کاربر ناشناس
جبرئیل: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Pourrezaei جز (←افسانه خان الامین) |
imported>Mgolpayegani جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''جبرئیل''' (جبرائیل)، یکی از چهار فرشته مقرب [[الله|الهی]] و آورندۀ [[وحی]] در [[اسلام]] است. این کلمه در سه آیه از [[قرآن]] و در [[روایات]] متعددی آمده است و علاوه بر آوردن وحی، کارهایی چون یاری پیامبران، عذاب کردن [[کافر|کافران]] و تسلی بخشی [[مؤمن|مؤمنان]] برای او بیان شده است. | '''جبرئیل''' (جبرائیل)، یکی از چهار فرشته مقرب [[الله|الهی]] و آورندۀ [[وحی]] در دیدگاه [[اسلام]] است. این کلمه در سه آیه از [[قرآن]] و در [[روایات]] متعددی آمده است و علاوه بر آوردن وحی، کارهایی چون یاری پیامبران، عذاب کردن [[کافر|کافران]] و تسلی بخشی [[مؤمن|مؤمنان]] برای او بیان شده است. | ||
اصل این کلمه عِبری بوده و در عربی به | اصل این کلمه عِبری بوده و در عربی به صورتهای مختلفی چون جبریل، جبرائیل، جبرئیل ضبط شده است. | ||
در [[فلسفه]] و [[عرفان]]، حقیقت و جایگاه جبرئیل مورد بحث قرار گرفته و با تعبیراتی چون | در [[فلسفه]] و [[عرفان]]، حقیقت و جایگاه جبرئیل مورد بحث قرار گرفته و با تعبیراتی چون «عقل فَعّّال» از آن یاد می‌کنند. در متون دینی [[یهودیت]] و [[مسیحیت]] نیز به نقش او پرداخته شده است. | ||
==معنای لغوی در | ==معنای لغوی در زبانهای مختلف== | ||
واژۀ '''جبرئیل''' در اصل عِبری است و ظاهراً به صورت سریانی‌اش به عربی راه یافته است.<ref>جفری، ص۱۰۰۱۰۱.</ref> نویسندگان و محققان زبان عربی بر اعجمی بودن آن تصریح کرده‌اند<ref>رجوع کنید به جوالیقی، ص۳۲۷؛ ابوحیان غرناطی، ج ۱، ص۳۱۷؛ مرتضی زبیدی، ج ۱۰، ص۳۵۷.</ref> که در تلفظ آن تصرف شده است. ابوحیان غرناطی<ref>ابوحیان غرناطی، ج ۱، ص۳۱۷ ۳۱۸.</ref> سیزده صورت مختلف آن، نظیر جِبْریل، جَبْریل، جَبَرئیل، جَبَرئِل، جَبرائل، جَبرائیل، را آورده است.<ref>نیز رجوع کنید به جوهری، ذیل «جبر»؛ جوالیقی، ص۱۱۳۱۱۴.</ref> همچنین دانی<ref>دانی، ص ۷۵.</ref> صورتهای قرائت این کلمه در [[قرآن]] را برشمرده<ref>نیز رجوع کنید بهابن جزری، ج ۲، ص۲۱۹.</ref> که «جِبْرِیل» مشهورترین و فصیح‌ترین آنها به لهجۀ اهل [[حجاز]] و بنا بر [[قراء سبعه|قرائت حفص]]، ابوعمرو، نافع و ابن عامر است.<ref>سمین حلبی، ج ۲، ص۱۸.</ref> | واژۀ '''جبرئیل''' در اصل عِبری است و ظاهراً به صورت سریانی‌اش به عربی راه یافته است.<ref>جفری، ص۱۰۰۱۰۱.</ref> نویسندگان و محققان زبان عربی بر اعجمی بودن آن تصریح کرده‌اند<ref>رجوع کنید به جوالیقی، ص۳۲۷؛ ابوحیان غرناطی، ج ۱، ص۳۱۷؛ مرتضی زبیدی، ج ۱۰، ص۳۵۷.</ref> که در تلفظ آن تصرف شده است. ابوحیان غرناطی<ref>ابوحیان غرناطی، ج ۱، ص۳۱۷ ۳۱۸.</ref> سیزده صورت مختلف آن، نظیر جِبْریل، جَبْریل، جَبَرئیل، جَبَرئِل، جَبرائل، جَبرائیل، را آورده است.<ref>نیز رجوع کنید به جوهری، ذیل «جبر»؛ جوالیقی، ص۱۱۳۱۱۴.</ref> همچنین دانی<ref>دانی، ص ۷۵.</ref> صورتهای قرائت این کلمه در [[قرآن]] را برشمرده<ref>نیز رجوع کنید بهابن جزری، ج ۲، ص۲۱۹.</ref> که «جِبْرِیل» مشهورترین و فصیح‌ترین آنها به لهجۀ اهل [[حجاز]] و بنا بر [[قراء سبعه|قرائت حفص]]، ابوعمرو، نافع و ابن عامر است.<ref>سمین حلبی، ج ۲، ص۱۸.</ref> | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
نام جبرئیل در [[قرآن]] سه بار در [[آیه|آیات]] [[سوره مدنی|مدنی]] آمده است.<ref>رجوع کنید به بقره : ۹۷، ۹۸؛ تحریم : ۴.</ref> به وظیفه اصلی جبرئیل، یعنی پیام‌آوری [[وحی]]، در آیۀ {{متن قرآن|...فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَیٰ قَلْبِک بِإِذْنِ اللَّهِ مُصَدِّقًا لِّمَا بَینَ یدَیهِ وَهُدًی وَبُشْرَیٰ لِلْمُؤْمِنِینَ ﴿۹۷﴾|سوره=[[سوره بقره|بقره]]|آیه=۹۷}} تصریح شده است، هرچند دربارۀ کیفیت انتقال و نزول وحی میان متکلمان اختلاف نظر وجود دارد.<ref>رجوع کنید به فخررازی، ج ۲، ص۳۲؛ صدرالدین شیرازی، ج ۱، ص۲۹۶۳۰۱.</ref> | نام جبرئیل در [[قرآن]] سه بار در [[آیه|آیات]] [[سوره مدنی|مدنی]] آمده است.<ref>رجوع کنید به بقره : ۹۷، ۹۸؛ تحریم : ۴.</ref> به وظیفه اصلی جبرئیل، یعنی پیام‌آوری [[وحی]]، در آیۀ {{متن قرآن|...فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَیٰ قَلْبِک بِإِذْنِ اللَّهِ مُصَدِّقًا لِّمَا بَینَ یدَیهِ وَهُدًی وَبُشْرَیٰ لِلْمُؤْمِنِینَ ﴿۹۷﴾|سوره=[[سوره بقره|بقره]]|آیه=۹۷}} تصریح شده است، هرچند دربارۀ کیفیت انتقال و نزول وحی میان متکلمان اختلاف نظر وجود دارد.<ref>رجوع کنید به فخررازی، ج ۲، ص۳۲؛ صدرالدین شیرازی، ج ۱، ص۲۹۶۳۰۱.</ref> | ||
در قرآن تعابیر دیگری نیز هست که مفسران<ref>برای نمونه رجوع کنید | در قرآن تعابیر دیگری نیز هست که مفسران<ref>برای نمونه رجوع کنید به طبری، جامع؛ طوسی، التبیان؛ فضل بن حسن طَبْرِسی، ذیل آیات.</ref> آنها را ناظر به جبرئیل دانسته‌اند، از جمله: | ||
# «الروح الامین»<ref>شعراء: ۱۹۳.</ref> که حاکی از امانتداری او در رساندن وحی است. | # «الروح الامین»<ref>شعراء: ۱۹۳.</ref> که حاکی از امانتداری او در رساندن وحی است. | ||
# «رسولٍ کریم»<ref>حاقه : ۴۰؛ تکویر: ۱۹.</ref> که بر خصلت‌های نیک وی دلالت دارد. | # «رسولٍ کریم»<ref>حاقه: ۴۰؛ تکویر: ۱۹.</ref> که بر خصلت‌های نیک وی دلالت دارد. | ||
# «شدیدالقوی» و «ذومِرّة» و «ذی قوة»<ref>نجم : ۵، ۶؛ تکویر: ۲۰.</ref> که بیان کننده توانمندی و قدرت بر انجام اوامر الاهی است. | # «شدیدالقوی» و «ذومِرّة» و «ذی قوة»<ref>نجم: ۵، ۶؛ تکویر: ۲۰.</ref> که بیان کننده توانمندی و قدرت بر انجام اوامر الاهی است. | ||
# «مَکین» و «مُطاع»<ref>تکویر: ۲۰، ۲۱.</ref> که از جایگاه و منزلت ویژۀ او نزد خداوند و دیگر فرشتگان حکایت می‌کند. | # «مَکین» و «مُطاع»<ref>تکویر: ۲۰، ۲۱.</ref> که از جایگاه و منزلت ویژۀ او نزد خداوند و دیگر فرشتگان حکایت می‌کند. | ||
# «روح القُدُس»<ref>نحل : ۱۰۲؛ که مضمون این آیه «قُلْ نَزَّلَه رُوحُ الْقُدُسِ مِنْ رَبِّکَ...» با آیة ۹۷ سورة بقره: «قُل مَنْ ک'انَ عَدُوّاً لِجِبریلَ فَاِنَهُ نَزَّلَهُ عَلی ' قَلِبکَ بِاذِنِ اللّهِ...» که صراحتاً تنزیل قرآن را به جبرئیل نسبت داده، مطابقت دارد؛ برای احتمالات دیگر در | # «روح القُدُس»<ref>نحل: ۱۰۲؛ که مضمون این آیه «قُلْ نَزَّلَه رُوحُ الْقُدُسِ مِنْ رَبِّکَ...» با آیة ۹۷ سورة بقره: «قُل مَنْ ک'انَ عَدُوّاً لِجِبریلَ فَاِنَهُ نَزَّلَهُ عَلی ' قَلِبکَ بِاذِنِ اللّهِ...» که صراحتاً تنزیل قرآن را به جبرئیل نسبت داده، مطابقت دارد؛ برای احتمالات دیگر در باره مراد از روح القدس رجوع کنید به میبدی، ج ۱، ص۲۶۳۲۶۴؛ فخررازی، ج ۳، ص۱۷۷.</ref> | ||
علاوه بر انتقال وحی، جبرئیل نقش ویژه‌ای در ولادت [[عیسی(ع)]] داشته است. او مژدۀ ولادت عیسی را به [[حضرت مریم]] داده<ref>رجوع کنید به فضل بن حسن طبرسی ؛ طباطبائی، ذیل آل عمران : ۴۵.</ref> و به صورت انسان نزد او متمثل شده<ref>مریم : ۱۷؛ نیز رجوع کنید بهطبری، جامع ؛ طوسی، التبیان، ذیل آیه.</ref> و روح الاهی را در رحم او دمیده<ref>رجوع کنید به طبری، جامع، ذیل مریم : ۲۲؛ تحریم : ۱۲؛ طوسی، التبیان، ذیل انبیاء: ۹۱؛ تحریم : ۱۲.</ref> و سرانجام خداوند به عیسی(ع) با جبرئیل یاری رسانده و نیرو بخشیده است.<ref>رجوع کنید به طبری، جامع ؛ طوسی، التبیان، ذیل بقره : ۸۷، ۲۵۳؛ مائده : ۱۱۰.</ref> | علاوه بر انتقال وحی، جبرئیل نقش ویژه‌ای در ولادت [[عیسی(ع)]] داشته است. او مژدۀ ولادت عیسی را به [[حضرت مریم]] داده<ref>رجوع کنید به فضل بن حسن طبرسی ؛ طباطبائی، ذیل آل عمران : ۴۵.</ref> و به صورت انسان نزد او متمثل شده<ref>مریم : ۱۷؛ نیز رجوع کنید بهطبری، جامع ؛ طوسی، التبیان، ذیل آیه.</ref> و روح الاهی را در رحم او دمیده<ref>رجوع کنید به طبری، جامع، ذیل مریم : ۲۲؛ تحریم : ۱۲؛ طوسی، التبیان، ذیل انبیاء: ۹۱؛ تحریم : ۱۲.</ref> و سرانجام خداوند به عیسی(ع) با جبرئیل یاری رسانده و نیرو بخشیده است.<ref>رجوع کنید به طبری، جامع ؛ طوسی، التبیان، ذیل بقره : ۸۷، ۲۵۳؛ مائده : ۱۱۰.</ref> | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
ریشه این اتهام از اعتقاد [[یهود]] به خیانت جبرئیل در ابلاغ رسالت است، چراکه تصور می‌کنند [[خداوند]] به وی دستور داده بود [[نبوت]] را در دودمان [[اسرائیل]] قرار دهد لکن او بر خلاف فرمان خدا آن را در سلسله [[اسماعیل]] قرار داد. بنابراین گروه یهود جبرئیل را دشمن دانسته و جمله خان الأمین (جبرئیل خیانت نمود) را شعار خود قرار دادند و به همین خاطر [[قرآن]] در مقام انتقاد از آنان و اثبات بی‌پایگی سخنانشان جبرئیل را فرشته‌ای امین و درستکار معرفی کرد.<ref group="یادداشت">قُلْ مَنْ کانَ عَدُوًّا لِجِبْرِیلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَی قَلْبِک بِإِذْنِ اللَّهِ مُصَدِّقًا لِمَا بَینَ یدَیهِ وَهُدًی وَبُشْرَی لِلْمُؤْمِنِینَ. بگو: هر کس با جبرئیل دشمنی ورزد آن فرشته گرامی به اذن خدا قرآن را بر قلب تو نازل نمود. بقره آیه ۹۷</ref> | ریشه این اتهام از اعتقاد [[یهود]] به خیانت جبرئیل در ابلاغ رسالت است، چراکه تصور می‌کنند [[خداوند]] به وی دستور داده بود [[نبوت]] را در دودمان [[اسرائیل]] قرار دهد لکن او بر خلاف فرمان خدا آن را در سلسله [[اسماعیل]] قرار داد. بنابراین گروه یهود جبرئیل را دشمن دانسته و جمله خان الأمین (جبرئیل خیانت نمود) را شعار خود قرار دادند و به همین خاطر [[قرآن]] در مقام انتقاد از آنان و اثبات بی‌پایگی سخنانشان جبرئیل را فرشته‌ای امین و درستکار معرفی کرد.<ref group="یادداشت">قُلْ مَنْ کانَ عَدُوًّا لِجِبْرِیلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَی قَلْبِک بِإِذْنِ اللَّهِ مُصَدِّقًا لِمَا بَینَ یدَیهِ وَهُدًی وَبُشْرَی لِلْمُؤْمِنِینَ. بگو: هر کس با جبرئیل دشمنی ورزد آن فرشته گرامی به اذن خدا قرآن را بر قلب تو نازل نمود. بقره آیه ۹۷</ref> | ||
[[ابن تیمیه]] از عالمان وهابی می‌گوید : یهود درصدد وارد کردن نقص و عیب بر جبرئیل برآمده و او را از بین ملائکه دشمن خود می‌دانند همانگونه که شیعه می‌گویند: جبرئیل به اشتباه [[وحی]] را بر محمد نازل کرده است.<ref> منهاج السنة النبویه ج۱ ص۶ ۸.</ref> | [[ابن تیمیه]] از عالمان وهابی می‌گوید : یهود درصدد وارد کردن نقص و عیب بر جبرئیل برآمده و او را از بین ملائکه دشمن خود می‌دانند همانگونه که شیعه می‌گویند: جبرئیل به اشتباه [[وحی]] را بر محمد نازل کرده است.<ref> منهاج السنة النبویه ج۱ ص۶ ۸.</ref> | ||
این در حالی است که شیعیان چنین باوری نداشته و عالمان آنها از این اتهام پاسخ داده‌اند.(مطالعه بیشتر: [http://www.valiasr-aj.com/fa/page.php?bank=question&id=1247 سایت ولی عصر-عج-]) | این در حالی است که شیعیان چنین باوری نداشته و عالمان آنها از این اتهام پاسخ داده‌اند.(مطالعه بیشتر: [http://www.valiasr-aj.com/fa/page.php?bank=question&id=1247 سایت ولی عصر-عج-]) | ||