پرش به محتوا

محمد بن قولویه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تغییر ساختار و تمیزکاری
جز (تغییر ساختار و تمیزکاری)
خط ۳۵: خط ۳۵:
}}
}}
{{دیگر کاربردها|ابن قولویه (ابهام‌زدایی)}}
{{دیگر کاربردها|ابن قولویه (ابهام‌زدایی)}}
'''محمد بن جعفر بن موسی بن قولویه قمی''' از محدثان [[شیعه]] در قرن سوم و اوایل قرن چهارم قمری. او پدر [[جعفر بن قولویه]] نویسنده کتاب [[کامل الزیارات]] و شاگرد [[سعد بن عبدالله اشعری قمی|سعد بن عبدالله اشعری]] و استاد [[کشی]] است. بیشتر رجالیان شیعه او را [[توثیق]] کرده‌اند.
'''محمد بن جعفر بن موسی بن قولویه قمی(۲۹۹ یا ۳۰۱ق)''' از محدثان [[شیعه]] در قرن سوم و اوایل قرن چهارم قمری. او پدر [[جعفر بن قولویه]] نویسنده کتاب [[کامل الزیارات]] و شاگرد [[سعد بن عبدالله اشعری قمی|سعد بن عبدالله اشعری]] و استاد [[کشی]] است. بیشتر رجالیان شیعه او را [[توثیق]] کرده‌اند.


==زندگی‌نامه==
==زندگی‌نامه==
کنیه او را ابوجعفر و ابوالقاسم نوشته‌اند.<ref>مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ۱۳۶۹ش، ج۸، ص۱۶۲.</ref> القابی که برای او در کتب رجالی ذکر شده «جمال»،<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۳۷۲ش، ج۱۸، ص۱۷۵.</ref> «مملة»<ref>آقا بزرگ تهرانی، طبقات، اسماعیلیان، ج۱، ص۱۹۸؛ شوشتری، قاموس الرجال، ۱۴۱۹ق، ج۹، ص۵۲۹.</ref> و «مسلمة»<ref>نجاشی، رجال النجاشی، مؤسسة النشر الإسلامی، ج۱، ص۱۲۳.</ref> است که البته بنابر نظر برخی از رجالیان، لقب مملة مربوط به راوی دیگری با نام محمّد بن جعفر بن محمّد بن مسرور است؛<ref>شوشتری، قاموس الرجال، ۱۴۱۹ق، ج۹، ص۵۲۹.</ref> هرچند برخی لقب مملة را صحیح‌تر می‌دانند.<ref>آقا بزرگ تهرانی، طبقات، اسماعیلیان، ج۱، ص۱۹۸.</ref>
کنیه او را ابوجعفر و ابوالقاسم نوشته‌اند.<ref>مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ۱۳۶۹ش، ج۸، ص۱۶۲.</ref> القابی که برای او در کتب رجالی ذکر شده «جمال»،<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۳۷۲ش، ج۱۸، ص۱۷۵.</ref> «مملة»<ref>آقا بزرگ تهرانی، طبقات، اسماعیلیان، ج۱، ص۱۹۸؛ شوشتری، قاموس الرجال، ۱۴۱۹ق، ج۹، ص۵۲۹.</ref> و «مسلمة»<ref>نجاشی، رجال النجاشی، مؤسسة النشر الإسلامی، ج۱، ص۱۲۳.</ref> است که البته بنابر نظر برخی از رجالیان، لقب مملة مربوط به راوی دیگری با نام محمّد بن جعفر بن محمّد بن مسرور است؛<ref>شوشتری، قاموس الرجال، ۱۴۱۹ق، ج۹، ص۵۲۹.</ref> هرچند برخی لقب مملة را صحیح‌تر می‌دانند.<ref>آقا بزرگ تهرانی، طبقات، اسماعیلیان، ج۱، ص۱۹۸.</ref>


درباره زمان تولد محمد بن قولویه و جزییات زندگی وی اطلاعات چندانی در دست نیست. با توجه به اینکه زمان وفات او را سال ۲۹۹ یا ۳۰۱ق نوشته‌اند،<ref>مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ۱۳۶۹ش، ج۸، ص۱۶۲.</ref> احتمالاً ولادت او مربوط به اوایل قرن سوم است. اما از آنجایی که برخی منابع او را قمی خطاب کرده اند،<ref>كشى، اختيار معرفة الرجال، ج1، ص323</ref> می توان دریافت که مدت زیادی در قم سکونت داشته است. نوشته‌اند که او برای طلب حدیث مسافرت‌های زیادی کرده و با جمعی از بزرگان [[اهل سنت]] ملاقات کرد و بسیاری از احادیث ایشان را استماع نمود. وی در [[قم]] وفات نمود و در نزدیکی بقعه [[علی بن بابویه]] پدر [[شیخ صدوق]] دفن گردید.<ref>مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ۱۳۶۹ش، ج۸، ص۱۶۳.</ref>
درباره زمان تولد محمد بن قولویه و جزییات زندگی وی اطلاعات چندانی در دست نیست. با توجه به اینکه زمان وفات او را سال ۲۹۹ یا ۳۰۱ق نوشته‌اند،<ref>مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ۱۳۶۹ش، ج۸، ص۱۶۲.</ref> احتمالاً ولادت او مربوط به اوایل قرن سوم است. اما از آنجایی که برخی منابع او را قمی خطاب کرده اند،<ref>كشى، اختيار معرفة الرجال، ج1، ص323</ref> می توان دریافت که مدت زیادی در قم سکونت داشته است. نوشته‌اند که او برای طلب حدیث مسافرت‌های زیادی کرده و با جمعی از بزرگان [[اهل سنت]] ملاقات کرد و بسیاری از احادیث ایشان را استماع نمود. وی در [[قم]] وفات نمود و در نزدیکی بقعه [[علی بن بابویه]] پدر [[شیخ صدوق]] دفن گردید.<ref>مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ۱۳۶۹ش، ج۸، ص۱۶۳.</ref> پیکر او را در کنار راوی هم عصرش، [[علی بن ابراهیم قمی]]، در [[قبرستان شیخان قم]] دفن کردند.{{مدرک}}
===فرزندان===
#[[جعفر بن محمد بن قولویه|جعفر]] ؛ او شاگرد [[محمد بن یعقوب کلینی]] و استاد روایی [[شیخ مفید]] است.
#[[علی بن محمد بن قولویه]]؛ مولف کتاب '''فضل العلم و آدابه'''.<ref>نجاشی، رجال النجاشی ،  ص 262.</ref>
#احمد بن محمد؛<ref>گروه علمى موسسه امام صادق (ع)، موسوعة طبقات الفقهاء، ج ‏6 ، ص 35</ref>
[[پرونده:قبرستان شیخان قم.jpg|بندانگشتی|300px|مقبره ابن قولویه و ابن بابویه]]
[[احمد بن علی بن حسن بن شاذان قمی]] (متوفای ق۴) نیز داماد اوست. او [[محدث]] و [[فقيه]] و از اكابر علمای [[شیعه]] بود. آثاری چون '''الأمالي''' و '''زاد المسافر''' دارد.<ref>.مجمع الفكر الإسلامی، موسوعة مؤلفى الامامية،  ج۳، ص۴۳</ref>
 
 
 


==جایگاه روایی==
==جایگاه روایی==
خط ۴۸: خط ۵۷:
#[[کشی]] شاگرد اوست و از وی روایت نقل کرده است.<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۳۷۲ش، ج۱۸، ص۱۷۵؛ ترابی، الموسوعة الرجالیة المیسرة، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۴۴۷. </ref>
#[[کشی]] شاگرد اوست و از وی روایت نقل کرده است.<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۳۷۲ش، ج۱۸، ص۱۷۵؛ ترابی، الموسوعة الرجالیة المیسرة، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۴۴۷. </ref>


==اساتید و مشایخ روایی==
===اساتید و مشایخ روایی===
مشایخ روایی محمد بن قولویه که از آنان احادیث امامان معصوم(علیهم السلام) را شنیده و نقل کرده است، افراد ذیل هستند:
مشایخ روایی محمد بن قولویه که از آنان احادیث امامان معصوم(علیهم السلام) را شنیده و نقل کرده است، افراد ذیل هستند:
# [[سعد بن عبدالله اشعری قمی]]؛ او مهم ترین استاد و شیخ روایت شیخ محمد است. جعفر فرزند محمد بن قولویه می گوید که پدر و برادرم، علی به من گفته ‏اند که سعد همه کتاب ‏هایش را بر آنان خوانده و تعلیم داده است.<ref>گروه علمی موسسه امام صادق(ع)، موسوعه طبقات الفقهاء، ج۴، ص۱۵۱</ref>
# [[سعد بن عبدالله اشعری قمی]]؛ او مهم ترین استاد و شیخ روایت شیخ محمد است. جعفر فرزند محمد بن قولویه می گوید که پدر و برادرم، علی به من گفته ‏اند که سعد همه کتاب ‏هایش را بر آنان خوانده و تعلیم داده است.<ref>گروه علمی موسسه امام صادق(ع)، موسوعه طبقات الفقهاء، ج۴، ص۱۵۱</ref>
خط ۶۶: خط ۷۵:
# حسین بن علی زعفرانی<ref>مامقانی، تنقيح المقال في علم الرجال،  ج۲۲، ص۳۱۷</ref>
# حسین بن علی زعفرانی<ref>مامقانی، تنقيح المقال في علم الرجال،  ج۲۲، ص۳۱۷</ref>


==شاگردان==
===شاگردان===
* فرزندش [[جعفر بن قولویه|جعفر بن محمد بن قولویه]]  
* فرزندش [[جعفر بن قولویه|جعفر بن محمد بن قولویه]]  
* فرزند دیگر او: [[علی بن محمد بن قولویه]]
* فرزند دیگر او: [[علی بن محمد بن قولویه]]
* [[ابوعمرو کشی]]
* [[ابوعمرو کشی]]
* ابوالحسن [[محمد بن معقل قرمیسنی]] که [[شیخ مفید]] به واسطه او از محمد بن قولویه روایت نقل کرده است.<ref>ابطحی، تهذیب المقال، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۵۳۳. </ref>
* ابوالحسن [[محمد بن معقل قرمیسنی]] که [[شیخ مفید]] به واسطه او از محمد بن قولویه روایت نقل کرده است.<ref>ابطحی، تهذیب المقال، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۵۳۳. </ref>
==فرزندان==
#[[جعفر بن محمد بن قولویه|جعفر]] ؛ او شاگرد [[محمد بن یعقوب کلینی]] و استاد روایی [[شیخ مفید]] است.
#[[علی بن محمد بن قولویه]]؛ مولف کتاب '''فضل العلم و آدابه'''.<ref>نجاشی، رجال النجاشی ،  ص 262.</ref>
#احمد بن محمد؛<ref>گروه علمى موسسه امام صادق (ع)، موسوعة طبقات الفقهاء، ج ‏6 ، ص 35</ref>
==داماد==
*[[أحمد بن علي بن حسن بن شاذان قمي]] (متوفای ق4). او [[محدّث]] و [[فقيه]] و از اكابر علمای [[شیعه]] بود. آثاری چون '''الأمالي''' و '''زاد المسافر''' دارد.<ref>.مجمع الفكر الإسلامي، موسوعة مؤلفى الامامية ،  ج ‏3 ، ص 43</ref>
==وفات==
[[پرونده:قبرستان شیخان قم.jpg|بندانگشتی|300px|مقبره ابن قولویه و ابن بابویه]]
محمد بن قولویه به سال 299ه ق یا 301ه ق در شهر قم دار فانی را وداع گفت. <ref>گروه علمى موسسه امام صادق (ع)، موسوعة طبقات الفقهاء، ج 4، ص 151</ref>. پیکر او را در کنار راوی هم عصرش، [[علی بن ابراهیم قمی]]، در [[قبرستان شیخان قم]] دفن کردند.


==پانویس==
==پانویس==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۹۹

ویرایش