پرش به محتوا

وهابیت: تفاوت میان نسخه‌ها

۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۱ ژوئن ۲۰۲۲
جز
خط ۴۸: خط ۴۸:


==تاریخچه==
==تاریخچه==
دیدگاه‎ها و عقاید وهابیت بر نظریه‌های احمد بن عبدالحلیم [[ابن تیمیه|بن تیمیه]] (مشهور به اِبن تِیمیه) و مبانی [[سلفی]] او مبتنی است. او که در قرن ۸ هجری می‌زیست و حنبلی مذهب بود، عقاید و آرایی ارائه کرد که پیش از آن در هیچ یک از مذاهب اسلامی وجود نداشت.<ref>سبحانی، بحوث فی الملل و النّحل، ۱۳۶۶ش، ج۴، ص۳۳۱.</ref> فقهای بزرگ اهل سنت آن زمان اقوال وی را مردود و محکوم دانستند و بسیاری از علمای دینی در بلاد اسلامی با او مخالفت کردند. برخی او را [[کافر]] دانسته و برخی دیگر خواستار حبس او شدند.<ref>رضوانی، وهابیت از دیدگاه مذاهب اهل سنت، ۱۳۸۷ش، ص۵۷-۴۳.</ref>
دیدگاه‎ها و عقاید وهابیت بر نظریه‌های احمد بن عبدالحلیم [[ابن تیمیه|بن تیمیه]] (مشهور به ابن تیمیه) و مبانی [[سلفی]] او مبتنی است. او که در قرن ۸ هجری می‌زیست و حنبلی مذهب بود، عقاید و آرایی ارائه کرد که پیش از آن در هیچ یک از مذاهب اسلامی وجود نداشت.<ref>سبحانی، بحوث فی الملل والنحل، ۱۳۶۶ش، ج۴، ص۳۳۱.</ref> فقهای بزرگ اهل سنت آن زمان اقوال وی را مردود و محکوم دانستند و بسیاری از علمای دینی در بلاد اسلامی با او مخالفت کردند. برخی او را [[کافر]] دانسته و برخی دیگر خواستار حبس او شدند.<ref>رضوانی، وهابیت از دیدگاه مذاهب اهل سنت، ۱۳۸۷ش، ص۵۷-۴۳.</ref>


با این مخالفت‌ها، عقاید ابن تیمیه تا قرن ۱۲ هجری رونق نیافت. در این قرن بود که محمّد بن عبدالوهّاب نجدی به احیای نظریه‌های او پرداخت. او که در آغاز هواخواهی نیافت، به سال ۱۱۶۰ به شهر دِرعیه از شهرهای مشهور نجد رفت.<ref>أمین، کشف الإرتیاب، دارالکتب الاسلامی، ص۹و۱۰.</ref> امیر آن دیار، محمّد بن مسعود بود و عقاید عبدالوهّاب را برای تقویت حکومت خویش مناسب دید. محمّد بن مسعود با محمّد بن عبدالوهّاب قرار گذاشت تا نیروی حکومتی خویش را برای تبلیغ و ترویج مذهب او به کار اندازد؛ به شرط آن که محمّد بن عبدالوهّاب نیز از گذر جایگاه دینی خویش، حکومت را تأیید و تقویت کند. از آن پس، این دو تن به شهرهای بسیاری لشکر کشیدند و هر کس را با عقاید خویش ناسازگار یافتند، کافر خوانده و کشتند.
با این مخالفت‌ها، عقاید ابن تیمیه تا قرن ۱۲ هجری رونق نیافت. در این قرن بود که محمّد بن عبدالوهّاب نجدی به احیای نظریه‌های او پرداخت. او که در آغاز هواخواهی نیافت، به سال ۱۱۶۰ به شهر دِرعیة از شهرهای مشهور نجد رفت.<ref>أمین، کشف الإرتیاب، دارالکتب الاسلامیة، ص۹و۱۰.</ref> امیر آن دیار، محمّد بن سعود بود و عقاید عبدالوهّاب را برای تقویت حکومت خویش مناسب دید. محمّد بن سعود با محمّد بن عبدالوهّاب قرار گذاشت تا نیروی حکومتی خویش را برای تبلیغ و ترویج مذهب او به کار اندازد؛ به شرط آن که محمّد بن عبدالوهّاب نیز از گذر جایگاه دینی خویش، حکومت را تأیید و تقویت کند. از آن پس، این دو تن به شهرهای بسیاری لشکر کشیدند و هر کس را با عقاید خویش ناسازگار یافتند، کافِر خوانده و کشتند.


بدین سان، روز به روز قدرت آل سعود رو به فزونی گذاشت و در سایه آن، آیین وهّابی نیز گسترش یافت. چون امپراتوری عثمانی به دست کشورهای استعمارگر تجزیه شد، [[عربستان]] به آل سعود واگذار گشت؛ زیرا آنان بسیار قدرت یافته بودند و باورهایشان با اهداف استعمارگران ناسازگار نبود.<ref>رجوع کنید به: فائزی‌پور، تاریخ و نقد وهابیت، ۱۳۸۷ش، ص۴۱-۱۰۲.</ref> از آن زمان وهّابیت مذهب رسمی کشور عربستان است و وهّابیان می‌کوشند تا مذهب خویش را در دیگر کشورهای اسلامی ترویج دهند.
بدین سان، روز به روز قدرت آل سعود رو به فزونی گذاشت و در سایه آن، آیین وهّابی نیز گسترش یافت. چون امپراتوری عثمانی به دست کشورهای استعمارگر تجزیه شد، [[عربستان]] به آل سعود واگذار گشت؛ زیرا آنان بسیار قدرت یافته بودند و باورهایشان با اهداف استعمارگران ناسازگار نبود.<ref>رجوع کنید به: فائزی‌پور، تاریخ و نقد وهابیت، ۱۳۸۷ش، ص۴۱-۱۰۲.</ref> از آن زمان وهّابیت مذهب رسمی کشور عربستان است و وهّابیان می‌کوشند تا مذهب خویش را در دیگر کشورهای اسلامی ترویج دهند.