پرش به محتوا

صدقه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۲۴۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ فوریهٔ ۲۰۱۶
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Salvand
imported>Salvand
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۹: خط ۳۹:


==کیفیت صدقه دادن==
==کیفیت صدقه دادن==
خداوند صدقه دادن را مطرح کرده، ولی بعضی از روش‌های صدقه دادن را نمی‌پسندد:
*'''دو روش ناپسند از نگاه قرآن''':
* یکی صدقه ریایی که از همان اول باطل انجام می‌شود.
خداوند از دو روش در صدقه‌دادن نهی کرده است:.<ref>{{متن قرآن|یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِکم بِالْمَنِّ وَالْأَذَیٰ کالَّذِی ینفِقُ مَالَهُ رِ‌ئَاءَ النَّاسِ وَلَا یؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْیوْمِ الْآخِرِ ۖ فَمَثَلُهُ کمَثَلِ صَفْوَانٍ عَلَیهِ تُرَ‌ابٌ فَأَصَابَهُ وَابِلٌ فَتَرَ‌کهُ صَلْدًا ۖ لَّا یقْدِرُ‌ونَ عَلَیٰ شَیءٍ مِّمَّا کسَبُوا ۗ وَاللَّهُ لَا یهْدِی الْقَوْمَ الْکافِرِ‌ینَ﴿۲۶۴﴾|ترجمه=ای کسانی که ایمان آورده‌اید، صدقه‌های خود را با منّت و آزار، باطل مکنید، مانند کسی که مالش را برای خودنمایی به مردم، انفاق می‌کند و به خدا و روز بازپسین ایمان ندارد. پس مَثَل او همچون مَثَل سنگ خارایی است که بر روی آن، خاکی [نشسته‌] است، و رگباری به آن رسیده و آن [سنگ‌] را سخت و صاف بر جای نهاده است. آنان [=ریاکاران‌] نیز از آنچه به دست آورده‌اند، بهره‌ای نمی‌برند؛ و خداوند، گروه کافران را هدایت نمی‌کند.| سوره= [[سوره بقره]]| آیه= آیه۲۶۴}}</ref>
* دیگری صدقه‌ای که بعد از انجام آن، به وسیله منت و اذیت ثواب و ارزش آن از بین می‌رود.
# صدقه [[ریا]]یی باشد. در چنین موردی صدقه از همان ابتدا باطل می‌شود.
بطلان این دو قسم صدقه از این رو است که برای رضای خدا انجام نشده، و یا اگر هم برای رضای خدا بوده، شخص نتوانسته نیت خود را خالص نگه دارد، و با منت و اذیت آن را باطل کرده است.<ref>طباطبائی، المیزان، ج ۲، ص ۶۰۱.</ref>
# صدقه‌ای که بعداً با منت و اذیت، ثواب و ارزشش از بین می‌رود.
بطلان این دو قسم صدقه از این رو است که برای رضای خدا انجام نشده یا اگر هم برای رضای خدا بوده، شخص نتوانسته نیت خود را خالص نگه دارد و با منت و اذیت آن را باطل کرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ج ۲، ص ۶۰۱.</ref>


همچنین خداوند در قرآن دو قسم صدقه دادن را مطرح کرده، و هر دو را ستوده است:
*'''دو روش نیکو از نگاه قرآن''':
* صدقه پنهان:انسان را از [[ریا]] دور می‌سازد و آبروی فقیر محفوظ مانده، و فقیر احساس ذلت و خفت نمی‌کند. از آن جا که بنای [[دین اسلام|دین]] بر [[اخلاص]] است، بنابراین عمل هر قدر خالص‌تر باشد فضیلت بیشتری دارد، و به همین جهت خدای سبحان صدقه مخفی را بر صدقه علنی ترجیح داده و می‌فرماید:«اگر مخفیانه صدقه دهید برایتان بهتر است».
[[خداوند]] در [[قرآن]] دو قسم صدقه دادن را مطرح کرده و هر دو را ستوده است:
* صدقه آشکار: که تشویق و دعوت عملی مردم به کار نیک بوده و مایه دلگرمی فقرا و مساکین می‌باشد؛ چرا که می‌بینند در جامعه کسانی هستند که به حال آنان ترحم می‌کنند؛ همچنین این کار باعث می‌شود که روحیه یاس و ناامیدی از فقرا زدوده شود.<ref>طباطبائی، المیزان،ج ۲، ص ۶۱۰.</ref>
# صدقه پنهان:انسان را از [[ریا]] دور می‌سازد و آبروی فقیر محفوظ می‌ماند و فقیر احساس ذلت و خفت نمی‌کند. از آنجا که بنای [[دین اسلام|دین]] بر [[اخلاص]] است، هرآنچه عمل خالص‌تر باشد، فضیلت بیشتری دارد و به همین جهت خدای سبحان صدقه مخفی را بر صدقه علنی ترجیح داده و می‌فرماید:«اگر مخفیانه صدقه دهید برایتان بهتر است».<ref>بقره: ۲۷۱.</ref>
# صدقه آشکار: که تشویق و دعوت عملی مردم به کار نیک و مایه دلگرمی فقرا و مساکین است؛ چرا که می‌بینند در جامعه کسانی هستند که به حال آنان ترحم می‌کنند؛ همچنین این کار باعث می‌شود روحیه یأس و ناامیدی از فقرا برود.<ref>طباطبائی، المیزان،ج ۲، ص ۶۱۰.</ref>


==مصادیق صدقه==
==مصادیق صدقه==
خط ۵۷: خط ۵۹:


==آثار و برکات==
==آثار و برکات==
اخبار و روایات وارده درباره فضیلت و برکات صدقه بسیار بوده و فواید و آثار زیادی برای آن بیان شده است، از جمله آنها:<ref>شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج ۶، ص ۲۵۷.</ref>
روایات بسیاری درباره فضیلت و برکات صدقه نقل و فواید و آثار زیادی برای آن بیان شده است، از جمله آنهاست:<ref>شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج ۶، ص ۲۵۷.</ref>


===دوری از بلا و مرگ بد===
===دوری از بلا و مرگ بد===
رفع بلا، دوری از مرگ سوء و...از اثرات انفاق می‌باشد که در روایات نیز به آن اشاره شده است:
رفع بلا، دوری از مرگ سوء و... از آثار انفاق است. [[امام باقر(ع)]] می‌فرماید: «صدقه هفتاد بلا را از انسان دور می‌کند و نیز مرگ سوء را از انسان دور می‌نماید؛ چرا که صاحب صدقه هرگز با مرگ سوء از دنیا نمی‌رود».<ref>و در جایی دیگر آمده است:«با دست خود صدقه دادن، انسان را از مرگ سوء حفظ می‌کند و هفتاد نوع از انواع بلایا را از انسان دور می‌کند».</ref><ref>طباطبایی، المیزان، ج ۲، ص ۴۲۰ و ص ص ۴۳۳.</ref>
[[امام باقر(ع)]] می‌فرماید: «صدقه هفتاد بلا را از انسان دور می‌کند و نیز مرگ سوء را از انسان دور می‌نماید چرا که صاحب صدقه هرگز با مرگ سوء از دنیا نمی‌رود.»
<ref>و در جایی دیگر آمده است:«با دست خود صدقه دادن، انسان را از مرگ سوء حفظ می‌کند و هفتاد نوع از انواع بلایا را از انسان دور می‌کند.»</ref><ref>المیزان، ج ۲، ص ۴۲۰ و ص ص ۴۳۳.</ref>


{{جعبه نقل قول| عنوان = [[امام باقر(ع)]]| نقل‌قول = {{حدیث| اَلبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ ینفیانِ الفَقرَ وَ یزیدانِ فِی العُمرِ وَ یدفَعانِ عَن صاحِبِهِما سَبعینَ میتَةَ سوءٍ|ترجمه= کار خیر و صدقه، فقر را می‌بَرند، بر عمر می‌افزایند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور می‌کنند.}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[من لا یحضره الفقیه]]، ج ۲، ص ۶۶، ح ۱۷۲۹.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه = #FFEAB7| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
{{جعبه نقل قول| عنوان = [[امام باقر(ع)]]| نقل‌قول = {{حدیث| اَلبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ ینفیانِ الفَقرَ وَ یزیدانِ فِی العُمرِ وَ یدفَعانِ عَن صاحِبِهِما سَبعینَ میتَةَ سوءٍ|ترجمه= کار خیر و صدقه، فقر را می‌بَرند، بر عمر می‌افزایند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور می‌کنند.}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[من لا یحضره الفقیه]]، ج ۲، ص ۶۶، ح ۱۷۲۹.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه = #FFEAB7| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
===طول عمر===
===طول عمر===
«صدقه دادن» از عواملی است که طبق بیان صریح روایات، موجب افزایش طول عمر می‌شود: [[پیامبر اکرم(ص)]] می‌فرماید: «صدقه و [[صله رحم]] شهرها را آباد می‌کند و بر عمرها می‌افزاید.»<ref>المیزان،ج ۲، ص ۴۲۰ و ص ص ۴۳۳.</ref>
[[پیامبر اکرم(ص)]] می‌فرماید: «صدقه و [[صله رحم]] شهرها را آباد می‌کند و بر عمرها می‌افزاید.»<ref>طباطبایی، المیزان،ج ۲، ص ۴۲۰ و ۴۳۳.</ref>


===شفای مریض===
===شفای مریض===
از دیگر آثار مهم صدقه و انفاق، شفای مریض است. حدیثی از معصومین(ع) آمده است که به این مسئله تصریح دارد: «بیماران خود را به وسیله صدقه درمان کنید». و در [[حدیث]] دیگری می‌خوانیم که مستحب است مریض با دست خود صدقه بدهد.<ref>المیزان،ج ۲، ص ۴۲۰ و ص ص ۴۳۳</ref>
از دیگر آثار مهم صدقه و انفاق، شفای مریض است. در حدیثی از معصومان(ع) آمده است: «بیمارانِ خود را به وسیله صدقه درمان کنید». و در [[حدیث]] دیگری می‌خوانیم که مستحب است مریض با دست خود صدقه بدهد.<ref>طباطبایی، المیزان،ج ۲، ص ۴۲۰ و ۴۳۳.</ref>


===دورکننده فقر===
===دورکننده فقر===
در تعالیم اسلامی برخی عوامل باعث دوری فقر از زندگی انسان می‌شود. در این زمینه روایتی از [[امام باقر(ع)]] نقل شده است که می‌فرماید: «نیکی و صدقه فقر را دور می‌کند...»<ref>المیزان،ج ۲، ص ۴۲۰ و ص ص ۴۳۳</ref>
از [[امام باقر(ع)]] نقل شده است که می‌فرماید: «نیکی و صدقه فقر را دور می‌کند...»<ref>طباطبایی، المیزان،ج ۲، ص ۴۲۰ و ص ص ۴۳۳</ref>


===آثار معنوی صدقه===
===آثار معنوی صدقه===
از نظر [[قرآن]] کریم صدقه در راه خدا، تجارتی پرسود و معامله‌ای ارزشمند است که موجب جلب پاداش‌های عظیم و رسیدن به [[بهشت]] الهی شده، انسان را از هول و هراس [[قیامت]] ایمن نموده و موجب نجات از عذاب دردناک الهی می‌شود.<ref>المیزان،ج ۲، ص ۴۲۰ و ص ص ۴۳۳</ref>
از نظر [[قرآن]] کریم صدقه در راه خدا، تجارتی پرسود و معامله‌ای ارزشمند است که موجب جلب پاداش‌های عظیم و رسیدن به [[بهشت]] الهی شده، انسان را از هول و هراس [[قیامت]] ایمن نموده و موجب نجات از عذاب دردناک الهی می‌شود.<ref>طباطبایی، المیزان،ج ۲، ص ۴۲۰ و ص ص ۴۳۳</ref>
 
===دفع نحوست===
===دفع نحوست===
پیامبر(ص) فرموده است: هرگاه شب را به صبح آوردی، صدقه‌ای بده تا نحسی آن روز را از تو دور کند و هرگاه روز را به شب آوردی، صدقه‌ای بده تا نحسی آن شب را از تو دور کند.<ref>مفاتیح الحیاة، ص۵۵۲.</ref>
[[پیامبر(ص)]] می‌فرماید: هرگاه شب را به صبح آوردی، صدقه‌ای بده تا نحسی آن روز را از تو دور کند و هرگاه روز را به شب آوردی، صدقه‌ای بده تا نحسی آن شب را از تو دور کند.<ref>جوادی آملی، مفاتیح الحیات، ص۵۵۲.</ref>
 
===عامل عبور از صراط===
===عامل عبور از صراط===
امام صادق(ع) می‌فرماید: در طلب گذر از صراط بودم پس آن را در صدقه دادن یافتم.<ref>مفاتیح الحیاة، ص۵۵۶.</ref>
امام صادق(ع) می‌فرماید: در طلب گذر از صراط بودم پس آن را در صدقه دادن یافتم.<ref>جوادی آملی، مفاتیح الحیات، ص۵۵۶.</ref>


===مایه ضمانت بهشت===
===مایه ضمانت بهشت===
امیر المؤمنین(ع) می‌فرماید: برای شش گروه بهشت را ضمانت می‌کنم، یکی مردی که صدقه‌ای را کنار بگذارد که بدهد و بمیرد پس او اهل بهشت است. پنج گروه دیگر عبارتند از عیادت کننده از بیمار، جهادگر، حج گزار، راهی نماز جمعه و راهی تشییع جنازه که بیمرند و به خانه باز نگردند.<ref>مفاتیح الحیاة، ص۵۵۶.</ref>
[[امیرالمؤمنین (ع)]] می‌فرماید: برای شش گروه [[بهشت]] را ضمانت می‌کنم. یکی مردی که صدقه‌ای را کنار بگذارد که بدهد، اما بمیرد؛ پس او اهل بهشت است. پنج گروه دیگر اینان‌اند: عیادت‌کننده از بیمار، جهادگر، حج‌گزار، راهی نماز جمعه و راهی تشییع جنازه که بیمرند و به خانه باز نگردند.<ref>جوادی آملی، مفاتیح الحیات، ص۵۵۶.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
کاربر ناشناس