پرش به محتوا

روضة الشهداء (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۳۹: خط ۳۹:
روضة الشهدا کتابی فارسی، تألیف [[ملا حسین واعظ کاشفی|مولی واعظ حسین بن علی کاشفی بیهقی]] (۸۴۰-۹۱۰ق) است که موضوع آن نقل مصیبت‌ها و ابتلاهای اهل بیت(ع) به ویژه امام حسین(ع) است که در واقع هدف اصلی کتاب نیز همین بخش دانسته شده است.<ref>جعفریان، ملاحسین واعظ کاشفی و کتاب روضة الشهداء، ص۲۶۰.</ref> این کتاب در ۱۰ باب و یک خاتمه ترتیب داده شده است. خاتمه این کتاب، نسل [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]] و شرح‌حال جمعی از [[سادات]] آمده است که آن را در ۱۷ ورق به عنوان «أنساب سبطی النبی (ص)» تنظیم نموده است.
روضة الشهدا کتابی فارسی، تألیف [[ملا حسین واعظ کاشفی|مولی واعظ حسین بن علی کاشفی بیهقی]] (۸۴۰-۹۱۰ق) است که موضوع آن نقل مصیبت‌ها و ابتلاهای اهل بیت(ع) به ویژه امام حسین(ع) است که در واقع هدف اصلی کتاب نیز همین بخش دانسته شده است.<ref>جعفریان، ملاحسین واعظ کاشفی و کتاب روضة الشهداء، ص۲۶۰.</ref> این کتاب در ۱۰ باب و یک خاتمه ترتیب داده شده است. خاتمه این کتاب، نسل [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]] و شرح‌حال جمعی از [[سادات]] آمده است که آن را در ۱۷ ورق به عنوان «أنساب سبطی النبی (ص)» تنظیم نموده است.


به گفته [[محسن‌حسام مظاهری|مظاهری]] پژوهش‌گر آیین‌های شیعی، روضة الشهداء بدون اغراق مهم‌ترین کتاب تاریخ عاشورا از حیث تأثیرگذاری و شهرت است.<ref>مظاهری، تراژدی جهان اسلام، ۱۳۹۷ش، ج۱، ص۶۲.</ref> [[پیتر جی چلکوفسکی|چلکوفسکی]] ایران‌شناس آمریکایی، روضة الشهدا را سرآمد ادبیات شیعی<ref>چلکوفسکی، «روضة الشهدا و هنرهای نمایشی در ایران» به نقل از مظاهری، تراژدی جهان اسلام، ۱۳۹۷ش، ج۳، ص۱۴۱۸.</ref> دانسته که منبع تغذیه شاعران، نویسندگان و داستان‌سرایان متعددی شده است و هیچ کتاب دیگری تا این حد تأثیر غیرمستقیم بر توده‌های ایران نگذاشته است. او حتی با نقل سخنی از [[سید روح‌الله موسوی خمینی|آیت‌الله خمینی]] [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب سال ۱۹۷۹م]] در ایران را ناشی از تأثیرات این کتاب می‌داند.<ref>چلکوفسکی، «روضة الشهدا و هنرهای نمایشی در ایران» به نقل از مظاهری، تراژدی جهان اسلام، ۱۳۹۷ش، ج۳، ص۱۴۱۷-۱۴۱۸.</ref> رسول جعفریان تاریخ‌پژوه نیز برای این کتاب نقش مهمی در گسترش تشیع در ایران قائل است.<ref>جعفریان، «ملاحسین واعظ کاشفی و کتاب روضة الشهداء»، ص۲۷۰.</ref>
به گفته [[محسن‌حسام مظاهری|مظاهری]] پژوهش‌گر آیین‌های شیعی، روضة الشهداء بدون اغراق مهم‌ترین کتاب تاریخ عاشورا از حیث تأثیرگذاری و شهرت است.<ref>مظاهری، تراژدی جهان اسلام، ۱۳۹۷ش، ج۱، ص۶۲.</ref> [[پیتر جی چلکوفسکی|چلکوفسکی]] ایران‌شناس آمریکایی، روضة الشهدا را سرآمد ادبیات شیعی<ref>چلکووسکی، «روضة الشهدا و هنرهای نمایشی در ایران»، ص۹۹.</ref> دانسته که منبع تغذیه شاعران، نویسندگان و داستان‌سرایان متعددی شده است و هیچ کتاب دیگری تا این حد تأثیر غیرمستقیم بر توده‌های ایران نگذاشته است. او حتی با نقل سخنی از [[سید روح‌الله موسوی خمینی|آیت‌الله خمینی]] [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب سال ۱۹۷۹م]] در ایران را ناشی از تأثیرات این کتاب می‌داند.<ref>چلکووسکی، «روضة الشهدا و هنرهای نمایشی در ایران»، ص۹۹.</ref> رسول جعفریان تاریخ‌پژوه نیز برای این کتاب نقش مهمی در گسترش تشیع در ایران قائل است.<ref>جعفریان، «ملاحسین واعظ کاشفی و کتاب روضة الشهداء»، ص۲۷۰.</ref>


به گفته [[آقابزرگ تهرانی]] کتاب‌شناس معروف برخی احتمال داده‌اند این کتاب، نخستین [[مقتل]] فارسی بوده که در میان فارسی‌زبانان انتشار یافته؛ به حدی که به خواننده آن «[[روضه‌‌خوان]]» می‌گفتند و این نام گسترش یافته است و به هر خواننده مصائب نیز «روضه‌خوان» می‌‏گفتند.<ref>تهرانی، الذریعه، ج۱۱، ص۲۹۴.</ref> مطهری نیز در کتاب حماسه حسینی روضّ الشهدا را اولین مقتل فارسی دانسته است. <ref>مطهری، مجموعه آثار (حماسه حسینی)، ج۱۷، ص۹۴.</ref> با این حال آقابزرگ تهرانی خودش بر این باور است که کتاب مقتل فارسی تألیف ابو المفاخر رازی پیش‌تر از روضة الشهدا نگاشته شده و روضة الشهداء نیز از آن مطالبی نقل کرده است.<ref>تهرانی، الذریعه، ج۱۱، ص۲۹۴.</ref>پژوهش‌گران دیگری نیز نشان داده‌اند که روضة الشهدا نخستین مقتل فارسی نیست.<ref>برای نمونه رک:جعفریان، «ملاحسین واعظ کاشفی و کتاب روضة الشهداء»، ص۲۷۰؛ موحدی، «روضة الشهدای کاشفی و قضاوت‌های برخی معاصران، ص۲۰۶.</ref>  
به گفته [[آقابزرگ تهرانی]] کتاب‌شناس معروف برخی احتمال داده‌اند این کتاب، نخستین [[مقتل]] فارسی بوده که در میان فارسی‌زبانان انتشار یافته؛ به حدی که به خواننده آن «[[روضه‌‌خوان]]» می‌گفتند و این نام گسترش یافته است و به هر خواننده مصائب نیز «روضه‌خوان» می‌‏گفتند.<ref>تهرانی، الذریعه، ج۱۱، ص۲۹۴.</ref> مطهری نیز در کتاب حماسه حسینی روضّ الشهدا را اولین مقتل فارسی دانسته است. <ref>مطهری، مجموعه آثار (حماسه حسینی)، ج۱۷، ص۹۴.</ref> با این حال آقابزرگ تهرانی خودش بر این باور است که کتاب مقتل فارسی تألیف ابو المفاخر رازی پیش‌تر از روضة الشهدا نگاشته شده و روضة الشهداء نیز از آن مطالبی نقل کرده است.<ref>تهرانی، الذریعه، ج۱۱، ص۲۹۴.</ref>پژوهش‌گران دیگری نیز نشان داده‌اند که روضة الشهدا نخستین مقتل فارسی نیست.<ref>برای نمونه رک:جعفریان، «ملاحسین واعظ کاشفی و کتاب روضة الشهداء»، ص۲۷۰؛ موحدی، «روضة الشهدای کاشفی و قضاوت‌های برخی معاصران، ص۲۰۶.</ref>  
=== درباره مؤلف===
=== درباره مؤلف===
{{اصلی|ملا حسین واعظ کاشفی}}
{{اصلی|ملا حسین واعظ کاشفی}}
نویسنده کتاب روضة الشهداء کمال الدّین حسین بن علی واعظ کاشفی (۸۴۰-۹۱۰ق)، عالم قرن نهم و دهم قمری است. کاشفی کتاب روضة الشهدا را در اواخر عمر خود در [[هرات]] نگاشته. او واعظ بوده و شعر نیز می‌گفته است. لقب واعظ و تخلّص وی به کاشفی نیز به همین جهت است.  
نویسنده کتاب روضة الشهداء کمال الدّین حسین بن علی واعظ کاشفی (۸۴۰-۹۱۰ق)، عالم قرن نهم و دهم قمری است. کاشفی کتاب روضة الشهدا را در اواخر عمر خود در [[هرات]] نگاشته. او واعظ بوده و شعر نیز می‌گفته است. لقب واعظ و تخلّص وی به کاشفی نیز به همین جهت است. مجالس وعظ و سخنرانی‌های وی در آن دوره شهرت داشته و معاصران وی از جایگاه او نزد مردم و همچنین حاکمان وقت سخن گفته‌اند.<ref>ناصری داوودی‌، تشیع در خراسان عهد تیموری٬ ۱۳۷۸ش، ص‌۱۷۷ </ref> درباره شیعه یا سنی بودن او نقل‌های سخنان مختلفی گفته شده است.<ref>جعفریان، «ملاحسین واعظ کاشفی و کتاب روضة الشهداء»، ص۲۵۹.</ref> بنا به تحلیل جعفریان می‌توان او را جزو جریان [[تسنن دوازده‌امامی]] دانست.<ref>جعفریان، «ملاحسین واعظ کاشفی و کتاب روضة الشهداء»، ص۲۵۹.</ref> او توانست مردم [[خراسان]] خصوصاً شهر [[هرات]] را مجذوب خود کند، به نحوی که طلاب فراوانی اعم از تسنن و [[تشیع]] در کلاس درس وی حاضر می‌شدند.<ref>ناصری داوودی‌، تشیع در خراسان عهد تیموری٬ ۱۳۷۸ش، ص‌۱۷۷ </ref>


مجالس وعظ و سخنرانی‌های وی در آن دوره شهرت داشته و معاصران وی از جایگاه او نزد مردم و همچنین حاکمان وقت سخن گفته‌اند. درباره شیعه یا سنی بودن او نقل‌های سخنان مختلفی گفته شده است. او توانست مردم [[خراسان]] خصوصاً شهر [[هرات]] را مجذوب خود کند، به نحوی که طلاب فراوانی اعم از تسنن و [[تشیع]] در کلاس درس وی حاضر می‌شدند.<ref>ناصری داوودی‌، تشیع در خراسان عهد تیموری٬ ۱۳۷۸ش، ص‌۱۷۷ </ref>
==ویژگی‌های کتاب==
==ویژگی‌های کتاب==
به گفته جعفریان علاوه بر اهمیت موضوع کتاب آنچه باعث شهرت و ماندگاری کتاب روضة الشهدا شده است نثر شیوا و گیرای آن است.<ref>جعفریان، «ملاحسین واعظ کاشفی و کتاب روضة الشهداء»، ص۲۶۷.</ref> آمیخته بودن مطالب کتاب با شعر، تاریخ، آیات و روایات، کثرت معلومات [[کلام|کلامی]]، تاریخی و [[فقه|فقهی]]، استفاده از منابع متنوع خصوصا منابع غیرشیعی، و جامع بودن، از دیگر ویژگی‌های این کتاب است.<ref>کاشفی، روضة‌الشهداء، ۱۳۸۲ش، ص۱۴ و ۱۵.</ref>
به گفته جعفریان علاوه بر اهمیت موضوع کتاب آنچه باعث شهرت و ماندگاری کتاب روضة الشهدا شده است نثر شیوا و گیرای آن است.<ref>جعفریان، «ملاحسین واعظ کاشفی و کتاب روضة الشهداء»، ص۲۶۷.</ref> آمیخته بودن مطالب کتاب با شعر، تاریخ، آیات و روایات، کثرت معلومات [[کلام|کلامی]]، تاریخی و [[فقه|فقهی]]، استفاده از منابع متنوع خصوصا منابع غیرشیعی، و جامع بودن، از دیگر ویژگی‌های این کتاب است.<ref>کاشفی، روضة‌الشهداء، ۱۳۸۲ش، ص۱۴ و ۱۵.</ref>
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۹۹

ویرایش