جاهلیت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←آیه ۱۵۴ سوره آل عمران
جز (←دیدگاه بلاشر) |
|||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
واژه جاهلیت چهار بار در [[سوره‌های مدنی]] [[قرآن]]، در تعابیر «ظنَّ الجاهلیة»،<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۵۴.</ref> «حُکمَ الجاهلیة»،<ref>سوره مائده، آیه ۵۰.</ref> «تَبَّرُجَ الجاهلیة»،<ref>سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref> و «حَمِیةَ الجاهلیة»<ref>سوره فتح، آیه ۲۶.</ref> به کار رفته و در هر چهار مورد با «ملامت» و «مذمت» همراه است. این لحن ملامت‌آمیز همچنین در پاره‌ای دیگر از آیات که مشتقات دیگر جهل، نظیر «تَجْهَلونَ»،<ref>سوره نمل، آیه ۵۵.</ref> جاهلونَ،<ref>سوره فرقان، آیه ۶۳.</ref> و جاهلین،<ref>سوره بقره، آیه ۶۷؛ سوره اعراف، آیه ۱۹۹.</ref> در آنها آمده، دیده می‌شود. در مجموع، می‌توان گفت که قرآن به دوره خاصی از تاریخ عرب در [[شبه جزیره عربستان]] پیش از [[اسلام]] توجه و از ویژگی‌های اخلاقی آن به شدت انتقاد کرده است. در واقع، قرآن این دوره را به سبب بروز ویژگی جاهلیت در اخلاق و رفتار مردم آن، دوره جاهلیت نامیده و بعدها این نام برای این دوره عَلَم شده است. | واژه جاهلیت چهار بار در [[سوره‌های مدنی]] [[قرآن]]، در تعابیر «ظنَّ الجاهلیة»،<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۵۴.</ref> «حُکمَ الجاهلیة»،<ref>سوره مائده، آیه ۵۰.</ref> «تَبَّرُجَ الجاهلیة»،<ref>سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref> و «حَمِیةَ الجاهلیة»<ref>سوره فتح، آیه ۲۶.</ref> به کار رفته و در هر چهار مورد با «ملامت» و «مذمت» همراه است. این لحن ملامت‌آمیز همچنین در پاره‌ای دیگر از آیات که مشتقات دیگر جهل، نظیر «تَجْهَلونَ»،<ref>سوره نمل، آیه ۵۵.</ref> جاهلونَ،<ref>سوره فرقان، آیه ۶۳.</ref> و جاهلین،<ref>سوره بقره، آیه ۶۷؛ سوره اعراف، آیه ۱۹۹.</ref> در آنها آمده، دیده می‌شود. در مجموع، می‌توان گفت که قرآن به دوره خاصی از تاریخ عرب در [[شبه جزیره عربستان]] پیش از [[اسلام]] توجه و از ویژگی‌های اخلاقی آن به شدت انتقاد کرده است. در واقع، قرآن این دوره را به سبب بروز ویژگی جاهلیت در اخلاق و رفتار مردم آن، دوره جاهلیت نامیده و بعدها این نام برای این دوره عَلَم شده است. | ||
===آیه ۱۵۴ سوره آل عمران=== | ===آیه ۱۵۴ سوره آل عمران=== | ||
در آیه ۱۵۴ [[سوره آل عمران]] (یَظُنّونَ | در آیه ۱۵۴ [[سوره آل عمران]] (یَظُنّونَ بِاللهِ غَیرَالحقِّ ظنَّ الجاهِلیَّةِ)، عده‌ای به علت گمان نادرست درباره [[خدا]] مذمت شده‌اند. [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]]<ref>ذیل آیه.</ref> این گروه را [[منافق|منافقان]] می‌داند که در کار خدا و رسولش شک کرده بودند. [[شیخ طبرسی|طَبْرِسی]]<ref>ذیل آیه.</ref> منظور از «ظنّ الجاهلیّة» را این گمان منافقان دانسته که خدا [[رسول اکرم(ص)]] و اصحابش را یاری نخواهد کرد. بر این اساس، وی دو معنا برای این تعبیر آورده است: یکی اینکه اعتقاد منافقان درباره خداوند همانندِ اعتقاد دوره جاهلیت است و دیگر اینکه گمان آنان نظیر گمان اهل جاهلیت (یعنی [[کافر|کفار]] و منکرانِ تحقق وعده‌های الهی) است.<ref>نیز رجوع کنید به نَحّاس، ج۱، ص۴۹۹.</ref> اما به نظر [[علامه طباطبایی|طباطبائی]]<ref>ذیل آیه.</ref> مراد از «ظنّ الجاهِلیَّة» گمان عده‌ای بود که تصور می‌کردند چون به [[اسلام]] گرویده‌اند حتماً باید در جنگ پیروز شوند و بر خدا [[واجب]] است بر اساس وعده‌اش، بدون هیچ قید و شرطی، [[دین]] خود و پیروانش را یاری کند. این گمان، نابه‌حق و جاهلی بود؛ زیرا عرب جاهلی معتقد به انواع ارباب بودند و بر همین اساس معتقد بودند که پیامبر(ص) نیز نوعی رب است که مسئله غلبه و [[غنیمت]] به او واگذار شده است و بنابراین، وی هرگز مغلوب یا مقتول نخواهد شد. | ||
===آیه ۵۰ سوره مائده=== | ===آیه ۵۰ سوره مائده=== | ||