بیت المال: تفاوت میان نسخهها
جز
←وظایف اقتصادی بیت المال
خط ۱۴۲: | خط ۱۴۲: | ||
از صدر اسلام، بیت المال این خدمت را بر عهده داشت. در عصر خلیفه دوم، زنی چهارهزار درهم برای تجارت از بیت المال وام گرفت<ref>طبری، ج ۴، ص۲۲۱.</ref> [[عبیدالله بن عمر]] نیز از بیت المال بصره در زمان ولایت [[ابوموسی اشعری]] وام گرفت.<ref>احمدعلی، ص۲۵۵.</ref> پس از این عصر، کشاورزان زیان دیده از آفات مختلف نیز از این وام استفاده میکردند.<ref>یاقوت حموی، ج ۳، ص۲۷۴.</ref> | از صدر اسلام، بیت المال این خدمت را بر عهده داشت. در عصر خلیفه دوم، زنی چهارهزار درهم برای تجارت از بیت المال وام گرفت<ref>طبری، ج ۴، ص۲۲۱.</ref> [[عبیدالله بن عمر]] نیز از بیت المال بصره در زمان ولایت [[ابوموسی اشعری]] وام گرفت.<ref>احمدعلی، ص۲۵۵.</ref> پس از این عصر، کشاورزان زیان دیده از آفات مختلف نیز از این وام استفاده میکردند.<ref>یاقوت حموی، ج ۳، ص۲۷۴.</ref> | ||
::۳. معاملات مالی: | ::۳. معاملات مالی: | ||
در عصر عباسیان بر بیت المال مصارف زیادی وارد شد و این موجب ضعف قدرت مالی ایشان گردید. در قرن چهارم، برای رفع این مشکل، وزیران به دست | در عصر عباسیان بر بیت المال مصارف زیادی وارد شد و این موجب ضعف قدرت مالی ایشان گردید. در قرن چهارم، برای رفع این مشکل، وزیران به دست «جَهبَذ»ها (خزانهدار،عامل خراج)معاملات مالی بسیاری انجام دادند تا بر رونق مالی دولتشان بیفزایند.<ref>تنوخی، ج ۱، ص۹۵؛ غنیمه، ص۲۴۶.</ref> این معاملات با سفته و حواله یا چک، که غالباً صاحبان بیت المال یا امیران به پشتوانۀ بیت المال صادر میکردند، انجام میگرفت. | ||
معامله با سفته در زمان ولایت [[عبدالله بن زبیر|ابن زبیر]] و [[ابن عباس]] انجام میشد<ref>شمس الائمه سرخسی، ج ۱۴، ص۳۷.</ref> ولی در قرن چهارم و بعد، با توسعۀ تجارت، اینگونه معامله رواج بیشتری یافت.<ref>زبیدی، ص۲۲۳.</ref> این سفتهها را «جهبذ» نقد و به پول تبدیل میکرد. چک نیز که نوعی حواله بود، از عصر خلیفۀ دوّم متعارف شد؛ وی دستور داد کاغذهایی برای مردم تهیه کنند که پای آنها مهر شده بود و اعتبار مالی داشت.<ref>یعقوبی، تاریخ، ج ۲، ص۱۵۴.</ref> پس از وی نیز استفاده از چک متعارف بوده است. | معامله با سفته در زمان ولایت [[عبدالله بن زبیر|ابن زبیر]] و [[ابن عباس]] انجام میشد<ref>شمس الائمه سرخسی، ج ۱۴، ص۳۷.</ref> ولی در قرن چهارم و بعد، با توسعۀ تجارت، اینگونه معامله رواج بیشتری یافت.<ref>زبیدی، ص۲۲۳.</ref> این سفتهها را «جهبذ» نقد و به پول تبدیل میکرد. چک نیز که نوعی حواله بود، از عصر خلیفۀ دوّم متعارف شد؛ وی دستور داد کاغذهایی برای مردم تهیه کنند که پای آنها مهر شده بود و اعتبار مالی داشت.<ref>یعقوبی، تاریخ، ج ۲، ص۱۵۴.</ref> پس از وی نیز استفاده از چک متعارف بوده است. |