پرش به محتوا

اسباب نزول: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ مارس ۲۰۱۹
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>M.r.seifi
imported>Mgolpayegani
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{تفسیر}}
{{تفسیر}}
'''اَسْبابِ نُزول''' یا '''شَأن نزول''' حوادث یا موقعیت‌هایی که در پی آن‌ها [[آیه]] یا آیاتی از [[قرآن]] نازل شده است. اسباب نزول نقش مهمی در [[تفسیر]] آیات قرآن دارند و در کتاب‌های علوم قرآن و [[تفسیر|تفاسیر]] به آنها توجه می‌شود. عالمان [[مسلمان]] کتاب‌های مستقلی درباره اسباب نزول نوشته‌اند. همه آیات قرآن شان نزول ندارند. برخی از قرآن‌شناسان مجموع اسباب نزول را حدود ۴۶۰ مورد دانسته‌اند.
'''اَسْبابِ نُزول''' یا '''شَأن نزول'''، حوادث یا موقعیت‌هایی که پس از آن‌ها [[آیه]] یا آیاتی از [[قرآن]] نازل شده است. اسباب نزول نقش مهمی در [[تفسیر]] آیات قرآن دارند و در کتاب‌های علوم قرآن و [[تفسیر|تفاسیر]] به آنها توجه می‌شود. عالمان [[مسلمان]]، کتاب‌های مستقلی درباره اسباب نزول نوشته‌اند. همه آیات قرآن شأن نزول ندارند. برخی از قرآن‌شناسان مجموع اسباب نزول را حدود ۴۶۰ مورد دانسته‌اند.


== مفهوم ==
== مفهوم ==
اسباب، جمع سبب و به معنای هر چیزی است که برای رسیدن به هدف می‌توان از آن کمک گرفت؛ این کلمه و مشتقات آن در معانی پیوند، ابزار، باعث و خویشاوند به کار رفته‌اند.<ref>فراهیدی، العین، ج۲، ص۷۷۹-۷۸۰.</ref>  
اسباب، جمع سبب و به معنای هر چیزی است که برای رسیدن به هدف می‌توان از آن کمک گرفت؛ این کلمه و مشتقات آن در معانی پیوند، ابزار، باعث و خویشاوند به کار رفته‌اند.<ref>فراهیدی، العین، ج۲، ص۷۷۹-۷۸۰.</ref>  


منظور از اسباب نزول، پرسش‌ها، رفتارهای نیک و بد و همچنین حوادثی است که در زمان رسالت پیامبر(ص) اتفاق افتاده و در پی آنها برخی از آیات یا سوره‌های قرآن نازل شده است.<ref> ناصحیان، ۱۳۸۹ش، علوم قرآنی در مکتب اهل بیت علیهم السلام، ص۱۵۴-۱۵۵.</ref> گفته شده است اصطلاح اسباب نزول در نخستین آثار [[امامیه]] به صورت اسباب التنزیل<ref>نعمانی، تفسیر، ص۴، بنقل از معرفت و لسانی فشارکی، دایرة المعارف بزرگ اسلامی ذیل مدخل اسباب النزول، ج۸، ص۱۲۶.</ref> به کار رفته و بعدها به صورت اسباب نزول القرآن یا اسباب النزول مصطلح شده<ref>ریپین، اسباب النزول، ۱۹۸۵م، ص۱۵-۱۴.</ref> و عنوان رشته‌ای از [[علوم قرآنی]] قرار گرفته است.<ref>فخررازی، اسرار التنزیل، ۱۳۰۱ق، ج۱، ص۱۰۷. </ref>
منظور از اسباب نزول، پرسش‌ها، رفتارهای نیک و بد و همچنین حوادثی است که در زمان رسالت پیامبر(ص) اتفاق افتاده و در پی آنها برخی از آیات یا سوره‌های قرآن نازل شده است.<ref> ناصحیان، علوم قرآنی در مکتب اهل بیت علیهم السلام، ۱۳۸۹ش، ص۱۵۴-۱۵۵.</ref> گفته شده است اصطلاح اسباب نزول در نخستین آثار [[امامیه]] به صورت اسباب التنزیل<ref>نعمانی، تفسیر، ص۴، به نقل از معرفت و لسانی فشارکی، دایرة المعارف بزرگ اسلامی ذیل مدخل اسباب النزول، ج۸، ص۱۲۶.</ref> به کار رفته و بعدها به صورت اسباب نزول القرآن یا اسباب النزول مصطلح شده<ref>ریپین، اسباب النزول، ۱۹۸۵م، ص۱۵-۱۴.</ref> و عنوان رشته‌ای از [[علوم قرآنی]] قرار گرفته است.<ref>فخررازی، اسرار التنزیل، ۱۳۰۱ق، ج۱، ص۱۰۷. </ref>


== تفاوت شأن نزول و اسباب نزول==
== تفاوت شأن نزول و اسباب نزول==
بر اساس دیدگاه برخی از مفسران اسباب نزول با شأن نزول متفاوت است. آنان شأن نزول را شامل همه حوادث و اشخاصی می‌دانند که قبل از نزول قرآن یا همزمان با نزول آن، آیه یا آیاتی از قرآن درباره آنها نازل شده و هچنین اشخاص یا حوادثی که پس از نزول قرآن، آیه یا آیاتی از قرآن بر آنها تطبیق شده است. اما سبب نزول را تنها پیش‌آمدهایی می‌دانند که در پی آن، آیه یا آیاتی نازل شده است.<ref> زرقانی، مناهل العرفان، ۱۴۰۹ق، ۱۰۸-۱۰۹؛ ناصحیان، علوم قرآنی در مکتب اهل بیت علیهم‌السلام، ۱۳۸۹ش، ص۱۵۴-۱۵۵.</ref> البته در برخی از کتاب‌های تفسیری به جای سبب نزول تعبیر شأن نزول به کار می‌رود.<ref> ناصحیان، علوم قرآنی در مکتب اهل بیت علیهم السلام، ۱۳۸۹ش، ص۱۵۶.</ref> برخی احتمال داده‌اند که منشأ مرداف دانستن آن دو برخی از تفاسیر فارسی مانند کشف الاسرار میبدی و [[روض الجنان و روح الجنان|روض الجنان]] و نیز کاربرد «فنزلت...» در بسیاری از روایات اسباب نزول است.<ref>[http://www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/2/77.htm#f1 دائرة المعارف قرآن کریم جلد دوم؛ اسباب نزول، بازبینی: ۲۳ اسفند ۱۳۹۵.]</ref>
بر اساس دیدگاه برخی از مفسران، اسباب نزول با شأن نزول متفاوت است. آنان شأن نزول را شامل همه حوادث و اشخاصی می‌دانند که قبل از نزول قرآن یا همزمان با نزول آن، آیه یا آیاتی از قرآن درباره آنها نازل شده و هچنین اشخاص یا حوادثی که پس از نزول قرآن، آیه یا آیاتی از قرآن بر آنها تطبیق شده است. اما سبب نزول را تنها پیش‌آمدهایی می‌دانند که در پی آن، آیه یا آیاتی نازل شده است.<ref> زرقانی، مناهل العرفان، ۱۴۰۹ق، ص۱۰۸-۱۰۹؛ ناصحیان، علوم قرآنی در مکتب اهل بیت علیهم‌السلام، ۱۳۸۹ش، ص۱۵۴-۱۵۵.</ref> البته در برخی از کتاب‌های تفسیری به‌جای سبب نزول تعبیر شأن نزول به کار می‌رود.<ref> ناصحیان، علوم قرآنی در مکتب اهل بیت علیهم السلام، ۱۳۸۹ش، ص۱۵۶.</ref> برخی احتمال داده‌اند که دلیل هم‌معنا دانستن آن دو، برخی از تفاسیر فارسی مانند کشف الاسرار میبدی و [[روض الجنان و روح الجنان|روض الجنان]] و نیز کاربرد «فنزلت...» در بسیاری از روایات اسباب نزول است.<ref>[http://www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/2/77.htm#f1 دائرة المعارف قرآن کریم جلد دوم؛ اسباب نزول، بازبینی: ۲۳ اسفند ۱۳۹۵.]</ref>


== آیات دارای اسباب نزول و آیات فاقد آن==
== آیات دارای اسباب نزول و آیات فاقد آن==
کاربر ناشناس