کاربر ناشناس
ملاقات با امام زمان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←ادله دیدگاه نخست
imported>Salvand |
imported>Salvand جز (←ادله دیدگاه نخست) |
||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
====ادله دیدگاه نخست==== | ====ادله دیدگاه نخست==== | ||
* '''دلیل عقلی''' | * '''اول: دلیل عقلی''' | ||
امام زمان(ع) همچون دیگر امامان(ع) پیکری انسانی و هیبتی بشری دارد و هیچ‌یک از امامان پیشین و نه خود امام زمان و نه نواب | [[امام زمان(ع)]] همچون دیگر [[امامان|امامان(ع)]] پیکری انسانی و هیبتی بشری دارد و هیچ‌یک از امامان پیشین و نه خود امام زمان و نه [[نواب اربعه]]، مدعی تغییر ماهوی یا صعود آسمانی امام زمان(ع) نشده‌اند؛ چنانکه امام زمان(ع) به [[نوح(ع)]] و [[یوسف(ع)]] تشبیه شده است نه به [[مسیح(ع)]].<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی (ع)، ج۵، ص۱۸۰.</ref> | ||
افزون بر این، هیچ‌یک از عالمان بزرگ و مؤلفان مشهور شیعی ـ مانند شیخ | افزون بر این، هیچ‌یک از عالمان بزرگ و مؤلفان مشهور [[شیعی]] ـ مانند [[شیخ صدوق]]، [[شیخ مفید]]، [[شیخ طوسی]] ـ دیدار امام عصر را محال ندانسته و برخی حتی در کتاب‌های خود، فصلی را برای نام‌بردن از دیدارکنندگان گشوده<ref>نام این کتاب‌ها ـ که شمارشان بیش از سی جلد است - همراه نشانی فصل مربوطه در کتاب دیدار در عصر غیبت، صفحه ۲۷ تا ۲۹ آمده است (محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی (ع)، ج۵، ص۱۸۰، پاورقی۲).</ref> و یا به ممکن بودن آن تصریح کرده‌اند.<ref>مانند: ابن طاووس، الطرائف، ص۱۸۴؛ اربلی، کشف الغمه، ج۳، ص۲۸۷ و ۳۲۲؛ اثبات الهداة، ج۳، ص۷۱۲ و ... .</ref> همچنین بسیار بعید است که اشخاص متعددی در روزگار مختلف امری غیرممکن را ادعا کنند و با انکارهای جدی و عمومی روبه‌رو نشوند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی (ع)، ج۵، ص۱۸۰.</ref> | ||
* '''روایات''' | * '''دوم: روایات''' | ||
این دیدگاه بر این باور است که احادیث فراوانی داریم که برای ملاقات با امام زمان | این دیدگاه بر این باور است که [[احادیث]] فراوانی داریم که برای ملاقات با امام زمان [[دعا]]ها و اعمالی ذکر کرده‌اند (این دعاها و اعمال در ادامه مقاله می‌آیند). این احادیث نشان می‌دهند رؤیت امام امکان دارد؛ زیرا معقول نیست که پیشوایان [[معصوم]] دینی به امری ناممکن، ترغیب و برایش راهکار ارائه کنند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی (ع)، ج۵، ص۱۸۰.</ref> | ||
قائلان به مشاهده همچنین معتقدند دست‌کم دو حدیث معتبر و مقبول نیز وجود دارد که می‌توان از آنها برداشت کرد دیدار با حضرت ممکن است.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی (ع)، ج۵، ص۱۸۲.</ref> اسحاق | قائلان به مشاهده همچنین معتقدند دست‌کم دو [[حدیث]] معتبر و مقبول نیز وجود دارد که می‌توان از آنها برداشت کرد دیدار با حضرت ممکن است.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی (ع)، ج۵، ص۱۸۲.</ref> اسحاق بن‌عمار از [[امام صادق(ع)]] نقل می‌کند: «حضرت قائم دو غیبت دارد: یکی کوتاه و دیگری طولانی است. در غیبت نخست از مکان حضرت کسی آگاه نیست مگر شیعیان خاص و در غیبت دوم مکان وی را نمی‌داند مگر موالیان خاص آن حضرت».<ref group="یادداشت">«للقائم غیبتان: احداهما قصیرة و الاخری طویلة الغیبة الاولی لایعلم بمکانه فیها الا خاصة شیعته و الاخری لایعلم بمکانه فیها الا خاصة موالیه» (کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۴۰).</ref> در حدیث دیگر از امام صادق(ع) آمده است: «صاحب این امر (قیام) دو غیبت دارد: یکی از آنها به درازا می‌کشد... هیچ کس از دوست و غیر دوست از جای او آگاه نمی‌شود، مگر مولایی (خادمی) که کارهای او را انجام می‌دهد».<ref group="یادداشت">«ان لصاحب هذا الامر غیبتین احداهما تطول حتی یقول بعضهم مات و بعضهم یقول قتل و بعضهم یقول ذهب فلایبقی علی امره من اصحابه الا نفر یسیر لا یطلع علی موضعه احد من ولی و لا غیره الا المولی الذی یلی اَمرَه» (نعمانی، الغیبه، ص۱۷۱-۱۷۲).</ref> | ||
'''نقد روایات''' | '''نقد روایات''' | ||
برخی این دو روایت را از نظر سند و دلالت (محتوا) مخدوش دانسته‌اند و به آنها اشکال‌هایی وارد کرده‌اند.<ref>ر.ک: جمعی از نویسندگان مجله حوزه، چشم به راه مهدی(ع)، ص۴۵.</ref> | برخی این دو [[روایت]] را از نظر [[سند حدیث|سند]] و دلالت (محتوا) مخدوش دانسته‌اند و به آنها اشکال‌هایی وارد کرده‌اند.<ref>ر.ک: جمعی از نویسندگان مجله حوزه، چشم به راه مهدی(ع)، ص۴۵.</ref> | ||
* '''گزارش‌های دیدار''' | * '''سوم: گزارش‌های دیدار''' | ||
این دیدگاه درباره وقوع مشاهده می‌گوید: گزارش‌های فراوانی در کتاب‌های متنوع موجود است که نشان می‌دهند افراد فراوانی از عالمان فرهیخته تا انسان‌های معمولی امام را مشاهده کرده‌اند و برخی موفق به گفتگو با آن حضرت شده‌اند. این گزارش‌ها آنقدر فراوان‌اند که می‌توان گفت اجمالاً تواتر دارند. چند تن از علمای شیعه همچون شیخ حر عاملی،<ref>حر عاملی، اثبات الهداة، ج۳، ص۶۹۶.</ref> سید عبدالله شبر<ref>شبر، الانوار اللامعه فی شرح زیارة الجامعة، ص۳۶.</ref> و آیت‌الله صافی گلپایگانی<ref>صافی گلپایگانی، مجموعة الرسائل، ج۲، ص۲۱۲.</ref> این تواتر را مطرح کرده‌اند. گفتنی است اثبات کلیِ رؤیت از طریق تواتر، به اثبات آن در گذشته یا تواتر در هر طبقه نیاز ندارد و همین اندازه که مجموع گزارش‌ها به حد تواتر برسد کافی است. افزون بر اینکه گاه گزارشگران عالمان بسیار موثق و بزرگ و مشهورند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی (ع)، ج۵، ص۱۸۳.</ref> | این دیدگاه درباره وقوع مشاهده می‌گوید: گزارش‌های فراوانی در کتاب‌های متنوع موجود است که نشان می‌دهند افراد فراوانی از عالمان فرهیخته تا انسان‌های معمولی امام را مشاهده کرده‌اند و برخی موفق به گفتگو با آن حضرت شده‌اند. این گزارش‌ها آنقدر فراوان‌اند که می‌توان گفت اجمالاً تواتر دارند. چند تن از علمای شیعه همچون شیخ حر عاملی،<ref>حر عاملی، اثبات الهداة، ج۳، ص۶۹۶.</ref> سید عبدالله شبر<ref>شبر، الانوار اللامعه فی شرح زیارة الجامعة، ص۳۶.</ref> و آیت‌الله صافی گلپایگانی<ref>صافی گلپایگانی، مجموعة الرسائل، ج۲، ص۲۱۲.</ref> این تواتر را مطرح کرده‌اند. گفتنی است اثبات کلیِ رؤیت از طریق تواتر، به اثبات آن در گذشته یا تواتر در هر طبقه نیاز ندارد و همین اندازه که مجموع گزارش‌ها به حد تواتر برسد کافی است. افزون بر اینکه گاه گزارشگران عالمان بسیار موثق و بزرگ و مشهورند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی (ع)، ج۵، ص۱۸۳.</ref> | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
این گزارش‌ها مخالف با توقیع سمری و روایاتی‌اند که ملاقات با امام زمان را نفی می‌کنند. علاوه بر اینکه بیشتر این داستان‌ها از افراد عادی و معمولی نقل شده‌اند و در مواردی ادعای مشاهده نداشته‌اند. در پاره‌ای نیز شخص مورد مشاهده با امام زمان مطابقت ندارد. همچنین می‌توان ادعا کرد تمام علما و فقها که به آنها نسبت دیدار و ارتباط داده‌اند، نه در کتاب‌های خود چنین ادعایی را مطرح کرده‌اند و نه در جای دیگر. پاره‌ای از داستان‌ها نیز سال‌ها بعد به کتاب‌ها راه یافته‌اند.<ref>جمعی از نویسندگان مجله حوزه، چشم به راه مهدی(ع)، ص۱۰۰-۱۰۱.</ref> | این گزارش‌ها مخالف با توقیع سمری و روایاتی‌اند که ملاقات با امام زمان را نفی می‌کنند. علاوه بر اینکه بیشتر این داستان‌ها از افراد عادی و معمولی نقل شده‌اند و در مواردی ادعای مشاهده نداشته‌اند. در پاره‌ای نیز شخص مورد مشاهده با امام زمان مطابقت ندارد. همچنین می‌توان ادعا کرد تمام علما و فقها که به آنها نسبت دیدار و ارتباط داده‌اند، نه در کتاب‌های خود چنین ادعایی را مطرح کرده‌اند و نه در جای دیگر. پاره‌ای از داستان‌ها نیز سال‌ها بعد به کتاب‌ها راه یافته‌اند.<ref>جمعی از نویسندگان مجله حوزه، چشم به راه مهدی(ع)، ص۱۰۰-۱۰۱.</ref> | ||
* '''توقیعات شیخ مفید''' | * '''چهارم: توقیعات شیخ مفید''' | ||
از مواردی که ممکن است ارتباط با امام زمان از آن برداشت شود، سه توقیع امام زمان به شیخ مفید است.<ref>جمعی از نویسندگان مجله حوزه، چشم به راه مهدی(ع)، ص۹۸.</ref> این توقیعات در کتاب الاحتجاج طبرسی آمده است.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ج۲، صص ۴۹۵، ۴۹۷ و ۴۹۹.</ref> | از مواردی که ممکن است ارتباط با امام زمان از آن برداشت شود، سه توقیع امام زمان به شیخ مفید است.<ref>جمعی از نویسندگان مجله حوزه، چشم به راه مهدی(ع)، ص۹۸.</ref> این توقیعات در کتاب الاحتجاج طبرسی آمده است.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ج۲، صص ۴۹۵، ۴۹۷ و ۴۹۹.</ref> | ||