پرش به محتوا

آیات ارث: تفاوت میان نسخه‌ها

آیات ارث (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۵ سپتامبر ۲۰۱۷، ساعت ۰۹:۵۰

۱۸٬۳۲۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ سپتامبر ۲۰۱۷
جز
بارگذاری مدخل آیات ارث
دیداریویکی‌متن
imported>Hamedona
(افزودن الگوی ویرایش)
 
imported>Hamedona
جز (بارگذاری مدخل آیات ارث)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[مهر]]|روز=[[۳]]|سال=[[۱۳۹۶]]|کاربر=Hamedona  }}
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[مهر]]|روز=[[۳]]|سال=[[۱۳۹۶]]|کاربر=Hamedona  }}
'''آیات اِرث در قرآن'''، آیه‌های قرآن کریم که به مبحث ارث و میراث، به صورت مستقیم و غیر مستقیم اشاره کرده‌اند. در این میان مشتقات واژه «ارث» بیشترین کاربرد را دارند. برخی آیات به احکام ارث و مابقی به جنبه‌های دیگر ارث پرداخته‌اند. به مباحث ارث، علم فرائض هم گفته می‌شود.
==جدول ریشه و مشتقات ارث در قرآن==
در قرآن کریم، آیات متعددی مستقیم و غیر مستقیم به مسئله ارث و میراث و وارثان پرداخته. در این میان مشتقات واژه ارث بیشترین کاربرد را دارند. ریشه واژه ارث در قرآن کریم ۳۵ بار در قالب ۲۵ مشتق و در ۲۰ سوره و ۳۳ آیه به کار رفته است. جدول فراوانی، موضوع و شماره آیاتی که ریشه «ورث» در آن بکاررفته بدین شرح است:
{| class="wikitable" style="text-align: right ; background-color:#F1F9DC; width:70%; border-radius:4px; align:right  !important; margin:auto "
|-
! سوره !! آيه !! کلمه !! توضیح
|-
|- style=background-color:#F6F8DC
|بقره||۲۳۳||الْوَارِثِ||هزینه همسر و فرزند شیرخواره متوفی بر عهده وارث است 
|-
|- style=background-color:#F6F8DC
| آل‌عمران|| ۱۸۰|| مِيرَاثُ ** ||امیراث زمین و آسمان برای خدا است
|-
|- style=background-color:#F6F8DC
| نساء || ۱۱|| وَرِثَهُ ||اگر میت بی‌فرزند باشد، پدر و مادر وارث هستند
|-
|- style=background-color:#F6F8DC
|نساء|| ۱۲|| یورَثُ  ||ارث خواهر و برادر از کلاله 
|-
|- style=background-color:#F6F8DC
| نساء || ۱۹ ||أَنْ تَرِثُوا  ||حلال نبودن ارث بردن مرد از زنی که خوشایند نبوده
|-
|- style=background-color:#F6F8DC
|نساء||۱۷۶|| یرِثُهَا **||ارث بردن تک خواهر یا تک برادر از کلاله
|-
|- style=background-color:#F6F8DC
|اعراف||۴۳ || أُورِثْتُمُوهَا** ||ارث بردن بهشت
|-
|- style=background-color:#F6F8DC
|اعراف||۱۰۰||  یرِثُونَ **||ارث بردن زمین پس از یک قوم هلاک شده
|-
|- style=background-color:#F6F8DC
|اعراف||۱۲۸ || یورِثُهَا ||خدا زمین را به ارث می‌دهد
|-
|اعراف||۱۳۷ || أَوْرَثْنَا*** ||به ارث دادن زمین به بنی اسرائیل پس از فرعون
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|حجر||۲۳ || الْوَارِثُونَ ** ||خدا وارث [زمین] است
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|مریم||۶|| یرِثُنِی - یرِثُ ||درخواست حضرت زکریا برای داشتن وارث (یحیی)
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|مریم||۴۰|| نَرِثُ ||خدا وارث زمین است و هرکه درآن است
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|مریم||۶۳|| نُورِثُ  ||ارث دادن بهشت
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|مریم||۸۰ || نَرِثُهُ ||خدا ارث کافر را می‌برد
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|انبیاء||۸۹ || الْوَارِثِینَ*** ||خدا بهترین وارثان است
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|انبیاء||۱۰۵|| یرِثُهَا ** ||زمین را بندگان خدا به ارث خواهند برد
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|مؤمنون||۱۰|| الْوَارِثُونَ ** ||مومنان وارث [زمین] هستند
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|مؤمنون||۱۱ || یرِثُونَ ** ||مومنان، بهشت را به ارث می‌برند
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|شعراء||۵۹ || أَوْرَثْنَاهَا ** ||ارث بردن بنی‌اسرائیل پس از فرعون
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|شعراء||۸۵ || وَرَثَةِ||درخواست برای ارث بردن بهشت
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|نمل||۱۶|| وَرِثَ  ||حضرت سلیمان از حضرت داوود ارث برد
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|قصص||۵ || الْوَارِثِینَ***  ||مستضعفان، وارثان زمین
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|قصص||۵۸ || الْوَارِثِینَ*** ||خدا وارث خانه‌های مردگان
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|احزاب||۲۷ || أَوْرَثَکمْ||به ارث رفتن سرزمین و دارایی یهودیان پس از جنگ
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|فاطر||۳۲|| أَوْرَثْنَا***||به ارث دادن کتاب (وحی) به بندگان برگزیده خدا
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|زمر||۷۴ || أَوْرَثَنَا  ||به ارث بردن سرزمین بهشت
|- style=background-color:#F6F8DC
|-
|غافر||۵۳|| أَوْرَثْنَا***||بنی‌اسرائیل، کتاب [تورات] را به ارث بردند
|- style=background-color:#F۶F۸DC
|-
|شورا||۱۴||أُورِثُوا||وارثان کتاب در تردید هستند
|- style=background-color:#F۶F۸DC
|-
|زخرف||۷۲||أُورِثْتُمُوهَا **||ارث بردن بهشت
|- style=background-color:#F۶F۸DC
|-
|الدخان||۲۸||أَوْرَثْنَاهَا **||ارث دادن دارایی [فرعونیان] به قوم دیگر [بنی‌اسرائیل]
|- style=background-color:#F۶F۸DC
|-
|حدید||۱۰||مِیرَاثُ **||میراث آسمان‌ها و زمین برای خدا است
|- style=background-color:#F۶F۸DC
|-
|فجر||۱۹||التُّرَاثَ||میراث دیگران [یتیمان] را خوردن
|}
==تقسیم‌بندی موضوعی==
آیات ارث در قرآن با رویکرد اعتقادی، اخلاقی  و آیات الاحکام، به موضوع ارث پرداخته‌اند:
===موضوعات اعتقادی===
* خدا وارث آسمان‌ها و زمین است:سوره آل عمران آیه ۱۸۰.
* خدا وارث مردمان هلاک شده، کافران و مردگان است: سوره اعراف آیه ۱۰۰ و سوره مریم آیه ۸۰ و سوره قصص آیه ۵۸.
* خدا بهترین وارثان است: سوره انبیاء آیه ۸۹.
* خدا زمین را به ارث می‌برد: سوره مریم آیه ۴۰.
* مؤمنان، سرزمین و دارایی مستکبران را به ارث بردند: سوره الدخان آیه ۲۸.
* مستضعفان وارث زمین خواهند شد: سوره قصص آیه ۵.
* بهشت، میراث درستکاران است: سوره زخرف آیه ۷۲.
===اخلاق و توصیه‌های ارث===
* [حکم ارث] فریضه (واجب) است: سوره نساء آیه ۷ و ۱۱
* اگر هنگام تقسیم ارث،‌ خویشاوندان، یتیمان و مستمندان (که از وراث نیستند) حضور داشته باشند باید چیزی به آنان پرداخته شود و با آنان پسندیده سخن گفته شود. سوره نساء آیه ۸
* کسانی که درباره فرزندان ضعیف‌شان پس از مرگ بیمناکند باید خود نیز تقوا پیشه کنند: سوره نساء آیه ۹
* کسانی که اموال (ارث) یتیمان را می‌خورند گرفتار عذاب جهنم هستند: سوره نساء آیه ۱۰
* پرداخت هزینه همسر و فرزند شیرخوار میت به عهده وارث است: سوره بقره آیه ۲۳۳
===احکام ارث===
* زنان و مردان از پدر و مادر خویش و از دیگر بستگان، ارث می‌برند چه اندک باشد و چه بسیار و این یک فریضه است: سوره نساء آیه ۷ و ۱۱
{| class="wikitable"
|-
! وارث !! حکم !! آیه !! نمودار
|-
| مرد و زن || ارث مذکر (مرد) دو برابر ارث مؤنث (زن) است || نساء ۱۱ || ۱
|-
| سه دختر یا بیشتر || اگر وارث یک میت سه دختر یا بیشتر باشد سهم آنان، دو سوم ارث است || نساء ۱۱ || ۲
|-
| تک‌دختر ||اگر میت تنها یک دختر داشته باشد نصف ارث به او می‌رسد || نساء ۱۱ || ۳
|-
| پدر و مادر || اگر میت، فرزند داشته باشد و پدر و مادرش زنده باشند سهم هر یک از آن دو، یک ششم ارث است || نساء ۱۱ || ۴
|-
| مادر || اگر میت، فرزند نداشته باشد و پدر و مادرش زنده باشند سهم مادر یک سوم ارث است (به شرطی که میت،‌ برادر نداشته باشد)|| نساء ۱۱ || ۵
|-
| مادر || اگر میت، فرزند نداشته باشد و پدر و مادرش زنده باشند سهم مادر یک ششم ارث است (به شرطی که میت،‌ برادرانی داشته باشد) || نساء ۱۱ || ۶
|-
| شوهر ||سهم ارث مرد از همسرش، یک دوم میراث است (به شرطی که زن، فرزندی نداشته باشد) ||نساء ۱۲|| ۷
|-
| شوهر || سهم ارث مرد از همسرش، یک چهارم میراث است (به شرطی که زن، فرزند داشته باشد)||نساء ۱۲|| ۸
|-
| زن از شوهر || سهم ارث زن از همسرش، یک چهارم میراث است (به شرطی که مرد، فرزندی نداشته باشد) ||نساء ۱۲|| ۹
|-
| زن از شوهر || سهم ارث زن از همسرش، یک هشتم میراث است (به شرطی که مرد، فرزند داشته باشد) ||نساء ۱۲ || ۱۰
|-
| تک‌برادر کلاله ||زن یا مردی که بمیرد و پدر و مادر و فرزندی نداشته باشد (کلاله)، و یک برادر (پدری) داشته باشد، او همه ارث را می‌برد ||نساء ۱۷۶|| ۱۱
|-
|تک‌خواهر پدری کلاله ||زن یا مردی که بمیرد و پدر و مادر و فرزندی نداشته باشد (کلاله)، و یک خواهر (پدری) داشته باشد، او نصف ارث را می‌برد ||نساء ۱۷۶ || ۱۲
|-
|دو خواهر پدری کلاله ||زن یا مردی که بمیرد و پدر و مادر و فرزندی نداشته باشد (کلاله)، و دو خواهر (پدری) داشته باشد، آن‌دو، دو سوم ارث را می‌برند||نساء ۱۷۶|| ۱۳
|-
|خواهران و برادران پدری کلاله||زن یا مردی که بمیرد و پدر و مادر و فرزندی نداشته باشد (کلاله)، و چند خواهر و برادر(پدری) داشته باشد، مذکر دو برابر مؤنث ارث می‌برد||نساء ۱۷۶|| ۱۴
|-
|یک یا دو خواهر و برادر مادری کلاله ||زن یا مردی که بمیرد و پدر و مادر و فرزندی نداشته باشد (کلاله)، و یک یا دو خواهر و برادر(مادری) داشته باشد، هرکدام یک ششم ارث می‌برند ||نساء ۱۷۶|| ۱۵
|-
| سه یا بیشتر برادر و خواهر مادری کلاله ||زن یا مردی که بمیرد و پدر و مادر و فرزندی نداشته باشد (کلاله)، و سه یا بیشتر خواهر و برادر(مادری) داشته باشد،آن‌ها مجموعا یک سوم ارث می‌برند ||نساء ۱۷۶|| ۱۶
|-
|}
* تقسیم ارث بر اساس احکام پیش‌گفته، زمانی است که وصیت خاص میت و بدهی‌های او در نظر گرفته شده باشد: سوره نساء آیه ۱۱ و ۱۲
==نمودار سهام ارث==
{| class="wikitable"
|-
!  نمودار (۱) ارث دختر و پسر !! نمودار (۲) ارث دختران!! نمودار (۳) ارث تک دختر!! نمودار (۴) ارث پدر و مادر از فرزند
|-
|{{Pie chart
|thumb = center
|label1 = یک پسر
|value1 = 50
|color1 = Gold
|label2 =یک دختر
|value2 = 25
|color2 = DarkOrchid
|label3 = یک دختر
|value3 = 25
|color3 = DodgerBlue
}}
||{{Pie chart
|thumb = center
|label1 = سهم ارث دیگران
|value1 = 34
|color1 = Gold
|label2 =سه دختر یا بیشتر
|value2 = 66
|color2 = DarkOrchid
}}
||{{Pie chart
|thumb = center
|label1 = سهم ارث دیگران
|value1 = 50
|color1 = Gold
|label2 =تک دختر
|value2 = 50
|color2 = DarkOrchid
}}
|| {{Pie chart
|thumb = center
|label1 = سهم ارث فرزند
|value1 = 66.66
|color1 = Gold
|label2 =سهم ارث پدر
|value2 = 16.66
|color2 = DarkOrchid
|label3 = سهم ارث مادر
|value3 = 16.66
|color3 = DodgerBlue
}}
|-
! نمودار (۵) ارث پدر و مادر از فرزند!! نمودار (۶) ارث پدر و مادر از فرزند !! نمودار (۷) ارث مرد از همسر !! نمودار (۸) ارث مرد از همسر
|-
|{{Pie chart
|thumb = center
|label1 =سهم ارث پدر
|value1 = 66.66
|color1 = DarkOrchid
|label2 = سهم ارث مادر
|value2 =33.33
|color2 = DodgerBlue
}}
||{{Pie chart
|thumb = center
|label1 =سهم ارث پدر
|value1 = 83.33
|color1 = DarkOrchid
|label2 = سهم ارث مادر
|value2 =16.66
|color2 = DodgerBlue
}}
||{{Pie chart
|thumb = center
|label1 =سهم ارث مرد
|value1 = 50
|color1 = DarkOrchid
|label2 = سهم ارث دیگران
|value2 =50
|color2 =  Gold
}}
|| {{Pie chart
|thumb = center
|label1 =سهم ارث مرد
|value1 = 25
|color1 = DarkOrchid
|label2 = سهم ارث دیگران
|value2 =75
|color2 =  Gold
}}
|-
! نمودار (۹) ارث زن از همسر !! نمودار (۱۰) ارث زن از همسر !! نمودار (۱۱) ارث تک برادر از کلاله !! نمودار (۱۲) ارث تک خواهر از کلاله
|-
| {{Pie chart
|thumb = left
|label1 =سهم ارث زن
|value1 = 25
|color1 = DarkOrchid
|label2 = سهم ارث دیگران
|value2 =75
|color2 = Gold
}}
|| {{Pie chart
|thumb = left
|label1 =سهم ارث زن
|value1 = 12.5
|color1 = DarkOrchid
|label2 = سهم ارث دیگران
|value2 =87.5
|color2 = Gold
}}
|| {{Pie chart
|thumb = left
|label1 =سهم ارث تک برادر
|value1 = 100
}}
|| {{Pie chart
|thumb = left
|label1 =سهم تک خواهر
|value1 = 50
|color1 = DarkOrchid
|label2 = سهم ارث دیگران
|value2 =50
|color2 = Gold
}}
|-
! نمودار (۱۳) ارث دوخواهر از کلاله !!نمودار (۱۴) ارث برادران و خواهران کلاله!!نمودار (۱۵) ارث خواهر و برادر کلاله!!نمودار (۱۶) ارث خواهران و برادران کلاله
|-
| {{Pie chart
|thumb = left
|label1 = سهم ارث دیگران
|value1 = 34
|color1 = Gold
|label2 =دو خواهر
|value2 = 66
|color2 = DarkOrchid
}}
|| {{Pie chart
|thumb = left
|label1 = یک برادر
|value1 = 50
|color1 = Gold
|label2 =یک خواهر
|value2 = 25
|color2 = DarkOrchid
|label3 = یک خواهر
|value3 = 25
|color3 = DodgerBlue
}}
|| {{Pie chart
|thumb = left
|label1 = سهم یک خواهر یا برادر
|value1 =16.66
|color1 = Gold
|label2 =سهم یک خواهر یا برادر
|value2 = 16.66
|color2 = DarkOrchid
|label3 = سهم دیگران
|value3 = 66.66
|color3 = DodgerBlue
}}
|| {{Pie chart
|thumb = left
|label1 =سهم دیگران
|value1 = 66.66
|color1 = DarkOrchid
|label2 = مجموع سهم خواهران و برادران
|value2 =33.33
|color2 = DodgerBlue
}}
|}
==جدول سهم‌بندی ارث==
نسبت ریاضی سهام ارث افراد که در قرآن ذکر شده، بدین شرح است:
{| class="wikitable"
|-
! سهم !! وارثان !! نمودار
|-
|1||تک‌برادر از کلاله || ۱۱
|-
|<big> ½</big>|| تک‌دختر، شوهر از زن بی‌فرزند، تک‌خواهر از کلاله|| ۳و۷و۱۲
|-
| <big>⅓</big> || مادر از فرزندی که برادر و اولاد ندارد، خواهران و برادران (مادری) کلاله|| ۵و۱۶
|-
|<big>¼</big>|| شوهر از همسرش که فرزند دارد، زن از شوهرش که فرزند ندارد|| ۸و۹
|-
| <big>⅙</big>|| هرکدام از پدر و مادر از فرزندی که اولاد دارد، مادر از فرزندی که اولاد ندارد اما برادر دارد، تک‌خواهر و تک‌برادر (مادری) کلاله|| ۴و۶و۱۵
|-
| <big>⅛</big>|| زن از شوهری که فرزند دارد|| ۱۰
|-
| <big>⅔</big>||سه دختر یا بیشتر، دو خواهر (پدری)‌ کلاله|| ۲و۳
|}
==نکته‌ها==
* در آیه ۱۲ سوره نساء سهم ارث خواهر و برادر کلاله، یک ششم ذکر شده اما در آیه ۱۷۶ سوره نساء،‌ سهم خواهر نصف و سهم برادر تمام ارث است. طبق آموزه‌های اهل بیت علیهم السلام در فقه شیعه، این دو آیه تضادی با هم ندارند و یکی درباره خواهر و برادر مادری و دیگری درباره خواهر و برادر ابوینی یا پدری است چرا که ارث افراد بسته به سهم واسطه است. بنابر این سهم خواهر و برادر مادری به قدر سهم مادر، یک سوم است. {{مدرک}}
* با آن که در آیات قرآن تاکید شده تقسیم ارث پس از کسر مورد وصیت و دیون میت انجام شود اما درباره کلاله این عبارت وجود دارد که «مِن بَعْدِ وَصِیهٍ یوصی بهَِا أَوْ دَینٍ غَیرَْ مُضَارٍّ” (نساء ۱۲). گفته شده فعل مجهول در این عبارت به این معنا است که دیگران روی وصیت کلاله، تأثیر نگذارند و نیز وصیت و دین او به وارثان ضرر نزند. {{مدرک}}این احتمال وجود دارد که کلاله به دلیل تنها بودن تمایل نداشته باشد که ارث وی به وراث برسد. {{مدرک}}
کاربر ناشناس
برگرفته از «https://fa.wikishia.net/view/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/325445»