|
|
خط ۴۳: |
خط ۴۳: |
|
| |
|
| ==تاریخچه== | | ==تاریخچه== |
| ساختمان مسجد در ۶۹- ۷۲ قمری به وسیله [[عبدالملک بن مروان]]، خلیفه اموی، بر گرد تخته سنگ بنا شد. هدف اصلی عبد الملک بن مروان از ساخت بنا آن بود که مردم، به جای اینکه برای انجام مناسک حج به مکه (که در آن زمان در تصرف عبد اللّه بن زبیر، رقیب امویان بود) بروند، به طواف قبة الصخره بیایند. مأمون، خلیفه عباسی آن را ترمیم و دیوار هشت ضلعی آن را بنا کرد. در ۱۰۹۹، صلیبیون وارد بیت المقدس شدند و قبة الصخره به کلیسا تبدیل شد. صلیبیان داخل و خارج آن را با نقاشیها و تصاویر قدیسین مسیحی آراستند، و صلیب زرین بزرگی بر بالای گنبد نصب کردند. در ۵۸۲ هجری قمری (۱۱۸۷)، صلاح الدین ایوبی در بیت المقدس تغییراتی داد. در زمان سلطان سلیمان قانونی (پادشاه عثمانی)، بنای قبة الصخره کاملا تجدید شد و در زمان سلاطین عثمانی گنبد مطلا گردید. در سال ۱۹۶۴ مجددا تجدید بنا گردید.<ref>حمیدی، ص ۱۸۲.</ref><br />
| | ساخت مسجد صخره در سال ۶۶ق در دوره عبدالملک بن مروان، خلیفه اموی، بر گرد صخره موجود در تپه موریا در بیت المقدس آغاز شد و در سال ۷۲ق به اتمام رسید.<ref>موسیغوشه، تاریخ مجموعه مسجد الاقصی، ۱۳۹۰ش، ص۲۳.</ref> در شرایطی که عبدالله بن زبیر در مکه به خلافت رسید و حاجیان را وادار به بیعت با خود میکرد، عبدالملک مروان مانع از عزیمت مردم به سفر حج شد و تلاش کرد زیارت و طواف قبة الصخره را جایگزین سفر حج سازد.<ref>الدمیری، حیاة الحیوان الکبری، ۱۴۲۴ق، ج۱، ۱۰۰؛ حسینی طهرانی، امامشناسی، ۱۴۱۸ق، ج۱۸، ص۳۲۳ و ۳۲۵.</ref> |
| بنابر برخی منابع تاریخی، هنگام حضور عمر در اورشلیم(سال ۱۵ق.) پس از فتح این شهر، فاتحان عرب، بعد از عقد قرارداد صلح، مسجد صخره را که سپس به نام مسجد عمر شهرت یافت، برای عبادت مسلمانان منظور کردند؛ ولی پژوهشگران معتقدند که مسجد صخره، مسجد عمر نیست، بلکه مسجد عمر در جوار آن است. روایت دیگری درباره ساختن مسجد عمر در بیت المقدس وجود دارد و آن اینکه، عمر در آن سفر، در کلیسای قمامه یا قیامت بود که هنگام نماز فرا رسید، اسقف اعظم از او خواست که در کلیسا نماز بگزارد، اما عمر از انجام [[فریضه]] در آنجا خودداری کرد تا مبادا پس از او مسلمانان با مسیحیان بر سر جای نماز عمر به نزاع برخیزند، پس سنگی برگرفت و پرتاب کرد و در جای فرود آمدن سنگ نماز گزارد و بعد از آن در آنجا مسجدی بنا شد که به نام مسجد عمر یا جامع عمر نامگذاری گردید.<ref>حمیدی، ص۱۹۰.</ref><br />
| | |
| | قبة الصخره در دوره مأمون، خلیفه عباسی در سال ۲۱۶ق بازسازی شد. پس از بازسازی، نام مأمون در سنگنوشتههای مسجد جایگزین نام عبدالملک مروان شد، اما سال ساخت بنا، یعنی ۷۲ق بدون تغییر ماند.<ref>موسیغوشه، تاریخ مجموعه مسجد الاقصی، ۱۳۹۰ش، ص۲۶.</ref> |
| | |
| | در سال ۴۰۷ق زلزله شدیدی در قدس رخ داد و قبة الصخره ویران شد، در سال ۴۱۳ق و در دوره خلافت الظاهر، خلیفه فاطمی، مسجد صخره بازسازی شد. زلزله دیگری در سال ۴۶۰ق نیز به ویرانی مسجد و بازسازی دوباره آن در سال ۴۶۷ توسط القائم بامرالله، خلیفه عباسی شد.<ref>موسیغوشه، تاریخ مجموعه مسجد الاقصی، ۱۳۹۰ش، ص۲۶.</ref> |
|
| |
|
| == جستارهای وابسته== | | == جستارهای وابسته== |