دعای توسل: تفاوت میان نسخه‌ها

{{دعاهای اسلامی

}}

'''دعای توسل''' نام چند دعا است؛ اما یک دعا با همین نام، شهرتی بیشتر دارد که منبع آن، کتاب [[بحارالانوار]] است. [[محمد باقر مجلسی|مجلسی]] می‌گوید: این دعا را در یکی از نسخه‌های قدیمی که تألیف یکی از اصحابمان می‌باشد یافتم و در آن کتاب این گونه آمده بود: «‌این دعا را [[شیخ صدوق|محمد بن بابویه]] از [[ائمه(ع)]] روایت کرده و من آن را برای هر چیز خواندم، فورا اجابت شد.‌» شیعیان [[ایران]] این دعا را شب‌های چهارشنبه، در مکان‌های مذهبی و به صورت جمع می‌خوانند.

# دعای توسل معروف که با عبارت «‌اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک وَ أَتَوَجَّهُ إِلَیک بِنَبِیک نَبِی الرَّحْمَةِ...‌» شروع می‌شود.<ref>مفاتیح الجنان، ص۲۰۴ـ۱۹۹</ref>

# [[سید علیخان مدنی|سيّد عليخان]] در كلم طيّب از [[قبس المصباح]] [[شیخ صهرشتی|شيخ صَهْرَشتى]]  [http://www.erfan.ir/farsi/mafatih53/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA%20%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%AD%20%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%A7%D9%86%20%D8%A8%D8%A7%20%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87%20%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF%20%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%20%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%20-%20%D8%AF%D8%B9%D8%A7%DB%8C%20%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%84%20%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1 دعای توسلی] نقل كرده است.<ref>مفاتیح الجنان، ص۲۰۴</ref>

# دعای دیگری به نام دعای توسل در بلدالامین آمده است. کفعمی این دعا را بدون ذکر سند، به عنوان دعایی که از [[ائمه(ع)]] روایت شده، معرفی می‌کند. در این دعا، خواننده دعا، در بندهای پایانی  با قسم دادن به حق چهارده معصوم، از خداوند حاجات خود را می‌طلبد.<ref>کفعمی، ص۵۰۳</ref>

دعای توسل که در [[مفاتیح الجنان]] نقل شده، منبع آن از نظر سندی کتاب [[بحارالانوار]] است. این دعا را [[شیخ صدوق|محمد بن بابویه]] از ائمه معصومین روایت کرده است بدون آن که به اسناد و سلسله روایت اشاره کرده باشد. [[محمد باقر مجلسی|مجلسی]] می‌گوید: این دعا را در یکی از نسخه‌های قدیمی که تألیف یکی از اصحابمان می‌باشد یافتم و در آن کتاب این گونه آمده بود: «‌این دعا را محمد بن بابویه از ائمه(ع) روایت کرده و من آن را برای هر چیز خواندم فورا اجابت شد. و دعا این است...‌» <ref>مجلسی ج۹۹ ص۲۴۷</ref>

مفاد دعای توسّل، دعا و درخواست حاجت از درگاه خداوند است؛ با این ویژگی که هنگام دعا، خدا را به حق [[چهارده معصوم]] قسم می‌دهیم و از او می‌خواهیم که به حق آنان، حاجت و دعای ما را برآورده سازد. چنین درخواستی، نشانه مقام اولیای الهی نزد خداوند است و هیچ‏گونه منافاتی با [[توحید]] ندارد.

زمان مشخصی برای قرائت این دعا وارد نشده است ولی در [[ایران]] رسم بر این است که [[شیعیان]] دعای توسل را شب‌های چهارشنبه بعد از [[نماز مغرب]] و [[نماز عشا|عشا]] در مکان‌های مذهبی و به صورت جمع می‌خوانند. و به این ترتیب خوانده می‌شود که بعد از نام بردن و توسل به یکی از معصومین با عبارت «‌یا حُجَّةَ اللّهِ عَلی خَلْقِهِ یا سَیدَنا وَمَوْلینا اِنّا تَوَجَّهْنا وَاسْتَشْفَعْنا وَتَوَسَّلْنا بِک اِلَی اللّهِ وَقَدَّمْناک بَینَ یدَی حاجاتِنا »، جمله «‌یا وَجیهاً عِنْدَ اللّهِ اِشْفَعْ لَنا عِنْدَ اللّهِ‌» در هر بند تکرار می‌شود و این دو عبارت در نام [[فاطمه زهرا|فاطمه زهرا (س)]] با جمله خطابی مؤنث آمده است. و در پایان دعای «‌یا سادَتی وَمَوالِی اِنّی تَوَجَّهْتُ بِکمْ اَئِمَّتی وَعُدَّتی لِیوْمِ فَقْری وَحاجَتی اِلَی اللّهِ وَتَوَسَّلْتُ بِکمْ اِلَی اللّهِ وَاسْتَشْفَعْتُ بِکمْ اِلَی اللّهِ فَاشْفَعُوا لی عِنْدَ اللّهِ وَاسْتَنْقِذُونی مِنْ ذُنُوبی عِنْدَ اللّهِ فَاِنَّکمْ وَسیلَتی اِلَی اللّهِ وَبِحُبِّکمْ وَبِقُرْبِکمْ اَرْجُو نَجاةً مِنَ اللّهِ فَکونُوا عِنْدَ اللّهِ رَجاَّئی یا سادَتی یا اَوْلِیاَّءَ اللّهِ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِمْ اَجْمَعینَ وَلَعَنَ اللّهُ اَعْداَّءَ اللّهِ ظالِمیهِمْ مِنَ الاْوَّلینَ وَالاْخِرینَ امینَ رَبَّ الْعالَمینَ‌» خوانده می‌شود.

* مجلسی، بحارالانوار، دار احیاء التراث العربی، بیروت، ۱۹۸۳م.

* عباس، قمی، مفاتیح الجنان، مرکز نشر فرهنگی رجا، قم ۱۳۶۹ش.

* ابراهیم بن علی کفعمی، البلدالامین و الدّرع الحصین، چاپ علاءالدین اعلمی، بیروت ۱۴۱۸/۱۹۹۷.