سوره توبه: تفاوت میان نسخه‌ها

سوره توبه (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۰ اکتبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۰:۴۴

۳۵۰ بایت حذف‌شده ، ‏۱۰ اکتبر ۲۰۱۷

جز

اصلاح ساختار و حذف منابع اضافی

دیداریویکی‌متن

کاربر ناشناس

imported>Salvand

@@ خط ۲۶: / خط ۲۶: @@
 ==امام علی(ع) مأمور ابلاغ سوره==
 در [[تفسیر نمونه]] آمده است تقریباً تمام [[تفسیر قرآن|مفسران]] و مورخان اتفاق نظر دارند که هنگامی که سوره توبه (یا [[آیه|آیات]] نخستین آن) [[نزول قرآن|نازل]] شد و پیمان‌هایی را که [[شرک|مشرکان]] با [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] داشتند لغو کرد، پیامبر(ص) برای ابلاغ این فرمان، آن را به [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] داد تا در موقع [[حج]] در [[مکه]] برای عموم مردم بخواند؛ سپس آن را گرفت و به [[امام علی علیه السلام|علی(ع)]] داد و امام علی(ع) مأمور ابلاغ آن گردید و در مراسم حج به همه مردم ابلاغ کرد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۷، ص۲۷۵.</ref> بسیاری از منابع [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] این واقعه را گزارش کرده‌اند، اگرچه با عبارت‌های مختلف؛<ref>ر.ک: احمد بن حنبل، مسند، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۱۸۳ و ج۲، ص۴۲۳؛ نسایی، خصائص، ۱۴۰۶ق، ص۹۳؛ ابن‌کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ج۴، ص۱۰۷؛ ابن‌اثیر، جامع الاصول، مکتبة الحلوانی، ج۸، ص۶۶۰؛ طبری، ذخائر العقبی، ۱۳۵۶ق، ص۶۹.</ref> برای مثال احمد بن حنبل در کتاب مُسنَد نقل می‌کند پیامبر(ص) ابوبکر را فرستاد و سوره توبه را به او داد (تا به مردم ابلاغ کند) سپس علی(ع) را به دنبال او فرستاد و آن را از او گرفت و فرمود: «لایذهب بها الا رجل منی و انا منه: ابلاغ این سوره تنها به دست کسی باید باشد که او از من است و من از اویم».<ref>«لا يذهب بها الا رجل منى و انا منه‏» (احمد بن حنبل، مسند، ۱۴۲۱ق، ج۵، ص۱۷۸).</ref> گفتنی است امام علی(ع) برای اثبات برتری‌اش بر دیگر صحابه و استحقاقش برای خلافت به این واقعه استدلال کرده است.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ترجمه، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۲۹۷.</ref>
+== آیات مشهور==
+===آیه سقایة الحاج===
+{{اصلی|آیه سقایة الحاج}}
+'''أَجَعَلْتُمْ سِقَايَةَ الْحَاجِّ وَعِمَارَ‌ةَ الْمَسْجِدِ الْحَرَ‌امِ كَمَنْ آمَنَ بِاللَّـهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ‌ وَجَاهَدَ فِي سَبِيلِ اللَّـهِ ۚ لَا يَسْتَوُونَ عِندَ اللَّـهِ ۗ وَاللَّـهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ''' ﴿١۹﴾
+ترجمه: آيا سيراب ساختن حاجيان و آباد كردن مسجد الحرام را همانند [كار] كسى پنداشته‌ايد كه به خدا و روز بازپسين ايمان آورده و در راه خدا جهاد مى‌كند؟ [نه، اين دو] نزد خدا يكسان نيستند، و خدا بيدادگران را هدايت نخواهد كرد.
+برخی [[مفسران]] نزول آیه ۱۹ این سوره را در باره [[حضرت علی]] و [[عباس بن عبدالمطلب]] و به قولی شیبه دانسته‌اند.<ref>حسکانی، شواهدالتنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۳۲۰تا۳۳۰.</ref>
+===آیه لا تحزن===
+{{اصلی|آیه لا تحزن}}
+'''إِلَّا تَنصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّـهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثَانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُمَا فِي الْغَارِ إِذْ يَقُولُ لِصَاحِبِهِ لَا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّـهَ مَعَنَا ۖ فَأَنزَلَ اللَّـهُ سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ وَأَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَّمْ تَرَوْهَا''' ﴿٤٠﴾
+ترجمه: اگر او را یاری نکنید، خداوند او را یاری کرد؛ آن هنگام که کافران او را (از مکّه) بیرون کردند، در حالی که دوّمین نفر بود (و یک نفر بیشتر همراه نداشت)؛ در آن هنگام که آن دو در غار بودند، و او به همراه خود می‌گفت: «غم مخور، خدا با ماست!» در این موقع، خداوند سکینه (و آرامش) خود را بر او فرستاد؛ و با لشکرهایی که مشاهده نمی‌کردید، او را تقویت نمود.
+این آیه به هجرت پیامبر از [[مکه]] به [[مدینه]] اشاره می‌کند. وقتی که حضرت از طریق [[وحی]] از توطئه قتل خود آگاه شد، با [[ابوبکر]] از مکه خارج و از بیراهه به سوی [[یثرب]] رفتند تا به [[غار ثور]] رسیدند و در آنجا مخفی شدند.<ref>ابن هشام، ۲، ص۱۲۶تا۱۲۹؛ ابن سعد، ۱، ص۲۲۷تا۲۲۹.</ref>. در این آیه  خداوند [[ابوبکر]] را که همراه پیامبر (ص) در غار ثور بود را دعوت به آرامش می‌کند. بین [[تفسیر|مفسرین]] [[مسلمان]] در این باره اختلاف وجود دارد.
+===آیه صادقین===
+{{اصلی|آیه صادقین}}
+'''يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّـهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ''' ﴿آیه ١١٩﴾: «اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! از خدا بپرهيزيد و با صادقان باشيد.»
+[[مفسران]] درباره اینکه منظور از صادقان در آیه چه کسانی هستند، دیدگاه‌های مختلفی دارند. برخی از مفسران [[اهل سنت]]، گفته‌اند: منظور از آن [[پیامبر اسلام]] و [[اصحاب|اصحابش]] هستند؛ اما مفسران [[شیعه]] با استناد به روایات، منظور از صادقان را [[امامان معصوم]] می‌دانند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۸، ص۱۸۱-۱۸۳.</ref>
+===آیه نفر===
+{{اصلی|آیه نفر}}
+'''وَمَا كَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنفِرُ‌وا كَافَّةً ۚ فَلَوْلَا نَفَرَ‌ مِن كُلِّ فِرْ‌قَةٍ مِّنْهُمْ طَائِفَةٌ لِّيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنذِرُ‌وا قَوْمَهُمْ إِذَا رَ‌جَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُ‌ونَ''' ﴿١٢٢﴾
+ترجمه: و شايسته نيست مؤمنان همگى [براى جهاد] كوچ كنند. پس چرا از هر فرقه‌اى از آنان، دسته‌اى كوچ نمى‌كنند تا [دسته‌اى بمانند و] در دين آگاهى پيدا كنند و قوم خود را -وقتى به سوى آنان بازگشتند بيم دهند- باشد كه آنان [از كيفر الهى] بترسند؟
+این آیه به آیه «نفر» مشهور است؛ این آیه از دلائل قرآنی بر وجوب تحصیل علم، حجیت خبر واحد<ref>آخوند خراسانی، کفایه الاصول، ۱۳۷۳ش، ص۲۹۸و۲۹۹.</ref> و فتوای [[مجتهد]] است.<ref>خوئی، التنقیح، ۱۳۷۰ش، ص۶۶.</ref>
 ==آیات الاحکام==
@@ خط ۶۲: / خط ۸۹: @@
 *[[استغفار]] [[ابراهیم (پیامبر)|ابراهیم]] برای آزر، آیه ۱۱۴
 *سرباز زدن سه تن از [[صحابه]] از [[غزوه تبوک|جنگ تبوک]] آیه‌های ۱۱۷-۱۱۸
-== آیات مشهور==
-===آیه سقایة الحاج===
-{{اصلی|آیه سقایة الحاج}}
-'''أَجَعَلْتُمْ سِقَايَةَ الْحَاجِّ وَعِمَارَ‌ةَ الْمَسْجِدِ الْحَرَ‌امِ كَمَنْ آمَنَ بِاللَّـهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ‌ وَجَاهَدَ فِي سَبِيلِ اللَّـهِ ۚ لَا يَسْتَوُونَ عِندَ اللَّـهِ ۗ وَاللَّـهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ''' ﴿١۹﴾
-ترجمه: آيا سيراب ساختن حاجيان و آباد كردن مسجد الحرام را همانند [كار] كسى پنداشته‌ايد كه به خدا و روز بازپسين ايمان آورده و در راه خدا جهاد مى‌كند؟ [نه، اين دو] نزد خدا يكسان نيستند، و خدا بيدادگران را هدايت نخواهد كرد.
-برخی [[مفسران]] نزول آیه ۱۹ این سوره را در باره [[حضرت علی]] و [[عباس بن عبدالمطلب]] و به قولی شیبه دانسته‌اند.<ref>حسکانی، شواهدالتنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۳۲۰تا۳۳۰.</ref>
-===آیه لا تحزن===
-{{اصلی|آیه لا تحزن}}
-'''إِلَّا تَنصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّـهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثَانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُمَا فِي الْغَارِ إِذْ يَقُولُ لِصَاحِبِهِ لَا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّـهَ مَعَنَا ۖ فَأَنزَلَ اللَّـهُ سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ وَأَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَّمْ تَرَوْهَا''' ﴿٤٠﴾
-ترجمه: اگر او را یاری نکنید، خداوند او را یاری کرد؛ آن هنگام که کافران او را (از مکّه) بیرون کردند، در حالی که دوّمین نفر بود (و یک نفر بیشتر همراه نداشت)؛ در آن هنگام که آن دو در غار بودند، و او به همراه خود می‌گفت: «غم مخور، خدا با ماست!» در این موقع، خداوند سکینه (و آرامش) خود را بر او فرستاد؛ و با لشکرهایی که مشاهده نمی‌کردید، او را تقویت نمود.
-این آیه به هجرت پیامبر از [[مکه]] به [[مدینه]] اشاره می‌کند. وقتی که حضرت از طریق [[وحی]] از توطئه قتل خود آگاه شد، با [[ابوبکر]] از مکه خارج و از بیراهه به سوی [[یثرب]] رفتند تا به [[غار ثور]] رسیدند و در آنجا مخفی شدند.<ref>ابن هشام، ۲، ص۱۲۶تا۱۲۹؛ ابن سعد، ۱، ص۲۲۷تا۲۲۹.</ref>. در این آیه  خداوند [[ابوبکر]] را که همراه پیامبر (ص) در غار ثور بود را دعوت به آرامش می‌کند. بین [[تفسیر|مفسرین]] [[مسلمان]] در این باره اختلاف وجود دارد.
-===آیه صادقین===
-{{اصلی|آیه صادقین}}
-'''يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّـهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ''' ﴿آیه ١١٩﴾: «اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! از خدا بپرهيزيد و با صادقان باشيد.»
-[[مفسران]] درباره اینکه منظور از صادقان در آیه چه کسانی هستند، دیدگاه‌های مختلفی دارند. برخی از مفسران [[اهل سنت]]، گفته‌اند: منظور از آن [[پیامبر اسلام]] و [[اصحاب|اصحابش]] هستند؛ اما مفسران [[شیعه]] با استناد به روایات، منظور از صادقان را [[امامان معصوم]] می‌دانند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۸، ص۱۸۱-۱۸۳.</ref>
-===آیه نفر===
-{{اصلی|آیه نفر}}
-'''وَمَا كَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنفِرُ‌وا كَافَّةً ۚ فَلَوْلَا نَفَرَ‌ مِن كُلِّ فِرْ‌قَةٍ مِّنْهُمْ طَائِفَةٌ لِّيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنذِرُ‌وا قَوْمَهُمْ إِذَا رَ‌جَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُ‌ونَ''' ﴿١٢٢﴾
-ترجمه: و شايسته نيست مؤمنان همگى [براى جهاد] كوچ كنند. پس چرا از هر فرقه‌اى از آنان، دسته‌اى كوچ نمى‌كنند تا [دسته‌اى بمانند و] در دين آگاهى پيدا كنند و قوم خود را -وقتى به سوى آنان بازگشتند بيم دهند- باشد كه آنان [از كيفر الهى] بترسند؟
-این آیه به آیه «نفر» مشهور است؛ این آیه از دلائل قرآنی بر وجوب تحصیل علم، حجیت خبر واحد<ref>آخوند خراسانی، کفایه الاصول، ۱۳۷۳ش، ص۲۹۸و۲۹۹.</ref> و فتوای [[مجتهد]] است.<ref>خوئی، التنقیح، ۱۳۷۰ش، ص۶۶.</ref>
 ==فضیلت و خواص==
@@ خط ۱۱۳: / خط ۱۱۳: @@
 * قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۸ق/۱۳۷۶ش.
 * ابن‌اثیر، مجدالدین مبارک بن محمد بن محمد، جامع الاصول فی احادیث الرسول، به تحقیق الارنؤوط ، نشر مکتبة الحلوانی، مطبعة الملاح، مکتبة دار البیان، چاپ اول، [بی‌تا].
-* ابن‌قدامه، کتاب التوّابین، چاپ جورج مقدسی، دمشق، ۱۹۶۱م.
 * ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، تفسیر القرآن العظیم، به تحقیق سامی بن محمد سلامة، چاپ دوم، ۱۴۲۰ق.
 * ابن‌هشام، محمد بن عبدالملک، السیره النبویه، تحقیق محی الدین عبدالحمید، قاهره، مکتبه صبیح، ۱۳۸۳ق.
 * احمد بن حنبل، مسند احمد، به تحقیق شعیب الارنؤوط، عادل مرشد و دیگران، نشر مؤسسة الرسالة، ۱۴۲۱ق.
 * بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، بنیاد بعثت، ۱۴۱۶ق.
-* حسكانى، عبيد الله بن احمد، شواهد التنزيل لقواعد التفضيل‏، تحقیق: محمدباقر محمودی، سازمان چاپ وانتشارات وزارت ارشاد اسلامى‏، تهران، ۱۴۱۱ق.
+* حسکانی، عبید الله بن احمد، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل‏، به تحقیق محمدباقر محمودی، سازمان چاپ وانتشارات وزارت ارشاد اسلامی، تهران، ۱۴۱۱ق.
 * دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، تهران، دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش.
 * دائرة المعارف قرآن کریم، تهیه و تدوین: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، قم، مؤسسه بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش.
-* زهری، محمدبن مسلم، المغازی النبوی، چاپ سهیل زکار، دمشق، ۱۴۰۱ق/ ۱۹۸۱م.
 * شیخ صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، تحقیق: صادق حسن زاده، تهران، ارمغان طوبی، ۱۳۸۲ش.
 * طباطبایی، تفسیر المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی همدانی، مرکز نشر فرهنگی رجا، چاپ چهارم، ۱۳۷۰ش.
@@ خط ۱۳۳: / خط ۱۳۱: @@
 * مكارم شيرازى، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الكتب الإسلامية، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.
 * نسائی، احمد بن شعیب، خصائص امیر المؤمنین علی بن ابی‌طالب، کویت، مکتبة المعلا، ۱۴۰۶ق.
-* واقدی، محمدبن عمر، کتاب المغازی، چاپ مارسدن جونز، لندن، ۱۹۶۶م.
 {{پایان}}
 {{قرآن کریم}}
 [[ur:سورہ توبہ]]