پرش به محتوا

سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۴۴: خط ۴۴:
#در نگارش عناوین، تعبیر شناخته‌شده‌تر ذکر شده است؛ اگر اسم شخصی مشهور بوده، همان ذکر شده و اگر کنیه یا لقب مشهور بوده، اسم نیامده است. به عنوان نمونه چون کنیه [[حارث بن سعید]] معروف‌تر بوده، شرح حال او در ذیل [[حارث بن سعید بن حمدان|ابوفراس الحمدانی]] آمده است.<ref>قمی، مقدمه سفینة البحار، ص۳۲-۳۹.</ref> <ref>مختاری، سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار، ۱۳۷۸ش.</ref>
#در نگارش عناوین، تعبیر شناخته‌شده‌تر ذکر شده است؛ اگر اسم شخصی مشهور بوده، همان ذکر شده و اگر کنیه یا لقب مشهور بوده، اسم نیامده است. به عنوان نمونه چون کنیه [[حارث بن سعید]] معروف‌تر بوده، شرح حال او در ذیل [[حارث بن سعید بن حمدان|ابوفراس الحمدانی]] آمده است.<ref>قمی، مقدمه سفینة البحار، ص۳۲-۳۹.</ref> <ref>مختاری، سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار، ۱۳۷۸ش.</ref>
# ترتیب کتاب براساس تصریح مولف مانند ترتیب کتاب نهایه ابن اثیر است که معیار برای ترتیب واژه‌ها حرف اول و دوم هر کلمه است. <ref>قمی، سفینة البحار، نشر اسوه، ج۱، ص۱۳.</ref> {{یادداشت|سالكا طريق كتاب(النهاية الأثيريّة)في الترتيب الذي اشتمل عليه،و الوضع الذي حواه،بالتزام الحرف الأول و الثاني من كل كلمة}} به همین جهت سفینة البحار مانند نهایه ابن اثیر  کلمه «ابب» آغاز شده است. <ref>قمی، سفینة البحار، نشر اسوه، ج۱، ص۲۷.</ref> و با واژه یوم پایان یافته است. <ref>قمی، سفینة البحار، نشر اسوه، ج۸، ص۷۶۶.</ref>البته در نهایه پس از واژه «یوم» سه واژه دیگر به این ترتیب موجود است: (يَهَبَ) ، (يَهَمَ) و (يَيْعُثُ) <ref>ابن اثیر، النهايه في غريب الحديث والاثر، ۱۳۹۹ق، ج۵، ص ۳۰۳-۳۰۴.</ref>
# ترتیب کتاب براساس تصریح مولف مانند ترتیب کتاب نهایه ابن اثیر است که معیار برای ترتیب واژه‌ها حرف اول و دوم هر کلمه است. <ref>قمی، سفینة البحار، نشر اسوه، ج۱، ص۱۳.</ref> {{یادداشت|سالكا طريق كتاب(النهاية الأثيريّة)في الترتيب الذي اشتمل عليه،و الوضع الذي حواه،بالتزام الحرف الأول و الثاني من كل كلمة}} به همین جهت سفینة البحار مانند نهایه ابن اثیر  کلمه «ابب» آغاز شده است. <ref>قمی، سفینة البحار، نشر اسوه، ج۱، ص۲۷.</ref> و با واژه یوم پایان یافته است. <ref>قمی، سفینة البحار، نشر اسوه، ج۸، ص۷۶۶.</ref>البته در نهایه پس از واژه «یوم» سه واژه دیگر به این ترتیب موجود است: (يَهَبَ) ، (يَهَمَ) و (يَيْعُثُ) <ref>ابن اثیر، النهايه في غريب الحديث والاثر، ۱۳۹۹ق، ج۵، ص ۳۰۳-۳۰۴.</ref>
نخستین واژه در سفینة البحار (اَبّ) است به معنای چراگاه و سبزه‌زار. قمی در ادامه افزوده است برخی از اصحاب معنای این کلمه را نمی‌دانستند.<ref>قمی، سفینة البحار، نشر اسوه، ج۱، ص۲۷.</ref>{{یادداشت| منبع این سخن در بحارالانوار ج۴۰ ص۲۲۳ است به نقل از جاحظ وتفسیر ثعلبی که از [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] درباره آیه ۳۱ [[سوره عبس]] وَفَاكِهَةً وَأَبًّا پرسیدند و او اظهار داشت کدام آسمان برمن سایه افکند وکدام زمین مرا دربربگیرد و به کجا بروم و چه بکنم وقتی درباره کتاب خدا(قرآن) سخنی بگویم که نمی‌دانم سخنی بگویم. ابوبکر افزود  معنای «فاکهه» را می‌دانم ولی به معنای «اَبّ» خدا داناتر است.}} آخرین روایت کتاب از امام هادی (ع) در پاسخ به سؤال صقربن ابی دلف درباره روایت پیامبر(ص) است که فرمود: (لا تعادوا الأيّام فتعاديكم با روزها دشمنی مکنید که روزها با شما دشمنی خواهند کرد) امام هادی(ع) در توضیح سخن پیامبر خدا(ص) فرمود روزها ما هستیم تا آسمان‌ها و زمین برپاست. آن گاه امام در ادامه سخنش فرمود: شنبه پیامبر خداست و یکشنبه کنایه از [[امام علی علیه‌السلام|امیرالمؤمنین]] است و دوشنبه حسن و حسین و سه‌شنبنه علی بن الحسین و محمد بن‌ علی و جعفر بن محمد است. چهارشنبه امام کاظم و امام رضا وامام جواد و امام هادی است. پنج شنبه پسرم حسن بن علی(امام حسن عسکری) است و جمعه [[امام زمان| پسر پسرم ]]است که جمعیت پیرو حق  بر گردش اجتماع می‌کنند و او زمین را پس از آن که از ظلم پر شده است از عدالت پر می‌کند. امام هادی (ع) در پایان فرمود این معنای حدیث پیامبر است که فرمود با روزها در دنیا دشمنی نکنید که با شمات در آخرت دشمنی می‌کنند.<ref>قمی، سفینة البحار، نشر اسوه، ج۸، ص۷۷۶.</ref>
 
==نگاهی به محتوا==
نخستین واژه در سفینة البحار (اَبّ) است به معنای چراگاه و سبزه‌زار. قمی در ادامه افزوده است برخی از اصحاب معنای این کلمه را نمی‌دانستند.<ref>قمی، سفینة البحار، نشر اسوه، ج۱، ص۲۷.</ref>{{یادداشت| منبع این سخن در بحارالانوار ج۴۰ ص۲۲۳ است به نقل از جاحظ وتفسیر ثعلبی که از [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] درباره آیه ۳۱ [[سوره عبس]] وَفَاكِهَةً وَأَبًّا پرسیدند و او اظهار داشت کدام آسمان برمن سایه افکند وکدام زمین مرا دربربگیرد و به کجا بروم و چه بکنم وقتی درباره کتاب خدا(قرآن) سخنی بگویم که نمی‌دانم سخنی بگویم. ابوبکر افزود  معنای «فاکهه» را می‌دانم ولی به معنای «اَبّ» خدا داناتر است.}} آخرین روایت کتاب از امام هادی (ع) در پاسخ به سؤال صقربن ابی دلف درباره روایت پیامبر(ص) است که فرمود: ( «لا تعادوا الأيّام فتعاديكم» با روزها دشمنی مکنید که روزها با شما دشمنی خواهند کرد) امام هادی(ع) در توضیح سخن پیامبر خدا(ص) فرمود روزها ما هستیم تا آسمان‌ها و زمین برپاست. آن گاه امام در ادامه سخنش فرمود: شنبه پیامبر خداست و یکشنبه کنایه از [[امام علی علیه‌السلام|امیرالمؤمنین]] است و دوشنبه حسن و حسین و سه‌شنبنه علی بن الحسین و محمد بن‌ علی و جعفر بن محمد است. چهارشنبه امام کاظم و امام رضا وامام جواد و امام هادی است. پنج شنبه پسرم حسن بن علی(امام حسن عسکری) است و جمعه [[امام زمان| پسر پسرم ]] است که جمعیت پیرو حق  بر گردش اجتماع می‌کنند و او زمین را پس از آن که از ظلم پر شده است از عدالت پر می‌کند. امام هادی (ع) در پایان فرمود این معنای حدیث پیامبر است که فرمود با روزها در دنیا دشمنی نکنید که با شمات در آخرت دشمنی می‌کنند.<ref>قمی، سفینة البحار، نشر اسوه، ج۸، ص۷۷۶.</ref>


==مقایسه با سایر جوامع حدیثی==
==مقایسه با سایر جوامع حدیثی==
۱۷٬۸۹۱

ویرایش