صدقه: تفاوت میان نسخهها
←مصادیق صدقه: افزایش/ تکمیل
(←مصادیق صدقه: افزایش/ تکمیل) |
|||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
صدقه هدیهای است که از طرف افراد حقیقی یا حقوقی به منظور خیریه و بهرهمند شدن افراد دیگر، داده میشود.صدقه ممکن است به صورتهای وجه نقد، خدمات، وسایل استفاده شده یا استفاده نشدهای مانند پوشاک، اسباببازی، خوراک و رسانگر، کمکهای ضروری از جمله کمکهای انساندوستانه، کمک به توسعه و گسترش و نیازهای ضروری بدن انسان مانند خون و پیوند اندام و...باشد.[[رسول خدا (ص)]] فرمود: هر معروفی صدقه به شمار میآید و هر آنچه را که مؤمن برای خود و خانواده و همسرش هزینه کند و نیز هر آنچه با آن آبروی خود را حفظ کند برایش صدقه نوشته میشود.<ref>جوادی آملی، مفاتیح الحیاة.</ref> | صدقه هدیهای است که از طرف افراد حقیقی یا حقوقی به منظور خیریه و بهرهمند شدن افراد دیگر، داده میشود.صدقه ممکن است به صورتهای وجه نقد، خدمات، وسایل استفاده شده یا استفاده نشدهای مانند پوشاک، اسباببازی، خوراک و رسانگر، کمکهای ضروری از جمله کمکهای انساندوستانه، کمک به توسعه و گسترش و نیازهای ضروری بدن انسان مانند خون و پیوند اندام و...باشد.[[رسول خدا (ص)]] فرمود: هر معروفی صدقه به شمار میآید و هر آنچه را که مؤمن برای خود و خانواده و همسرش هزینه کند و نیز هر آنچه با آن آبروی خود را حفظ کند برایش صدقه نوشته میشود.<ref>جوادی آملی، مفاتیح الحیاة.</ref> | ||
در روایتی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] فرمود: هر مسلمانی هر روز باید صدقهای بدهد و چون پرسیدند چه کسی توان این کار را دارد فرمود: برداشتن چيزهاى آسيب رسان از سر راه صدقه است؛ نشان دادن راه به كسى صدقه است، عيادت از بيمار صدقه است، [[امر به معروف و نهی از منکر|امر به معروف]] صدقه است، [[امر به معروف و نهی از منکر| نهى از منكر ]] صدقه است و [[سلام]] را جواب دادن صدقه است. <ref>مجلسی، بحارالانوار،۱۴۰۳ق، ج۷۲، ص۵۰.</ref> {{یادداشت| ... إماطتك الأذى عن الطريق صدقة، و إرشادك الرجل إلى الطريق صدقة، و عيادتك المريض صدقة، و أمرك بالمعروف صدقة، و نهيك عن المنكر صدقة، و ردّك السلام صدقة.}} | در روایتی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] فرمود: هر مسلمانی هر روز باید صدقهای بدهد و چون پرسیدند چه کسی توان این کار را دارد فرمود: برداشتن چيزهاى آسيب رسان از سر راه صدقه است؛ نشان دادن راه به كسى صدقه است، عيادت از بيمار صدقه است، [[امر به معروف و نهی از منکر|امر به معروف]] صدقه است، [[امر به معروف و نهی از منکر| نهى از منكر ]] صدقه است و [[سلام]] را جواب دادن صدقه است. <ref>مجلسی، بحارالانوار،۱۴۰۳ق، ج۷۲، ص۵۰.</ref> {{یادداشت| ... إماطتك الأذى عن الطريق صدقة، و إرشادك الرجل إلى الطريق صدقة، و عيادتك المريض صدقة، و أمرك بالمعروف صدقة، و نهيك عن المنكر صدقة، و ردّك السلام صدقة.}} | ||
در مورد این که از چه چیزهایی باید صدقه داد، در آیات [[قرآن]] و [[روایات]] آمده است: از طیبات صدقه بدهید؛ یعنی اموال پاک و [[حلال|حلالی]] که شخص از راه حلال آنها را به دست میآورد، علاوه سعی شود از اموال پست و ناقابل در صدقه استفاده نشود؛ زیرا صدقه دادن برای به دست آوردن رضایت خدا انجام میگیرد که یک طرف آن بینوایان و فقیران، و طرف دیگرش خدا است و اگر [[مؤمن|مؤمنان]] این مسائل را رعایت ننمایند، هم توهین به [[خداوند]] است و هم تحقیری نسبت به نیازمندان و بینوایان.<ref>داور پناه، انوار العرفان فی تفسیر القرآن،ج ۴، ص ۵۰۰.</ref>قرآن کریم در آیه ۲۶۷ [[سوره بقره]] {{یادداشت|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ وَمِمَّا أَخْرَجْنَا لَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ ۖ وَلَا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ وَلَسْتُمْ بِآخِذِيهِ إِلَّا أَنْ تُغْمِضُوا فِيهِ ۚ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ ترجمه: اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از چيزهاى پاكيزهاى كه به دست آوردهايد، و از آنچه براى شما از زمين برآوردهايم، انفاق كنيد، و در پى ناپاک آن نروید که [از آن] انفاق نمایید، در حالى که آن را [اگر به خودتان مىدادند] جز با چشمپوشى [و بىمیلی] نسبت به آن، نمىگرفتيد، و بدانید که خداوند، بىنیازِ ستوده [صفات] است. }}صدقه دادن از چیزهای پاکیزه را به [[مؤمنان]] توصیه کرده و معیار را دادن چیزی معین کرده که اگر به خودِ انسان بدهند با خیال آسوده و رغبت بگیرد نه با بی میلی و چشم پوشی. [[محسن قرائتی|قرائتی]] در تفسیر آیه گفته که هدف از انفاق، رهايى از [[بخل]] است، نه رهايى از اشياى بىارزش و نامطلوب و وجدان | در مورد این که از چه چیزهایی باید صدقه داد، در آیات [[قرآن]] و [[روایات]] آمده است: از طیبات صدقه بدهید؛ یعنی اموال پاک و [[حلال|حلالی]] که شخص از راه حلال آنها را به دست میآورد، علاوه سعی شود از اموال پست و ناقابل در صدقه استفاده نشود؛ زیرا صدقه دادن برای به دست آوردن رضایت خدا انجام میگیرد که یک طرف آن بینوایان و فقیران، و طرف دیگرش خدا است و اگر [[مؤمن|مؤمنان]] این مسائل را رعایت ننمایند، هم توهین به [[خداوند]] است و هم تحقیری نسبت به نیازمندان و بینوایان.<ref>داور پناه، انوار العرفان فی تفسیر القرآن،ج ۴، ص ۵۰۰.</ref>قرآن کریم در آیه ۲۶۷ [[سوره بقره]] {{یادداشت|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ وَمِمَّا أَخْرَجْنَا لَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ ۖ وَلَا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ وَلَسْتُمْ بِآخِذِيهِ إِلَّا أَنْ تُغْمِضُوا فِيهِ ۚ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ ترجمه: اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از چيزهاى پاكيزهاى كه به دست آوردهايد، و از آنچه براى شما از زمين برآوردهايم، انفاق كنيد، و در پى ناپاک آن نروید که [از آن] انفاق نمایید، در حالى که آن را [اگر به خودتان مىدادند] جز با چشمپوشى [و بىمیلی] نسبت به آن، نمىگرفتيد، و بدانید که خداوند، بىنیازِ ستوده [صفات] است. }}صدقه دادن از چیزهای پاکیزه را به [[مؤمنان]] توصیه کرده و معیار را دادن چیزی معین کرده که اگر به خودِ انسان بدهند با خیال آسوده و رغبت بگیرد نه با بی میلی و چشم پوشی. [[محسن قرائتی|قرائتی]] در تفسیر آیه گفته که هدف از انفاق، رهايى از [[بخل]] است، نه رهايى از اشياى بىارزش و نامطلوب و وجدان انسان را بهترين معيار براى شناخت پسنديده و ناپسند دانسته است یعنی هر آنچه را مىپسندد كه به او انفاق كنند، شايسته است كه انفاق كند و اگر آنرا دوست نمىدارد، شايستهى انفاق نيست. <ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۴۲۵.</ref> | ||
===مقدار=== | ===مقدار=== | ||
در صدقه دادن شخص باید اعتدال را رعایت کند؛ یعنی نه به گونهای باشد که در صدقه دادن بخیل باشد و نه آن گونه صدقه دهد که برای خود مشکل ایجاد کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۸۰ش، ج۲، ص۱۲۹.</ref>{{یادداشت| قرآن کریم درباره رعایت اعتدال در صدقه میفرماید: وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَحْسُورًا سوره اسرا آیه ۲۹ ترجمه: و دستت را به گردنت زنجير مكن و بسيار [هم] گشادهدستى منما تا ملامتشده و حسرتزده بر جاى مانى. }} مقدار حداقل صدقه به توان شخص بستگی دارد، حتی در برخی روایات یک جرعه آب هم به عنوان صدقه بیان شده است.<ref>طیب، سید عبد الحسین، تفسیر اطیب البیان، ج ۱، ص ۲۳۰.</ref> | در صدقه دادن شخص باید اعتدال را رعایت کند؛ یعنی نه به گونهای باشد که در صدقه دادن بخیل باشد و نه آن گونه صدقه دهد که برای خود مشکل ایجاد کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۸۰ش، ج۲، ص۱۲۹.</ref>{{یادداشت| قرآن کریم درباره رعایت اعتدال در صدقه میفرماید: وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَحْسُورًا سوره اسرا آیه ۲۹ ترجمه: و دستت را به گردنت زنجير مكن و بسيار [هم] گشادهدستى منما تا ملامتشده و حسرتزده بر جاى مانى. }} مقدار حداقل صدقه به توان شخص بستگی دارد، حتی در برخی روایات یک جرعه آب هم به عنوان صدقه بیان شده است.<ref>طیب، سید عبد الحسین، تفسیر اطیب البیان، ج ۱، ص ۲۳۰.</ref> |