گناهان کبیره: تفاوت میان نسخه‌ها

برای گناهان کبیره چند معیار بیان کرده‌اند:<ref> گناهان کبیره، ج۱، ص۲۷ </ref>

روایات برخی به ۷، برخی به ۱۹ و برخی به ۳۱ گناه کبیره اشاره کرده‌اند. برخی عالمان اخلاق گناهان کبیره را ۷ و برخی ۱۰ و برخی ۲۰ و بعضی ۳۴ و بعضی ۴۰ و برخی بیشتر ذکر کرده‌اند.<ref>سید روح الله خمینی- ترجمه تحریر الوسیله جلد1- شرایط امام جماعت</ref> از مجموع این کلمات برداشت می‌شود آنچه ذکر شده، به عنوان نمونه‌ها و مصادیقی از گناهان کبیره است:

# [[شرک]] به [[خدا]]<ref> : قرآن می‌فرماید کسی که برای خدا، شریک قرار دهد، خداوند [[بهشت]] را بر او حرام می‌کند. مائده، ۷۲ </ref>

# ترک [[نماز]]<ref> بحار الانوار، ج۴۷، ص۱۷ </ref>

از آیات و روایات استفاده می‌شود که در چند مورد، گناه صغیره تبدیل به گناه کبیره می‌شود:<ref>گناه شناسی، صص۲۵-۳۱.</ref>

۱- اصرار بر صغیره: تکرار گناه صغیره، آن را تبدیل به گناه کبیره می‌کند.<ref> امام صادق علیه‌السلام فرمود: لا صَغیرة مع الاِصرار در صورت اصرار، گناه صغیره‌ای نباشد. بحار الانوار، ج ۸، ص۳۵۲ </ref> قرآن دربارۀ پرهیزکاران می‌فرماید: آنان آگاهانه بر گناهانشان، اصرار نورزند.<ref> آل عمران، ۱۳۵ </ref> [[امام باقر]] علیه‌السلام در شرح این آیه فرمود: اصرار، عبارت از این است که کسی گناهی کند و از خدا [[استغفار|آمرزش]] نخواهد و در فکر [[توبه]] نباشد.

۲- کوچک شمردن گناه: [[امام حسن عسکری(ع)]] فرمود: از گناهان نابخشودنی این است که انسان بگوید کاش مرا به غیر از این گناه مجازات نکنند؛ یعنی آن گناهِ مورد اشاره را کوچک بشمرد.<ref> بحارالانوار، ج۵۰، ص۲۵۰ </ref> امیرمؤمنان علی(علیه‌السلام) می‌فرماید: بدترین گناهان، آن است که صاحبش آن را کوچک بشمرد.<ref> کلمة التقوی، ج۲، ص۲۹۴ </ref>

۳- اظهار خوشحالی هنگام گناه: لذت بردن از گناه و شادمانی هنگام انجام گناه، از اموری است که گناه را بزرگ می‌کند و موجب کیفر بیشتر می‌شود. امام علی(ع) فرمود: کسی که از انجام گناه، لذت ببرد خداوند ذلّت را به جای آن لذّت به او می‌چشاند.<ref> عیون الحکم والمواعظ، ص۴۳۶ </ref> و [[امام سجاد]](ع) فرمود: از شاد شدن هنگام گناه بپرهیز، که این شادی بزرگتر از انجام خود گناه است.<ref> بحارالانوار، ج۷۵، ص۱۵۹ </ref>

۵- انجام علنی گناه: آشکار نمودن گناه نیز، گناه صغیره را تبدیل به گناه کبیره می‌کند.<ref> امام علی(ع) فرمود: از آشکار نمودن گناهان بپرهیز، که آن از سخت‌ترین گناهان است. عیون الحکم والمواعظ، ص۹۵ </ref>

۶- گناه شخصیت‌ها: گناه آنان که در جامعه، دارای موقعیت خاص هستند با گناه دیگران یکسان نیست و چه بسا گناه صغیره آنها، حکم گناه کبیره را داشته باشد، زیرا گناه آنها دارای دو بُعد است: بعد فردی و بعد اجتماعی. گناه شخصیت‌ها و بزرگان از نظر بعد اجتماعی می‌تواند زمینۀ انحراف جامعه و سستی دین مردم شود. امام صادق(ع) در ضمن گفتاری فرمود: هفتاد گناه از جاهل، بخشیده می‌شود قبل از آنکه یک گناه از عالم، بخشیده گردد.<ref> بحارالانوار،ج۷۵، ص۱۹۳ </ref> رسول اکرم(ص) نیز فرمود: عوام امت من اصلاح نمی‌شوند مگر با اصلاح خواص امت من. شخصی پرسید: خواص امت چه کسانی هستند؟ فرمود: خواص امت من چهار دسته‌اند: ۱-زمامداران ۲-دانشمندان ۳-عابدان ۴-تاجران.

چنانچه فردی بدون [[توبه]] و جبران گناه از دنیا رود و مشکلات و سختی‌های دنیا باعث آمرزش حق الله او نشده باشد استحقاق عذاب دارد و چنانچه فضل الهی شامل حال او نشود مجازات گناهش را خواهد دید. از جمله موارد فضل الهی، [[شفاعت]] اولیاء خداست. در حدیثی [[پیامبر(ص)]] فرمود: شفاعتم را برای صاحبان گناهان کبیره از امتم ذخیره کرده‌ام، اما نیکوکاران (یعنی ترک‌کنندگان کبائر)، برایشان مواخذه نیست.<ref> من لا یحضره الفقیه، ج ۳، ص۵۷۴ </ref>

[[خوارج]] کسی که گناه کبیره انجام دهد را کافر می‌دانستند.{{مدرک}} [[معتزله]] از [[اهل سنت]] انجام کبیره را باعث خروج از [[ایمان]] می‌دانستند ولی او را کافر ندانسته و [[فاسق]] می‌نامیدند.{{مدرک}} به اعتقاد [[اشاعره]] اگر کسی گناه کبیره مرتکب شود، نمی‌توان او را مؤمن ندانست اصولا تعین تکلیف برای چنین مواردی از عهده انسان خارج است و باید آن را به [[خدا]] واگذار کرد.<ref>تاریخ علم کلام و مذاهب اسلامی، ج۲، ص۴۷۵</ref> در نظر [[شیعه]] چنانچه فرد مؤمنی این کار را انجام دهد مؤمن [[فاسق]] خواهد بود و اصل ایمان او از بین نمی‌رود.{{مدرک}}

بعضی گناهان کبیره مانند [[زنا]]، [[قذف]]، [[شراب خواری]]،... دارای [[حد شرعی]] و بقیه دارای [[تعزیر]] هستند.<ref>جواهر الکلام ج۴۱، ص۴۴۸</ref>