کاربر ناشناس
اسناد: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Sama بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Sama بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
اگرچه عموماً سند بر متن حدیث مقدم می‌گردد، ولی گاه تأخیر سند پس از متن نیز مورد گفت و گو بوده است<ref>نک: سیوطی، تدریب الراوی، ج۲، ص۱۰۹.</ref> | اگرچه عموماً سند بر متن حدیث مقدم می‌گردد، ولی گاه تأخیر سند پس از متن نیز مورد گفت و گو بوده است<ref>نک: سیوطی، تدریب الراوی، ج۲، ص۱۰۹.</ref> | ||
==اسناد در | ==اسناد در احادیث شیعه== | ||
نزد [[شیعه اثنی عشری| | نزد [[شیعه اثنی عشری|امامیه]]، ذکر اسانید تا پیامبر (ص) از سوی [[ائمه (ع)|ائمه (ع)]] چندان معمول نبوده و غالباً روایت آنان از پیامبر (ص) یا حضرت [[علی بن ابیطالب (ع)|علی (ع)]] با حذف سلسلهٔ اسناد صورت گرفته است، اما گاه برخی از امامان (ع) به صراحت بیان داشته‌اند که آنچه از حدیث بر زبان می‌آورند، روایت پدر از نیاکان تا علی (ع) و او از پیامبر (ص) است<ref>مثلاً نک: مفید، الامالی، ص۴۲.</ref><ref>نیز برای پژوهش در مورد اصطلاح تکرارشوندهٔ «اسند عنه» در رجال طوسی، نک: حسینی، المصطلح الرجالی اسند عنه، ص۹۸ -۱۵۴.</ref> به هر تقدیر در منابع امامیه گاه در تداوم اسناد ائمه (ع) تا پیامبر (ص)، سلسلهٔ اسناد تا خداوند نیز مذکور می‌گردد؛ دراین‌باره گاه به اسناد پیامبر (ص) از طریق [[جبرئیل|جبرئیل]](ع) به خداوند<ref>مثلاً ابن بابویه، التوحید، ص۲۵.</ref><ref>مفید، الامالی، ص۴۲.</ref> و گاه از طریق جبرئیل با واسطه چند تن دیگر از فرشتگان<ref>مثلاً نک: الاختصاص، ص۴۵.</ref> اشاره شده است. | ||
===اسناد در احادیث شیعه و کتب اربعه ایشان=== | ===اسناد در احادیث شیعه و کتب اربعه ایشان=== | ||
ذكر اسانيد در آثار حديث اماميه عموماً و در [[كتب اربعه|كتب اربعه]] خصوصاً ديده مى‌شود، اما گاه اسانيد مشترك حذف گرديده، به بخش مختص به اسانيد در پايان كتاب موكول شده است. اين شيوه در [[من لا یحضره الفقیه|من لايحضره الفقيه]] [[ابن بابویه|ابن بابويه]] و در كتاب [[تهذیب الأحکام|تهذيب]] و [[تهذیب الأحکام|الاستبصار]] تأليف [[شيخ الطائفه|شيخ طوسى]]، از كتب اربعۀ اماميه ديده مى‌شود. | ذكر اسانيد در آثار حديث اماميه عموماً و در [[كتب اربعه|كتب اربعه]] خصوصاً ديده مى‌شود، اما گاه اسانيد مشترك حذف گرديده، به بخش مختص به اسانيد در پايان كتاب موكول شده است. اين شيوه در [[من لا یحضره الفقیه|من لايحضره الفقيه]] [[ابن بابویه|ابن بابويه]] و در كتاب [[تهذیب الأحکام|تهذيب]] و [[تهذیب الأحکام|الاستبصار]] تأليف [[شيخ الطائفه|شيخ طوسى]]، از كتب اربعۀ اماميه ديده مى‌شود. | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۶: | ||
===اصل و اجازه=== | ===اصل و اجازه=== | ||
اسانيد اماميه به مؤلفان كتب متقدمان مذهب مسمى به «اصول»، در فهرستهايى ثبت گرديد كه از مهم‌ترين آنها دو كتاب الفهرست طوسى و رجال نجاشى برجاي مانده است. اسانيد مربوط به دوره‌هاي بعد را مى‌توان علاوه بر منابع پراكنده، به طور گسترده‌اي از «اجازات» به دست آورد . | اسانيد اماميه به مؤلفان كتب متقدمان مذهب مسمى به «اصول»، در فهرستهايى ثبت گرديد كه از مهم‌ترين آنها دو كتاب الفهرست طوسى و رجال نجاشى برجاي مانده است. اسانيد مربوط به دوره‌هاي بعد را مى‌توان علاوه بر منابع پراكنده، به طور گسترده‌اي از «اجازات» به دست آورد . | ||
==رویکرد فِرَق== | ==رویکرد فِرَق== | ||
در ميان فرق مُحَكَّمه، اشاراتى در منابع ديده مى‌شود كه از كم اعتنايى آنان به اسناد و ضبط احاديث مسند حكايت دارد<ref>مثلاً نك: مفيد، الجمل، ص38.</ref><ref>نيز پاكتچى، تحليلى بر داده‌هاي آثار شيخ مفيد دربارة خوارج، ص138-140.</ref>، اما در ميان [[فرقه اباضیه|اباضيه]] توجه به اسانيد از آغاز دورة تدوين جوامع حديثى به چشم مى‌خورد. از نمونه‌هاي كهن اباضى در گردآوری احاديث مشتمل بر اسانيد، مى‌توان كتاب الجامع الصحيح ربيع بن حبيب بصري (نيمة دوم سدۀ 2ق)<ref>چاپ قاهره، به كوشش عبدالله بن حميد سالمى، 1349ق/1930م و چاپهاي ديگر.</ref> و المدونة الكبري از ابوغانم خراسانى (د ح 200ق)<ref>چاپ بيروت، 1974م.</ref> را ياد كرد. | در ميان فرق مُحَكَّمه، اشاراتى در منابع ديده مى‌شود كه از كم اعتنايى آنان به اسناد و ضبط احاديث مسند حكايت دارد<ref>مثلاً نك: مفيد، الجمل، ص38.</ref><ref>نيز پاكتچى، تحليلى بر داده‌هاي آثار شيخ مفيد دربارة خوارج، ص138-140.</ref>، اما در ميان [[فرقه اباضیه|اباضيه]] توجه به اسانيد از آغاز دورة تدوين جوامع حديثى به چشم مى‌خورد. از نمونه‌هاي كهن اباضى در گردآوری احاديث مشتمل بر اسانيد، مى‌توان كتاب الجامع الصحيح ربيع بن حبيب بصري (نيمة دوم سدۀ 2ق)<ref>چاپ قاهره، به كوشش عبدالله بن حميد سالمى، 1349ق/1930م و چاپهاي ديگر.</ref> و المدونة الكبري از ابوغانم خراسانى (د ح 200ق)<ref>چاپ بيروت، 1974م.</ref> را ياد كرد. | ||