کاربر ناشناس
سوره توبه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
اصلاح ساختار، خلاصه سازی بخش بسم الله و بازنویسی بخش ابلاغ
imported>Salvand جز (←محتوا: حذف برخی مطالب و افزودن مطالبی دیگر) |
imported>Salvand جز (اصلاح ساختار، خلاصه سازی بخش بسم الله و بازنویسی بخش ابلاغ) |
||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
سوره توبه ۱۲۹ [[آیه]]، ۲۵۰۶ کلمه و ۱۱۱۱۶ حرف دارد. این سوره به لحاظ حجمی جزو سوره‌های [[سبع طوال|سَبعُ طِوال]] و از سوره‌های نسبتاً بزرگ است و در حدود یک [[جزء (قرآن)|جزء]] از [[قرآن]] را در بر دارد.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۱۲۳۸ـ۱۲۳۹.</ref> | سوره توبه ۱۲۹ [[آیه]]، ۲۵۰۶ کلمه و ۱۱۱۱۶ حرف دارد. این سوره به لحاظ حجمی جزو سوره‌های [[سبع طوال|سَبعُ طِوال]] و از سوره‌های نسبتاً بزرگ است و در حدود یک [[جزء (قرآن)|جزء]] از [[قرآن]] را در بر دارد.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۱۲۳۸ـ۱۲۳۹.</ref> | ||
===تنها سوره بدون بسم الله=== | |||
این سوره برخلاف سوره‌های دیگر [[قرآن]] بدون «بسم الله الرحمن الرحیم» شروع شده است. مفسران برای این موضوع چند دلیل گفته‌‌اند: | |||
* اين سوره به دنبال [[سوره انفال]] نازل شده و هر دو يک سوره به حساب می‌آيند.<ref>علامه طباطبایی، الميزان، ۱۳۷۰ش، ج۹، ص۱۴۶.</ref> | |||
* «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ» آیه رحمت و امان، ولى سوره برائت براى برداشتن امان و رفع آن است؛ به همین دلیل بسم اللَّه در آغاز اين سوره نیامده است.<ref>رازی، روض الجنان و روح الجنان، ۱۳۷۶ش، ج۹، ص۱۶۳.</ref> | |||
* در روایت [[ابن عباس]] آمده است [[عثمان]] گفت پیامبر درباره جای این دو سوره سخن نگفت و ما این دو را به این دلیل پشت سر هم آوردیم که هر دو در مدینه نازل شده بودند و موضوعشان یکی بود.<ref>طبرسی، مجمع البيان، ۱۳۹۰ش، ج۱۱، ص۵و۶.</ref>{{یادداشت|[[ابن عباس]] می‌گوید به [[عثمان]] گفتم چرا سوره برائت را كه از [[سوره‌های مئين|مئين]] است با سوره انفال كه از [[سوره های مثانى|مَثانى]] است هر دو را در میان هفت سوره [[سبع طوال|طِوال]] قرار داديد، و ميان آنها «بسم اللَّه» ننوشتيد؟ عثمان گفت: شيوه [[پیامبر(ص)]] چنان بود كه چون آيات قرآن بر او [[نزول قرآن|نازل]] می‌شد به يكى از نويسندگان وحى می‌گفت: اين آيات را در فلان سوره بگذار، و سوره انفال از نخستين سوره‌هايى بود كه در [[مدينه]] نازل شد، و سوره برائت از آخرين سوره‌هايى بود كه در آن شهر نازل گشت، و چون داستان اين دو سوره شبيه به هم بود ما گمان كرديم كه سوره برائت دنباله سوره انفال است، و خود آن حضرت نيز تا روزى كه از دنيا رفت، در اين باره چيزى نفرمود؛ از اين رو ما اين سوره را در ضمن سبع طوال قرار داديم، و ميان آن دو «بسم اللَّه» ننوشتيم (طبرسی، مجمع البيان، ۱۳۹۰ش، ج۱۱، ص۵و۶).}} | |||
==محتوا== | ==محتوا== | ||
سوره توبه دستور قطعی برای قطع ارتباط با [[مشرک|مشرکان]] و [[منافق|منافقان]] است؛ ولی در عین حال درِ [[توبه]] را برای آنان باز می‌گذارد. این سوره به [[مؤمن|مؤمنان]] دستور می‌دهد اگر خویشان مشرکی دارند از خویشی چشم بپوشند و به [[محمد(ص)|پیامبر]] فرمان می‌رسد که برای آنان طلب آمرزش نکند، همان گونه که [[حضرت ابراهیم|ابراهیم(ع)]]، چون دانست که پدرش بر راه راست نیست، از او تبری جُست. از مضامین دیگر این سوره اشاره به [[مسجد ضرار]] ساخته منافقان است آیات ۱۰۷ و ۱۰۸ این سوره در این باره نازل شده است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۲، ص۱۲۳۹ـ۱۲۳۸</ref> از دیگر موضوعات مطرح در این سوره، تخلف برخی از مسلمان از شرکت در جهاد و مسئله زکات است.<ref>طباطبایی، المیزان، ترجمه، ۱۳۷۴ش، ج۹، ص۱۹۶.</ref> | سوره توبه دستور قطعی برای قطع ارتباط با [[مشرک|مشرکان]] و [[منافق|منافقان]] است؛ ولی در عین حال درِ [[توبه]] را برای آنان باز می‌گذارد. این سوره به [[مؤمن|مؤمنان]] دستور می‌دهد اگر خویشان مشرکی دارند از خویشی چشم بپوشند و به [[محمد(ص)|پیامبر]] فرمان می‌رسد که برای آنان طلب آمرزش نکند، همان گونه که [[حضرت ابراهیم|ابراهیم(ع)]]، چون دانست که پدرش بر راه راست نیست، از او تبری جُست. از مضامین دیگر این سوره اشاره به [[مسجد ضرار]] ساخته منافقان است آیات ۱۰۷ و ۱۰۸ این سوره در این باره نازل شده است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۲، ص۱۲۳۹ـ۱۲۳۸</ref> از دیگر موضوعات مطرح در این سوره، تخلف برخی از مسلمان از شرکت در جهاد و مسئله زکات است.<ref>طباطبایی، المیزان، ترجمه، ۱۳۷۴ش، ج۹، ص۱۹۶.</ref> | ||
| خط ۱۹: | خط ۲۴: | ||
{{سوره توبه}} | {{سوره توبه}} | ||
==ابلاغ سوره == | ==ابلاغ سوره به دست امام علی(ع)== | ||
در تفسیر نمونه آمده است تقریبا تمام مفسران و مورخان اتفاق نظر دارند که هنگامی که سوره توبه (یا آیات نخستین آن) ناز شد و پیمان‌هایی را که مشرکان با پیامبر اسلام(ص) داشتند لغو کرد، پیامبر(ص) برای ابلاغ این فرمان، آن را به ابوبکر داد تا در موقع حج در مکه برای عموم مردم بخواند؛ سپس آن را گرفت و به علی(ع) داد و امام علی(ع) مأمور ابلاغ آن گردید و در مراسم حج به همه مردم ابلاغ کرد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۷، ص۲۷۵.</ref> بسیاری از منابع اهل سنت این واقعه را گزارش کرده‌اند، اگرچه با عبارت‌های مختلف؛ برای مثال احمد بن حنبل در کتاب مسند نقل می‌کند پیامبر(ص) فلان شخص (یعنی ابوبکر) را فرستاد و سوره توبه را به او داد (تا به مردم ابلاغ کند) سپس علی(ع) را به دنبال او فرستاد و آن را از او گرفت و فرمود: «لایذهب بها الا رجل منی و انا منه: ابلاغ این سوره تنها به دست کسی باید باشد که او از من است و من از اویم».<ref>احمد بن حنبل، مسند، ج۱، ص۳۳۱.</ref> | |||
==آیات الاحکام== | ==آیات الاحکام== | ||