پرش به محتوا

عبیدالله بن زیاد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
imported>Eahmadian
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mohamadhaghani
خط ۱۳: خط ۱۳:


==مقامهای سیاسی و حکومتی==
==مقامهای سیاسی و حکومتی==
از مقامها و فعالیتهای سیاسی عبیدالله در آغاز جوانی در منابع اطلاعاتی نیامده است؛ ولی به گفته پژوهشگران به نظر می‌رسد که در قلمرو حکومتی پدرش زیاد بن ابیه ، والی کوفه و بصره ، از امور حکومتی بر کنار نبوده است.<ref>ابوعلی مسکویه احمد، تجارب الامم، ج۲، ص۲۸.</ref> معاویه پس از مرگ [[زیاد بن ابی زیاد|زیاد]] پدر عبیدالله،  او را در ۲۵ سالگی به حکومت خراسان منصوب کرد.<ref>طبری، تاریخ الطبری، ج۷، ص۱۶۶- ۱۶۸.</ref>
از مقامها و فعالیتهای سیاسی عبیدالله در آغاز جوانی در منابع اطلاعاتی نیامده است؛ ولی به گفته پژوهشگران به نظر می‌رسد که در قلمرو حکومتی پدرش [[زیاد بن ابیه]]، والی کوفه و بصره، از امور حکومتی بر کنار نبوده است.<ref>ابوعلی مسکویه احمد، تجارب الامم، ج۲، ص۲۸.</ref> معاویه پس از مرگ زیاد، عبیدالله را در ۲۵ سالگی به حکومت خراسان منصوب کرد.<ref>طبری، تاریخ الطبری، ج۷، ص۱۶۶- ۱۶۸.</ref>
===دوره معاویه===
===دوره معاویه===
عبیدالله نقش مهمی در فتوحات شرق و شمال شرق آن روزگار ایران در دوره [[معاویه]] داشت. پس از آن که از سوی معاویه والی خراسان شد، برای نخستین بار با عبور از رود جیحون <ref>یعقوبی احمد، تاریخ، ج۲، ص۲۳۶.</ref> مناطقی چون رامیثن، <ref>ابوعلی مسکویه احمد، تجارب الامم، ج۲، ص۳۲؛ بلاذری احمد، فتوح البلدان، ج۱، ص۴۱۰</ref>  نسف و بیکند  <ref>طبری، تاریخ الطبری، ج۷، ص۱۶۹.</ref>از شهرهای بخارا را تصرف کرد و قبج خاتون ملکه ثروتمند بخارا و لشکریان ترک را عقب راند.
عبیدالله نقش مهمی در فتوحات شرق و شمال شرق آن روزگار ایران در دوره [[معاویه]] داشت. پس از آن که از سوی معاویه والی خراسان شد، برای نخستین بار با عبور از رود جیحون <ref>یعقوبی احمد، تاریخ، ج۲، ص۲۳۶.</ref> مناطقی چون رامیثن، <ref>ابوعلی مسکویه احمد، تجارب الامم، ج۲، ص۳۲؛ بلاذری احمد، فتوح البلدان، ج۱، ص۴۱۰</ref>  نسف و بیکند  <ref>طبری، تاریخ الطبری، ج۷، ص۱۶۹.</ref>از شهرهای بخارا را تصرف کرد و قبج خاتون ملکه ثروتمند بخارا و لشکریان ترک را عقب راند.
خط ۵۰: خط ۵۰:
ابن زیاد سپس مشغول مطیع ساختن شهرهای جزیره شد که پیش از آن با ابن زبیر بیعت کرده بودند، و به عراق که مختار ثقفی در آن‌جا علیه امویان و به خونخواهی حسین بن علی(ع) قیام کرده بود، نمی پرداخت. اما سرانجام به موصل حمله کرد که در دست عبدالرحمان بن سعد بن قیس ، عامل مختار بود. عبدالرحمان به تکریت عقب نشست و مختار را از حمله ابن زیاد آگاه کرد. مختار نیز یزید بن انس را به مقابله فرستاد. یزید ابن انس که از بیماری شدیدی رنج می‌برد حمله را رهبری کرد. این سپاه به رغم مرگ یزید بن انس، ربیعة بن مُخارق و عبدالله بن حمله خثعمی را که ابن زیاد به سوی آنان فرستاده بود، در هم شکست (۱۰ ذیحجه ۶۶).
ابن زیاد سپس مشغول مطیع ساختن شهرهای جزیره شد که پیش از آن با ابن زبیر بیعت کرده بودند، و به عراق که مختار ثقفی در آن‌جا علیه امویان و به خونخواهی حسین بن علی(ع) قیام کرده بود، نمی پرداخت. اما سرانجام به موصل حمله کرد که در دست عبدالرحمان بن سعد بن قیس ، عامل مختار بود. عبدالرحمان به تکریت عقب نشست و مختار را از حمله ابن زیاد آگاه کرد. مختار نیز یزید بن انس را به مقابله فرستاد. یزید ابن انس که از بیماری شدیدی رنج می‌برد حمله را رهبری کرد. این سپاه به رغم مرگ یزید بن انس، ربیعة بن مُخارق و عبدالله بن حمله خثعمی را که ابن زیاد به سوی آنان فرستاده بود، در هم شکست (۱۰ ذیحجه ۶۶).
پس از آن ابن زیاد خود با سپاه به سوی آنان آمد، ولی رقاء بن عازب جانشین یزید بن انس، عقب نشست. مختار که اساساً در پی هلاک ابن زیاد و کسان دیگری بود که در واقعه کربلا دست داشتند، ابراهیم بن مالک اشتر را با سپاه به مقابله ابن زیاد فرستاد. ابراهیم که می‌خواست قبل از ورود ابن زیاد به سرزمین عراق، به وی برسد، در ساحل رود خازر نزدیک روستایی به نام باربیثا در ۵ فرسخی موصل به لشکر شام رسید. در جنگ شدیدی که میان عراقیان و شامیان آغاز شد، ابن زیاد شکست خورد ( محرم ۶۷) و همراه با یارانش به قتل رسید. براساس روایتی از ابومخنف ، گویا ابراهیم بن اشتر خود در جنگ تن به تن، ابن زیاد را به قتل رسانید. <ref>طبری، تاریخ الطبری، ج۸، ص۶۴۳، ۶۴۹، ۶۴۶ و ۷۰۷-۷۱۳.</ref>
پس از آن ابن زیاد خود با سپاه به سوی آنان آمد، ولی رقاء بن عازب جانشین یزید بن انس، عقب نشست. مختار که اساساً در پی هلاک ابن زیاد و کسان دیگری بود که در واقعه کربلا دست داشتند، ابراهیم بن مالک اشتر را با سپاه به مقابله ابن زیاد فرستاد. ابراهیم که می‌خواست قبل از ورود ابن زیاد به سرزمین عراق، به وی برسد، در ساحل رود خازر نزدیک روستایی به نام باربیثا در ۵ فرسخی موصل به لشکر شام رسید. در جنگ شدیدی که میان عراقیان و شامیان آغاز شد، ابن زیاد شکست خورد ( محرم ۶۷) و همراه با یارانش به قتل رسید. براساس روایتی از ابومخنف ، گویا ابراهیم بن اشتر خود در جنگ تن به تن، ابن زیاد را به قتل رسانید. <ref>طبری، تاریخ الطبری، ج۸، ص۶۴۳، ۶۴۹، ۶۴۶ و ۷۰۷-۷۱۳.</ref>
==اسیر کردن خاندان امام حسین(ع)==
==اسیر کردن خاندان امام حسین(ع)==
پس از شهادت امام حسین(ع)، ابن زیاد دستور داد باقی‌مانده خاندان او را اسیر کنند و به کوفه بیاورند. ورود اهل بیت پیامبر(ص) در حال اسارت به کوفه، وقایعی آفرید که در منابع ثبت شده‌اند. از جمله این وقایع، مواجهه و مجادله ابن زیاد با حضرت زینب(ع) و پاسخهای آن حضرت به ابن زیاد است که به نقل منابع، بر شنوندگان  و حاضران در مجلس تاثیری تام نهاد.
پس از شهادت امام حسین(ع)، ابن زیاد دستور داد باقی‌مانده خاندان او را اسیر کنند و به کوفه بیاورند. ورود اهل بیت پیامبر(ص) در حال اسارت به کوفه، وقایعی آفرید که در منابع ثبت شده‌اند. از جمله این وقایع، مواجهه و مجادله ابن زیاد با حضرت زینب(ع) و پاسخهای آن حضرت به ابن زیاد است که به نقل منابع، بر شنوندگان  و حاضران در مجلس تاثیری تام نهاد.
کاربر ناشناس