پرش به محتوا

خواجه‌ربیع: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۱۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۲ دسامبر ۲۰۱۷
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Aliabadi
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۷: خط ۳۷:
}}
}}


'''ربیع بن خُثَیم''' کوفی با شهرت '''خواجه ربیع''' از جمله فرمانداران و سپاهیان [[امام علی(ع)]] است. وی از یاران و دوستان نزدیک [[عبدالله بن مسعود]] به شمار می‌آمد. در میان [[زهاد ثمانیه]] نام او ذکر شده است. خودداری او در جنگ [[صفین]] از رویارویی با [[معاویه]] شیعه‌بودن وی را نزد برخی از محققین مورد تردید قرار داده است. مقبره‌ای در [[مشهد]] منسوب به وی است.


'''ربیع بن خُثَیم''' كوفى با شهرت'''خواجه ربیع''' از جمله فرمانداران و سپاهیان [[امام على(ع)]] است. وی از یاران و دوستان نزدیک [[عبدالله بن مسعود]] به شمار میامد. در میان [[زهاد ثمانیه]] نام او ذکر شده است. خودداری او در جنگ [[صفین]] از رویارویی با [[معاویه]] شیعه بودن وی را نزد برخی از محققین مورد تردید قرار داده است. مقبره‌ای در [[مشهد]] منسوب به وی است.
==شخصیت‌شناسی==
 
ربیع بن خثیم را یکی از [[زهاد ثمانیه]] مشهور صدر اسلام به شمار آورده‌اند.<ref>ابوحیان‌ التوحیدی‌، البصائر و الذخائر، ۱۴۱۹ق، ج۵، ص۱۱۴</ref> وی از یاران [[عبدالله بن مسعود]] بوده است.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۱۱۵؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۲۱۷.</ref>  
==شخصیت شناسی==
ربیع بن خثیم به فضل و برتری [[امام علی(ع)]] معترف بود.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفّین، ص۱۱۵؛ دینوری، الاخبار الطوال، ۱۳۶۸ش، ص۱۶۵</ref>  
ربیع بن خثیم را یکى از [[زهاد ثمانیه]] مشهور صدر اسلام به شمار آورده‌اند.<ref>اب‍وح‍ی‍ان‌ ال‍ت‍وح‍ی‍دی‌، البصائر و الذخائر، ۱۴۱۹ق‏، ج۵، ص۱۱۴</ref> وی از یاران [[عبدالله بن مسعود]] بوده است.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۱۱۵؛ ابن کثیر دمشقی‏، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۲۱۷.</ref>  
ابن خثیم با وجود حضور در سپاه امام علی(ع) به دلیل تردید در حقانیت نبرد [[صفین]] از امام درخواست کناره‌گیری و نبرد با مشرکان در مرزهای اسلامی کرد. در پی این درخواست، امام علی(ع) او را به فرماندهی گروهی از قاریان به اطراف [[قزوین]] و [[ری]] فرستاد.<ref>افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق،ج۲، ص۲۸۷؛ شوشتری، مجالس المؤمنین، ۱۳۵۴ش، ج۱، ص۲۹۷</ref> این درخواست به عنوان نقطه‌ضعفی برای او عنوان می‌شود.
ربیع بن خثیم به فضل و برتری [[امام علی(ع)]] معترف بود.<ref>نصر بن مزاحم،وقعة صفّین، ص۱۱۵؛ دینورى‏، الاخبار الطوال، به تحقیق عبدالمنعم عامر، ۱۳۶۸ش ، ص۱۶۵</ref>  
طبق نقلی، وی در سال ۶۱ق یا ۶۳ق در منطقه [[نوغان]] [[طوس]] وفات یافت.<ref> مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ۱۳۶۹ش،ج۲،ص۱۶۸</ref>
ابن خثیم با وجود حضور در سپاه امام علی(ع) به دلیل تردید در حقانیّت نبرد [[صفین]] از امام درخواست کناره گیری و نبرد با مشرکان در مرزهای اسلامی کرد. در پی این درخواست، امام على(ع) او را به فرماندهى گروهى از قاریان به اطراف [[قزوین]] و [[ری]] فرستاد. <ref>افندى اصفهانى، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق،ج۲، ص۲۸۷؛ شوشترى، مجالس المؤمنین، ۱۳۵۴ش، ج۱، ص۲۹۷</ref> این درخواست به عنوان نقطه ضعفی برای او عنوان می‌شود.
طبق نقلی وی در سال ۶۱ق یا ۶۳ق در منطقه [[نوغان]] [[طوس]] وفات یافت.<ref> مدرس تبریزی، ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب، ۱۳۶۹ش،ج۲،ص۱۶۸</ref>


==جایگاه رجالی و حدیثی==
==جایگاه رجالی و حدیثی==
درباره شخصیت وی نظرات مختلفی وجود دارد. [[محمد بن عمر کشی|کشّی]] نقل می کند که [[فضل بن شاذان]]، ربیع را از جمله اصحاب نزدیک امام علی(ع) و [[زهاد هشت‌گانه|زهاد ثمانیه]] می‌داند. <ref>کشى، محمد بن عمر، إختیار معرفة الرجال(رجال الکشی)، ۱۴۰۹ق ، ص۹۷</ref> از [[شیخ بهائی]] نیز منقول است که ربیع با توجه به یک روایت منسوب به [[امام رضا(ع)]] و همچنین مشارکت وی در شورش علیه [[عثمان]]، از نزدیکان امام علی(ع) بوده است.<ref>موسوی خوانساری، روضات الجنات،۱۳۹۰ش، ج۳، ص۳۳۳ </ref>
درباره شخصیت وی نظرات مختلفی وجود دارد. [[محمد بن عمر کشی|کشّی]] نقل می‌کند که [[فضل بن شاذان]]، ربیع را از جمله اصحاب نزدیک امام علی(ع) و [[زهاد هشت‌گانه|زهاد ثمانیه]] می‌داند.<ref>کشی، محمد بن عمر، إختیار معرفة الرجال(رجال الکشی)، ۱۴۰۹ق، ص۹۷</ref> از [[شیخ بهائی]] نیز منقول است که ربیع با توجه به یک روایت منسوب به [[امام رضا(ع)]] و همچنین مشارکت وی در شورش علیه [[عثمان]]، از نزدیکان امام علی(ع) بوده است.<ref>موسوی خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ش، ج۳، ص۳۳۳.</ref>
در مقابل، [[آیت الله خوئی]] خواجه ربیع را با وجود زهد بسیار انسان با تقوایی نمی‌دانند.<ref>خویی، معجم رجال الحدیث،مؤسسة الخوئي الإسلامية، ج۸، ص۱۷۵</ref>این عده با استناد به تردید وی در جنگ صفین و همچنین یاری نکردن [[امام حسین(ع)]] در [[کربلا]] وی را مورد تخطئه قرار داده‌اند.<ref>افندی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۲۸۶ .خویی، معجم رجال الحدیث،مؤسسة الخوئي الإسلامية، ج۸، ص۱۷۵</ref>
در مقابل، [[آیت الله خوئی]] خواجه ربیع را با وجود زهد بسیار انسان با تقوایی نمی‌دانند.<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۳۶۹ش، ج۸، ص۱۷۵.</ref>این عده با استناد به تردید وی در جنگ صفین و همچنین یاری‌نکردن [[امام حسین(ع)]] در [[کربلا]] وی را مورد تخطئه قرار داده‌اند.<ref>افندی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۲۸۶. خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۳۶۹ش، ج۸، ص۱۷۵.</ref>
در زمینه حدیث از وی روایات فراوانی نقل نشده است. از این رو مورد بررسی علما رجال واقع نگردیده است. اما از وی روایتی نقل شده که حکایت از نگرش عمیق وی در زمینه حدیث دارد.<ref>[http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa60398 ربیع بن خیثم(خثیم) کیست؟]</ref>
در زمینه حدیث از وی روایات فراوانی نقل نشده است. از این رو مورد بررسی علما رجال واقع نگردیده است. اما از وی روایتی نقل شده که حکایت از نگرش عمیق وی در زمینه حدیث دارد.<ref>[http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa60398 ربیع بن خیثم(خثیم) کیست؟]</ref>


==مدفن خواجه ربیع==
==مدفن خواجه ربیع==
با توجه به وجود اختلاف درباره محل زندگی و مرگ ربیع، به طور دقیق نمی‌توان برای آن محلی را مشخص کرد. از نظر بعضی قبر او همان [[مقبره خواجه ربیع]] در [[مشهد]] است<ref>موسوی خوانساری، روضات الجنات ،۱۳۶۶ش، ج۳، ص۳۳۳ </ref> اما بعضی این قبر را منتسب به یکی از یاران [[امام صادق(ع)]] با همین نام می دانند.<ref>محمدى ری‌شهرى، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، ۱۳۸۲ش، ۱۳۸۹ش، ج۱۳، ص۱۹۲، .</ref>
با توجه به وجود اختلاف درباره محل زندگی و مرگ ربیع، به طور دقیق نمی‌توان برای آن محلی را مشخص کرد. از نظر بعضی قبر او همان [[مقبره خواجه ربیع]] در [[مشهد]] است<ref>موسوی خوانساری، روضات الجنات،۱۳۶۶ش، ج۳، ص۳۳۳ </ref> اما بعضی این قبر را منتسب به یکی از یاران [[امام صادق(ع)]] با همین نام می‌دانند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۲ش، ۱۳۸۹ش، ج۱۳، ص۱۹۲،.</ref>
 
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس2}}
{{پانویس۲}}
==منابع==
* افندی اصفهانی، میرزا عبد الله، ریاض العلماء، به تحقیق: سید احمد حسینی، قم، مطبعة الخیام، ۱۴۰۱ق.
* ابن کثیر دمشقی، أبو الفداء اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت،‌دار الفکر، ۱۴۰۷ق.
* بوحیان‌ التوحیدی‌، البصائر و الذخائر،بیروت،‌دار صادر، چاپ چهارم، ۱۴۱۹ق.
* خویی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم‌، مرکز نشر آثار شیعه‫، ۱۳۶۹ش.
* ربیع بن خیثم(خثیم) کیست؟، اسلام کوئست، ۱۰آبان ۱۳۹۶ش.
* دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود، الاخبار الطوال، به تحقیق:عبد المنعم عامر، قم، منشورات الرضی، ۱۳۶۸ش.
* شوشتری، قاضی نور الله، مجالس المؤمنین، تهران، کتاب‌فروشی اسلامیه، ۱۳۵۴ش.
* کشی، محمد بن عمر، إختیار معرفة الرجال(رجال الکشی)، مؤسسه نشر دانشگاه مشهد، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.
* محمدی ری‌شهری، محمد، دانش نامه امیر المؤمنین(ع) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، به ترجمه عبدالهادی مسعودی،قم، مؤسسه علمی فرهنگی‌دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر، چاپ سوم، ۱۳۸۹ش.
* مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب، خیام، چاپ سوم، ۱۳۶۹ش.
* موسوی خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، قم، اسماعیلیان، چاپ اول، ۱۳۹۰ش.
* نصر بن مزاحم، وقعة صفین، به تحقیق عبد السلام محمد هارون، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.


==منابع==
* افندى اصفهانى، میرزا عبد الله، ریاض العلماء، به تحقیق: سیّد احمد حسینى، قم، مطبعة الخیام، ۱۴۰۱ق؛
* ابن کثیر دمشقی‏، أبو الفداء اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷ق.
* ب‍وح‍ی‍ان‌ ال‍ت‍وح‍ی‍دی‌، البصائر و الذخائر،بیروت، دار صادر، چاپ چهارم‏، ۱۴۱۹ق‏.
* خویی،سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ق‍م‌، م‍رک‍ز ن‍ش‍ر آث‍ار ش‍ی‍ع‍ه‌‏‫‏، ۱۳۶۹ش
* ربیع بن خیثم(خثیم) کیست؟، اسلام کوئست،۱۰آبان ۱۳۹۶ش
* دینورى‏، ابو حنیفه احمد بن داود، الاخبار الطوال، به تحقیق:عبد المنعم عامر، قم، منشورات الرضى، ۱۳۶۸ش
* شوشترى، قاضى نور الله، مجالس المؤمنین، تهران، کتاب‌فروشى اسلامیه، ۱۳۵۴ش
* کشى، محمد بن عمر، إختیار معرفة الرجال(رجال الکشی)، مؤسسه نشر دانشگاه مشهد، چاپ اول،‏ ۱۴۰۹ق
* محمدى ری‌شهرى، محمد، دانش نامه امیر المؤمنین(ع) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، به ترجمه عبدالهادى مسعودى،‏قم، مؤسسه علمى فرهنگى دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر، چاپ سوم، ۱۳۸۹ش.
* مدرس تبریزی، محمدعلی ، ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب، خیام، چاپ سوم، ۱۳۶۹ش
* موسوی خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، قم، اسماعیلیان، چاپ اول، ۱۳۹۰ش
* نصر بن مزاحم، وقعة صفین، به تحقیق عبد السلام محمد هارون،  قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق


{{یاران امام علی علیه السلام}}
{{یاران امام علی علیه السلام}}
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵

ویرایش