کاربر ناشناس
تطنجیه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Smnazem بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Smnazem بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
==وجه تسمیه== | ==وجه تسمیه== | ||
این نام برگرفته از واژۀ "التطنج" است که بارها به صورت مفرد و مثنى در متن خطبه به کار رفته است. هیچ‌یک از منابع چگونگی تلفظ نام را به دست نداده‌اند. به تناسب کاربردها، واژه ارتباطی با مادۀ عربی "طنج" و [[ثلاثی مزید]] "تَطَنُّج" به معنای تفنن و دست یازیدن به فنون گوناگون، ندارد. | این نام برگرفته از واژۀ "التطنج" است که بارها به صورت مفرد و مثنى در متن خطبه به کار رفته است. هیچ‌یک از منابع چگونگی تلفظ نام را به دست نداده‌اند. به تناسب کاربردها، واژه ارتباطی با مادۀ عربی "طنج" و [[ثلاثی مزید]] "تَطَنُّج" به معنای تفنن و دست یازیدن به فنون گوناگون، ندارد.<ref>ابن منظور، ذیل طنج</ref> | ||
[[سید کاظم رشتی]] دربارۀ وجه نام‌گذاری خطبه به تطنجیه می گوید: این نام به لحاظ اشتمال خطبه بر "اَکوار" و "اَدوار" وجود است که در دو کره منحصرند؛ وی سپس به وصف این دو کره پرداخته است که از نظر او همان دو "تطنج" عالم وجودند. | [[سید کاظم رشتی]] دربارۀ وجه نام‌گذاری خطبه به تطنجیه می گوید: این نام به لحاظ اشتمال خطبه بر "اَکوار" و "اَدوار" وجود است که در دو کره منحصرند؛ وی سپس به وصف این دو کره پرداخته است که از نظر او همان دو "تطنج" عالم وجودند.<ref>ص 7</ref> وی بسیاری از دیدگاه های مذهبی خاص خود را بر مبنای تقابل دو تطنج نهاده است که به قول او سرچشمه واحد دارند و مجمع آنها بحر محیط است.<ref>ص 8-9، 18</ref> | ||
معنای دیگری در عربی یا غیر عربی برای این کلمه شناخته نشده است. در متن خطبه، تطنج به معنای خلیجی از آب تفسیر شده است. | معنای دیگری در عربی یا غیر عربی برای این کلمه شناخته نشده است. در متن خطبه، تطنج به معنای خلیجی از آب تفسیر شده است.<ref>«الخطبة...»، 167</ref> | ||
عبارتی از [[برسی]] حاکی از آن است که پیش از وی نیز این خطبه مورد توجه بوده است. وی یادآور می‌شود که پیشینیانش، تطنجین را در این خطبه، به "دنیا و آخرت" تفسیر کرده‌اند. | عبارتی از [[برسی]] حاکی از آن است که پیش از وی نیز این خطبه مورد توجه بوده است. وی یادآور می‌شود که پیشینیانش، تطنجین را در این خطبه، به "دنیا و آخرت" تفسیر کرده‌اند.<ref>ص 122، با تعبیر قال المفسرون</ref> | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
==محل ایراد خطبه== | ==محل ایراد خطبه== | ||
برسی بی‌آنکه سندی یا حتى یادی از راوی خطبه آورد، تصریح نموده که ایراد خطبه در جایی میان [[کوفه]] و [[مدینه]] بوده است | برسی بی‌آنکه سندی یا حتى یادی از راوی خطبه آورد، تصریح نموده که ایراد خطبه در جایی میان [[کوفه]] و [[مدینه]] بوده است<ref>ص 166</ref> و اینکه جابر(ظاهراً [[جابر بن عبدالله انصاری]]) در طی خطبه مخاطب خاص حضرت بوده، و پس از پایان خطبه، از حضرت پرسشی کرده است.<ref> برسی، 168، 170</ref> | ||
در متن خطبه با اشاراتی، زمان خطبه به اندکی پس از جنگ صفین بازگردانده شده و در آن از انتقام کشتگان [[صفین]] چون [[عمار بن یاسر]] و [[اویس قرنی]] سخن به میان آمده است.(«الخطبة»، 168) | در متن خطبه با اشاراتی، زمان خطبه به اندکی پس از جنگ صفین بازگردانده شده و در آن از انتقام کشتگان [[صفین]] چون [[عمار بن یاسر]] و [[اویس قرنی]] سخن به میان آمده است.(«الخطبة»، 168) | ||