داستان درباره [[امام سجاد (ع)]] نیز نقل شده است که طبق آن هنگامی که امام سجاد (ع) به [[مکه]] می‌رفت آهویی به نزد ایشان آمد و تقاضای ضمانت کرد {{یادداشت|روايت شده كه على بن الحسين عليه السّلام در يكى از سفرها با عدّه‏اى به مكه مي‌رفت، همين‏كه در بين راه نشستند آهوئى آمد و در مقابل آن حضرت ايستاد، با چشمانى پر از اشك به زين العابدين (ع) شكايت كرد. آن حضرت به همسفران خود فرمود: فهميديد اين آهو چه گفت؟ گفتند: خدا و پيغمبر و امام بهتر مي‌دانند، فرمود: اين‏ آهو مي‌گويد: من نزد فلان شخص قرشى هستم و بچه‌‏اى دارم كه از من گرفته شده، مدت يك شب و روز است كه به آن غذا نداده‏‌اند. امام زين العابدين (ع) نزد آن شخص قرشى فرستاد، او را حاضر كردند، طلب بخشش آن آهو را با بچه‌‏اش از او كرد، غذا آوردند به آن آهو داد، آنگاه امر كرد تا به طرف صحرا رود، راه آن حيوان را باز كردند، او همهمه كنان با بچه خود به سوى بيابان رفت. على بن الحسين (ع) فرمود: نفهميديد آن آهو چه مي‌گفت؟ گفتند: نه، فرمود: در حق ما دعا مي‌كرد.(مسعودی، اثبات الوصیه، ص 324.)}} و نیز مشابه همین داستان درباره [[امام صادق (ع)]] آمده است که در آن آهویی نر به نزد امام می‌آید و از او می‌خواهد که برای آزادی همسرش اقدام کند.{{یادداشت|امام صادق (ع) سوار شد مرد بلخی نیز در خدمت آن جناب ...  وارد بیابان شدیم ... تا رسیدیم به یک آهو که پیش آمد و با دم خود اظهار عجز و احتیاج می‌کرد و صدای مخصوصی که حاکی از التماس بود می‌نمود. امام فرمود انشاءالله انجام می‌دهم آهو راه خود را در پیش گرفت. بلخی گفت امروز چیز عجیبی دیدیم آهو چه می‌خواست؟ فرمود به من پناهنده شد گفت یکی از صیادهای مدینه همسرش را صید کرده دو بره کوچک دارد از من تقاضا کرد او را بخرم و آزاد کنم من نیز ضمانت کردم که این کار را انجام دهم ... سپس امام برگشت ما نیز در خدمتش بودیم آهوی ماده را خرید و آزاد کرد.(بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج‏47، ص: 112)}}
+=== پناه بردن آهو به حرم امام رضا(ع) ===
-=== پناه بردن آهو به حرم امام رضا (ع) ===
 [[شیخ صدوق]] در [[عیون اخبار الرضا]] داستانی را نقل می‌کند که پس از [[شهادت]] امام رضا(ع) و در اطراف حرم ایشان اتفاق افتاده است و ربطی به آنچه که در میان مردم شهرت یافته ندارد. بر اساس نقل شیخ صدوق، آهویی از ترس شکار به دیوار حرم امام رضا پناه می‌برد. [[شیخ صدوق|صدوق]] می‌نویسد:{{سخ}}
-''ابو منصور بن عبد الرزاق ... گفت ... در روزگار جوانی، نظر خوشی به طرفداران این مشهد ([[حرم امام رضا(ع)|مرقد امام رضا]]) نداشتم و در راه، به غارت زائران می‌پرداختم، لباس‌ها، خرجی، نامه‌ها و حواله‌هایشان را به زور از آنان می‌ستاندم. روزی به شکار بیرون رفتم و یوزپلنگی را به دنبال آهویی روانه کردم. یوزپلنگ همچنان به دنبال آهو می‌دوید تا به ناچار، آهو به کنار دیواری پناه برد و ایستاد. یوز هم در مقابل او ایستاد، ولی به او نزدیک نمی‌شد.''{{سخ}}
+''ابو منصور بن عبد الرزاق... گفت... در روزگار جوانی، نظر خوشی به طرفداران این مشهد ([[حرم امام رضا(ع)|مرقد امام رضا]]) نداشتم و در راه، به غارت زائران می‌پرداختم، لباس‌ها، خرجی، نامه‌ها و حواله‌هایشان را به زور از آنان می‌ستاندم. روزی به شکار بیرون رفتم و یوزپلنگی را به دنبال آهویی روانه کردم. یوزپلنگ همچنان به دنبال آهو می‌دوید تا به ناچار، آهو به کنار دیواری پناه برد و ایستاد. یوز هم در مقابل او ایستاد، ولی به او نزدیک نمی‌شد.''{{سخ}}
 ''هرچه کوشش کردم که یوزپلنگ به آهو نزدیک شود، به سمت آهو نمی‌رفت و از جای خود تکان نمی‌خورد، ولی هر وقت که آهو از جای خود (کنار دیوار) دور می‌شد، یوز هم او را دنبال می‌کرد. اما همین که به دیوار پناه می‌برد، یوزپلنگ باز می‌گشت تا آن که آهو به سوراخ لانه مانندی، در دیوار آن مزار داخل شد. من وارد رباط شدم، پرسیدم: آهویی که هم اکنون وارد رباط شد، کجا است؟ گفتند: آهویی ندیدیم.''{{سخ}}
-''آن وقت، به همان جایی که آهو داخلش شده بود آمدم، و رد پای او را دیدم، ولی خود آهو را ندیدم. پس با خدای تعالی پیمان بستم که از آن پس زائران را نیازارم و جز از راه خوبی و خوشی با آنان رفتار نکنم.''.<ref>عیون اخبار الرضا، ج۲، ص۲۰۴.</ref>
+''آن وقت، به همان جایی که آهو داخلش شده بود آمدم، و رد پای او را دیدم، ولی خود آهو را ندیدم. پس با خدای تعالی پیمان بستم که از آن پس زائران را نیازارم و جز از راه خوبی و خوشی با آنان رفتار نکنم.''.<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا، ج۲، ص۲۰۴.</ref>
-[[مجلسی]] در [[بحار الانوار]]، گزارش دیگری نیز با همین مضمون آورده است که طبق آن در زمان [[سلطان سنجر]]، فرزند سلطان که بیمار بود به شکار رفته بود. آهو به حرم پناه می‌برد و شاهزاده با دیدن این صحنه خود را به روی قبر می‌اندازد و شفا می‌یابد. در اثر این شفا، سلطان سنجر بارگاهی بر روی قبر می سازد. <ref>مجلسی، بحارالانوار، ج 48، ص 328. </ref>
+[[مجلسی]] در [[بحار الانوار]]، گزارش دیگری نیز با همین مضمون آورده است که طبق آن در زمان [[سلطان سنجر]]، فرزند سلطان که بیمار بود به شکار رفته بود. آهو به حرم پناه می‌برد و شاهزاده با دیدن این صحنه خود را به روی قبر می‌اندازد و شفا می‌یابد. در اثر این شفا، سلطان سنجر بارگاهی بر روی قبر می‌سازد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج ۴۸، ص۳۲۸. </ref>
-[[پرونده:ضامن آهو.jpg|بندانگشتی|200px|ضامن آهو اثر [[محمود فرشچیان]]]]
+[[پرونده:ضامن آهو.jpg|بندانگشتی|۲۰۰px|ضامن آهو اثر [[محمود فرشچیان]]]]
 == در شعر و هنر فارسی ==
 [[پرونده:پوستر انیمیشن آقای مهربان با مضمون ضامن آهو.jpg|150px|بندانگشتی|پوستر انیمیشن آقای مهربان با مضمون ضامن آهو]]
@@ خط ۴۷: / خط ۴۶: @@
 === انیمیشن آقای مهربان ===
-در سال ۱۳۹۱ [[شمسی]] انیمیشن آقای مهربان، با الهام از داستان رایج درباره ضمانت آهو توسط امام رضا (ع) در ایران و به زبان فارسی ساخته شد. این فیلم چندین بار از تلوزیون ایران پخش شده است. <ref>[http://shabestan.ir/detail/News/177295 انیمیشن آقای مهربان شب میلاد امام رضا از شبکه پویا پخش می شود، خبرگزاری شبستان.]</ref> این انیمیشن تندیس طلایی و جایزه نقدی هشتمین جشنواره پویانمایی را در بخش دینی از آن خود کرد.<ref>[http://www.isna.ir/news/91122013111/%D8%AA%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B3-%D8%B7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%87%D8%B4%D8%AA%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%BE%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%86-%D8%A2%D9%82%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86  تندیس طلایی هشتمین جشنواره پویانمایی به انیمیشن «آقای مهربان» رسید، خبرگزاری ایسنا.]</ref>
+در سال ۱۳۹۱ [[شمسی]] انیمیشن آقای مهربان، با الهام از داستان رایج درباره ضمانت آهو توسط امام رضا(ع) در ایران و به زبان فارسی ساخته شد. این فیلم چندین بار از تلوزیون ایران پخش شده است.<ref>[http://shabestan.ir/detail/News/177295 انیمیشن آقای مهربان شب میلاد امام رضا از شبکه پویا پخش می‌شود، خبرگزاری شبستان.]</ref> این انیمیشن تندیس طلایی و جایزه نقدی هشتمین جشنواره پویانمایی را در بخش دینی از آن خود کرد.<ref>[http://www.isna.ir/news/91122013111/%D8%AA%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B3-%D8%B7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%87%D8%B4%D8%AA%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%BE%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%86-%D8%A2%D9%82%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86 تندیس طلایی هشتمین جشنواره پویانمایی به انیمیشن «آقای مهربان» رسید، خبرگزاری ایسنا.]</ref>
 ==پانویس و یادداشت‌ها==
-{{پانویس2}}
+{{پانویس۲}}
 ==منابع==
 {{منابع}}
-* برجی، یعقوبعلی، مدخل «آهو»،‌ دانشنامه امام رضا، تألیف جمعی از مؤلفان، قم، مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی، 1394.
+* برجی، یعقوبعلی، مدخل «آهو»،‌ دانشنامه امام رضا، تألیف جمعی از مؤلفان، قم، مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی، ۱۳۹۴.
 * حقیقت (رفیع)، عبدالرفیع، آهوان، وحید، مهر ۱۳۴۶ - شماره ۴۶.
 * حقیقت (رفیع)، عبدالرفیع، تاریخ سمنان.
 * راوندی، قطب الدین، جلوه‌های اعجاز معصومین علیهم‌السلام، ترجمه غلامحسن محرمی، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۷۸ش.
 * صدوق، محمد بن علی، عیون أخبار الرضا علیه‌السلام، تهران، جهان، ۱۳۷۸ق.
-* طبرسى، فضل بن حسن‏، زندگانى چهارده معصوم عليهم السلام (ترجمه إعلام الورى‏)، ترجمه عزيزالله‏ عطاردى قوچانى، تهران، اسلامیه.
+* طبرسی، فضل بن حسن، زندگانی چهارده معصوم علیهم السلام (ترجمه إعلام الوری)، ترجمه عزیزالله عطاردی قوچانی، تهران، اسلامیه.
 * مجلسی، محمدباقر، زندگانی حضرت امام جعفر صادق علیه‌السلام (ترجمه بحار)، ترجمه موسی خسروی، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۸ق.
-* مسعودى، على بن حسين‏، إثبات الوصية، ترجمه محمد جواد نجفى، تهران: اسلامیه.
+* مسعودی، علی بن حسین، إثبات الوصیة، ترجمه محمد جواد نجفی، تهران: اسلامیه.
 * میرآقایی، سید هادی، ضامن آهو و تجلی آن در شعر فارسی، فرهنگ مردم، پاییز و زمستان ۱۳۹۱ - شماره ۴۳ و ۴۴.
 * نفیسی، سعید، فرهنگ نامه پارسی.