سوره شعراء: تفاوت میان نسخه‌ها

[[آیه انذار]] که در آن، خدا از [[پیامبر(ص)]] می‌خواهد تا خویشان نزدیکش را به [[اسلام]] دعوت کند، از آیات مشهور سوره شعراء است. در فضیلت [[تلاوت]] این سوره آمده است هر کسی سوره شعرا را بخواند، به ازاء هر فردی که [[ایمان]] به [[نوح]]، [[هود]]، [[شعیب]]، [[صالح]]، [[ابراهیم]]، [[عیسی]] و [[محمد]] آورده و هر فردی که آنها را تکذیب کرده، ده [[پاداش]] داده می‌شود.

سوره شعراء جزو [[سوره‌های مکی]]{{یادداشت|چرا که همه [[آیه|آیات]] سوره شعراء به جز چهار آیه آخر، در [[مکه]] نازل شده است. (مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۵، ص۱۷۹.)}}  و در [[فهرست ترتیبی سوره‌های قرآن|ترتیب نزول]]، چهل و هفتمین سوره‌ای است که بر [[پیامبر(ص)]] نازل شده است. این سوره در چینش کنونی [[مصحف|مُصحَف]]، بیست و ششمین سوره است و در [[جزء]] نوزدهم [[قرآن]] جای دارد.<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۶۶.</ref>  

[از دیدگاه [[علامه طباطبایی]] هدف اصلی سوره  دلداری به پیامبر است که در برابر تکذیب‌ اکثریت قومش نسبت به کتاب آسمانی([[قرآن]]) و تهمت‌هایی مثل جنون و شاعری اندوهگین است و نیز با بیان داستان‌های پیامبران پیشین و یادآوری سرانجام دشمنان آنان، به منکران پیامبر هشدار داده  که از سرنوشت آنان عبرت بگیرند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۲۴۹.</ref> مقاصد این سوره را [[توحید الهی]]، خوف از [[آخرت]]، تصدیق [[وحی]] بر [[حضرت محمد(ص)]] و رسالت جهانی او، دعوت به [[تقوا]]، بدفرجامی مخالفین نهضت [[انبیای الهی]]، منطق استبداد، شروع هرکار اصلاحی از خود و برنامه رستگاری و سرفرازی دانسته‌اند.<ref>صفوی، «سوره شعراء»، ص۷۴۴.</ref>

لحن آیات این سوره را هماهنگ با دیگر [[سوره‌های مکی]] دانسته‌اند که بیشتر روی اصول اعتقادی، [[توحید]]، [[معاد]]، دعوت [[پیامبران]] و اهمیت [[قرآن]] تأکید می‌کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۵، ص۱۸۰.</ref>

[[تفسیر نمونه]] محتوای سوره شعرا را به سه بخش تقسیم کرده است:

*بخش اول: عظمت قرآن، دلداری به پیامبر در برابر پافشاری و خیره‌سری [[مشرکان]]، اشاره به نشانه‌های توحید و سخن از [[صفات خدا]]؛

*بخش دوم: بازگویی فرازهایی از سرگذشت و مبارزات پیامبرانی چون [[نوح]]، [[ابراهیم]]، [[لوط]]، [[هود]]، [[صالح]]، [[شعیب]] و به‌ویژه [[موسی]] و اشاره به استدلال‌های منکران پیامبران و شباهت آن با استدلال‌های منکران [[پیامبر اسلام]] و در نهایت بیان عاقبت منکران پیامبران گذشته؛

* رسالت [[موسی]]، گفتگو با [[فرعون]]، مبارزه با ساحران، کوچ [[بنی‌اسرائیل]] همراه موسی و گذر از دریا، غرق شدن فرعونیان؛ (آیه‌های ۱۰-۶۸)

* گفتگوی [[صالح (پیامبر)|صالح]] با [[قوم ثمود]]، پی‌کردن [[ناقه صالح]]، عذاب قوم ثمود؛ (آیه‌های ۱۴۱-۱۵۸)

* گفتگوی [[شعیب]] با [[اصحاب ایکه]] و عذاب آنان. (آیه‌های ۱۷۶-۱۸۹)

درباره [[اسباب نزول|سبب نزول]] آیات ۲۲۴ تا ۲۲۷ سوره شعراء آمده است که در زمان [[رسول الله(ص)]] دو نفر، همدیگر را با زبان شعر هجو می‌کردند و عده‌ای از مردم نادان نیز آنها را تبعیت می‌کردند که آیه «وَ الشُّعَراءُ يَتَّبِعُهُمُ الْغاوُونَ‏؛ و شاعران را گمراهان پيروى مى‌كنند.» نازل شد. با نزول این آیه [[عبدالله بن رواحه]]، [[کعب بن مالک]] و [[حسان بن ثابت]] نزد پیامبر آمده و گفتند [[خداوند]] می‌دانست که ما شاعر هستیم و نزول این [[آیه]] باعث هلاکت ما خواهد شد. بعد از این گفتگو آیه ۲۲۷ «إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ ذَكَرُوا اللَّهَ كَثِيراً؛ مگر كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده و خدا را بسيار به ياد آورده...» نازل شد.<ref>عنایه، أسباب النزول القرآنی، ۱۴۱۱ق، ص۲۹۷-۲۹۸.</ref>