پرش به محتوا

هدایت تشریعی: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۱ آوریل ۲۰۲۳
imported>H.S
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>H.S
خط ۱۳: خط ۱۳:
مرحوم [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] هدایت تشریعی را از حیث اطاعت‌پذیری و دریافت پاداش الهی به اقسام زیر تقسیم کرده است:<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۶۰ش، ج۱، ص۱۶۸.</ref>
مرحوم [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] هدایت تشریعی را از حیث اطاعت‌پذیری و دریافت پاداش الهی به اقسام زیر تقسیم کرده است:<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۶۰ش، ج۱، ص۱۶۸.</ref>


۱.هدایت اولیه و نخستین: این نوع هدایت در واقع همان هدایت تشریعی است و شامل همۀ انسان‌ها اعم از مؤمن و [[کافر]] می‌شود.
۱.'''هدایت اولیه و نخستین''': این نوع هدایت در واقع همان هدایت تشریعی است و شامل همۀ انسان‌ها اعم از مؤمن و [[کافر]] می‌شود.


۲. هدایت ثانویه یا «پاداشی»: وقتی انسان‌ها راه هدایت را برگزینند، خداوند به‌عنوان پاداش آن‌ها را مشمول هدایت خاصه خود قرار می‌دهد: «وَ الَّذینَ اهْتَدَوْا زادَهُمْ هُدیً وَ آتاهُمْ تَقْواهُمْ»؛<ref name=":0">سوره محمد، آیه۱۷.</ref> «کسانی که هدایت یافته‌‏اند، خداوند بر هدایت‌شان می‏‌افزاید و روح تقوا به آنان می‌‏بخشد.»  
۲. '''هدایت ثانویه یا «پاداشی»''': وقتی انسان‌ها راه هدایت را برگزینند، خداوند به‌عنوان پاداش آن‌ها را مشمول هدایت خاصه خود قرار می‌دهد: «وَ الَّذینَ اهْتَدَوْا زادَهُمْ هُدیً وَ آتاهُمْ تَقْواهُمْ»؛<ref name=":0">سوره محمد، آیه۱۷.</ref> «کسانی که هدایت یافته‌‏اند، خداوند بر هدایت‌شان می‏‌افزاید و روح تقوا به آنان می‌‏بخشد.»  


البته [[هدایت]] یک امر استمراری و یک امر وجودی مانند رشد درختان بیان شده که همواره باید وجود داشته باشد و از [[گناه]] پرهیز شود. انسان اگر بعد از هدایت گناه نماید، به ضلالت و گمراهی می‌افتد؛ این گونه نیست که اگر کسی هدایت شد دیگر به ضلالت دچار نشود.  
البته [[هدایت]] یک امر استمراری و یک امر وجودی مانند رشد درختان بیان شده که همواره باید وجود داشته باشد و از [[گناه]] پرهیز شود. انسان اگر بعد از هدایت گناه نماید، به ضلالت و گمراهی می‌افتد؛ این گونه نیست که اگر کسی هدایت شد دیگر به ضلالت دچار نشود.  


۳. هدایت به مفهوم رسیدن به واقع: این هدایت، رسیدن به هدف و واقع است که مخصوص مؤمنین است؛ چنانچه [[قرآن]] می‌فرماید: «إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ یَهْدیهِمْ رَبُّهُمْ بِإیمانِهِمْ تَجْری مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهارُ فی‏ جَنَّاتِ النَّعیمِ»؛<ref>سوره یونس، آیه۹.</ref> «کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، پروردگارشان آن‌ها را در پرتو ایمانشان هدایت می‌‏کند، از زیر (قصرهای) آن‌ها در باغهای بهشت ، نهرهایی جاری است.
۳. '''هدایت به مفهوم رسیدن به واقع''': این هدایت، رسیدن به هدف و واقع است که مخصوص مؤمنین است؛ چنانچه [[قرآن]] می‌فرماید: «إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ یَهْدیهِمْ رَبُّهُمْ بِإیمانِهِمْ تَجْری مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهارُ فی‏ جَنَّاتِ النَّعیمِ»؛<ref>سوره یونس، آیه۹.</ref> «کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، پروردگارشان آن‌ها را در پرتو ایمانشان هدایت می‌‏کند، از زیر (قصرهای) آن‌ها در باغ‌های بهشت، نهرهایی جاری است.»


۴.هدایت به مفهوم حکم و [[اراده خدا]]؛
۴.'''هدایت به مفهوم حکم و [[اراده خدا]]''': این نوع هدایت تعلق به اراده خداوند دارد.[[ قرآن]] می‌فرماید: «وَ مَنْ یَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَ مَنْ یُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِهِ»؛<ref>سوره اسرا،  آیه ۹۷.</ref> «هر کس را خدا هدایت کند، هدایت یافته واقعی است و هر کس را گمراه سازد، هادیان و سرپرستانی غیر [[خدا]] برای او نخواهی یافت.»
 
این نوع هدایت تعلق به اراده خداوند دارد.[[ قرآن]] می‌فرماید: «وَ مَنْ یَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَ مَنْ یُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِهِ»<ref>سوره اسرا،  آیه ۹۷.</ref> «هر کس را خدا هدایت کند، هدایت یافته واقعی است و هر کس را گمراه سازد، هادیان و سرپرستانی غیر [[خدا]] برای او نخواهی یافت.


==فلسفه هدایت تشریعی==
==فلسفه هدایت تشریعی==
اگر [[فطرت]] و [[عقل]] می‏‌توانستند راه تكامل انسان را ارائه كنند، نیازی به هدایت تشریعی نبود؛ ولی از آنجا كه ادراكات فطری و عقلی، اجمالی و كلّی است، انسان برای دست‏یابی به باورهای صحیح نیازمند هدایت تشریعی است. [[قرآن]] كریم در آیاتی به این حقیقت اشاره دارد؛ از جمله می‏فرماید:
اگر [[فطرت]] و [[عقل]] می‏‌توانستند راه تكامل انسان را ارائه كنند، نیازی به هدایت تشریعی نبود، ولی از آنجا كه ادراكات فطری و عقلی، اجمالی و كلّی است، انسان برای دست‏یابی به باورهای صحیح به هدایت تشریعی نیازمند است. [[قرآن]] كریم در آیاتی به این حقیقت اشاره دارد؛ از جمله می‌‏فرماید:
یَهْدِی بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلَامِ، وَ یُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَی النُّورِ بِإِذْنِهِ، وَ یَهْدِیهِمْ إِلَی صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ۱؛
یَهْدِی بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلَامِ، وَ یُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَی النُّورِ بِإِذْنِهِ، وَ یَهْدِیهِمْ إِلَی صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ۱؛
خداوند به بركت آن، كسانی را كه از خشنودی او پیروی كنند، به راه‏های سلامت، هدایت می‏كند و به فرمان خود، از تاریكی‌ها به سوی روشنایی می‌‏برد و آنها را به سوی راه راست، رهبری می‏نماید.
خداوند به بركت آن، كسانی را كه از خشنودی او پیروی كنند، به راه‏های سلامت، هدایت می‏كند و به فرمان خود، از تاریكی‌ها به سوی روشنایی می‌‏برد و آنها را به سوی راه راست، رهبری می‏نماید.
کاربر ناشناس