مصحف امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

پس از رحلت [[پیامبر (ص)]]، امام [[علی (ع)]] در خانه خود قرآن مجید را به ترتیب نزول در یک مصحف جمع کرد و حدود ۶ ماه پس از رحلت پیامبر، مصحف را به مردم نشان داد.<ref>طباطبائی، قرآن در اسلام، ص۱۱۳؛ السجستانی، کتاب المصاحف، ص۱۶؛ سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۱۶۱.</ref> سلیم بن قیس هلالی (درگذشته ۷۶ق) به نقل از صحابه پیامبر از جمله ابوذر غفاری، سلمان فارسی و ابن عباس، درباره مصحف امام علی(ع) و ویژگی‌های آن سخن گفته است. به‌علاوه، روایاتی از ابن عباس به طور مستقل در این باره نقل شده است.<ref>ایازی، مصحف امام علی(ع)، ص۱۶۷.</ref>  

بنا بر آنچه شهرستانی (درگذشته ۵۴۸ق) در تفسیر خود ذکر کرده، حضرت علی (ع) پس از جمع کردن آیات قرآن کریم، آن را که به اندازه یک بار شتر بود، با کمک غلامش [[قنبر]] به برخی از صحابه پیامبر و مردم نشان داد و گفت این همان چیزی است که بر پیامبر(ص) نازل شده است. اصحاب پیامبر(ص) گفتند ما به این مصحف نیازی نداریم و آن را ببر. امام علی(ع) در پاسخ به آنان گفت: به خدا دیگر هرگز آن را نخواهید دید، و سپس در حال خواندن آیه ۳۰ سوره فرقان<ref>وَقَالَ الرَّسُولُ يَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هَـٰذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا؛ و پيامبر گفت: «پروردگارا، قوم من اين قرآن را رها كردند.»</ref>، به خانه خود بازگشت.<ref>شهرستانی، مفاتیح الاسرار و مصابیح الابرار، ج۱، ص۵آ؛ نیز ر.ک: تفسیر شهرستانی، تحقیق آذرشب، ج۱، ص۱۲۰، به نقل خرمشاهی، قرآن پژوهی (۲)، ص۴۶۸.</ref>

به باور شهرستانی در تفسیر مفاتیح الاسرار، قرآن جمع‌آوری‌شده توسط امام علی(ع) علاوه بر متن، حاشیه هم داشته<ref>شهرستانی، مفاتیح الاسرار و مصابیح الابرار، ج۱، ص۵آ؛ نیز ر.ک: تفسیر شهرستانی، تحقیق آذرشب، ج۱، ص۱۲۰، به نقل خرمشاهی، قرآن پژوهی (۲)، ص۴۶۸.</ref> و همچنین به گفته شیخ مفید، تاویل آیات قرآن کریم هم در آن بوده است.<ref>اوائل المقالات، ص۹۴، به نقل خرمشاهی، قرآن پژوهی (۲)، ص۴۶۹-۴۶۸.</ref> بنابر برخی روایات، بسیاری از مبهمات، از جمله نام بعضی از منافقان، در حاشیه قرآن جمع‌آوری‌شده توسط امام علی(ع) بیان شده بوده و برخی محققان، همین مورد را یکی از دلایل پذیرفته‌نشدن آن توسط صحابه پیامبر دانسته‌اند.<ref>خرمشاهی، قرآن‎پژوهی (۲)، ص۴۶۹.</ref>

به تصریح بسیاری از منابع شیعه، مصحف امام علی(ع) به نوبت و بر اساس توارث، در دست [[ائمه (ع)]] بوده و اکنون نزد [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام دوازدهم(ع)]] است.<ref>حقائق هامة، ص۱۶۰، به نقل خرمشاهی، قرآن‎پژوهی (۲)، ص۴۶۹.</ref>

  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد

  | زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->دارد