کاربر ناشناس
رقیه دختر امام حسین(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
پرونده
imported>Mahdiemadi جز (تک‌نگاری) |
imported>Mahdiemadi جز (پرونده) |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
=== گزارش‌ها از وفات دختری منسوب به امام حسین(ع) در شام === | === گزارش‌ها از وفات دختری منسوب به امام حسین(ع) در شام === | ||
در منابع گزارش‌هایی از چگونگی وفات دختری منسوب به [[امام حسین(ع)]] در [[شام]] وجود دارد، این گزارش‌ها چندان هماهنگ نیستند. | در منابع گزارش‌هایی از چگونگی وفات دختری منسوب به [[امام حسین(ع)]] در [[شام]] وجود دارد، این گزارش‌ها چندان هماهنگ نیستند. | ||
[[پرونده:گنبد حرم رقیه دختر امام حسین ع.jpg|250px|بندانگشتی|راست|گنبد حرم رقیه دختر امام حسین(ع) در دمشق]] | |||
*نخستین منبعی که ماجرای شهادت دختر خردسالی از امام حسین را در شام مطرح کرده است. [[کامل بهایی]] نوشته عمادالدین طبری(۷۰۰ق) است. او نام دختر را ذکر نکرده است. سن او را چهار سال و وفات او را چند روز پس از دیدن سر پدر در خانه یزید گزارش کرده است.<ref>طبری، کامل بهائی، ۱۳۸۳ش، ص۵۲۳.</ref> | *نخستین منبعی که ماجرای شهادت دختر خردسالی از امام حسین را در شام مطرح کرده است. [[کامل بهایی]] نوشته عمادالدین طبری(۷۰۰ق) است. او نام دختر را ذکر نکرده است. سن او را چهار سال و وفات او را چند روز پس از دیدن سر پدر در خانه یزید گزارش کرده است.<ref>طبری، کامل بهائی، ۱۳۸۳ش، ص۵۲۳.</ref> | ||
*[[ملا حسین کاشفی|ملّا حسین واعظ کاشفی سبزواری]] (متوفی ۹۱۰ق) محل حادثه را کوشْک (کاخ) [[یزید بن معاویه|یزید]] و زمان آن را روز دیدن سر بریده ذکر کرده است.<ref>واعظ کاشفی، روضة الشهدا، ۱۳۸۲ش، ص۴۸۴.</ref> | *[[ملا حسین کاشفی|ملّا حسین واعظ کاشفی سبزواری]] (متوفی ۹۱۰ق) محل حادثه را کوشْک (کاخ) [[یزید بن معاویه|یزید]] و زمان آن را روز دیدن سر بریده ذکر کرده است.<ref>واعظ کاشفی، روضة الشهدا، ۱۳۸۲ش، ص۴۸۴.</ref> | ||
* [[فخرالدین طُریحی]] (م ۱۰۸۵ ق)؛ نخستین کسی است که کودک را سه ساله و سخنانی از او خطاب به پدر گزارش کرده است.<ref>طریحی، المنتخب فی جمع المراثی والخطب، صد و سی و شش.</ref> | * [[فخرالدین طُریحی]] (م ۱۰۸۵ ق)؛ نخستین کسی است که کودک را سه ساله و سخنانی از او خطاب به پدر گزارش کرده است.<ref>طریحی، المنتخب فی جمع المراثی والخطب، صد و سی و شش.</ref> | ||
* [[محمدحسین ارجستانی]] در اواخر قرن سیزدهم، نام کودک را زُبیده، سن او را سه سال، محلّ حادثه را [[خرابه شام]] گزارش کرده است.<ref>محمدحسین ارجستانی،اَنوار المجالس، ص۱۶۱</ref> ارجستانی پیش از ذکر این حادثه، به حضور دختری از امام حسین به نام رقیه در شام یاد کرده است.<ref>محمدحسین ارجستانی، اَنوارالمجالس، ص۱۶۰</ref> | * [[محمدحسین ارجستانی]] در اواخر قرن سیزدهم، نام کودک را زُبیده، سن او را سه سال، محلّ حادثه را [[خرابه شام]] گزارش کرده است.<ref>محمدحسین ارجستانی،اَنوار المجالس، ص۱۶۱</ref> ارجستانی پیش از ذکر این حادثه، به حضور دختری از امام حسین به نام رقیه در شام یاد کرده است.<ref>محمدحسین ارجستانی، اَنوارالمجالس، ص۱۶۰</ref> | ||
*[[شیخ محمدجواد یزدی]] در اوایل قرن چهاردهم محل حادثه را خرابه شام دانسته است و گفته نام او زُبَیده یا رُقَیه یا زینب یا سَکینه و یا فاطمه بوده است.<ref>شیخ محمدجواد یزدی، شعشعة الحسینی، ج۲، ص۱۷۱-۱۷۳.</ref> | *[[شیخ محمدجواد یزدی]] در اوایل قرن چهاردهم محل حادثه را خرابه شام دانسته است و گفته نام او زُبَیده یا رُقَیه یا زینب یا سَکینه و یا فاطمه بوده است.<ref>شیخ محمدجواد یزدی، شعشعة الحسینی، ج۲، ص۱۷۱-۱۷۳.</ref> | ||
*[[سید محمدعلی شاه عبدالعظیمی]] (م ۱۳۳۴ق)، برای نخستین بار، نام کودک را رقیه و سنّ او را سه سال آورده است.<ref>شاه عبدالعظیمی، الإیقاد، ص۱۷۹.</ref> <ref group="یادداشت"> این قسمت از مدخل از کتاب دانشنامه امام حسین تلخیص شده است. برای مطالعه بیشتر رجوع کنید به: ری‌شهری، دانشنامه امام حسین، ج۱، ص۳۸۹.</ref> | *[[سید محمدعلی شاه عبدالعظیمی]] (م ۱۳۳۴ق)، برای نخستین بار، نام کودک را رقیه و سنّ او را سه سال آورده است.<ref>شاه عبدالعظیمی، الإیقاد، ص۱۷۹.</ref> <ref group="یادداشت"> این قسمت از مدخل از کتاب دانشنامه امام حسین تلخیص شده است. برای مطالعه بیشتر رجوع کنید به: ری‌شهری، دانشنامه امام حسین، ج۱، ص۳۸۹.</ref> | ||
== مزار منسوب== | ==مزار منسوب== | ||
{{اصلی|حرم حضرت رقیه}} | {{اصلی|حرم حضرت رقیه}} | ||
در شهر [[دمشق]] بارگاهی به رقیه منسوب است این دومین زیارتگاه [[امامیه|شیعیان]] در این شهر است. گفته می‌شود این زیارتگاه در مکانی به نام باب الفرادیس که رقیه دختر امام حسین از دنیا رفته است بنا شده است. آستانه حضرت رقیه ساختمانی بزرگ دارد که آمیخته‌ای از هنر و معماری ایرانی و اسلامی است.<ref group="یادداشت"> در این زمینه گزارش‌های مختلفی وجود دارد، رجوع کنید به مدخل [[حرم رقیه]] یا دانشنامه امام حسین، ج۱، ص۳۸۹-۳۹۳.</ref> | در شهر [[دمشق]] بارگاهی به رقیه منسوب است این دومین زیارتگاه [[امامیه|شیعیان]] در این شهر است. گفته می‌شود این زیارتگاه در مکانی به نام باب الفرادیس که رقیه دختر امام حسین از دنیا رفته است بنا شده است. آستانه حضرت رقیه ساختمانی بزرگ دارد که آمیخته‌ای از هنر و معماری ایرانی و اسلامی است.<ref group="یادداشت"> در این زمینه گزارش‌های مختلفی وجود دارد، رجوع کنید به مدخل [[حرم رقیه]] یا دانشنامه امام حسین، ج۱، ص۳۸۹-۳۹۳.</ref> | ||
== تردیدها == | ==تردیدها== | ||
در گزارش‌های مربوط به درگذشت دختری منسوب به امام حسین در شام ناهماهنگی‌ها و اختلاف‌هایی دیده می‌شود. این گزارش‌ها نسبت به نام، زمان و مکان وفات و همچنین سن او اختلاف دارند. ناهماهنگی این گزارش‌ها و همچنین عدم ذکر نام وی در بیشتر منابع تاریخی سبب تردید جدی از سوی برخی محققان در انتساب وی به امام حسین شده است. [[مرتضی مطهری]] ماجرای درگذشت او در شام را از [[تحریفات عاشورا|تحریفات لفظی واقعه عاشورا]] دانسته است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۱۷، ص۵۸۶.</ref> | [[پرونده:ضریح حضرت رقیه.jpg|200px|بندانگشتی|ضریح حضرت رقیه]] | ||
در گزارش‌های مربوط به درگذشت دختری منسوب به امام حسین در شام ناهماهنگی‌ها و اختلاف‌هایی دیده می‌شود. این گزارش‌ها نسبت به نام، زمان و مکان وفات و همچنین سن او اختلاف دارند. ناهماهنگی این گزارش‌ها و همچنین عدم ذکر نام وی در بیشتر منابع تاریخی سبب تردید جدی از سوی برخی محققان در انتساب وی به امام حسین شده است. [[مرتضی مطهری]] ماجرای درگذشت او در شام را از [[تحریفات عاشورا|تحریفات لفظی واقعه عاشورا]] دانسته است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۱۷، ص۵۸۶.</ref> پخش سخنان منسوب به یکی از منبرهای [[تهران]] در تردید و انکار انتساب وی به امام حسین<ref>[http://aghigh.ir/fa/news/2954 اظهارات متفاوت آیت‌الله خوشوقت درباره حضرت رقیه(س)]</ref> موجی از مخالفت‌ها و واکنش‌ها را در [[ایران]] در پی داشت.<ref>[http://www.shia-news.com/fa/news/48803 پاسخ چهار تن از مراجع تقلید به برخی شبهه پراکنی‌ها راجع به حضرت رقیه (سلام الله علیها)][http://valiasr-aj.com/persian/shownews.php?idnews=1542 نظر مراجع تقليد درباره حضرت رقيه (س)]؛[http://www.valiasr-aj.com/fa/page.php?bank=notepad&id=248 حضرت رقيه سلام الله عليها در كلام بزرگان و مراجع عظام تقليد]</ref> | |||
پخش سخنان منسوب به یکی از منبرهای [[تهران]] در تردید و انکار انتساب وی به امام حسین<ref>[http://aghigh.ir/fa/news/2954 اظهارات متفاوت آیت‌الله خوشوقت درباره حضرت رقیه(س)]</ref> موجی از مخالفت‌ها و واکنش‌ها را در [[ایران]] در پی داشت.<ref>[http://www.shia-news.com/fa/news/48803 پاسخ چهار تن از مراجع تقلید به برخی شبهه پراکنی‌ها راجع به حضرت رقیه (سلام الله علیها)][http://valiasr-aj.com/persian/shownews.php?idnews=1542 نظر مراجع تقليد درباره حضرت رقيه (س)]؛[http://www.valiasr-aj.com/fa/page.php?bank=notepad&id=248 حضرت رقيه سلام الله عليها در كلام بزرگان و مراجع عظام تقليد]</ref> | |||
==سوگواری== | ==سوگواری== | ||
برخی از شیعیان شب و روز سوم محرم را به [[روضه‌خوانی|روضه]] رقیه اختصاص داده‌اند. <ref>هادی منش، هودج خون، ص۱۰۲</ref>در برخی تقویم‌های شیعی [[۵ صفر]] سال‌روز درگذشت وی ثبت شده است. <ref>مرکز پژوهش‌های صدا و سیما، روزشمار قمری، ص۳۵</ref> برخی از هیئت‌های [[عزاداری محرم|عزاداری]] و [[مسجد|مساجد]] شیعیان به نام وی نامگذاری شده است. [[نوحه‌خوانی|نوحه‌ها]] و اشعار زیادی در رثاء وی سروده شده و در برخی نوحه‌ها به کسانی که وجود ایشان را منکر می‌شوند، طعنه و کنایه زده شده است.{{مدرک}} | برخی از شیعیان شب و روز سوم محرم را به [[روضه‌خوانی|روضه]] رقیه اختصاص داده‌اند. <ref>هادی منش، هودج خون، ص۱۰۲</ref>در برخی تقویم‌های شیعی [[۵ صفر]] سال‌روز درگذشت وی ثبت شده است. <ref>مرکز پژوهش‌های صدا و سیما، روزشمار قمری، ص۳۵</ref> برخی از هیئت‌های [[عزاداری محرم|عزاداری]] و [[مسجد|مساجد]] شیعیان به نام وی نامگذاری شده است. [[نوحه‌خوانی|نوحه‌ها]] و اشعار زیادی در رثاء وی سروده شده و در برخی نوحه‌ها به کسانی که وجود ایشان را منکر می‌شوند، طعنه و کنایه زده شده است.{{مدرک}} | ||
[[پرونده:رقیه بنت‌الحسین در انساب و تاریخ.jpg|150px|بندانگشتی|چپ|کتاب رقیه بنت‌الحسین در انساب و تاریخ]] | |||
[[پرونده:رقیه بنت‌الحسین در انساب و تاریخ.jpg| | |||
==تک‌نگاری== | ==تک‌نگاری== | ||
آثار زیادی به فارسی و عربی پیرامون رقیه نوشته شده؛ این آثار در نیمه دوم قرن چهاردهم شمسی نگارش شده‌اند و به مباحثی نظیر زندگی، اسارت، اشعار و مراثی در باره وی پرداخته‌اند. حدود صد کتاب به زبان فارسی نوشته شده است. از جمله آثار فارسی کتاب «رقیه بنت‌الحسین در انساب و تاریخ» است. نویسنده این کتاب به دنبال اثبات وجودی رقیه، دختر امام حسین، حضور او در [[کربلا]]، بررسی صحت و سقم ماجرای [[خرابه شام]] و زمان وفات وی بر اساس منابع تاریخی و انساب است.<ref>[http://news.aqr.ir/portal/home/?news/38388/62900/1054508/شخصیت-شناسی-حضرت-رقیه(س)-در-«رقیه-بنت-الحسین-در-انساب-و-تاریخ»- شخصیت شناسی حضرت رقیه(س) در «رقیه بنت الحسین در انساب و تاریخ»، پایگاه اطلاع رسانی آستان قدس.]</ref> این کتاب را محمد حسن پاکدامن تألیف و بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در سال ۱۳۹۵ش آن را چاپ کرده است. | آثار زیادی به فارسی و عربی پیرامون رقیه نوشته شده؛ این آثار در نیمه دوم قرن چهاردهم شمسی نگارش شده‌اند و به مباحثی نظیر زندگی، اسارت، اشعار و مراثی در باره وی پرداخته‌اند. حدود صد کتاب به زبان فارسی نوشته شده است. از جمله آثار فارسی کتاب «رقیه بنت‌الحسین در انساب و تاریخ» است. نویسنده این کتاب به دنبال اثبات وجودی رقیه، دختر امام حسین، حضور او در [[کربلا]]، بررسی صحت و سقم ماجرای [[خرابه شام]] و زمان وفات وی بر اساس منابع تاریخی و انساب است.<ref>[http://news.aqr.ir/portal/home/?news/38388/62900/1054508/شخصیت-شناسی-حضرت-رقیه(س)-در-«رقیه-بنت-الحسین-در-انساب-و-تاریخ»- شخصیت شناسی حضرت رقیه(س) در «رقیه بنت الحسین در انساب و تاریخ»، پایگاه اطلاع رسانی آستان قدس.]</ref> این کتاب را محمد حسن پاکدامن تألیف و بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در سال ۱۳۹۵ش آن را چاپ کرده است. | ||