التفسیر الکاشف (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

'''التفسیر الکاشف''' تفسیر کامل [[قرآن]] به زبان عربی اثر عالم [[شیعه]] [[محمد جواد مغنیه]] که در ۷ جلد منتشر شده است. این تفسیر با رویکردی هدایتی و تربیتی و با گرایش [[تقریب|تقریب گرایانه]] تألیف شده است.

شیخ محمد جواد مُغنیه فرزند شیخ محمود از عالمان و [[:رده:مفسران|مفسران]] [[شیعه]] در قرن چهاردهم [[قمری]] است. او در [[لبنان]] متولد شد و تحصیلات خود را در موطن خویش آغاز کرد و سپس به [[نجف]] رفت. پس از بازگشت به لبنان، منصب قضاوت و ریاست دادگستری را در آنجا عهده‌دار شد. شیخ جواد مغنیه دارای تألیفات بسیاری در علوم مختلف بوده و از جمله مفسرانی است که صاحب دو تفسیر الکاشف و المبین است. او در سال ۱۴۰۰ق وفات یافت و در [[حرم امام علی(ع)]] مدفون شد.

انگیزه او از این تفسیر، بر طرف کردن نیاز مسلمانان به فهم کتاب الهی در جهت هدایت انسان و نجات از ضلالت و گمراهی است. به همین جهت شیوه تربیتی و ارشادی را در تفسیر خود لحاظ نموده است. وی هدف اصلی خود را از ارائه این تفسیر پاسخگویی به نیازهای جهان معاصر و اقناع نسل جدید و جوان می‌داند. وی در مقدمه تفسیر بحثی روشنگر در زمینه عظمت [[قرآن]]، توقعات و نیازهای عصر و نسل جدید دارد.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۱، ص۷۳۹؛ تفسیر الکاشف، ج۱، ص۵و۶.</ref>

روش مفسر این گونه است که در آغاز، واژه‌های مشکل را معنا می‌کند، سپس اِعراب و نکات ادبی را توضیح می‌دهد، آنگاه به آیه و معنا و پیام آن می‌پردازد. همچنین مفسر اهتمام فراوان به کمک گرفتن ازآیات دیگر و [[تفسیر قرآن به قرآن]] و [[احادیث]] مورد اطمینان دارد. مفسر بحث‌های موضوعی (تاریخی، اعتقادی، اخلاقی) پیرامون آیه را نیز مطرح می‌کند.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۱، ص۷۳۹.</ref>

شیخ مغنیه در تفسیر آیات قرآن تا اندازه بسیاری تحت تأثیر مسائل سیاسی و اجتماعی است و از دسیسه‌ها و جنایات دشمنان اسلام در تحریف قرآن و اسلام سخن می‌گوید. وی در تقریب و وحدت بین مذاهب اسلامی کوشیده است و خطر تعصب مذهبی برای وحدت اسلامی را بیان می‌کند.

دیگر ویژگی‌های ساختاری و محتوایی تفسیر الکاشف این موارد است:

* ساده نویسی و روان نگاری

* حذف تفاسیر غیر مرتبط با موضوع و ناکارآمد

* معتبر بودن اسباب نزول یقین آور

* بهره گیری از پرسش و پاسخ میان خود و مخاطبان

* بررسی [[آیات الاحکام]].<ref>محمد بهرامی، روش شناسی تفسیر «الکاشف»؛ سیده طاهره آقامیری، نگاهی به روش تفسیری الکاشف.</ref>

محمد جواد مغنیه به اقوال دیگر مفسران، اعم از [[شیعه]] و [[سنی]] در صورتی که نظر آنها را قبول داشته فقط اشاره کرده است. گاهی هم اقوال آنان را در تایید قول خویش می‌آورد. برخی تفاسیر مورد استفاده وی عبارتند از: [[مجمع البیان]] [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]]، تفسیر فخر رازی، المنار، البحر المحیط، تفسیر طبری، [[آلاء الرحمن]] شیخ [[محمد جواد بلاغی]]، الدر المنثور سیوطی، روح البیان بروسوی، [[بیان السعاده]]، [[تفسیر مراغی]]، فی ظلال القرآن، الکشاف.<ref>مصطفی سلیمی زارع، بررسی روش تفسیری و رویکردهای مغنیه در تفسیر «الکاشف».</ref><ref>محمد بهرامی، روش شناسی تفسیر «الکاشف».</ref>

* الفقه الاسلامی فی ثوبة الجدید اثر شیخ مصطفی زرقا.<ref>محمد بهرامی، روش شناسی تفسیر «الکاشف».</ref><ref>سیده طاهره آقامیری، نگاهی به روش تفسیری الکاشف.</ref>

این تفسیر نخستین بار در هفت مجلد در [[بیروت]] توسط دارالعلم للملایین به سال ۱۹۶۸م منتشر شد و پس از آن بارها تجدید چاپ گردید.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۱، ص۷۳۹.</ref> نسخه مؤسسه دارالکتاب الاسلامی نیز به سال ۱۴۲۴ق مطابق با ۲۰۰۳م به عنوان چاپ اول در [[ایران]]، [[تهران]]، در ۷ جلد به بازار عرضه گردید.