پرش به محتوا

مسجد جامع یزد: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۵۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ مهٔ ۲۰۱۶
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Naimi
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Naimi
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۵: خط ۴۵:


==تغییرات بعدی==
==تغییرات بعدی==
[[پرونده:مسجد جامع یزد 00.jpg|150px|بندانگشتی| رواق محمد ولي ميرزا، رواق غياث‎الدين]]
[[پرونده:مسجد جامع یزد 00.jpg|200px|بندانگشتی| رواق محمد ولي ميرزا، رواق غياث‎الدين]]
[[پرونده:وضع پيش و پس از تعمير مسجد جامع كبير به همت هيئت حاميان مسجد؛.jpg|150px|بندانگشتی| پيش و پس از تعمير توسط هيات حاميان]]
[[پرونده:وضع پيش و پس از تعمير مسجد جامع كبير به همت هيئت حاميان مسجد؛.jpg|200px|بندانگشتی| پيش و پس از تعمير توسط هيات حاميان]]
[[پرونده:نمایی داخلی از گنبد مسجد جامع یزد.jpg|150px|بندانگشتی|نقوش ستاره در نمای داخلی  گنبد مسجد]]
[[پرونده:شمسه 12پر.jpg|150px|بندانگشتی|شمسه ۱۲ پر ]]
[[پرونده:شمسه 72پر.png|150px|بندانگشتی|شمسه ۷۲ پر]]
در طول سالیان بعدی تا سال ۱۳۲۴ش تغییرات بسیاری در بنا و تزیینات مسجد جامع توسط افراد مختلفی واقع شده است که مهم‎ترین آن‎ها به این ترتیب است:
در طول سالیان بعدی تا سال ۱۳۲۴ش تغییرات بسیاری در بنا و تزیینات مسجد جامع توسط افراد مختلفی واقع شده است که مهم‎ترین آن‎ها به این ترتیب است:
*اضافه شدن پیشگاه ایوان با سنگ مرمر توسط بانویی به نام [[بی‎بی‌ فاطمه خاتون]] همسر [[جلال ‎الدین چقماق شامی|جلال‎الدین چقماق شامی]] از منسوبان شاهرخ میرزا، وی دو ستون مرمر در دو طرف ایوان نصب و بالای‌ آن‎ها‌ ستونی از کاشی به ارتفاع ۱۸ متر بنا کرد. <ref>کاتب یزدی، تاریخ جدید یزد، ص۱۰۶-۱۰۵.</ref>{{سخ}}
*اضافه شدن پیشگاه ایوان با سنگ مرمر توسط بانویی به نام [[بی‎بی‌ فاطمه خاتون]] همسر [[جلال ‎الدین چقماق شامی|جلال‎الدین چقماق شامی]] از منسوبان شاهرخ میرزا، وی دو ستون مرمر در دو طرف ایوان نصب و بالای‌ آن‎ها‌ ستونی از کاشی به ارتفاع ۱۸ متر بنا کرد. <ref>کاتب یزدی، تاریخ جدید یزد، ص۱۰۶-۱۰۵.</ref>{{سخ}}
خط ۵۸: خط ۵۵:
*تعمیر کلی صحن مسجد توسط حکمران وقت یزد و ساخت رواق‌هایی از گچ و آجر اطراف صحن و شبستانی در سمت‌ غرب مسجد که هم اکنون نیز باقی است. در زمان‌ فتحعلی‌شاه‌ [[قاجار‌]] و در سال ۱۲۴۰‌ق،  ، را  <ref>جندقی یزدی، جامع یزد، ص۸۰.</ref>{{سخ}}
*تعمیر کلی صحن مسجد توسط حکمران وقت یزد و ساخت رواق‌هایی از گچ و آجر اطراف صحن و شبستانی در سمت‌ غرب مسجد که هم اکنون نیز باقی است. در زمان‌ فتحعلی‌شاه‌ [[قاجار‌]] و در سال ۱۲۴۰‌ق،  ، را  <ref>جندقی یزدی، جامع یزد، ص۸۰.</ref>{{سخ}}
آخرین تصرفات و مرمت‎های چشمگیری که در ظاهر و باطن مسجد شد مربوط است به اقداماتی که از سال ۱۳۲۴ ش توسط هیات حامیان مسجد جامع کبیر شروع شد که محرک واقعی این اقدام [[حاج سید علی‎محمد وزیری]] از روحانیون شهر یزد بود.<ref>افشار، یادگارهای یزد، ج ۲، ص۱۲۲.</ref> <ref>جندقی یزدی، جامع یزد، ص۸۳-۸۲.</ref>
آخرین تصرفات و مرمت‎های چشمگیری که در ظاهر و باطن مسجد شد مربوط است به اقداماتی که از سال ۱۳۲۴ ش توسط هیات حامیان مسجد جامع کبیر شروع شد که محرک واقعی این اقدام [[حاج سید علی‎محمد وزیری]] از روحانیون شهر یزد بود.<ref>افشار، یادگارهای یزد، ج ۲، ص۱۲۲.</ref> <ref>جندقی یزدی، جامع یزد، ص۸۳-۸۲.</ref>
==نمادهای شیعی==
==نمادهای شیعی==
نقش‌های به کار رفته در تزیینات مسجد جامع یزد، نمادهایی هستند که به گونه‌ای با عقاید مذهب شیعه ارتباط دارد؛ این نگاره‌ها شامل نقوش شمسه و ستاره، نقش قندیل، نقوش محراب مانند، گچ‎بری‎های زنجیره‎ای و غیره است. شمسه و ستاره اکثریت نقوش به‎کار رفته در مسجد را تشکیل می‎دهند.{{سخ}}
نقش‌های به کار رفته در تزیینات مسجد جامع یزد، نمادهایی هستند که به گونه‌ای با عقاید مذهب شیعه ارتباط دارد؛ این نگاره‌ها شامل نقوش شمسه و ستاره، نقش قندیل، نقوش محراب مانند، گچ‎بری‎های زنجیره‎ای و غیره است. شمسه و ستاره اکثریت نقوش به‎کار رفته در مسجد را تشکیل می‎دهند.{{سخ}}
بیشتر این نقوش، مانند ستاره پنج‎پر مفاهیم نام‌های [[حضرت محمد(ص)]]، [[حضرت علی(ع)]] و [[پنج تن آل عبا]]، [[امام حسین(ع)]] دربردارند و یا مانند شمسه‎های دوازده پر به مفاهیم [[دوازده امام]]، [[امام دوازدهم]] اشاره می‌کنند و یا هم‎چون شمسه‎های ۷۲ پر یادآور وقایعی چون [[حادثه کربلا]] و [[عاشورا]]، [[شهدای ۷۲ تن |شهدای ۷۲ تن]]، و [[شهادت]] حضرت علی(ع) هستند.{{سخ}}
بیشتر این نقوش، مانند ستاره پنج‎پر مفاهیم نام‌های [[حضرت محمد(ص)]]، [[حضرت علی(ع)]] و [[پنج تن آل عبا]]، [[امام حسین(ع)]] دربردارند و یا مانند شمسه‎های دوازده پر به مفاهیم [[دوازده امام]]، [[امام دوازدهم]] اشاره می‌کنند و یا هم‎چون شمسه‎های ۷۲ پر یادآور وقایعی چون [[حادثه کربلا]] و [[عاشورا]]، [[شهدای ۷۲ تن |شهدای ۷۲ تن]]، و [[شهادت]] حضرت علی(ع) هستند.
[[پرونده:شمسه 12پر.jpg|150px|بندانگشتی|راست|شمسه ۱۲ پر]]
[[پرونده:شمسه 72پر.png|150px|بندانگشتی|چپ|شمسه ۷۲ پر]]
[[پرونده:نمایی داخلی از گنبد مسجد جامع یزد.jpg|150px|بندانگشتی|وسط|نقوش ستاره در نمای داخلی  گنبد مسجد]]{{سخ}}
اهمیت وجود این نقوش در مسجد جامع در این است که با توجه به استقرار یک حکومت مرکزی [[سنی]] مذهب در زمان ساخت بنا به نوعی تفکرات شیعی سازندگان و بانیان بنا را نشان می‌دهند.{{سخ}}
اهمیت وجود این نقوش در مسجد جامع در این است که با توجه به استقرار یک حکومت مرکزی [[سنی]] مذهب در زمان ساخت بنا به نوعی تفکرات شیعی سازندگان و بانیان بنا را نشان می‌دهند.{{سخ}}
برخی از این نقوش هندسی و اسلیمی همچون شمسه‎های ۷۲ پر سر در ورودی، شمسه‎های ایوان جنوبی و طرح‌های [[محراب |محراب]] مانند نقش شده بر ستو ن‎های تزیینی ورودی گنبدخانه، از نقوش شاخص به‌کار رفته در مسجد جامع یزد هستند که در بنای دیگری از این دوران و به این زیبایی و عظمت نمی‎توان یافت. <ref>حسینی، تحلیل جنبه‌های نمادین شیعی در تزیینات مسجد جامع یزد، ص۴۱.</ref>
برخی از این نقوش هندسی و اسلیمی همچون شمسه‎های ۷۲ پر سر در ورودی، شمسه‎های ایوان جنوبی و طرح‌های [[محراب |محراب]] مانند نقش شده بر ستو ن‎های تزیینی ورودی گنبدخانه، از نقوش شاخص به‌کار رفته در مسجد جامع یزد هستند که در بنای دیگری از این دوران و به این زیبایی و عظمت نمی‎توان یافت. <ref>حسینی، تحلیل جنبه‌های نمادین شیعی در تزیینات مسجد جامع یزد، ص۴۱.</ref>
==از منظر اجتماعی==
در سال‎های انقلاب اسلامی ایران به ویژه در اعتراضات مردمی ۸ فروردین سال ۱۳۵۷ش، مسجد جامع یزد محل اجتماع مردم بود.{{سخ}}
در سال ۱۹۸۲م (۶۱-۱۳۶۰ش) بانک مرکزی اقدام به چاپ اسکناس‌های دویست ریالی با تصویر مسجد جامع یزد بر روی آن نمود، استفاده از این اسکناس تا کنون در ایران رواج دارد.




کاربر ناشناس