مکتب اسلام (مجله): تفاوت میان نسخهها
جز
اصلاح لینک
(←توقیف) |
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) جز (اصلاح لینک) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده: ماهنامه مکتب اسلام.jpg|بندانگشتی|200px|ماهنامه مکتب اسلام]] | [[پرونده: ماهنامه مکتب اسلام.jpg|بندانگشتی|200px|ماهنامه مکتب اسلام]] | ||
'''درسهایی از مکتب اسلام''' از نشریههای [[حوزه علمیه قم در دوره معاصر|حوزه علمیه قم]] که در [[سال ۱۳۳۷ش]] توسط [[آیت الله شریعتمداری]] تأسیس شد و تاکنون به صورت ماهنامه منتشر شده است. در سالهای پیش از انقلاب، مجله مکتب اسلام از معدود نشریات حوزوی بود که میکوشید اندیشههای نو مذهبی را که در [[قم]] پدید میآمد و البته متاثر از جریانهای نوگرای اسلامی بود، به مشتاقان عرضه کند. این نشریه در زمینههای دینی، علمی و اجتماعی فعالیت داشته است. مهمترین ویژگی مجله، آموزش و روشنگری و تربیت عملی جوانان اسلامگرایی بود که در روند شکل گیری انقلاب تاثیرگذار بودند. مکتب اسلام توانست بخش زیادی از نیازهای دینی پیش از انقلاب را برآورده کند و مورد استقبال گسترده مردم قرار گیرد. | '''درسهایی از مکتب اسلام''' از نشریههای [[حوزه علمیه قم در دوره معاصر|حوزه علمیه قم]] که در [[سال ۱۳۳۷ هجری شمسی|سال ۱۳۳۷ش]] توسط [[سید محمدکاظم شریعتمداری|آیت الله شریعتمداری]] تأسیس شد و تاکنون به صورت ماهنامه منتشر شده است. در سالهای پیش از انقلاب، مجله مکتب اسلام از معدود نشریات حوزوی بود که میکوشید اندیشههای نو مذهبی را که در [[قم]] پدید میآمد و البته متاثر از جریانهای نوگرای اسلامی بود، به مشتاقان عرضه کند. این نشریه در زمینههای دینی، علمی و اجتماعی فعالیت داشته است. مهمترین ویژگی مجله، آموزش و روشنگری و تربیت عملی جوانان اسلامگرایی بود که در روند شکل گیری انقلاب تاثیرگذار بودند. مکتب اسلام توانست بخش زیادی از نیازهای دینی پیش از انقلاب را برآورده کند و مورد استقبال گسترده مردم قرار گیرد. | ||
==بنیانگذار== | ==بنیانگذار== | ||
{{نوشتار اصلی| سید محمدکاظم شریعتمداری}} | {{نوشتار اصلی| سید محمدکاظم شریعتمداری}} | ||
[[آیت الله شریعتمداری]] مجله مکتب اسلام را در [[سال ۱۳۳۷ش]] تأسیس کرد.<ref>شجاعی، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۱۷۰.</ref> در اساسنامه این مجله آمده است این مجله «زیر نظر آیتالله شریعتمداری و با همکاری دو هیئت علمی و مالی مرکب از ده تن از دانشمندان جوان و روشنفکر حوزه علمیه و ده تن از بازرگانان تهران تأسیس گردید.<ref name=":0">اساسنامه مکتب اسلام، ص۳، به نقل از جعفریان، جریانها و سازمانهای مذهبی سیاسی ایران، ص۳۰۶</ref> | [[سید محمدکاظم شریعتمداری|آیت الله شریعتمداری]] مجله مکتب اسلام را در [[سال ۱۳۳۷ هجری شمسی|سال ۱۳۳۷ش]] تأسیس کرد.<ref>شجاعی، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۱۷۰.</ref> در اساسنامه این مجله آمده است این مجله «زیر نظر آیتالله شریعتمداری و با همکاری دو هیئت علمی و مالی مرکب از ده تن از دانشمندان جوان و روشنفکر حوزه علمیه و ده تن از بازرگانان تهران تأسیس گردید.<ref name=":0">اساسنامه مکتب اسلام، ص۳، به نقل از جعفریان، جریانها و سازمانهای مذهبی سیاسی ایران، ص۳۰۶</ref> | ||
[[پرونده:آیت الله جعفر سبحانی و آیت الله مکارم شیرازی از فعالان دارالتبلیغ.jpg|بندانگشتی|[[آیتالله جعفر سبحانی]] و [[ناصر مکارم شیرازی|آیتالله مکارم شیرازی]] از فعالان [[دارالتبلیغ]].]] | [[پرونده:آیت الله جعفر سبحانی و آیت الله مکارم شیرازی از فعالان دارالتبلیغ.jpg|بندانگشتی|[[آیتالله جعفر سبحانی]] و [[ناصر مکارم شیرازی|آیتالله مکارم شیرازی]] از فعالان [[دارالتبلیغ]].]] | ||
در سال اول انتشار مجله، [[سید موسی صدر]] مسئول اصلی مجله بود.<ref>[http://iscq.ir/?part=menu&inc=menu&id=43 امام موسی صدر مصلح بزرگ معاصر]، پایگاه اطلاعرسانی مرکز بررسیهای اسلامی.</ref> پس از آن تا سال ۱۳۶۶ش [[آیت الله مکارم شیرازی]] صاحب امتیاز و مسئول مجله بود و پس از او، این مسئولیت بر عهده آیت الله [[جعفر سبحانی]] گذاشته شد. سردبیر فعلی نشریه فرج الله فرج اللهی است. | در سال اول انتشار مجله، [[امام موسی صدر|سید موسی صدر]] مسئول اصلی مجله بود.<ref>[http://iscq.ir/?part=menu&inc=menu&id=43 امام موسی صدر مصلح بزرگ معاصر]، پایگاه اطلاعرسانی مرکز بررسیهای اسلامی.</ref> پس از آن تا سال ۱۳۶۶ش [[ناصر مکارم شیرازی|آیت الله مکارم شیرازی]] صاحب امتیاز و مسئول مجله بود و پس از او، این مسئولیت بر عهده آیت الله [[جعفر سبحانی]] گذاشته شد. سردبیر فعلی نشریه فرج الله فرج اللهی است. | ||
==هیئت تحریریه== | ==هیئت تحریریه== | ||
'''نسل اول: ''' نخستین هیئت تحریریه مکتب اسلام، همان پایه گذاران آن بودند که در کنار آنها شخصیتهایی همچون [[سید محمد حسین طباطبائی]]، [[لطف الله صافی گلپایگانی]]، [[سید موسی شبیری زنجانی]]، [[محمد فاضل لنکرانی]]، [[علی احمدی میانجی]]، [[سید مرتضی جزایری]]، [[احمد آذری قمی]]، [[سید مهدی روحانی]]، [[شهابالدین اشراقی]]، [[محمد جواد باهنر]]، [[سید غلامرضا سعیدی]] و... نیز با مجله همکاری داشتند.<ref>[http://tarikhirani.ir/fa/news/714/مجله-مکتب-اسلام-به-روایت-خسروشاهی- مجله مکتب اسلام به روایت خسروشاهی]، سایت تاریخ ایرانی.</ref> | '''نسل اول: ''' نخستین هیئت تحریریه مکتب اسلام، همان پایه گذاران آن بودند که در کنار آنها شخصیتهایی همچون [[سید محمدحسین طباطبائی|سید محمد حسین طباطبائی]]، [[لطفالله صافی گلپایگانی|لطف الله صافی گلپایگانی]]، [[سید موسی شبیری زنجانی]]، [[محمد فاضل لنکرانی]]، [[علی احمدی میانجی]]، [[سید مرتضی جزایری]]، [[احمد آذری قمی]]، [[سید مهدی روحانی]]، [[شهابالدین اشراقی]]، [[محمد جواد باهنر]]، [[سید غلامرضا سعیدی]] و... نیز با مجله همکاری داشتند.<ref>[http://tarikhirani.ir/fa/news/714/مجله-مکتب-اسلام-به-روایت-خسروشاهی- مجله مکتب اسلام به روایت خسروشاهی]، سایت تاریخ ایرانی.</ref> | ||
'''نسل دوم: ''' یک سال پس از انتشار مجله و با استعفای چند نفر از هیئت تحریریه اصلی<ref>امام موسی صدر، واعظ زاده، جزائری، محلاتی و موسوی اردبیلی. رجوع کنید به: جعفریان، جریانها و سازمانهای مذهبی سیاسی ایران، ص۳۰۹</ref>، گروهی تحت عنوان هیئت تحریریه فرعی به کمک نشریه آمدند که عبارت بودند از: [[عباسعلی عمید زنجانی]]، [[علی حجتی کرمانی]]، [[سید هادی خسروشاهی]]، [[حسین حقانی زنجانی]]، [[زین العابدین قربانی]]، [[محمد مجتهد شبستری]]، رضا گلسرخی کاشانی و یعقوب جعفری. | '''نسل دوم: ''' یک سال پس از انتشار مجله و با استعفای چند نفر از هیئت تحریریه اصلی<ref>امام موسی صدر، واعظ زاده، جزائری، محلاتی و موسوی اردبیلی. رجوع کنید به: جعفریان، جریانها و سازمانهای مذهبی سیاسی ایران، ص۳۰۹</ref>، گروهی تحت عنوان هیئت تحریریه فرعی به کمک نشریه آمدند که عبارت بودند از: [[عباسعلی عمید زنجانی]]، [[علی حجتی کرمانی]]، [[سید هادی خسروشاهی]]، [[حسین حقانی زنجانی]]، [[زین العابدین قربانی]]، [[محمد مجتهد شبستری]]، رضا گلسرخی کاشانی و یعقوب جعفری. | ||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
==بازتاب، تاثیرگذاری و جایگاه مردمی== | ==بازتاب، تاثیرگذاری و جایگاه مردمی== | ||
پس از انتشار مجله مکتب اسلام، حدود سی نامۀ اعتراض آمیز برای [[آیت الله بروجردی]] ارسال شد تا از انتشار آن جلوگیری شود ولی ایشان در مقابل همۀ آنان ایستاد و از ادامه انتشار مجله پشتیبانی کرد.<ref>دوانی، زندگانی آیت الله بروجردی، ص۳۴۹.</ref> | پس از انتشار مجله مکتب اسلام، حدود سی نامۀ اعتراض آمیز برای [[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیت الله بروجردی]] ارسال شد تا از انتشار آن جلوگیری شود ولی ایشان در مقابل همۀ آنان ایستاد و از ادامه انتشار مجله پشتیبانی کرد.<ref>دوانی، زندگانی آیت الله بروجردی، ص۳۴۹.</ref> | ||
مهمترین ویژگی مجله، آموزش و روشنگری و تربیت عملی جوانان اسلامگرایی بود که در روند شکل گیری انقلاب تاثیرگذار بودند. مکتب اسلام توانست بخش زیادی از نیازهای دینی پیش از انقلاب را برآورده کند و مورد استقبال مردم قرار گیرد. در مراحل نخست، توزیع و فروش مجله، مردمی بود و مساجد، هیئتهای مذهبی و مراکز فرهنگی، پایگاه نشر آن بودند و به همین دلیل مجله از انتشار گستردهای برخوردار شد.<ref>[http://tarikhirani.ir/fa/news/714/مجله-مکتب-اسلام-به-روایت-خسروشاهی- مجله مکتب اسلام به روایت خسروشاهی]، سایت تاریخ ایرانی.</ref>شماره اول نشریه ابتدا در هزار نسخه چاپ شد ولی به خاطر استقبال زیاد، چندبار تجدید چاپ شد و به تدریج شمارگان آن افزایش یافت و به ۱۲۰ هزار<ref>جعفریان، جریانها و سازمانهای مذهبی سیاسی ایران، ص۳۰۹</ref> رسید. | مهمترین ویژگی مجله، آموزش و روشنگری و تربیت عملی جوانان اسلامگرایی بود که در روند شکل گیری انقلاب تاثیرگذار بودند. مکتب اسلام توانست بخش زیادی از نیازهای دینی پیش از انقلاب را برآورده کند و مورد استقبال مردم قرار گیرد. در مراحل نخست، توزیع و فروش مجله، مردمی بود و مساجد، هیئتهای مذهبی و مراکز فرهنگی، پایگاه نشر آن بودند و به همین دلیل مجله از انتشار گستردهای برخوردار شد.<ref>[http://tarikhirani.ir/fa/news/714/مجله-مکتب-اسلام-به-روایت-خسروشاهی- مجله مکتب اسلام به روایت خسروشاهی]، سایت تاریخ ایرانی.</ref>شماره اول نشریه ابتدا در هزار نسخه چاپ شد ولی به خاطر استقبال زیاد، چندبار تجدید چاپ شد و به تدریج شمارگان آن افزایش یافت و به ۱۲۰ هزار<ref>جعفریان، جریانها و سازمانهای مذهبی سیاسی ایران، ص۳۰۹</ref> رسید. | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==توقیف== | ==توقیف== | ||
[[پرونده: تمبر یادبود ماهنامه مکتب اسلام.jpg|بندانگشتی|۲۳۰px|تمبر یادبود ماهنامه مکتب اسلام، ۱۳۹۱ش.]] | [[پرونده: تمبر یادبود ماهنامه مکتب اسلام.jpg|بندانگشتی|۲۳۰px|تمبر یادبود ماهنامه مکتب اسلام، ۱۳۹۱ش.]] | ||
مجله مکتب اسلام برای آنکه بتواند به فعالیت خود ادامه دهد، به هیچ وجه به مسایل نهضت و انقلاب نمیپرداخت.<ref>دوانی، زندگانی زعیم بزرگ آیت الله بروجردی، ص۳۵۳.</ref> ولی به علت موضع گیری در برابر اوضاع فرهنگی جامعه چندین بار توقیف شد که با حمایت و سفارش [[سید حسین طباطبایی بروجردی| آیت الله بروجردی]] رفع توقیف گردید.<ref>[https://www.hawzahnews.com/news/300359/ماهنامه-مکتب-اسلام-تنها-چراغ-روشن-در-زمان-طاغوت-بود ماهنامه مکتب اسلام تنها چراغ روشن در زمان طاغوت بود]، خبرگزاری رسمی حوزه. </ref> از جمله پس از انتقاد صریح از مواضع ضد دینی رژیم پهلوی در مسئله کشف حجاب، حساسیتهایی ایجاد شد و مجله برای نخستین بار در [[سال ۱۳۴۰ش]] توقیف گردید. سال ۱۳۴۱ش نیز به علت نشر سرمقالهای درباره مفاسد آزادیهای نامشروع ناشی از کشف حجاب، به مدت دو ماه توقیف شد. در [[سال ۱۳۵۵ش]] نیز مجله به مدت شش ماه توقیف شد ولی با وساطت علمای [[حوزه علمیه قم]] و بعضی از روحانیون بانفوذ [[تهران]]، رفع توقیف شد. | مجله مکتب اسلام برای آنکه بتواند به فعالیت خود ادامه دهد، به هیچ وجه به مسایل نهضت و انقلاب نمیپرداخت.<ref>دوانی، زندگانی زعیم بزرگ آیت الله بروجردی، ص۳۵۳.</ref> ولی به علت موضع گیری در برابر اوضاع فرهنگی جامعه چندین بار توقیف شد که با حمایت و سفارش [[سید حسین طباطبایی بروجردی| آیت الله بروجردی]] رفع توقیف گردید.<ref>[https://www.hawzahnews.com/news/300359/ماهنامه-مکتب-اسلام-تنها-چراغ-روشن-در-زمان-طاغوت-بود ماهنامه مکتب اسلام تنها چراغ روشن در زمان طاغوت بود]، خبرگزاری رسمی حوزه. </ref> از جمله پس از انتقاد صریح از مواضع ضد دینی رژیم پهلوی در مسئله کشف حجاب، حساسیتهایی ایجاد شد و مجله برای نخستین بار در [[سال ۱۳۴۰ش]] توقیف گردید. سال ۱۳۴۱ش نیز به علت نشر سرمقالهای درباره مفاسد آزادیهای نامشروع ناشی از کشف حجاب، به مدت دو ماه توقیف شد. در [[سال ۱۳۵۵ هجری شمسی|سال ۱۳۵۵ش]] نیز مجله به مدت شش ماه توقیف شد ولی با وساطت علمای [[حوزه علمیه قم]] و بعضی از روحانیون بانفوذ [[تهران]]، رفع توقیف شد. | ||
==تجلیل از مکتب اسلام== | ==تجلیل از مکتب اسلام== | ||
در [[۱۰ اسفند]] ۱۳۹۱ش همایش تجلیل از نیم قرن انتشار نشریه مکتب اسلام در قم برگزار شد. در این مراسم ضمن گرامیداشت ۵۴ سال انتشار نشریه، از خدمات [[آیتالله مکارم شیرازی]] و [[آیتالله سبحانی]] در مدیریت و نویسندگی در این مجله و نیز از جمعی از نویسندگان تجلیل شد و از تمبر یادبود نشریه رونمایی گردید.<ref>[https://www.mehrnews.com/amp/2008435/ همایش تجلیل از نیم قرن انتشار نشریه " مکتب اسلام" در قم برگزار شد]، خبرگزاری مهر.</ref> | در [[۱۰ اسفند]] ۱۳۹۱ش همایش تجلیل از نیم قرن انتشار نشریه مکتب اسلام در قم برگزار شد. در این مراسم ضمن گرامیداشت ۵۴ سال انتشار نشریه، از خدمات [[ناصر مکارم شیرازی|آیتالله مکارم شیرازی]] و [[جعفر سبحانی|آیتالله سبحانی]] در مدیریت و نویسندگی در این مجله و نیز از جمعی از نویسندگان تجلیل شد و از تمبر یادبود نشریه رونمایی گردید.<ref>[https://www.mehrnews.com/amp/2008435/ همایش تجلیل از نیم قرن انتشار نشریه " مکتب اسلام" در قم برگزار شد]، خبرگزاری مهر.</ref> | ||
این مجله همچنین در سال ۱۳۸۲ش در اولین جشنواره مطبوعات دینی به خاطر قدمت و محتوای غنی آن به عنوان نشریه برتر انتخاب شد. | این مجله همچنین در سال ۱۳۸۲ش در اولین جشنواره مطبوعات دینی به خاطر قدمت و محتوای غنی آن به عنوان نشریه برتر انتخاب شد. | ||