اولوا الامر: تفاوت میان نسخه‌ها

واژه «اولو الامر» از [[آیه]] ۵۹ [[سوره نساء]] گرفته شده است که در آن آمده است: «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَطِیعُواْ اللّهَ وَأَطِیعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِی الأَمْرِ مِنکمْ» (ای کسانی که ایمان آورده‌اید، خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیای امر خود را [نیز] اطاعت کنید). متکلمان [[امامی]] از این آیه، [[عصمت]] اولو الامر را برداشت می‌کنند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به علامه حلی، کشف المراد، ۱۴۱۷ق، ص۴۹۳؛ راه و راهنما شناسی، ۱۳۷۶ش، ص۲۰۶.</ref> سپس با استناد به روایاتی درباره مصادیق اولو الامر، بر عصمت [[دوازده امام|امامان دوازده‌گانه]] استدلال می‌کنند.<ref>مصباح یزدی، راه و راهنما شناسی، ۱۳۷۶ش، ص۲۰۹؛‌ طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۳۱۹.</ref>

برپایه این مبنا، استدلال به این شکل است که طبق آیه، اطاعت بی‌قیدوشرط از اولو الامر واجب است. اگر اولو الامر معصوم نباشند و به فعلی [[حرام]] امر کنند، میان دو فرمان خداوند تعارض پیش می‌آید؛ زیرا از سویی واجب است از اولو الامر اطاعت کنیم و فعل حرام را انجام دهیم و از سوی دیگر آن فعل حرام است و نباید آن را انجام دهیم. بنابراین اولو الامر عصمت دارند.<ref>علامه حلی، کشف المراد، ۱۴۱۷ق، ص۴۹۳؛ مصباح یزدی، راه و راهنما شناسی، ۱۳۷۶ش، ص۲۰۶.</ref><br />

درخصوص مصادیق اولو الامر بحث‌های بسیاری در کتاب‌های [[تفسیر|تفسیری]] شیعه و [[اهل سنت|سنی]] صورت گرفته است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۳۹۲-۴۰۱؛ فخر الدین رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۱۰، ص۱۱۲-۱۱۴؛ </ref> در این زمینه نیز میان شیعیان و اهل سنت اختلاف‌نظر هست. شیعیان با استناد به [[حدیث|روایاتی]] ازجمله [[حدیث جابر]]،<ref>نگاه کنید به مصباح یزدی، راه و راهنما شناسی، ۱۳۷۶ش، ص۲۰۹.</ref> [[حدیث سفینه]] و [[حدیث ثقلین|حدیث ثَقَلَین]]، [[دوازده امام|امامان دوازده‌گانه]] خود را تنها مصادیق آن می‌دانند.<ref>نگاه کنید به طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۳۹۹.</ref> به گفته [[علامه حلی]] روایات [[متواتر|متواتری]] از راویان شیعه و اهل سنت وجود دارد که بر این مسئله دلالت می‌کند.<ref>نگاه کنید به علامه حلی، کشف المراد، ۱۴۱۷ق، ص۵۳۹.</ref><br />  

فخرالدین رازی به علت آنکه که برخلاف دیدگاه دیگر علماء اهل سنت و مانند شیعیان، اعتقاد دارد که طبق آیه، لازم است که اولو الامر معصوم باشند، میگوید منظور از اولو الامر [[اجماع]] است. استدلال او این است که معصوم یا همه امت مسلمان است یا برخی از افراد آن. از آنجا که امروزه امکان شناخت افرادی که معصوم باشند وجود ندارد، برخی از افراد امت معصوم نیستند. بنابراین باید گفت معصوم اجماع مسلمانان است.<ref>نگاه کنید به فخر الدین رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۱۰، ص۱۱۳.</ref> مراد او از اجماع، [[اهل حل و عقد]]، یعنی علماء مسلمان است.<ref>نگاه کنید به فخر الدین رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۱۰، ص۱۱۳.</ref>

{{پانویس۲}}

* تفتازانی، سعدالدین مسعود بن عمر، تحقیق عبدالرحمن عمیره‌، قم، الشریف الرضی، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.

* زمخشری، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت،‌ دار الکتاب العربی، چاپ سوم، ۱۴۰۷ق.

* فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، بیروت،‌ دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم، ۱۴۲۰ق،